Cây hồng hoa là một loại dược liệu từ lâu đã xuất hiện trong rất nhiều bài thuốc về khí huyết. Hồng hoa có tác dụng rất tốt trong điều hòa kinh nguyệt, trị đau do ứ huyết, đau bụng kinh… Show
Mô tả dược liệu cây hồng hoa1. Đặc điểm thực vậtHồng hoa được biết đến là một vị thuốc quý, cây nhỏ và sống hằng năm. Chiều cao của cây ở khoảng từ 0,6 đến 1m hoặc hơn. Thân đứng, nhẵn và có vạch dọc, phân cành ở phía ngọn. Lá của cây hồng hoa mọc so le nhau và gần như không có cuống, gốc lá tròn ôm lấy thân cây. Phiến lá có hình bầu dục hoặc hình trứng dài khoảng 4 – 9cm, rộng khoảng 1 – 3cm, chóp nhọn sắc còn mép lá thì có hình răng cưa nhọn nhưng không đều. Mặt lá nhẵn, có màu xanh lục sẫm, các gân lá ở chính giữa thường lồi cao. Hình ảnh cây hồng hoa – Dược liệu từ lâu đã có mặt trong nhiều bài thuốc dân gianCụm hoa thường mọc ở ngọn hoặc chót cành và bao chung với nhiều vòng lá bắc có hình dạng cũng như kích thước khác nhau. Lá bắc có gai ở bên mép hoặc ở chóp. Hoa của cây thì nhỏ, có màu đỏ cam, đính trên đế hoa dẹt. Quả của cây hồng hoa là dạng quả bế, hình trứng và có 4 vạch lồi. 2. Bộ phận sử dụngHoa chính là bộ phận của cây hồng hoa được sử dụng để làm vị thuốc. 3. Phân bốỞ nước ta, trước đây, cây hồng hoa được trồng rất nhiều ở tỉnh Hà Giang. Nhưng đến nay thì dược liệu được nhân giống rộng rãi ở nhiều nơi khác. Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là ở các tỉnh trung du miền núi phía Bắc. 4. Thu hái và sơ chếCây hồng hoa thường được thu hái vào đầu mùa hè mỗi năm. Chỉ hái khi những cánh hoa đã chuyển từ sắc vàng sang sắc đỏ. Không nên thu hái những bông hoa đã rụng bởi tác dụng dược lý đã giảm đi nhiều. Thu hái xong, người dùng cần tiến hành khâu sơ chế dược liệu. Chỉ nên giữ lại cánh hoa và hạt còn phần đài hoa thì bỏ đi. Cánh hoa đem gói thành từng bánh hoặc giã nát rồi vắt thành miếng. Phần hạt của cây hồng hoa chứa rất nhiều protein và dầu. Vì thế nên giữ lại để ép lấy dầu sử dụng hằng ngày để tận dụng hết giá trị của cây hồng hoa. Sau khi thu hái, cần sơ chế và phơi khô hồng hoa để bảo quảnĐem hồng hoa đã sơ chế đi hong khô trong bóng râm, nơi thông thoáng, có nhiều gió. Không nên phơi trực tiếp với ánh nắng mặt trời, nhất là nắng gắt. Bởi điều này có thể khiến dược liệu bị đổi màu. 5. Bảo quảnĐối với dược liệu hồng hoa, cần bảo quản ở những nơi khô ráo, thông thoáng. Đồng thời, sử dụng gói hút ẩm để giúp cho cánh hoa không bị mềm, mốc hoặc bị vụn. 6. Các thành phần hóa họcTrong phần hoa có 2 sắc tố chính là vàng và đỏ. Sắc tố đỏ chính là carthain chiếm 0,3-0,6% và không tan trong nước. Sắc tố vàng thì lại tan trong nước. Lúc này isocarrthamin sẽ dần chuyển thành luteolin 7 – glucosid, carthami và 3- rhamnoglucosid của kaempferol. Phần hạt của cây hồng hoa có chứa 20-30% dầu cùng với 12-15% protein. Dầu của hồng hoa rất giàu glycerid của các acid béo không trung hòa và có hàm lượng lên tới 90%. Vị thuốc hồng hoa1. Tính vịDược liệu hồng hoa có tính ấm và vị cay. 2. Quy kinhĐược qui vào 2 kinh tâm, can. 3. Tác dụng dược lýTheo nghiên cứu từ y học hiện đại:
Theo các tài liệu Đông y:
4. Cách dùng và liều dùngCây hồng hoa có thể được dùng sống hay sắc lấy nước uống để dưỡng huyết đều được. Ngoài ra, có thể mang dược liệu đi tẩm rượu với tác dụng hoạt huyết, phá huyết. Liều dùng: Từ 3 đến 10g/ngày. Để phân biệt dược liệu hồng hoa thật giả, bạn có thể lấy vài cánh hồng hoa đặt trong 1 chén nước ấm. Phơi trong khoảng 2 – 3 lần vẫn còn thấy màu đỏ thì là dược liệu tốt. 10 bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu cây hồng hoaVới đặc tính dược lý vượt trội, hồng hoa từ lâu đã góp mặt trong nhiều bài thuốc y học cổ truyền. Phải kể đến như: 1. Chữa thối tai chảy nước vàng
2. Bài thuốc điều trị kinh nguyệt không thông
3. Điều trị hành kinh đau bụng
4. Điều trị sưng tấy do chấn thương ngoại khoa
5. Điều trị bệnh loét dạ dày tá tràng
6. Điều trị thống kinh
7. Điều trị đau tại chỗ do chấn thương
8. Điều trị ban sởi
9. Điều trị sưng tấy do té ngã
10. Điều trị cổ họng sưng tắc nghẹn
Những lưu ý khí sử dụng cây hồng hoaĐể đảm bảo an toàn cho sức khỏe, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau khi sử dụng cây hồng hoa:
Dược liệu hồng hoa mặc dù được dùng phổ biến nhưng đặc tính dược lý của nó có thể thay đổi nếu dùng không đúng cách và liều lượng. Chính vì thế nên chủ động trao đổi với lương y trước khi áp dụng bất cứ bài thuốc nào có cây hồng hoa. |