- Kỳ hạn còn lại
- Tổng hợp 2 năm 3 năm 5 năm
Đầu tư trái phiếu là một hình thức đầu tư hiệu quả, nhất là trong thời kỳ kinh tế có các biến động lớn. Mua bán trái phiếu chính phủ được thực hiện như nào?
Trái phiếu chính phủ là gì?
Trái phiếu chính phủ là những trái phiếu do Chính phủ phát hành nhằm mục đích bù đắp thâm hụt ngân sách, tài trợ cho các công trình phúc lợi công cộng trung ương và địa phương hoặc làm công cụ điều tiết tiền tệ.
Chủ thể
– Chủ thể phát hành trái phiếu chính phủ.
+ Chủ thể phát hành trái phiếu chính phủ là Bộ Tài chính.
+ Bộ Tài chính ủy quyền cho Kho bạc Nhà nước tổ chức phát hành trái phiếu theo quy định.
– Chủ thể mua trái phiếu chính phủ
+ Đối tượng mua trái phiếu là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
+ Tổ chức của Việt Nam không được sử dụng kinh phí do ngân sách nhà nước cấp để mua trái phiếu.
Các lựa chọn khi mua trái phiếu chính phủ
– Xuất phát từ nhu cầu chi tiêu của Chính phủ có thể phát hành trái phiếu: ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn. Có các loại trái phiếu tiêu biểu:
– Trái phiếu kho bạc: là trái phiếu nợ trung; dài hạn từ 5 đến 30 năm hay hơn nữa; do kho bạc phát hành khi huy động vốn để bổ sung bù đắp ngân sách…
– Trái phiếu đô thị: là trái phiếu dài hạn từ 10 đến 30 năm do Chính phủ hay Chính quyền địa phương phát hành nhằm huy động vốn tài trợ cho các dự án đầu tư hạ tầng.
Cách thức đầu tư trái phiếu chính phủ
– Dựa vào lãi suất có thể chia Trái phiếu chính phủ thành 3 loại:
+ Trái phiếu có lãi suất cố định: Lợi tức được xác định theo tỷ lệ % cố định theo mệnh giá mua trái phiếu trước đó.
+ Trái phiếu có lãi suất không cố định: Lợi tức được trả trong các kỳ và biến đổi theo một lãi suất tham chiếu.
+ Trái phiếu không lãi suất: Người mua trái phiếu không được hưởng lãi nhưng sẽ được mua trái phiếu với mức giá ưu đãi hơn nhiều (giá chiết khấu).
– Căn cứ theo tính chất chuyển nhượng:
+ Trái phiếu vô danh: Trái phiếu vô danh là loại trái phiếu không ghi tên người chủ trái phiếu cả trên trái phiếu và cả trên sổ người phát hành. Người cầm giữ trái phiếu là người sở hữu trái phiếu.
+ Trái phiếu ghi danh: Trái phiếu ghi danh là loại trái phiếu có ghi tên và địa chỉ người sở hữu cả trên trái phiếu và sổ người phát hành.
Mục đích mua trái phiếu chính phủ
– Là khoản tiền lãi, là khoản thu nhập cố định mà không phụ thuộc vào kết quả.
>> Xem thêm: Công bố thông tin trước đợt phát hành trái phiếu của doanh nghiệp
Phương thức mua lựa chọn
– Sở giao dịch chứng khoán áp dụng phương thức giao dịch thỏa thuận đối với các giao dịch trên Hệ thống giao dịch.
– Hai phương thức giao dịch thỏa thuận cụ thể:
+ Giao dịch thỏa thuận điện tử: là hình thức giao dịch trong đó các lệnh giao dịch được chào với cam kết chắc chắn và thực hiện ngay khi có đối tác lựa chọn mà không cần có sự xác nhận lại;
+ Giao dịch thỏa thuận thông thường: là hình thức giao dịch trong đó các bên tự thỏa thuận với nhau bằng công cụ gửi tin nhắn trên hệ thống giao dịch hoặc bằng các phương tiện liên lạc ngoài hệ thống về các điều kiện giao dịch và báo cáo kết quả vào hệ thống giao dịch để xác lập giao dịch.
Phương thức phát hành trái phiếu
– Trái phiếu chính phủ được phát hành theo các phương thức sau:
+ Đấu thầu phát hành trái phiếu;
+ Bảo lãnh phát hành trái phiếu;
+ Đại lý phát hành trái phiếu;Tại Việt Nam; đầu tư trái phiếu chính phủ phải thông qua hình thức đầu tư gián tiếp bằng cách đầu tư qua quỹ.
+ Quỹ này là quỹ đầu tư trái phiếu: Chỉ được mua trái phiếu và có tỷ lệ nhất định cho từng loại trái phiếu của các lĩnh vực khác nhau (bất động sản bao nhiêu %, ngân hàng bao nhiêu %…). Quy trình thực hiện như sau:
Bước 1: Nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch đăng ký mua chứng chỉ quỹ cho đại lý ủy quyền phân phối (lần đầu hay lần tiếp theo đều phải mở tài khoản).
Bước 2: Thực hiện đặt lệnh mua bán theo quy định. Mỗi quỹ sẽ có mẫu biểu phiếu đặt lệnh khác nhau; nhưng có các nội dung cơ bản bắt buộc.
Bước 3: Nắm giữ và chuyển đổi hoặc mua bán lại khi có nhu cầu rút vốn/rút tiền khỏi quỹ.
Các quy trình đầu tư quỹ đầu tư trái phiếu được quản lý chặt chẽ bởi các quy định hoạt động theo văn bản pháp luật, tính minh bạch cao. Các bước thực hiện đều được công bố rõ ràng.
Lợi ích của các bên mua bán trái phiếu chính phủ
– Đối với bên đầu tư trái phiếu
Xem xét các lợi ích cũng như rủi ro thì so với thị trường chứng khoán hiện nay; đầu tư vào trái phiếu Chính phủ là một kênh khá ổn định và phù hợp cho các nhà đầu tư mong muốn nhận được thu nhập cố định hàng năm từ tiền lãi và có thể bán lại dễ dàng cho các nhà đầu tư khác.
– Đối với tổ chức
+ Các doanh nghiệp có thể sử dụng trái phiếu Chính phủ như một công cụ an toàn nhằm đa dạng hóa danh mục đầu tư; phân bổ dòng tiền và giảm thiểu rủi ro nếu nền kinh tế không ổn định.
+ Trái phiếu Chính phủ cũng là kênh đầu tư quan trọng của những tổ chức tài chính có nguồn tiền lớn; đòi hỏi tính an toàn trong đầu tư như các công ty Bảo hiểm; Quỹ đầu tư an toàn; Quỹ hưu trí tự nguyện.
– Đối với nhà đầu tư cá nhân
+ Đối với nhà đầu tư cá nhân tìm kiếm sự an toàn; thì kênh trái phiếu Trái phiếu Chính phủ cũng đem lại lãi suất tốt hơn so với tiền gửi tiết kiệm tại các ngân hàng thương mại.
+ Trong trường hợp lãi suất ngân hàng có xu hướng giảm; đồng thời với cơ chế ngân hàng có thể bị phá sản làm tăng rủi ro của người gửi tiền thì nhà đầu tư cá nhân; thì kênh đầu tư này cũng dần dần trở nên khá hấp dẫn; đặc biệt với các nước phát triển.
– Đối với bên bán trái phiếu
Khi phát hành trái phiếu; Chính phủ có thể bù đắp thâm hụt ngân sách; tài trợ cho các công trình phúc lợi công cộng trung ương và địa phương; hoặc làm công cụ điều tiết tiền tệ.
Trên đây là tư vấn về mua bán trái phiếu chính phủ. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn.
Giấy phép thiết lập Website trên INTERNET số 15/GP-TTĐT ngày 29-02-2016Người chịu trách nhiệm: Nguyễn Quang Vinh Phó Tổng giám đốc – Trưởng Ban biên tập
Số 32 Cát Linh - Quận Đống Đa - Hà NộiTel: (84-4) 62 764 300 Fax: (84-4) 62 764 367Email:
Trái phiếu Chính phủ được coi là một sản phẩm đầu tư có rủi ro rất thấp, mang lại sự kết hợp giữa tính an toàn đáng kể và lợi nhuận tương đối cao. Vậy, nếu đầu tư trái phiếu Chính phủ thì cách tính lãi suất trái phiếu Chính Phủ như thế nào và mua trái phiếu Chính phủ ở đâu?
Trái phiếu được coi là chứng khoán có thu nhập cố định, bởi các nhà đầu tư biết chính xác họ sẽ nhận được bao nhiêu lợi nhuận từ khoản đầu tư của mình.
- Lợi nhuận ổn định: Trái phiếu Chính phủ là loại tài sản mang tính an toàn cao, khả năng bảo toàn vốn đầu tư cho khách hàng gần như tuyệt đối. Cùng với đó là nguồn thu nhập ổn định khi khách hàng được hưởng trái tức, trong thời gian nắm giữ. Những người nắm giữ trái phiếu Chính phủ, đều được đảm bảo sẽ nhận được lợi nhuận từ khoản đầu tư ban đầu của họ mà không lo phá sản.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Trái phiếu Chính phủ được Chính phủ bảo lãnh và phát hành trong nước bằng đồng Việt Nam. Do đó, khi muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư, các doanh nghiệp có thể phân bổ dòng tiền vào trái phiếu Chính phủ như một công cụ tương đối an toàn nhằm giảm thiểu rủi ro nếu nền kinh tế không ổn định. Đây cũng là một kênh đầu tư quan trọng của những tổ chức tài chính có lượng lưu trữ tiền lớn; đòi hỏi tính an toàn cao trong đầu tư như các công ty bảo hiểm; Quỹ hưu trí tự nguyện; Quỹ đầu tư an toàn.
- Thanh khoản nhanh chóng: Căn cứ Điều 8 Nghị định 01, chủ sở hữu trái phiếu Chính phủ được quyền sử dụng trái phiếu để chiết khấu, cho, tặng, chuyển nhượng hoặc thừa kế trong các quan hệ tín dụng và quan hệ dân sự theo quy định hiện hành.
Cách tính lãi suất trái phiếu Chính phủ được quy định tại Thông tư số 111/2018 của Bộ Tài Chính. Lãi suất trái phiếu Chính phủ được hiểu là: Tỷ lệ phần trăm dựa trên giá trị mệnh giá trái phiếu mà chủ sở hữu được hưởng.
Theo đó vào các kỳ trả lãi theo điều kiện, điều khoản của trái phiếu mà chủ sở hữu đang nắm giữ, nhà phát hành sẽ phải thanh toán theo tỷ lệ lãi hàng năm đã được quy định.
Lãi suất trái phiếu Chính phủ được thông báo trên trang điện tử của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX). Và khi người sở hữu mua trái phiếu Chính phủ thì lãi suất của trái phiếu sẽ được ghi trên trái phiếu mà nhà đầu tư sở hữu.
Nhà đầu tư có thể tính lãi suất phần trăm hàng năm của trái phiếu Chính phủ bằng công thức như sau.
– Đối với trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn trả lãi đầu tiên ngắn hơn so với các kỳ trả lãi tiếp theo:
- Số tiền thanh toán lãi suất trái phiếu với kỳ trả lãi đầu tiên =
(Mệnh giá trái phiếu x Lãi suất danh nghĩa (%/ năm) x số ngày thực tế giữa ngày thanh toán tiền mua và ngày thanh toán tiền lãi đầu tiên kể từ ngày mua trái phiếu) : ( số kỳ hạn trả lãi trong một năm x Số ngày trong kỳ trả lãi theo giả định khi việc thanh toán xảy ra)
- Số tiền thanh toán lãi của một trái phiếu Chính phủ trong các kỳ trả lãi tiếp theo:
Tiền lãi nhận được của một trái phiếu trong các kỳ trả lãi tiếp theo = ( Mệnh giá trái phiếu x lãi suất danh nghĩa) : số kỳ hạn thanh toán lãi trong một năm.
Theo Thông tư 11/2018, các nhà tạo lập thị trường phải tham gia đấu thầu để xác định tư cách và điều kiện mua trái phiếu Chính phủ; hoặc mua trực tiếp tại Ngân hàng nhà nước sau khi trái phiếu Chính phủ được phát hành cho các ngân hàng.
Những chủ thể được quyền mua trái phiếu Chính phủ bao gồm:
- Đối tượng mua trái phiếu là các cá nhân, tổ chức ở Việt Nam và các cá nhân, tổ chức nước ngoài.
- Các tổ chức của Việt Nam không được sử dụng ngân sách nhà nước cấp để mua trái phiếu.
Kỳ hạn trái phiếu Chính phủ được chia làm 3 loại:
- Trái phiếu ngắn hạn: Có kỳ hạn từ 1 đến 5 năm
- Trái phiếu trung hạn: Có kỳ hạn từ 5 đến 12 năm
- Trái phiếu dài hạn: Có kỳ hạn từ 12 đến 30 năm
Trước khi bắt đầu mua bất kỳ trái phiếu nào, bạn cần xem xét mục tiêu tổng thể của mình. Các kỳ trung hạn và dài hạn có lợi thế là lợi nhuận vốn dài hạn. Tuy nhiên, trái phiếu có thời gian đáo hạn từ 1 đến 5 năm mang lại tính ổn định cao hơn so với các khoản đầu tư dài hạn và lợi nhuận dễ dự đoán và quản lý hơn.
Đối với trái phiếu Chính phủ phát hành lần đầu bằng hình thức đấu thầu, chỉ có các ngân hàng thương mại và Tổ chức tài chính mới được tham gia đấu thầu để mua. Trường hợp khác, nếu phát hành thông qua công ty bảo lãnh hoặc đại lý hoặc bán lẻ thì các nhà đầu tư là cá nhân và doanh nghiệp được tham gia mua.
Trong trường hợp trái phiếu Chính phủ đã phát hành mà nhà đầu tư cá nhân muốn đầu tư mua/ bán thì phải mở tài khoản tại các công ty chứng khoán và xem các lệnh chào mua/chào bán trên trang sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (sàn HNX) để thực hiện giao dịch với phương thức thỏa thuận tương tự giao dịch cổ phiếu.
Tuy nhiên, để thu lời, nhà đầu tư cần xác định những thời điểm mà giá trái phiếu Chính phủ được chào bán ở mức thấp để mua và bán lại vào thời điểm giá cao.
Các nhà đầu tư có thể mua trái phiếu riêng lẻ thông qua một nhà môi giới hoặc trực tiếp từ một tổ chức Chính phủ phát hành. Một trong những trường hợp phổ biến nhất để mua trái phiếu riêng lẻ, là khả năng các nhà đầu tư chốt lợi suất cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định. Chiến lược này mang lại sự ổn định, trong khi lợi tức của quỹ tương hỗ trái phiếu hoặc quỹ giao dịch trao đổi thu nhập cố định biến động theo thời gian.
Điều quan trọng cần lưu ý, là trái phiếu riêng lẻ phải được mua toàn bộ. Cho dù bạn đang tìm hiểu cách mua trái phiếu đô thị hay trái phiếu kho bạc, thì những điều cơ bản khi mua trái phiếu riêng lẻ vẫn giống nhau: Bạn có thể mua chúng dưới dạng phát hành mới hoặc trên thị trường thứ cấp.
Một trong những ưu điểm nổi bật của trái phiếu Chính phủ đó là tránh được những rủi ro. Bởi trái phiếu có xu hướng cung cấp một dòng tiền đáng tin cậy, điều này làm cho chúng trở thành lựa chọn đầu tư tốt cho các nhà đầu tư.
Một danh mục đầu tư trái phiếu đa dạng hóa tốt giúp mang lại lợi nhuận có thể dự đoán được, ít biến động hơn so với cổ phiếu và lợi tức tốt hơn các quỹ thị trường tiền tệ. Ngay cả khi lãi suất thấp, chủ đầu tư trái phiếu Chính phủ vẫn giữ được dòng tiền ổn định.
Đồng thời, mục đích của các khoản đầu tư có thu nhập cố định là để đa dạng hóa danh mục đầu tư. Nếu bạn nhìn vào sự biến động của thị trường chứng khoán trong năm nay, chứng khoán đang giảm khoảng 13% trong khi trái phiếu Chính phủ tăng 1 – 4,5%. Điều đó quan trọng, bởi nếu một nhà đầu tư nắm giữ một danh mục cổ phiếu và trái phiếu cân bằng, sẽ giúp họ có trải nghiệm đầu tư ít biến động hơn
Trong trường hợp các nhà đầu tư muốn bán trái phiếu để thu tiền mặt cũng rất nhanh chóng bởi tính thanh khoản cao, được sự bảo trợ từ Chính phủ nên có độ an toàn hơn so với những hình thức chứng khoán khác. Do đó, nếu có ý định đầu tư thì trái phiếu Chính phủ là lựa chọn tốt nên cân nhắc hàng đầu.