Bá hạ là con gì

Rồng là con vật trong truyền thuyết, là biểu tượng tượng trưng cho sự quyền uy, cao quý, là con vật đứng đầu trong các loài thú lành. Hình tượng của Rồng ( Long ) được bắt gặp rất nhiều trong cuộc sống, nhất là những vật dụng trang trí. Với mỗi một hình tượng đều mang một ngụ ý khác nhau, nhưng tại sao ở mỗi vị trí khác nhau thì con rồng lại có một hình dáng khác nhau.? ý nghĩa của những con rồng đó là gì? Mời các bạn cùng tham khảo truyền thuyết Rồng sinh ra 9 con để hiểu thêm về hình tượng con rồng trong phong thủy.

Trong truyền thuyết dân gian phương đông lưu truyền hai thuyết về 9 con của rồng với thứ tự cũng khác nhau:

Truyền thuyết 1- theo thứ tự  là : Tù Ngưu - Nhai Xế - Trào Phong - Bồ Lao - Toan Nghê - Bí Hí - Bệ Ngạn - Phụ Hí - Si Vẫn

Truyền thuyết 2- Theo thứ tự là: Bí Hí - Si Vẫn - Bồ Lao - Bệ Ngạn - Thao Thiết - Công Phúc - Nhai Xế - Toan Nghê  - Tiêu Đồ

Tóm tắt đặc điểm 9 con của rồng theo thuyết 2

  • Bị Hí: Con thứ nhất này còn có tên gọi khác là là Bá hạ,quy phu bát phúc hay thạch long quy. Là con trưởng của rồng - con vật có hình dáng mình rùa, đầu rồng. Là con vật có sức mạnh vượt bậc thích mang nặng , chịu được trọng lượng lớn có thể cõng được tam sơn ngũ nhạc không bao giờ mỏi nên thường được chạm khắc trang trí làm bệ đỡ cho các bệ đá, cột đá, bia đá... 
Bá hạ là con gì

Bị hí được tạc dưới chân cột đá

  • Li Vẫn: con thứ 2 của rồng, còn được gọi là Si vân, con vật có đầu rồng, thân ngắn, miệng trơn, họng to, rất thích nuốt các vật lớn, lại  thíc ngắm cảnh có thể phun nước làm mưa giúp dân diệt hỏa hoạn. Chính vì vậy thường được tạc trên nóc nhà, cung điện cổ, chùa chiền..với ngụ ý  cầu trấn hỏa đề phòng hỏa hoạn. Nó khác với Trào Phong một con vật cũng thường được tạc trên mái nhà nhưng là quay đầu vào trong miệng nuốt lấy xà nhà hay bờ nóc.
Bá hạ là con gì

Li vẫn con vật có thể phun mưa

  • Bồ lao: Là con vật thích âm thanh vang dội, tiếng động lớn. Vì thế thường được đúc trên quai chuông, hai đầu quay ra 2 bên ôm chặt quả chuông, với ý mong muốn quả chuông ngân vang như ý muốn.
Bá hạ là con gì

Bồ lao thường được đúc trên quai chuông

  • Bệ ngạn, con này còn có tên gọi là Bệ Hãn, Bệ lao, Hiến Chương. là con thứ tư của Rồng có hình dáng giống hổ, răng nanh dài và sắc, có sức thị uy lớn, thích nghe phán xử, phân định. Theo truyền thuyết bệ ngạn rất thích lý lẽ và có tài cãi lý đòi sự công bằng khi có bất công. Chính vì vậy mà hình ảnh của nó thường được xuất hiện trên các tấm biển công đường, đặt ở cửa nhà lao, ngục hay  pháp đường với ngụ ý răn đe người phạm tội  và nhắc mọi người sống lương thiện
Bá hạ là con gì

Bệ ngạn con vật thường thấy ở cửa nhà ngục

  • Thao thiết: là con thứ năm có đôi mắt to, miệng rộng, dáng vẻ kỳ lạ, thích ăn uống và tham ăn vô độ càng có nhiều đồ ăn càng tốt. Vì thế mà thường được đúc trên các Vạc lớn, đồ dùng trong ăn uống với ngụ ý nhắc con người đừng vì háo ăn mà trở nên bất lịch sự. Lại cũng có ý nói tượng trưng cho việc thu lấy tài lộc giống tỳ hưu.
Bá hạ là con gì

Thao thiết đúc trên chiếc Vạc

  • Công phúc: là con vật thích nước nó còn có tên gọi khác là Bát phúc, Bát hạ. Do thích nước nên nó thường được xuất hiện ở các công trình hay các phương tiện giao thông đường thủy như chân cầu, đê đập, bến tầu, thuyền bè.. để canh giữ và mong muốn Công phúc luôn tiếp xúc, cai quản lượng nước phục vụ nhân dân
Bá hạ là con gì
  • Nhai xế: còn được gọi là Nhai tí là loài mình rồng, đầu chó sói. Là con vật cương liệt hung dữ, thường nổi cơn thịnh nộ, tính khí hung hăng khát máu và ham sát sinh, thích chiến trận. Chính vì vậy Nhai xế thường được khắc ở trên thân vũ khí, ngậm lưỡi phủ, lưỡi đao kiếm, trên vỏ gươm chuôi cầm của khí giới với ngụ ý làm tăng sát khí, thị uy làm tăng thêm sức mạnh lòng can đảm của binh sĩ trên chiến trận
Bá hạ là con gì
  • Toan  nghê: còn gọi là Kim Nghê, con thứ tám có mình sư tử, đầu rồng, thích khói lửa, mùi thơm, nuốt khói phung sương. Thích sự tĩnh lặng và thường ngồi yên ngắm cảnh khói hương tỏa lên nghi ngút. Toan nghê được đúc làm vật trang trí trên các lư hương, đỉnh trầm ngồi trầm mặc trên đỉnh hay bám ở hai bên với mong muốn hương thơm của hương trầm luôn lan tỏa
Bá hạ là con gì
  • Tiêu Đồ: Cong gọi là Thô Phủ, Thúc Đồ, có đầu giống sư tử, thích sự kín đào yên tĩnh, tính khí lười biếng, thường cuộn tròn nằm ngủ, không thích có kẻ lạ xâm nhập lãnh địa của mình. Tiêu đồ được khắc trên cánh cửa ra vào ngụ ý giữ yên cho ngôi nhà, đúng vị trí tay cầm mở. Miệng ngậm một cái vòng để khách đến dùng nó mà gõ, ngụ ý giữ yên cho ngôi nhà, răn đe kẹ lạ muỗn xâm nhập ( ý muốn vào là phải "xin phép" gõ trước để được sự đồng ý)
Bá hạ là con gì

Tiêu đồ

Ngoài 9 con vật kể trên, trong gia đình Rồng còn có một số linh vật khác như:

Tù ngưu:

Tù ngưu hay còn gọi với nhiều tên khác là : Tỳ ngưu, Tỳ hưu, Tu lỳ đầu giông như Kỳ Lân, có sừng, vẩy rồng, thân gấu, có cánh trên lưng.

Bá hạ là con gì

Tỳ ngưu được làm trên cần đàn

Tỳ hưu 1 sừng  là con vật cực kỳ hung dữ chuyên cắn hút tinh huyết của các loài yêu quái, ma quỷ nên còn gọi là con Tịch Tà.

Loài Tỳ hưu 2 sừng được tương truyền là loại chuyên hút vàng bạc, châu báu trong trời đất nên được gọi là con vật giữ tài lộc và còn được gọi với tên khác là con thiên lộc. Loại này có đặc điểm miệng rộng, ngực to, mông to nhưng không có hậu  môn ( chỉ hút vào chứ không cho ra mất cái gì). Nếu thỉnh một cặp tỳ hưu thì con cái là Tỳ con đực là Hưu.

Tu Lỳ là kiện tác của tỳ hưu, với tư thế cuộc tròn, lưỡi cong, răc sắc đón lộc và giữ của. Tỳ hưu rất dễ bị nhầm thành chó trời, con vật không có tác dụng tốt cho gia chủ.

Tỳ hưu có đặc điểm là thích âm nhạc, có tài thẩm âm. Vì thế chúng ta thường thấy Tỳ hưu được khắc trên đầu cây đàn hồ cầm, nguyệt cầm, đàn tỳ bà.

Trào Phong

Bá hạ là con gì

Trào phong có thân phượng, có thể hóa thành chim, có đặc điểm thích sự nguy hiểm, nhìn xa vọng rộng. do đó trào phong thường được tạc ngồi trên nóc nhà,đầu mái nhà nhìn về phía xa ngụ ý chống cháy và thị uy kẻ xấu ( giống ly vân)

Phụ hí

Bá hạ là con gì

Mình dài giống rồng, thích văn chương thanh nhã, lời hay chữ tốt. Vì thế được tạc trên đỉnh, hay hai bên bia mộ, là linh vật bảo vệ bia mộ