So sánh vương triều mô-gôn và vương triều deli

Lập bảng so sánh vương triều Hồi giáo Đê-li và vương triều Mô-gôn

Tiêu

chí

Vương triều Hồi giáo Đê-li (1206- 1526) Vương triều Mô-gôn (1526 -1707)
Vương triều Mô-gôn (1526 -1707) Người Hồi giáo gốc Trung Á tiến hành chinh phục vào đất Ấn Độ, từng bước chinh phục các tiểu quốc Ấn, lập nên Vương quốc Hồi giáo Ấn Độ, gọi tên là Đê-li. Năm 1398, vua Tiimua tự nhận là dòng dõi Mông cổ, bắt đầu tán công Ấn Độ.

– Đến thời Baibua (Babur) mới đánh được Đê-li, lập ra một vương triều mới, gọi là Vương triều Mô-gôn (gốc Mông cổ).

Chính sách cai trị Chia rẽ dân tộc, kì thị tôn giáo, áp bức giai cấp.

-Áp đặt tôn giáo, bắt những người Hinđu giáo phải theo đạo Hồi.

– Tự dành cho mình những ưu đãi về ruộng đất, địa vị trong bộ máy quan lại.

Dưới thời vua A-cơ-ba đã thi hành một số chính sách tích cực:

– Xây dựng một chính quyền mạnh mẽ, dựa ưên sự liên kết tầng lớp quý tộc, không phân biệt nguồn gốc, số quan lại gốc Mông Cổ, gốc Ấn Độ Hồi giáo và cả ị gốc Ấn Độ Hinđíi giáo, có tí lệ gần như bằng nhau, ỷ! ậ

– Xây dựng khối hòa hợp áấn tộc trên cơ sở hạn chế sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo và cũng có biện pháp hạn chế sự bốc lột quá đáng của chủ đất, quý tộc.

– Tiến hành đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng và hợp lí, thống nhất các hệ thống cấn đong và đo lường.

– Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa, nghệ thuật.

Kết

quả

i Chính sách phân biệt sắc tộc và tôn giáo làm tăng sự bát bình trong nhấn dân

– Văn hóa Hồi giáo được du nhập vào Ấn Độ.

– Mội số” công trình kiến trúc Hồi giáo được xây dựng; kinh đô Đê-li đã trở thành “một trong những thành phố lớn nhất thế giới” ở thế kỉ XiV.

– Bước đầu thúc đẩy hơn sự giao lưu giao lưu văn hóa Đông i Tây.

– Đây cũng là thời mà các thương nhấn Ấn Độ du nhập Hồi giáo đến một sồ” nơi, một số nước ở Đông Nam Á.

Xã hội ổn định, kinh tế phát triển, văn hóa có nhiều thành tựu mới, đất nước thịnh vượng.

– A-cơ-ba được coi là một vị Ấnh hừng dân tộc.

– Nhiêu công trình kiến trúc vĩ đại được xây dựng, đặc biệt là lăng mộ Taigiơ MaihẤn và lâu đời Thành Đỏ (Là Kiilà).

– Đây cũng được xem là thời kì phát triển thịnh vượng nhất trong lịch sử phong kiến Ấn Độ.

b) Nhận xét:

Giống nhau:

+ Đều là những vương triều ngoại tộc do cấp nước bên ngoài xâm chiếm và lập nên.

+ Đều góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa Ấn Độ.

+ Đều chọn Đê-li làm kinh đô.

+ Có vai trò nhất định trong việc phát triển kinh tế, văn hóa ở Ấn Độ.

-Khác nhau: về chính sách cai trị, Vương triều Mô-gôn đã tiến hành những chính sách ẹai trị tiến bộ, đặc biệt dưới thời vua A-cơ-ba đã đưa đến một thời kì thịnh vƯỢng và phát triển cao trong lịch sử trung đại Ấn Độ.

Giống nhau

  • Cả hai vương triều đều do đế quốc bên ngoài xâm chiếm và xây dựng nên
  • Tạo điều kiện cho văn hóa phát triển
  • Áp bức thống trị nhân dân Ấn Độ ⇒ sự mâu thuẫn giai cấp và dân tộc, làm cho cà 2 triều đại đều suy yếu và sụp đổ.

Khác nhau:

  • Hồi giáo Đê Li:
    • Năm 1206 người Hồi giáo đến xâm chiếm Ấn Độ và lập ra vương triều Hồi giáo Đê Li
    • Chính sách cai trị:
      • Truyền bá, áp đặt đạo hồi,tự dành cho mình quyền ưu tiên trong ruộng đất và địa vị quan lại
      • Tôn giáo: thi hành chính sách mềm mỏng nhưng vẫn xuất hiện phân biệt tôn giáo
      • Văn hóa: văn hóa hồi giáo được truyền vào Ấn Độ, xây dựng 1 số công trình kiến trúc mang dấu ấn Hồi giáo và xây dựng kinh đô Đêli thành 1 trong những thành phố lớn nhất thế giới
  • Ấn Độ Môgôn:
    • Vua Ba-bua (gốc Trung Á, tự nhận là dòng dõi Mông Cổ) đến xâm chiếm Ấn Độ lập ra vương triều Môgôn (1526-1707)
    • Chính sách cai trị: các vua ra sức củng cố theo hướng Ấn Độ hóa, xây dựng đất nước, đưa Ấn Độ đạt đến bước phát triền mới dưới thời vua Acoba (1556-1605)
      • Xây dựng chính quyền mạnh dựa trên liên kết quý tộc, không phân biệt nguồn gốc
      • Xây dựng khối hòa hợp dân tộc, hạn chế sự phân biệt chủng tộc và tôn giáo, hạn chế sự bóc lột của chủ đất và quý tộc
      • Đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng đắn và hợp lí, thống nhất đơn vị đo lường
      • Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa nghệ thuật.

Hay nhất

Vương triều hồi giáo Đê-li Vương triều Mô-gôn
Thời gian tồn tại 1206 - 1526 1526 - 1707
Sự thành lập Người Hồi giáo gốc Trung Á chinh phục các tiểu quốc Ấn - lập nên Vương triều Hồi giáo đóng đô ở Đêli Một bộ phận dân Trung Á cũng theo đạo Hồi tấn công Ấn Độ - lập nên vương triều Mô-gôn
Giống nhau

- Đều là Vương triều do thế lực ngoại tộc cai trị

- Lãnh thổ Ấn Độ được thống nhất

- Xây dựng nhiều công trình Hồi giáo đặc sắc

Khác nhau

- Thực hiện chính sách kì thị tôn giáo

- Tác động: mâu thuẫn dân tộc sâu sắc

- Thực hiện chính sách hòa đồng tôn giáo

- Tác động: ổn định xã hội, phát triển đất nước

Chính sách thống trị

- Áp đặt hồi giáo

- Giành quyền ưu tiên về ruộng đất, địa vị trong bộ máy quan lại

- Áp dụng "thuế ngoại đạo"

- Xây dựng khối hòa hợp dân tộc

- Xây dựng chính quyền mạnh mẽ dựa trên cơ sở lên kết, không phân biệt nguồn gốc quan lại

- Tiến hành đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng và hợp lý

- Thống nhất hệ thống cân đong và đo lường

- Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa, nghệ thuật

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.Morbi adipiscing gravdio, sit amet suscipit risus ultrices eu.Fusce viverra neque at purus laoreet consequa.Vivamus vulputate posuere nisl quis consequat.

Create an account

Đáp án chi tiết, giải thích dễ hiểu nhất cho câu hỏi: “So sánh vương triều Đêli và Môgôn” cùng với kiến thức tham khảo do Top Tài Liệu biên soạn là tài liệu cực hay và bổ ích giúp các bạn học sinh ôn tập và tích luỹ thêm kiến thức bộ môn Lịch sử 10.

– Hai vương triều: Hồi giáo Đêli và Hồi giáo Môgôn trong lịch sử Ấn Độ:

– Giống nhau: 

+ Cả hai vương triều đều do đế quốc bên ngoài xâm chiếm và xây dựng nên.

+ Tạo điều kiện cho văn hóa phát triển.

+ Áp bức thống trị nhân dân Ấn Độ -> sự mâu thuẫn giai cấp và dân tộc, làm cho cả 2 triều đại đều suy yếu và sụp đổ.

– Khác nhau: 

* Hồi giáo Đê-Li:

– Năm 1206 người Hồi giáo đến xâm chiếm Ấn Độ và lập ra vương triều Hồi giáo Đê-li

– Chính sách cai trị:

+ Truyền bá, áp đặt đạo hồi, tự dành cho mình quyền ưu tiên trong ruộng đất và địa vị quan lại.

+ Tôn giáo: thi hành chính sách mềm mỏng nhưng vẫn xuất hiện phân biệt tôn giáo.

+ Văn hóa: văn hóa hồi giáo được truyền vào Ấn Độ, xây dựng 1 số công trình kiến trúc mang dấu ấn Hồi giáo và xây dựng kinh đô Đêli thành 1 trong những thành phố lớn nhất thế giới.

* Hồi giáo Môgôn

– Vua Ba-bua (gốc Trung Á,tự nhận là dòng dõi Mông Cổ) đến xâm chiếm Ấn Độ lập ra vương triều Mô-gôn (1526-1707)

– Chính sách cai trị: các vua ra sức củng cố theo hướng Ấn Độ hóa, xây dựng đất nước, đưa Ấn Độ đạt đến bước phát triển mới dưới thời vua Acơba (1556-1605)

+ Xây dựng chính quyền mạnh dựa trên liên kết quý tộc, không phân biệt nguồn gốc.

+ Xây dựng khối hòa hợp dân tộc, hạn chế sự phân biệt chủng tộc và tôn giáo, hạn chế sự bóc lột của chủ đất và quý tộc.

+ Đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng đắn và hợp lí, thống nhất đơn vị đo lường.

+ Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa nghệ thuật.

– Đến thế kỉ VII, Ấn Độ lại bị rơi vào tình trạng chia rẽ, phân tán.

– Nguyên nhân:

+ Chính quyền trung ương suy yếu;

+ Mỗi vùng lãnh thổ lại có những điều kiện và sắc thái riêng của mình, nên đất nước chia thành hai miền, Bắc và Nam;

+ Mỗi miền lại tách thành ba nước riêng, thành sáu nước, trong đó, nước Pa-la ở vùng Đông Bắc và nước Pa-la-va ở miền Nam có vai trò nổi trội hơn.

– Trong trường hợp này, sự phân biệt không nói lên tình trạng khủng hoảng, suy thoái mà lại phản ánh sự phát triển tự cường của các vùng địa phương.

– Nước Pa-la-va ở miền Nam, thuận tiện về bến cảng và đường biển, đã có vai trò tích cực trong việc phổ biến văn hoá Ấn Độ đến các nước Đông Nam Á.

=> Như thế, ngaỵ từ đầu Công nguyên và trong 5 thế kỉ tiếp theo (thế kỉ VII – XII), văn hoá truyền thống của Ấn Độ phát triển rộng trên toàn lãnh thổ và có ảnh hưởng ra bên ngoài.

– Vị trí của Vương triêu Hồi giáo Đê- li:

+ Mở ra sự tiếp xúc, giao lưu văn hóa phương Tây mà người A-rap mang đến. Bước đầu tạo ra sự giao lưu văn hóa Đông – Tây.

+ Đạo Hồi được truyền bá vào Ấn Độ, từ đó có ảnh hưởng đến nhiều nơi khác, nhất là khu vực Đông Nam Á.

So sánh vương triều mô-gôn và vương triều deli

Vương quốc hồi giáo delhi

– Vị trí của Vương triều Mô-gôn:

+ Những chính sách dưới thời vua A-cơ-ba giúp cho xã hội Ấn Độ ổn định, kinh tế phát triển, văn hóa có nhiều thành tựu, đất nước thình vượng.

+ Ghi dấu với hai công trình kiến trúc lớn và tuyệt đẹp: Thành Đỏ và lăng Ta-giơ-Ma-han.

– Thế kỉ XV, Vương triều Hồi giáo Đê-li bắt đầu suy yếu, thì cũng là lúc mà một bộ phận dân Trung Á khác do thủ lĩnh – vua là Ti-mua Leng chỉ huy, cũng theo đạo Hồi nhưng lại tự nhận là dòng dõi Mông cổ, bắt đầu tấn công Ấn Độ từ năm 1398. Tuy thế, phải đến cháu nội của ông là Ba-bua mới thực hiện được việc đánh chiếm Đê-li, lập ra một vương triều mới, gọi là Vương triều Mô-gôn (gốc Mông cổ).

– Vương triều Mô-gôn (1526 – 1707) là thời kì cuối cùng của chế độ phong kiến Ấn Độ. Tuy là thời kì cuối cùng, nhưng không phải chỉ có khủng hoảng, suy thoái và tan rã. Thật vậy, các vị vua thời kì đầu đã ra sức củng cố vương triều theo hướng “Ấn Độ hoá” và xây dựng đất nước. Đến thời trị vì của vị vua thứ tư là A-cơ-ba, Ấn Độ đạt được bước phát triển mới.

So sánh vương triều mô-gôn và vương triều deli

Vua A-cơ-ba

– Trong nửa thế kì trị vì, A-cơ-ba (1556 – 1605) đã thi hành một số chính sách tích cực:

+ Xây dựng một chính quyền mạnh mẽ, dựa trên sự liên kết tầng lớp quý tộc, không phân biệt nguồn gốc, số quan lại gốc Mông cổ (thực ra là gốc Trung Á Hồi giáo), gốc Ấn Độ Hồi giáo và cả gốc Ấn Độ Ấn giáo, có tỉ lệ gần như bằng nhau ;

+ Xây dựng khối hoà hợp dân tộc trên cơ sở hạn chế sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo và cũng có biện pháp hạn chế sự bóc lột quá đáng của chủ đất, quý tộc ;

+ Tiến hành đo đạc lại ruộng đất đế định ra mức thuế đúng và hợp lí, thống nhất các hệ thống cân đong và đo lường ;

+ Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hoá, nghệ thuật.

– Những chính sách đó làm cho xã hội Ấn Độ ổn định, kinh tế phát triển, văn hoá có nhiều thành tựu mới, đất nước thịnh vượng. A-cơ-ba được coi như là một vị anh hùng dân tộc ; ngày nay tên ông được đặt cho nhiều đường phố, công trình, xứng với danh hiệu của Ông là Đấng Chí tôn A-cơ-ba.

So sánh vương triều mô-gôn và vương triều deli

Vua Ba-bua, người sáng lập vương quốc Mô-gôn

– Tuy nhiên, hầu hết các vua của vương triều này đều dùng quyền chuyên chế, độc đoán để cai trị một đất nước rộng lớn nhưng rất đa dạng, phân tán. Một số vị vua đã dùng biện pháp đàn áp quyết liệt, hình phạt khắc nghiệt để bắt dân chúng phục tùng, đóng thuế và lao dịch nặng nề, bắt các quý tộc có ý chống đối phải vâng lời.

– Con và cháu của A-cơ-ba là Gia-han- ghi-a (1605 – 1627) và Sa Gia-han (1627 – 1658) đã chiếm đoạt rất nhiều của cải. Để chứng tỏ quyền lực, ý muốn của mình, các ông đã cho khởi công xây dựng nhiều công trình kiến trúc, đặc biệt là lăng mộ Ta-giơ Ma-han và lâu đài Thành Đỏ (La Ki-la), dưới thời Sa Gia-han trên hai bờ sông Y-a-mu-na ở Bắc Ấn Độ.

So sánh vương triều mô-gôn và vương triều deli

Đền Taj Mahal –  Thành tựu tiêu biểu vương triều Mô-gôn

– Những công trình đó đã trở thành di sản văn hoá bất hủ, niềm tự hào vĩnh cửu về sự sáng tạo, niềm xúc động sâu sắc và tình cảm cao quý của con người. Nhưng Gia-han-ghi-a và Sa Gia-han đã làm cho sự đối kháng của nhân dân tăng thêm, do lạm dụng quyền lực, công quỹ cùng sức lao động của dân. Hai ông vua này hầu như đã đốt cháy tất cả thành quả của vua A-cơ-ba.

– Ít lâu sau, tình trạng chia rẽ và khủng hoảng xuất hiện trở lại.

– Trong lúc đó, thực dân Bồ Đào Nha đến từ thời kì đầu vương triều và ngày càng nhiều, nhất là dưới thời Sa Gia-han. Họ đã lập các điểm buôn bán như I Điu, Đa-man… Vua cuối của Vương triều là Ao-reng-dép đã phải đối diện với thực dân Anh và bước đầu để mất Ma-đrát, Bom-bay.