Sau vòng trừng phạt thứ 6 của phương Tây đối với Nga liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt của nước này tại Ukraine, các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ đánh giá hiệu quả của các biện pháp trừng phạt. Trong khuôn khổ các vòng trừng phạt trước đây, Ủy ban châu Âu (EC) đã đề xuất cấm Nga xuất khẩu dầu mỏ vào châu Âu, như tuyên bố của Chủ tịch EC Ursula von der Leyen ngày 4/5. Trong thư mời các nguyên thủ quốc gia và chính phủ châu Âu tham dự hội nghị thượng đỉnh bất thường này, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel nhấn mạnh EU sẽ tiếp tục gây áp lực lên Nga. Bên cạnh đó, hội nghị cũng sẽ thảo luận về cách thức tốt nhất để tổ chức sự hỗ trợ của EU nhằm tái thiết Ukraine. Cuộc thảo luận này sẽ diễn ra với sự tham gia của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky qua cầu truyền hình. Chương trình “Cổng toàn cầu” của EU (Global Gateway) cũng nằm trong chương trình nghị sự của hội nghị. Theo ông Werner Hoyer, Chủ tịch Ngân hàng Đầu tư châu Âu, nhờ việc triển khai chiến lược “Cổng toàn cầu”, EU sẽ giúp Ukraine tái thiết sau chiến tranh, thông qua việc phục hồi cơ sở hạ tầng đường sá và y tế. Đối mặt với chi phí năng lượng cao và sự gián đoạn thị trường năng lượng thế giới do xung đột Nga-Ukraine, các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ xem xét khả năng thông qua kế hoạch REPowerEU do EC trình bày vào ngày 18/5. Kế hoạch này nhằm đa dạng hóa các nguồn cung năng lượng, tăng cường tiết kiệm năng lượng và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Kế hoạch REPowerEU sẽ cho phép các nước thành viên EU giảm dần sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga. Xung đột Nga-Ukraine cũng ảnh hưởng đến giá lương thực, vốn đã tăng theo cấp số nhân ở cả Ukraine và các nước khác trên thế giới phụ thuộc vào nguồn cung các sản phẩm của Ukraine. Tại hội nghị này, các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ thảo luận về những cách thức cụ thể để giúp Ukraine xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp của mình, sử dụng cơ sở hạ tầng của EU. Cuối cùng, 27 lãnh đạo các quốc gia thành viên EU sẽ tranh luận về các khoản đầu tư cần thiết cho quốc phòng để củng cố nền tảng công nghiệp và công nghệ của quốc phòng châu Âu. Cùng ngày, Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck bày tỏ lo ngại sự đoàn kết của EU đang bắt đầu rạn nứt trước thềm hội nghị thượng đỉnh. Phát biểu tại một cuộc họp báo, ông Habeck nhấn mạnh: "Xung đột tại Ukraine đã cho thấy châu Âu có khả năng gắn kết mạnh mẽ như thế nào. Với hội nghị thượng đỉnh ngày 30/5, chúng ta hy vọng sự đoàn kết đó sẽ được tiếp tục, nhưng nó đã bắt đầu rạn nứt trở lại". Đã có sự bất đồng giữa các nước EU trong nhiều tuần qua về kế hoạch cấm nhập khẩu dầu mỏ của Nga. Hungary cho đến nay vẫn chưa sẵn sàng ủng hộ kế hoạch này, bởi Budapest phụ thuộc lớn vào nguồn cung dầu từ Nga trong khi chi phí chuyển sang các nhà cung cấp khác rất tốn kém. Hungary chỉ chấp thuận lệnh cấm vận nếu nhận được hàng tỷ euro viện trợ của EU hoặc có các quy định đặc biệt. Sau rất nhiều tranh cãi, ngày 29/5, Uỷ ban châu Âu đã đạt được một đề xuất mang tính thoả hiệp để có thể hướng tới một lệnh cấm vận vận chuyển dầu mỏ của Nga bằng đường biển nhưng vẫn cho phép vận chuyển qua hệ thống đường ống Druzhba khổng lồ. Đây được cho là một đề xuất thỏa hiệp nhằm có được sự ủng hộ của Hungary và khai mở các lệnh trừng phạt mới đối với Moskva. Tuy nhiên, theo các nguồn thạo tin, EU vẫn chưa thể đạt được đồng thuận về lệnh cấm vận dầu mỏ đối với Nga và đại diện thường trực các nước EU tại Brussels (Bỉ) đang tiếp tục thảo luận về vấn đề này. Hy Lạp, CH Cyprus và Malta lập luận rằng các quy định mới này đe dọa sự tồn tại của các công ty vận tải biển. Theo thông tin từ EU, khoảng 1/3 tổng khối lượng dầu mỏ vận chuyển tới các nước EU qua hệ thống đường ống Druzhba. Hệ thống đường ống này cung cấp cho các nhà máy lọc dầu ở Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc cũng như ở Ba Lan và Đức, mặc dù Đức và Ba Lan đã công khai bày tỏ mong muốn độc lập với nguồn cung dầu của Nga vào cuối năm nay. Chủ tịch Hội đồng châu Âu cho biết lãnh đạo các nước thuộc EU sẽ tiến hành hội nghị thượng đỉnh đặc biệt vào ngày 1/2 trong nỗ lực tìm kiếm sự đồng thuận về việc tiếp tục hỗ trợ tài chính cho Ukraine.  Liên minh châu Âu (EU) dự kiến tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào đầu tháng 2/2024 để thống nhất về việc tiếp tục hỗ trợ tài chính cho Ukraine. Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, sau cuộc gặp với Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo ngày 18/2, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cho biết lãnh đạo các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) sẽ tiến hành hội nghị thượng đỉnh đặc biệt vào ngày 1/2/2024 trong nỗ lực tìm kiếm sự đồng thuận về việc tiếp tục hỗ trợ tài chính cho Ukraine. Ông cũng nhắc lại việc 26 trong số 27 quốc gia thành viên EU đã đồng ý tiếp tục tài trợ cho Ukraine và các nước này sẽ nỗ lực thuyết phục Hungary để có thể đạt được sự nhất trí về vấn đề tài trợ cho Ukraine. Trước đó, tại hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra hôm 14-15/12 ở Brussels, Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã phản đối đề xuất của Ủy ban châu Âu cấp cho Ukraine khoản hỗ trợ lên tới 50 tỷ euro dưới dạng các khoản vay nhằm duy trì bộ máy nhà nước của quốc gia này. Đề xuất này nằm trong kế hoạch đánh giá rộng hơn về ngân sách dài hạn của châu Âu và phải được tất cả 27 thành viên EU nhất trí. Tuần trước, lãnh đạo một số nước đã đề cập đến khả năng loại bỏ quyền phủ quyết của Hungary và để 26 quốc gia thành viên tìm ra giải pháp cho Ukraine nhưng ông Michel và ông De Croo đều nhấn mạnh mục tiêu còn lại là đạt được thỏa thuận với tất cả 27 quốc gia thành viên. EU sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh bất thường ủng hộ tài chính cho UkraineTại hội nghị thượng đỉnh EU, trong cuộc đàm phán kéo dài suốt đêm, Thủ tướng Hungary Viktor Orban kiên quyết từ chối bất kỳ khoản tiền bổ sung nào cho Ukraine để tái thiết đất nước. Kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát hồi tháng 2/2022, các nước phương Tây đã hỗ trợ cho quốc gia Đông Âu này. Mới đây, ba quốc gia gồm Litva, Thụy Điển và Canada lên kế hoạch thành lập một Nhóm lợi ích chung vì Ukraine (CIG4U) trong khuôn khổ Diễn đàn Vận tải quốc tế để hỗ trợ phục hồi ngành vận tải và phát triển các tuyến logistics của Ukraine. Thông tin trên đã được Thứ trưởng Bộ Cộng đồng, lãnh thổ và phát triển cơ sở hạ tầng Ukraine Serhii Derkach công bố ngày 18/12. Thứ trưởng Derkach cho biết thêm rằng phương hướng chính của nhóm làm việc này là điều phối hỗ trợ các nhu cầu vật chất liên quan đến vận tải và hỗ trợ phân tích để khôi phục các kết nối giao thông. Dự kiến, các dự án đầu tiên của nhóm trên sẽ nhằm phát triển bền vững vận tải đường bộ và đường sắt ở Ukraine./. |
