Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

Nước muối, từ lâu đã được con người biết đến về tính sát trùng, sát khuẩn. Đặc biệt trên đường hô hấp trên mà cụ thể là ở mũi, việc rửa mũi bằng nước muối sinh lý đã biết là đem lại hiệu quả trong phòng bệnh đường hô hấp trên, đặc biệt ở trẻ em.

Tuy nhiên, những năm gần đây, các nhà khoa học ở Châu Âu đã nghiên cứu tác dụng của dung dịch muối ưu trương ( với các hàm lượng 1.8%, 2.7% và 3%) để đánh giá hiệu quả của dung dịch muối ưu trương đối so với nước muối sinh lý. Các nhà khoa học nhận ra nước muối ưu trương có khả năng làm sạch mũi tốt hơn, khả năng kháng khuẩn tốt hơn và đặc biệt khi sử dụng khí dung tại mũi đem lại hiệu quả hiệp đồng với các thuốc khí dung. Để hiểu rõ về các tác dụng này, ta cần phải xem xét về đặc tính của muối ưu trương, cơ chế tác dụng của nó, các nghiên cứu lâm sàng…

Bài viết liên quan:

Đặc tính của muối ưu trương

Muối ưu trương là dung dịch muối có hàm lượng muối lớn hơn muối sinh lý ( nước muối đẳng trương – 0.9%), thường là 1.8%, 2.7% và 3% tương đương với hàm lượng NaCl là 1.8g, 2.7g  và 3g / 100ml dung dịch.

Muối có tác dụng sát khuẩn, ngay cả nước muối nhẹ cũng có tác dụng nâng cao môi trường PH và ngăn chặn vi khuẩn phát triển (do vi khuẩn cần môi trường PH thấp để phát triển). Do vậy, đặc tính đầu tiên dễ dàng nhận ra là khả năng kháng khuẩn của muối ưu trương tốt hơn muối sinh lý. Hàm lượng muối càng cao thì khả năng kháng khuẩn càng tốt.

Một đặc tính thứ 2 rất hay của muối ưu trương đó là muối ưu trương sẽ tăng cường hút nước vào để cân bằng lại môi trường. Đây là đặc tính đem lại hiệu quả vượt trội của muối ưu trương so với muối sinh lý trên đường hô hấp trên, đặc biệt là tại mũi. Chúng ta sẽ xem xét ở phần sau.

Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

Cơ chế tác dụng của muối ưu trương tại mũi

Khi chúng ta sử dụng muối ưu trương để nhỏ mũi, rửa mũi hay xịt mũi thì sẽ đồng thời xuất hiện 3 cơ chế làm sạch tại mũi, đó là:

  • Dòng chảy dung dịch muối giúp đẩy các chất cặn bẩn ra khỏi mũi
  • Tính kháng viêm của muối làm ngăn chặn vi khuẩn phát triển
  • Tính hút nước của muối ưu trương sẽ giúp làm mềm các gỉ mũi gây nghẹt.

Cơ chế thứ 3 rất đang lưu ý bởi khi mũi bị tắc, gỉ mũi chín là ổ vi khuẩn sẽ tạo môi trường cho vi khuẩn sinh sôi và phát tán gây ra các bệnh lý ở đường hô hấp trên. Việc hút nước vào gỉ mũi sẽ làm mềm khối gỉ, tạo điều kiện để đẩy các chất cặn bẩn này ra khỏi mũi một cách nhẹ nhàng và triệt để.

Ứng dụng muối ưu trương trong phòng và điều trị bệnh đường hô hấp trên

Các nghiên cứu trên thế giới đã khẳng định hiệu quả của việc rửa mũi bằng muối ưu trương vượt trội so với muối sinh lý.

Trong nghiên cứu đánh giá hiệu quả của dung dịch muối ưu trương so với muối sinh lý ở trẻ bị viêm mũi dị ứng của tác giả P. MARCHISIOl, Bộ môn sinh lý học và cấy ghép, đại học Milan, Italy. Tác giả đã kết luận: sử dụng phương pháp rửa mũi bằng dung dịch muối ưu trương có hiệu quả, không tốn kém, an toàn, được dung nạp tốt và dàng đáp ứng và tuân thủ ở trẻ viêm mũi dị ứng liên quan đến phấn hoa. Bằng chứng ngày càng tăng về những lợi ích của phương pháp điều trị này cho thấy nó có thể đưa vào phác đồ điều trị cho trẻ viêm mũi dị ứng , cũng như trong trường hợp viêm xoang mạn tính .

Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

So sánh hiệu quả của muối ưu trương so với muối sinh lý trên tiêu chí: giảm tổng các triệu chứng tại mũi, thời gian thông mũi.

Một tác dụng rất đang lưu ý khác của muối ưu trương là dung dịch này có tác dụng hiệp đồng với các thuốc khi dung trong điều trị viêm tiểu phế quản, hen phế quả.

Theo kết quả nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu vừa được công bố trên trang web Pediatrics ngày 16 tháng 8 năm 2010, các bé viêm tiểu phế quản dưới 2 tuổi được phun khí dung nước muối ưu trương 3% không kèm thuốc giãn phế quản có ít nguy cơ bị tác dụng phụ hơn.

“Nhiều nghiên cứu đánh giá sử dụng khí dung với nước muối NaCl ưu trương như một liệu pháp điều trị viêm tiểu phế quản do siêu vi”, bác sĩ Shawn Ralston thuộc trường đại học Texas Health Science Center viết. “Tuy nhiên, các nghiên cứu thường kết hợp dung dịch ưu trương NaCl với một số thuốc giãn phế quản do lo ngại nước muối ưu trương có thể gây co thắt phế quản…Đây là nghiên cứu đầu tiên một cách có hệ thống về nguy cơ co thắt phế quản và các tác dụng phụ khác khi phun khí dung bằng dung dịch NaCl ưu trương đơn thuần mà không phối hợp với các thuốc giãn phế quản khác trong bệnh viêm tiểu phế quản do siêu vi”.

Như vậy, có thể thấy dung dịch muối ưu trương là một hướng đi mới, giúp đem lại hiệu quả cao hơn cho việc phòng và điều trị bệnh đường hô hấp trên, đặc biệt ở trẻ em. Nó có tác dụng sâu nhưng lại nhẹ nhàng, phù hợp với sinh lý trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.


Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

Trong thời gian gần đây, nước muối ưu trương ngày càng được nhắc đến và sử dụng nhiều hơn, nhất là trong việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Vậy nước muối ưu trương là gì và có tác dụng thế nào? 

1. Nước muối ưu trương là gì? Điểm khác biệt với nước muối đẳng trương

Nước muối ưu trương là dung dịch nước muối có áp suất thẩm thấu lớn hơn áp suất thẩm thấu (ASTT) trong dịch cơ thể (ASTT > 380mOsmol/L). 

Khác với nước muối sinh lý được pha theo đúng tỷ lệ muối : nước là 0,9% để tạo thành dung dịch đẳng trương (ASTT = 380mOsmol/L), nước muối ưu trương được pha với nồng độ muối cao hơn. Trong Y khoa thường sử dụng muối ưu trương với các nồng độ: 1,8%, 2,7%, 3%, 7,5% và 10%.

Để đơn giản hơn, chúng ta có thể hiểu rằng: muối sinh lý thì mặn “sêm sêm” máu, muối ưu trương mặn hơn máu. Ngoài ra, còn có cả nước muối nhược trương thì nhạt hơn máu (NaCl < 0,9%).

Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

Khi tế bào tiếp xúc với nước muối đẳng trương, áp suất thẩm thấu trong và ngoài tế bào ngang nhau nên lượng nước ra / vào tế bào sẽ tương đương nhau. Còn với nước muối ưu trương, nước trong tế bào sẽ bị hút ra ngoài. Cũng chính bởi đặc tính này mà muối ưu trương cho nhiều tác dụng đặc biệt, nổi trội so với muối sinh lý. 

2. Nước muối ưu trương có tác dụng gì?

2.1. Rữa mũi, loại bỏ dịch nhầy mũi giúp giảm nghẹt mũi, sổ mũi

Khi rửa mũi cho bé với nước muối sinh lý, không ít cha mẹ còn gặp phải khó khăn vì rửa mũi cho bé không sạch hết, con vẫn còn khò khè sau rửa mũi và dẫn tới phải thực hiện nhiều lần, trẻ khó khăn khi hợp tác.

Trên thực tế, cơ chế chung của các loại nước muối rửa mũi là làm loãng dịch nhầy mũi và tạo dòng chảy cuốn trôi chúng ra ngoài. Tuy nhiên nếu bé nghẹt mũi nặng, nhiều dịch mũi thì tác động này là chưa đủ. Thậm chí khi thao tác không đúng cách, con dễ gặp phải các biến chứng như: viêm tai giữa, dịch sặc vào phổi gây viêm phổi,…

Chính vì thế mà các chuyên gia Nhi khoa đã khuyến khích sử dụng muối ưu trương thay cho muối sinh lý trong những trường hợp này. Nghiên cứu cho thấy, dùng nước muối ưu trương rửa mũi giúp rút ngắn thời gian thao tác nhanh gấp 2,5 – 3 lần so với việc rửa mũi bằng các loại nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh. Dịch mũi nhanh chóng được làm loãng và loại bỏ. Bên cạnh đó, các triệu chứng như như: sổ mũi, nghẹt mũi, niêm mạc mũi phù nề và sưng viêm,… cũng giảm rõ rệt.

Ngoài ra, nếu như bạn đang tìm kiếm nước muối biển ưu trương cho trẻ sơ sinh, nên ưu tiên sản phẩm có thêm thành phần Natri Hyaluronate như nước muối ưu trương Nebial 3%. Natri Hyaluronate là chất dưỡng ẩm tự nhiên có trong niêm mạc mũi sẽ giúp quá trình rửa mũi dịu nhẹ và an toàn cho bé. Bên cạnh đó, Natri Hyaluronate còn tạo một lớp nhầy bao bọc và ức chế vi khuẩn phát triển. Từ đó hiệu quả khi rửa mũi càng được tăng cường. 

2.2. Tăng hiệu quả, giảm tác dụng phụ của thuốc dãn phế quản khí dung

Viêm tiểu phế quản là bệnh đường hô hấp dưới thường gặp ở trẻ nhỏ khiến trẻ phải nhập viện. Khi bị viêm tiểu phế quản, bé khò khè khó thở kèm theo co lõm ngực, các bác sĩ sẽ thực hiện khí dung nước muối ưu trương 3% với thuốc dãn phế quản Salbutamol. Muối ưu trương không chỉ là dung môi hòa tan thuốc mà còn là dẫn chất giúp tăng hiệu quả của thuốc khí dung. 

Các nghiên cứu gần đây còn cho thấy khí dung muối ưu trương đơn độc thay cho thuốc giãn phế quản còn giúp hạn chế đáng kể những tác dụng phụ do thuốc dãn phế quản gây ra. 

Tham khảo: Xông khí dung bằng nước muối có tác dụng gì?

2.3. Truyền dịch muối ưu trương

Dung dịch nước muối ưu trương sử dụng trong truyền dịch có nồng độ NaCl rất lớn: 7,5% và 10%. Với áp suất thẩm thấu cao (3166mOsmol; 2422mOsmol) so với nước muối sinh lý thông thường chỉ 380mOsmol, chúng kéo nước từ trong tế bào ra ngoài huyết thanh nhanh chóng và làm thể tích tuần hoàn tăng nhanh đáng kể. 

Do đó, cơ thể sẽ được truyền muối ưu trương khi: 

  • Bị mất muối nhiều hơn mất nước (mất nước nhược trương): suy hoặc cắt tuyến thượng thận, mất nước và muối (nôn, tiêu chảy, ra mồ hôi) nhưng chỉ uống nước mà không bổ sung muối,…
  • Khi cần tạo môi trường huyết thanh ưu trương để kéo nước trong tế bào ra ngoài như trong phù não cấp.

3. Mua nước muối ưu trương ở đâu?

Hiện nay, muối ưu trương đã trở nên phổ biến hơn và bạn có thể dễ dàng mua chúng tại các nhà thuốc trên toàn quốc. Tuy nhiên, vì nồng độ muối cao nên trẻ dễ gặp phải hiện tượng xót rát, kích ứng khi rửa mũi. Để hạn chế tác động này, dung dịch muối ưu trương Nebial 3% sẽ là lựa chọn tốt cho bạn. Với sự kết hợp của NaCl 3% và Natri Hyaluronate, Nebial 3% sẽ giúp quá trình rửa mũi cho trẻ trở nên nhanh chóng và nhẹ nhàng, bé dễ dàng hợp tác cùng mẹ. 

Nebial 3% được thiết kế dưới 3 dạng tiện dụng:

Đặc điểm của dung dịch ưu trương là gì?

  • Nebial 3% Flaconcini: dạng tép nhỏ 5ml dùng được cho bé sơ sinh. Có thể dùng để rửa mũi và khí dung cho trẻ. 
  • Nebial 3% Spray: là nước muối ưu trương dạng xịt dễ thao tác, sử dụng được nhiều lần. Dung dịch muối ưu trương được phân tán thành các hạt nhỏ cỡ 45-50 micromet khuếch tán đồng đều bên trong tổ chức mũi, nâng cao hiệu quả với chi phí tiết kiệm.
  • Nebial 3% Kit (gồm 1 hộp Nebial 3% Flaconcini và 1 thiết bị xịt rửa mũi Spray-sol): dung dịch muối được phân tán thành các hạt siêu nhỏ cớ 16 micromet tương đương máy khí dung cho khả năng làm loãng dịch nhầy nhanh chóng và làm sạch sâu, ngay cả những vị trí khó tiếp cận sâu trong hốc mũi.

Xem ngay sản phẩm Nebial 3% ống – Dung dịch muối ưu trương nhỏ, rửa mũi cho bé từ thương hiệu Buona của Ý.

Để được tư vấn về loại nước muối ưu trương là gì phù hợp cho bé, bạn có thể liên hệ qua Hotline: 0974.402.860 hoặc Zalo/ Facebook của Nebial để được hỗ trợ nhanh nhất nhé!