996 la gi

Công nghệ

  • Thứ tư, 17/4/2019 08:44 (GMT+7)
  • 08:44 17/4/2019

Các nghiên cứu chỉ ra rằng làm việc với thời gian không kéo dài quá mức giúp người lao động sống hạnh phúc hơn và đạt năng suất cao hơn.

Theo Reuters, tuần trước tỷ phú Jack Ma đưa ra một số nhận định về văn hóa làm việc “996”. Đây là cách người Trung Quốc gọi lịch làm việc 12 giờ/ngày (từ 9h sáng đến 9h tối), 6 ngày/tuần.

“Còn trẻ mà không làm theo lịch 996 thì bao giờ mới làm? Các bạn nghĩ không phải làm việc vất vả mới là cái đáng khoe à? Nếu không đầu tư thời gian, năng lượng nhiều hơn người khác, làm sao có thể đạt được thành công”, ông Jack Ma nói trong một cuộc họp nội bộ của Alibaba.

Theo giải thích của nhà sáng lập Alibaba, thời gian đó không chỉ là để làm việc mà còn là để phát triển bản thân.

“996 đích thực là dành thời gian để học hỏi, suy nghĩ và phát triển bản thân. Những người làm được theo lịch đó là đã tìm được đam mê của mình, và có nhiều thứ khiến họ hạnh phúc hơn là tiền bạc”, ông giải thích trên trang cá nhân.

996 la gi
Tỷ phú Jack Ma đã phải giải thích lại về quan điểm của ông đối với văn hóa làm việc tại Trung Quốc. Ảnh: Xinhua.

Bên cạnh đó, ông cũng cho rằng đây là một "cơ hội lớn" đối với những nhân viên trẻ, những người muốn phát triển bản thân. Tuy nhiên, bài viết của Jack Ma đã bị nhiều người chỉ trích trong phần bình luận, cho rằng ông không nắm bắt được tinh thần của nhân viên.

“Lại một lần nữa nói về cống hiến nhưng không nhắc gì đến lương thưởng. Đây đúng là giọng của những người thích bóc lột”, một người bình luận phía dưới.

Thậm chí, quan điểm này cũng đi ngược với một bài viết được Jack Ma đăng tải lên trang blog cá nhân trước đây. Khi đó, tỷ phú Trung Quốc mô tả việc bắt bất cứ ai làm việc ngoài giờ là hành vi "vô nhân đạo".

Theo WSJ, luật lao động Trung Quốc cấm các công ty bắt nhân viên phải làm việc hơn 40 giờ/tuần. Do đó, nhiều công ty đã yêu cầu nhân viên ký hợp đồng với điều kiện lịch làm việc linh hoạt.

Tỷ phú Jack Ma cho rằng các nhân viên trẻ sẽ "thật may mắn" nếu được làm việc nhiều giờ, nhưng có lẽ người lao động không nghĩ thế. SCMP dẫn một số thống kê cho thấy tại Trung Quốc, người lao động trẻ có ít thời gian ở nhà sau khi đi làm do thời gian di chuyển lâu. Một hậu quả là họ không ngủ đủ giấc.

Các nhà khoa học xác định tình trạng thiếu ngủ có thể dẫn tới một số bệnh ung thư, gây tăng cân và suy giảm trí nhớ. Những năm qua, chính phủ Nhật Bản đã thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ công dân trước nạn làm việc quá sức sau một số vụ thiệt mạng do làm việc quá giờ.

Jack Ma và một số CEO nổi tiếng khác như Elon Musk và Jeff Bezos ủng hộ làm việc trong nhiều giờ. Tuy nhiên, xu hướng trên toàn thế giới là rút ngắn thời gian làm việc hàng ngày.

996 la gi
Không chỉ tại Alibaba, nhiều công ty công nghệ ở Trung Quốc cũng đang "khuyến khích" nhân viên làm việc theo văn hóa "996". Ảnh: Reuters.

Năm 2017, Thụy Điển đã thử nghiệm cho công dân làm việc 30 giờ/tuần. Kết quả ban đầu cho thấy người lao động hạnh phúc hơn và ít căng thằng hơn. Một công ty tại New Zealand cũng cho biết nhân viên của họ sáng tạo hơn khi làm việc 4 ngày/tuần.

Thậm chí, nhiều chuyên gia cho rằng việc rút ngắn thời gian làm việc sẽ dẫn đến năng suất cao hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người lao động gặp khó khăn trong việc tập trung vào công việc trong nhiều giờ liền. Các nhà kinh tế cũng chỉ ra nhân viên tại những quốc gia có thời gian làm việc dài đang cho năng suất kém hơn.

"Chúng tôi dành các ngày cuối tuần trong văn phòng. Cơ thể của chúng tôi đã ở trong tình trạng quá tải trong một thời gian dài", một nhân viên viết cho Giám đốc cấp cao của Tencent Holdings.

Thế Anh

nhân viên phản đối jack ma Jeff Bezos jack ma văn hóa 996 alibaba

Bạn có thể quan tâm

Bạn đã từng nghe qua văn hóa làm việc 996?, hay nói đúng hơn đây là một chế độ làm việc. Nếu đã hiểu được văn hóa này thì bạn nghĩ chúng ta có nên vận dụng cho công việc bản thân không? Bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem văn hóa làm việc 996 là gì và thảo luận xem những hạn chế của hình thức này.

996 la gi
Văn hóa làm việc 996 là gì? Có nên áp dụng

Văn hóa làm việc 996 là gì?

Chắc hẳn các bạn cũng đã phần nào hiểu được ý nghĩa của cụm từ “văn hóa làm việc” là dùng để chỉ bao gồm các phương thức, hình thức, chế độ làm việc của một cá nhận hoặc của một tập thể. Riêng trong định nghĩa này nó sẽ được hiểu theo chế độ làm việc và lịch trình làm việc của một tập thể

Con số “996” này chính là biểu thị cho những mốc thời gian hoặc lượng thời gian làm việc: từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày mỗi tuần. Sự ra đời của khái niệm “Văn hóa làm việc 996” này bắt nguồn từ các công ty Trung Quốc và rất phổ biến thậm chí ở nhiều công ty được đưa vào quy định làm việc.

Mặc dù nó đã bị Luật Trung Quốc nghiêm cấm điều này trong nhiều năm, nhưng nhiều công ty vẫn thực thi giờ làm việc này một cách không chính thức. Bạn biết đấy, khi một điều gì đó bị cấm thì chắc chắn cái hại sẽ lớn hơn cái lợi, nhưng các công ty vẫn đang làm, không chỉ ở Trung Quốc mà bất kể ở quốc gia nào cũng sẽ có công việc hoặc công ty áp dụng văn hóa này. Vậy thì lợi như thế nào và hại ra sao mời bạn đọc đến với phần tiếp theo.

Cái lợi và hạn chế của văn hóa làm việc 996

Lợi ích của văn hóa làm việc 996

  • Cạnh tranh

Trong một môi trường làm việc ngày càng cạnh tranh, bất kỳ lợi thế nào đều có thể có lợi, đặc biệt khi xét đến khả năng làm việc chăm chỉ và hy sinh thời gian cuộc sống cá nhân cũng được ưu tiên để trở thành lợi thế cạnh tranh của người lao động trong môi trường làm việc. 

Quan niệm này vẫn tồn tại trong lối suy nghĩ của đa số người Châu Á. Nên với những ai chú trọng cạnh tranh bằng giờ làm thì đây chính là lợi thế cạnh tranh của họ và nhân viên của họ.

  • Lương thưởng

Đối với nhiều người, tiền làm thêm giờ tối thiểu bằng 150% mức lương theo giờ hành chính mà họ được trả. Tuy nhiên, vào cuối tuần hoặc ngày lễ, con số này có thể lên tới 300%. Nói đây là cái lợi song nó cũng chính là một trong các lý do tồn tại của văn hóa làm việc 996.

Nhược điểm của văn hóa làm việc 996

  • Không có được sự gắn bó của nhân tài

Tạo ra hình ảnh của một môi trường làm việc không lành mạnh, khi các nhân viên không có thời gian dành cho bản thân họ cũng như khoảng thời gian để nạp lại năng lượng thì sớm muộn gì môi trường làm việc có văn hóa này cũng sẽ bị xa lánh và rời bỏ bởi nhân viên đã có kinh nghiệm.

  • Bão hòa năng suất

Nghiên cứu về tác động của việc làm thêm giờ đã rõ ràng trong nhiều năm nay. Nhiều bên sử dụng lao động nghĩ rằng có thể khuyến khích nhân viên của họ làm thêm giờ là hiệu quả sẽ được tăng lên nhưng thực tế thì ngược lại. Sự dồn ép sẽ khiến cho năng suất công việc tăng đến một mức bão hòa và sau đó đi vào trạng thái sụt giảm, chưa kể đến khả năng phát sinh các sự cố và sai sót còn tăng lên nhiều lần.

  • Sức khỏe của nhân viên

996 la gi
Sức khỏe của nhân viên

Bão hòa năng suất làm việc do văn hóa 996 gây ra cũng chính là dấu hiệu của các vấn đề về sức khỏe của nhân viên. Chẳng hạn như mức độ căng thẳng và lo lắng cao, thiếu ngủ (và do đó làm tăng mệt mỏi), giảm năng suất trong thời gian dài. Hơn thế nữa tích tụ trong một thời gian dài sẽ tạo nền móng cho các căn bệnh nguy hiểm phát triển nhanh chóng và xảy ra đột ngột.

  • Giảm khả năng tập trung và sáng tạo

Trong các phương pháp giúp tăng khả năng tập trung đó thì sự nghỉ ngơi chính là phương pháp được nhắc đến đầu tiên. Thật vậy, khi nghỉ ngơi bạn có thể sẽ làm mới được sự tập trung của bản thân nhất là những lúc cảm thấy quá khó để tập trung vào một việc gì đó. 

Làm việc nhiều giờ liên tục theo văn hóa làm việc 996 đã hạn chế khả năng nghỉ ngơi của bạn rồi làm giảm sự tập trung. Hơn thế nữa với đầu óc căng thẳng với công việc nhiều giờ bạn sẽ khó mà phát sinh ra được những ý tưởng mới và sự sáng tạo để giúp công việc hiệu quả hơn.

Vì sao 996 vẫn tồn tại bất chấp phàn nàn?

Thị trường việc làm ngày càng cạnh tranh hơn và điều đó gây áp lực lên người lao động để giữ được giá trị cao nhất của họ. Với tình trạng sa thải nhân viên xảy ra trong các ngành công nghiệp ở các quốc gia trên thế giới do tăng trưởng kinh tế chậm lại cũng như sự bùng nổ của đại dịch Covid-19 bắt đầu vào năm 2020, những nhân viên còn lại phải thể hiện và chống đỡ bằng cách tăng số giờ làm việc. 

Điều tất yếu trong giai đoạn khó khăn do tình hình chung hay riêng bất cứ công ty nào cũng đều buộc phải dùng đến hình thức 996 này hoặc tương tự một cách tạm thời!

Nếu xét về cá nhân thì đối với một số người, nhất là các bạn trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm làm việc thì lựa chọn dành nhiều thời gian cho công việc để tích lũy kinh nghiệm là điều thực sự cần thiết với họ, nên việc dễ tuân theo văn hóa 996 hoặc tương tự là điều dễ hiểu và cũng là quyền cá nhân.

Văn hóa làm việc 996 liệu có thay đổi?

Nhân tiện nói đến sự bùng nổ của đai dịch và chững lại của phát triển kinh tế trong thời gian gần đây thì tiềm năng về sự tồn tại của văn hóa làm việc 996 có khả năng sẽ bị hạn chế và thay thế bởi các văn hóa và hình thức làm việc khác hiệu quả hơn.

Đặc biệt là hậu covid, khi chúng ta bước vào một trạng thái bình thường mới, sẽ dần lấy lại sự cân bằng. Các hình thức làm việc linh hoạt về thời gian lẫn địa điểm sẽ trở thành lựa chọn được đại đa số các công ty cân nhắc để đưa toàn bộ nhân viên của mình trở lại làm việc, chẳng hạn như Hybrid Work và Remote Working. Các hình thức làm việc mới này sẽ tạo điều kiện cho người lao động làm chủ thời gian và công việc của mình sao cho phù hợp với khả năng bản thân và đảm bảo hiệu quả của các nhiệm vụ được giao. Đây cũng là lúc người lao động thực sự thoải mái để phát huy khả năng của bản thân và gắn kết cũng như cống hiến giá trị cho công ty.

Kết luận

Không thể làm lơ hay phủ nhận trước hạn chế và tác hại của văn hóa làm việc 996 đối với hiệu quả công ty và cả cuộc sống, sức khỏe của người lao động. Tuy nhiên, trong một vài giai đoạn và tình huống đặc biệt chúng ta buộc phải chấp nhận văn hóa này tạm thời để vượt qua khủng hoảng. Vì vậy với sự tồn tại ngày một hạn chế của hình thức này, công ty lẫn nhân viên cần nỗ lực phát triển và vận dụng những hình thức mới khuyến khích sự tự chủ của nhân viên, từ đó mới có đưa đến hiệu quả vẹn toàn cho cả hai.