BVK - Ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ nhiều nước trên thế giới và Việt Nam. Trong các bệnh ung thư ở nữ, ung thư vú chiếm 35%. Bệnh được phát hiện ở giai đoạn càng sớm thì tỷ lệ chữa khỏi bệnh càng cao. Ung thư vú có thể chữa khỏi nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống thêm sau 5 năm sẽ giảm dần khi bệnh được phát hiện và điều trị muộn hơn.
Ước tính mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 14,1 triệu ca mới mắc ung thư, trong đó riêng bệnh ung thư vú chiếm tới 1,2 triệu ca. Ở nước ta, mỗi năm trên toàn quốc có khoảng 165.000 ca mới mắc và 115.000 trường hợp tử vong do ung thư, thì riêng ung thư vú chiếm khoảng 15.000 ca mới mắc và trên 6.000 trường hợp tử vong. Theo GS Trần Văn Thuấn – Giám đốc Bệnh viện K khuyến cáo chị em nên nhận biết các dấu hiệu của ung thư vú để đến khám và điều trị kịp thời, đặc biệt là tầm soát ung thư vú ở độ tuổi từ 40 trở lên.
Theo chia sẻ của chuyên gia Bệnh viện K, xu hướng mắc bệnh ung thư vú ngày một gia tăng, ví dụ năm 2000, thống kê khi đó 100.000 phụ nữ mới có khoảng 18 người mới mắc thì đến năm 2010 con số này đã lên lên tới 30 người, tức là đã tăng lên gần gấp đôi sau 10 năm. Đặc biệt bệnh ung thư vú ở nước ta ghi nhận ngày càng trẻ hoá. Tại Bệnh viện K, ghi nhận thực tế có không ít những cô gái chỉ ở tuổi 20, 21 đã bị ung thư vú. Tuy nhiên hiện nay vẫn chưa xác định được chính xác các nguyên nhân trẻ hoá độ tuổi mắc bệnh. Ước tính đến năm 2020, chỉ tính riêng ung thư vú thì số trường hợp mới mắc lên khoảng 23.000 ca.
Phương pháp điều trị ung thư vú hiện nay đã có những bước tiến lớn như phẫu thuật, xạ trị, hóa chất và kết hợp với liệu pháp nội tiết tố, liệu pháp sinh học (điều trị nhắm trúng đích). Chất lượng điều trị hiện nay do đó hiện được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, yếu tố then chốt để điều trị hiệu quả là phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm.
Từ lời khuyên của các bác sỹ thì chị em, phụ nữ từ 20 tuổi trở lên, nên hình thành thói quen tự khám vú sau khi sạch kinh 5 ngày, nếu phát hiện bất thường thì cần đi khám, kiểm tra tại cơ sở y tế kịp thời.
Sau đây sẽ là hướng dẫn để chị em tự khám vú tại nhà:
Quan sát:
- Xuôi tay, quan sát xem có các thay đổi ở vú: u cục, dày lên, lõm da hoặc thay đổi màu sắc da.
- Đưa tay ra phía sau gáy sau đó quan sát lại
- Chống tay lên hông làm cử động cơ ngực lên xuống bằng động tác nâng vai lên hoặc hạ vai xuống. Động tác này làm rõ hơn các thay đổi ở vú nếu có.
Sờ nắn:
- Nắn nhẹ đầu vú xem có dịch chảy ra hay không?
- Đưa tay phải ra sau gáy. Dùng tay trái sờ nắn vú phải, 4 ngón tay đặt sát nhau thành một mặt phẳng, ép đều đặn lên các vùng khác nhau của tuyến vú, thành ngực theo hướng vòng xoáy ốc từ đầu vú ra phía ngoài.
- Kiểm tra từng vùng của vú và hố nách.
Độ tuổi nên bắt đầu sàng lọc ung thư vú
- Phụ nữ từ 30 tuổi trở lên nên bắt đầu định kỳ đến khám tại cơ sở y tế chuyên khoa 1 năm một lần.
- Phụ nữ từ 40 tuổi trở lên nên khám sàng lọc ung thư vú hàng năm bằng chụp xquang tuyến vú.
- Với phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư vú nên được tầm soát thêm bằng chụp MRI tuyến vú hàng năm bắt đầu từ tuổi 30. Trong đó gồm những người có đột biến BRCA, bố, mẹ, anh chị em ruột hoặc con của người mang đột biến BRCA, nguy cơ mắc bệnh ung thư vú 20% đến 25%, có tiền sử xạ trị vào vùng ngực từ 10 đến 30 tuổi, hội chứng Li‐Fraumeni, hội chứng Cowden- Bannayan Riley-Ruvalcaba.
Các dấu hiệu cảnh báo ung thư vú bạn nên lưu ý:
- 1 bên vú dày chắc hơn bên kia
- Tụt núm vú: Một trong những vị trí phổ biến nhất mà khối u thường xuất hiện là bên dưới núm vú, bạn có thể cảm nhận được những thay đổi nhất định như núm vú có thể dẹt hơn, thụt vào trong, hay tiết dịch từ núm vú, có thể lẫn kèm máu. Da của núm vú có thể trở nên sần sùi, có vảy, hay viêm.
- Da vùng vú bị lồi lõm, co kéo bất thường.
- Thay đổi màu sắc trên da của vú
- Chảy dịch 1 bên vú
- Đau hoặc đỏ vú: bạn đột nhiên bị nhói đau như luồng điện nhẹ đi từ ngực trái đến ngực phải. Đây là dấu hiệu không hề tốt cảnh báo sức khỏe vòng một, có thể liên quan đến ung thư vú.
- Hạch nách hoặc hố thượng đòn: Bạn có thể phát hiện hạch bằng cách vuốt từ bầu ngực lên trên theo đường hõm nách, nếu có sẽ thấy hạch nổi lên ở hõm nách. Bất kỳ cơn đau nào xảy ra ở vùng nách cũng là một dấu hiệu nên được kiểm tra cẩn thận bằng ngón tay. Đặc biệt lưu ý khi có một khu vực mô cứng hơn hoặc khó di chuyển khi bạn rê ngón tay. Bạn nên kịp thời đến bác sĩ để phát hiện ung thư và điều trị.
Bệnh viện K với đầy đủ các trang thiết bị kỹ thuật cao hỗ trợ công tác khám chữa bệnh như hệ thống chụp cắt lớp vi tính 64 dãy, cộng hưởng từ MRI, hệ thống máy nội soi, siêu âm ... hiện đại dã trở thành địa chỉ tin cậy của người dân khi đến thăm khám, tầm soát ung thư. Đặc biệt từ khi cơ sở mới của bệnh viện K tại 9A-9B Phan Chu Trinh đi vào hoạt động từ tháng 05/2019 với đội ngũ chuyên gia, bác sĩ và điều dưỡng có trình độ chuyên môn cao trực tiếp làm việc tại đây, mở thêm các phòng khám Giáo sư, Tiến sĩ đã giúp người bệnh có thêm lựa chọn để hưởng dịch vụ khám chữa bệnh và tư vấn chuyên sâu nhất đặc biệt trong việc khám sàng lọc, tầm soát ung thư.
/vi/serviceline-vu/suc-khoe-thuong-thuc/thoi-diem-ban-can-nghi-toi-sang-loc-ung-thu-vu/
Sàng lọc ung thư vú là một bước quan trọng có vai trò tiên lượng điều trị, giảm tỷ lệ tử vong do bệnh ung thư vú gây ra. Sàng lọc ung thư ngày nay được khuyên thực hiện bằng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại có thể phát hiện được bệnh lý ung thư từ khi chưa có triệu chứng. Do đó, việc xác định thời điểm để sàng lọc ung thư vú rất quan trọng.
Ung thư vú là loại bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên thế giới, chiếm khoảng 35% trong tổng số các bệnh ung thư. Số người mắc bệnh hằng năm trên toàn thế giới trung bình khoảng 1,2 triệu, trong đó Việt Nam có khoảng 15000 trường hợp mỗi năm. Bệnh ung thư vú có xu hướng trẻ hóa với tỷ lệ bệnh nhân thuộc các độ tuổi từ 20 đến 30 đang tăng dần. Nguyên nhân lý giải cho tình trạng này hiện chưa được hiểu rõ.
Tỷ lệ tử vong của bệnh nhân ung thư vú phụ thuộc nhiều vào thời điểm phát hiện. Người bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn càng sớm thì khả năng sống sót càng cao và ngược lại, tỷ lệ sống sót giảm thấp khi phát hiện bệnh vào giai đoạn muộn. Vì thế, việc xác định khi nào cần sàng lọc ung thư vú và ai cần khám vú là việc làm cần thiết để giảm thiểu số lượng người tử vong do mắc bệnh ung thư vú trong cộng đồng.
Ung thư vú nên được chẩn đoán sớm để tránh gây nên hậu quả nghiêm trọng
Trước đây, tự khám vú ở nhà là một phần quan trọng trong chiến lược sàng lọc ung thư vú. Những người phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú thường được tư vấn tự quan sát và kiểm tra vú của mình vào thời điểm 5 đến 7 ngày sau sạch kinh. Phương pháp tự khám vú bao gồm các bước tiến hành sau:
- Quan sát hình dạng, kích thước hai bầu vú ở nhiều tư thế khác nhau như để dọc hai tay thẳng theo thân người, nâng hai tay cao đặt phía sau gáy và tư thế chống hai tay ở hông kết hợp cử động vai lên xuống. Ở bước này, các khối u vú sát bề mặt da, mảng da dày hoặc thay đổi sắc tố da, tổn thương núm vú có thể được phát hiện.
- Sờ nắn vú: bắt đầu sờ tại vị trí núm vú, bóp nhẹ xem có dịch tiết bất thường chảy ra không. Sau đó, tiến hành sờ nắn vú trong tư thế tay đưa lên cao phía sau gáy. Dùng tay trái sờ vú phải theo đường xoắn ốc trong khi tay phải đưa lên cao và ngược lại. Kết hợp sờ vùng nách hai bên để phát hiện sự hiện diện của các hạch nách nếu có.
Tuy nhiên, những nghiên cứu được thực hiện gần đây cho bằng chứng ngược lại. Việc tự khám vú thường xuyên như những khuyến cáo trước đây không được chứng minh giúp ích cho việc giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú. Tuy nhiên, thay vào đó phụ nữ cần ý thức hơn trong việc nhận diện những bất thường tuyến vú để đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Những bất thường tuyến vú có thể được phát hiện khi quan sát hoặc cảm nhận. Điều này đặc biệt quan trọng nếu các bất thường xuất hiện vào khoảng thời gian giữa hai lần chụp nhũ ảnh định kỳ trong sàng lọc ung thư vú.
Trong chiến lược sàng lọc ung thư vú thì tự khám vú ở nhà cần được thực hiện trước đó
Ung thư vú giai đoạn sớm thường có biểu hiện trên lâm sàng không điển hình, ngược lại triệu chứng của bệnh ung thư vú ở giai đoạn muộn thường khá rầm rộ. Điều trị ung thư vú có tỷ lệ thành công cao nếu bệnh được phát hiện và chẩn đoán sớm. Vì thế việc nhận biết các dấu hiệu gợi ý bệnh ung thư vú sớm cần được thực hiện tốt.
Một số các triệu chứng gợi ý ung thư vú bao gồm:
- Mật độ vú dày hơn phía bên bình thường.
- Da vùng vú bị co kéo hoặc thay đổi sắc tố bất thường.
- Khối u vú kém di động
- Núm vú tụt kèm chảy dịch bất thường.
- Da núm vú sần sùi, nứt nẻ hoặc biến đổi giống quả cam
- Sưng đau vú
- Xuất hiện hạch nách hoặc/và hạch thượng đòn.
Ngay khi phát hiện một trong những bất thường kể trên, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám kịp thời.
Xuất hiện hạch nách là triệu chứng phổ biến
Thời điểm tiến hành sàng lọc ung thư vú khác nhau ở từng đối tượng, tùy thuộc vào tiền sử bệnh tật và mức độ nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
Các khuyến cáo hiện nay đồng thuận rằng:
- Phụ nữ trên 30 tuổi nên khám lâm sàng tuyến vú hằng năm tại các bác sĩ chuyên khoa.
- Phụ nữ trên 40 tuổi bắt đầu sàng lọc ung thư vú bằng chụp nhũ ảnh định kỳ hằng năm.
- Nhóm các phụ nữ có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vú cần được sàng lọc ung thư vú bằng các phương tiện hiện đại hơn như chụp cộng hưởng từ tuyến vú hằng năm kể từ khi 30 tuổi.
Năm 2015, hiệp hội ung thư Hoa Kỳ (The American Cancer Society) khuyến cáo bắt đầu sàng lọc ung thư vú đối với nhóm phụ nữ có nguy cơ trung bình mắc bệnh ung thư vú bằng chụp nhũ ảnh một lần mỗi năm, bắt đầu từ năm 45 tuổi thay vì 40 tuổi như trước đây. Những người phụ nữ từ 40 đến 44 tuổi có thể lựa chọn bắt đầu sàng lọc ung thư vú với chiến lược tương tự nếu muốn. Kể từ 55 tuổi trở đi, sàng lọc ung thư vú nên được giãn cách thực hiện mỗi 2 năm một lần, tuy nhiên việc chiến lược chụp nhũ ảnh hằng năm vẫn có thể được duy trì nếu muốn.
Xác định nguy cơ trung bình với bệnh ung thư vú cần được tham vấn bởi ý kiến của các chuyên gia dựa trên tiền sử gia đình và tiền sử bệnh tật bản thân. Một cách tổng quát, phụ nữ có nguy cơ trung bình mắc bệnh ung thư vú bao gồm các đặc điểm sau: có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú ở thế hệ thứ nhất như mẹ và chị em gái ruột, mang đột biến gen đã được xác định và tiền sử bản thân mắc bệnh ung thư vú.
Ung thư vú là bệnh ung thư phổ biến ở nữ giới. Theo đó, nếu bệnh ung thư vú được phát hiện sớm thì tiên lượng điều trị bệnh rất cao, thậm chí có thể khỏi hẳn và không tái phát. Do đó, việc tầm soát ung thư vú là việc làm cần thiết, nhất là với các đối tượng có nguy cơ mắc ung thư vú cao như tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư vú, xuất hiện các bất thường xung quanh vú...
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang triển khai Gói tầm soát ung thư vú
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang triển khai Gói tầm soát ung thư vú dành cho các đối tượng là phụ nữ ở nhiều độ tuổi khác nhau. Tại Vinmec có đầy đủ trang thiết bị y tế cần thiết để thực hiện các phương pháp thăm khám, chẩn đoán, xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, điều trị ung thư vú.
Theo đó, các quy trình thăm khám và điều trị bệnh đều được thực hiện bởi đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn cao, đã trải qua đào tạo và được cấp chứng chỉ kỹ thuật, có thể xử lý nhanh và hiệu quả. Vì thế khi sử dụng gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú của Vinmec, Quý khách hàng có thể phát hiện được bệnh lý ung thư ngay cả khi chưa có triệu chứng.
Để được tư vấn chi tiết về gói tầm soát ung thư vú cũng như các phương pháp điều trị bệnh hiệu quả tại Vinmec, quý khách vui lòng đến trực tiếp hệ thống y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY
Nguồn tham khảo: cancer.org
Sàng lọc ung thư vú mất bao lâu?
Thói quen xấu gây ung thư vú
XEM THÊM: