Mai dương hay còn gọi trinh nữ nâu, trinh nữ đầm lầy (danh pháp hai phần: Mimosa pigra) là một loài thực vật thuộc chi chi Trinh nữ, phân họ Trinh nữ của họ Đậu. Loài này có nguồn gốc vùng nhiệt đới Nam Mỹ, có họ hàng với cây trinh nữ mọc rất nhiều ở Việt Nam. Show Đặc điểm[sửa | sửa mã nguồn]Cây mai dương có thể mọc cao tới 2 m, mọc dày đặc ở vùng đất ẩm ướt. Thân và lá cây có nhiều gai cứng dẫn từ gốc đến ngọn, quả cây có nhiều lông ngứa. Sau 6 tháng thì ra hoa và kết quả. Mỗi lần sinh sản có thể sinh ra khoảng 9.000 hạt mới, và lan đi rất nhanh. Vì có khả năng xâm lấn mạnh, nó có thể hủy hoại các hệ sinh thái cây bụi đã có ở một nơi nào đó. Có chứa hợp chất gây ngứa: tinh dầu thực vật Urushiol. Loại dầu này rất độc, thường bay trong không khí và đọng lại trên cây cỏ. Chỉ cần một phần tỷ của một gam (nanogram) tinh dầu này là đủ cho một người phải gãi như điên khùng. Các bác sĩ thường ví von rằng muốn làm tất cả mọi người trên trái đất phải gãi, họ chỉ cần không tới 10 gam chất dầu Urushiol. Dĩ nhiên, phương pháp tốt nhất là mặc quần áo kín đáo, đừng để da thịt tiếp xúc với cây cỏ... Trong trường hợp lỡ bị ngứa rồi, hãy làm theo phương pháp sau: - Cố đừng gãi, vì càng gãi nó càng lan rộng ra. Nên nhớ chỉ một phần tỷ g tinh dầu là đủ gây ngứa, và chất độc dễ dàng theo móng tay bạn đến làm ngứa những phần da khác; khiến bạn càng gãi, vết ngứa càng lan rộng ra. - Rửa chỗ ngứa với nước. Đừng dùng khăn, vì chất Urushiol có thể bám vào khăn, làm ngứa những chỗ khác. Rửa cho đến khi hết ngứa, sau đó thoa vào chỗ ngứa một chút alcohol (rượu cồn) nếu có. - Giặt quần áo có dính chất Urushiol với nước, có hoặc không có xà phòng đều được. Ngoài ra, các chất như xăng, dầu hỏa, acetone, amonia... đều có công dụng làm loãng chất Urushiol. Nên dùng ngón tay thấm các chất này và chà lên vết thương (không nên dùng thường xuyên, vì những chất này đều có hại đối với da thịt). Tại Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]Hiện nay, tại Thừa Thiên-Huế và một số vùng khác của Việt Nam, người ta đang cố gắng kìm hãm sự phát triển của nó, để bảo vệ cho các hệ sinh thái hiện tại. TTO - Tôi nghe nói hạt mắt mèo biển sẽ chữa được các loại bệnh như: gan, thận, ung thư, khớp, xương, tiểu đường...? Tôi muốn hỏi BS có đúng thế không?(Nha Trang)TTO - Tôi nghe nói hạt mắt mèo biển sẽ chữa được các loại bệnh như: gan, thận, ung thư, khớp, xương, tiểu đường...? Tôi muốn hỏi BS có đúng thế không?(Nha Trang) Trả lời của Phòng mạch online: Cây mắt mèo có nhiều tên gọi khác nhau như: trinh nữ trâu, trinh nữ nhọn, trinh nữ gỗ, trinh nữ móng rồng, cây gai nhọn, cây nhạy cảm, cây mai dương, cây run rẩy, cây hiểm độc...Tên khoa học là mimosa pigra, thuộc họ đậu (Fabaceae), có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Mỹ. Đây là một loài cây bụi có thân gỗ, mọc cao đến 2m, tạo thành những bụi cây rậm rạp, cành vươn dài và chịu được gió mạnh. Thân cây tuy không lớn nhưng có hàng chục chùm quả đầy lông tơ, có dạng gần giống chùm quả đậu ván nhưng dài hơn và nhiều hạt hơn. Khi khô, hạt tách ra, bay theo gió, cuốn theo dòng nước để phát tán đến nhiều vùng khác nhau. Gặp điều kiện không thuận lợi, hạt có thể “ngủ” đến 20 năm, khi gặp điều kiện thích hợp vẫn có thể nảy mầm, phát triển. Thân và cành cây mắt mèo có đầy gai nhọn, đâm vào da gây cảm giác tê buốt, khó chịu do trong nhựa loài cây này có một chất độc (mimosine) đối với người và nhiều loài động vật khác. Cây mắt mèo là loài cây thích nghi rất rộng, chúng có thể sống trên nhiều loại đất khác nhau: đất ruộng màu, đất nương rẫy, đất đồi khô và chua... Ở nước ta, cây mắt mèo xuất hiện từ đầu thập niên 1980 tại các vùng đất ngập nước của các tỉnh Đồng Tháp và Đồng Nai. Đến nay, chúng đã làm cho hàng trăm hecta ruộng lúa phải bỏ hoang do cây mắt mèo phát triển dày đặc. Toàn bộ 5.000ha đồng cỏ ngập nước theo mùa - nơi kiếm ăn của sếu đầu đỏ ở vườn quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp) đang bị cây mắt mèo chiếm lĩnh. Khoảng 100ha ở Bàu Chim, Bàu Cá, Bàu Sấu của vườn quốc gia Nam Cát Tiên đang bị cây mắt mèo xâm lấn. Một số nơi ở miền Bắc như Hà Nội, Hà Tây... cũng đang bị loài cây này lấn chiếm diện tích đất canh tác. Cây mắt mèo là loài cỏ dại nguy hiểm hàng đầu, nằm trong danh sách 100 loài sinh vật lạ xâm lấn của thế giới (theo IUCN -Tổ chức Bảo tồn thế giới) và từng trở thành dịch hại ở các nước châu Phi, châu Đại Dương và Đông Nam châu Á. Dưới các bụi cây mắt mèo, hầu như không có loài cây nào khác sinh sống được; gia súc, động vật hoang cũng tránh đi xuyên qua các bụi cây có gai sắc và độc này; đất nông nghiệp, đất nuôi trồng thủy sản bị chúng xâm lấn nhanh chóng bị giảm diện tích canh tác và năng suất nuôi trồng... Chắc bạn nghe thông tin ở đâu đó. Cây này đang gây hại cho nhiều vùng ở nước ta và thế giới. Nếu tốc độ phát triển nhanh lại dùng hạt làm thuốc được thì đây là cơ may làm giàu cho các hãng dược phẩm. Người ta chỉ nói chúng gây hại chứ không hề nói tới tác dụng chữa bệnh đâu bạn ạ. Bạn có những thắc mắc về sức khỏe của mình mà không biết hỏi ai. Bạn cần được tư vấn cho những thắc mắc về sức khỏe của mình, của người thân... Phòng mạch online của Tuổi Trẻ Online sẽ giúp bạn giải đáp 1.001 thắc mắc về sức khỏe. Mọi thắc mắc về sức khỏe xin gửi về địa chỉ email: [email protected]. Để chính xác về nội dung, vấn đề cần hỏi, xin bạn đọc vui lòng gõ có dấu (font chữ unicode). Xin chân thành cảm ơn! |
