Bóng nong mạch vành là gì năm 2024

Động mạch vành là động mạch cung cấp máu cho tim. Có hai động mạch chính là động mạch vành trái và động mạch vành phải.

Bệnh động mạch vành là do sự tích tụ của chất béo tạo ra mảng xơ vữa gây hẹp hoặc tắc nghẽn một hoặc nhiều động mạch. Triệu chứng đau hoặc khó chịu thường ở ngực, do lượng máu đến cơ tim không đủ, gọi là đau thắt ngực. Động mạch vành khi bị tắc nghẽn hoàn toàn sẽ gây ra tình trạng nhồi máu cơ tim.

Chụp mạch vành và can thiệp nong mạch vành là gì?

Chụp mạch vành là thủ thuật chụp X quang có sử dụng chất cản quang bơm vào mạch vành, nhằm phát hiện các động mạch vành bị hẹp hoặc tắc nghẽn.

Thủ thuật can thiệp mạch vành (PCI, còn gọi là nong mạch vành hoặc đặt stent) là thủ thuật dùng để điều trị hẹp hoặc tắc nghẽn động mạch vành. Trong quá trình can thiệp, bác sĩ sẽ bơm phồng một quả bóng nhỏ trong thời gian ngắn, rồi xì hơi trong động mạch vành, để giúp nong động mạch và ép các mảng xơ vữa vào thành động mạch. Tiếp theo, bác sĩ sẽ đặt stent, là một ống lưới nhỏ bằng thép không gỉ, vào động mạch đã nong để giữ động mạch mở rộng nhằm đảm bảo việc cung cấp máu qua động mạch được duy trì. Khi cần, bác sĩ có thể đặt nhiều stent .

Thủ thuật được thực hiện như thế nào?

Thủ thuật thường được thực hiện xuyên qua mạch máu ở cổ tay hoặc vùng bẹn. Bệnh nhân sẽ được gây tê vùng da quanh khu vực thực hiện thủ thuật, hiếm khi phải dùng thuốc an thần. Sau đó, bác sĩ rạch một đường nhỏ ở cổ tay hoặc vùng bẹn. Một ống nhựa mỏng, dài (sheath) được luồn vào mạch máu. Ống này được giữ tại chỗ trong suốt quá trình thực hiện thủ thuật và có chức năng dẫn đường để giúp đưa các ống thông và dây dẫn vào, rồi dẫn đến tim. Trong quá trình thao tác bệnh nhân có thể cảm thấy người nóng hơn nhưng không có gì phải lo lắng.

Bác sĩ quan sát các động mạch vành này trên màn hình X-quang.

Trong lúc thao tác, có thể dùng thêm một số thiết bị cơ học để hoàn thành thủ thuật bao gồm dây dẫn áp lực, máy khoan mảng xơ vữa và siêu âm nội mạch (IVUS).

Nếu chỗ hẹp mạch vành này không cần nong và đã hoàn thành khảo sát, ống thông được rút ra nhẹ nhàng. Nếu chỗ hẹp mạch vành này cần phải nong, một sợi dây mỏng được đưa qua ống nhựa mỏng đã được luồn vào mạch máu và trên sợi dây này, một quả bóng được đưa vào và bơm phồng lên tại chỗ hẹp để giúp ép chặt các mô mỡ (mảng xơ vữa động mạch hoặc mảng bám).

Tiếp theo, stent được đặt vào chỗ hẹp của động mạch vành. Stent nằm trên quả bóng được bơm phồng và mở rộng ra. Stent đóng vai trò như một giá đỡ để giữ cho thành mạch máu mở rộng, khôi phục tốt lưu lượng máu. Sau đó bóng được xì hơi và rút ra, nhưng stent vẫn được giữ tại chỗ.

Thời gian thực hiện thủ thuật là bao lâu?

Thủ thuật thường mất khoảng một giờ và điều này có thể thay đổi tùy theo số lượng chỗ hẹp cần nong. Vài thủ thuật xử lý tắc nghẽn có thể phức tạp hơn và mất nhiều thời gian hơn.

- Khả năng băng qua tổn thương: Nếp gấp bóng cải tiến, giảm số nếp gấp trên cấu hình giúp dễ dàng tiếp cận các tổn thương thậm chí là các tổn thương phức tạp.

- Khả năng tái băng qua tổn thương: Lớp phủ ưa nước cải tiến giúp cải thiện độ trơn trượt và độ bền cho phép băng qua tổn thương nhiều lần.

- Tính linh hoạt: Thế hệ bóng mới với vật liệu Quadflex cải thiện nếp gấp bóng và cách gấp nếp, đồng thời cũng cải thiện khả năng nhớ hình của bóng đặc biệt là sau khi gấp. Thân bóng chống xoắn cải thiện khả năng băng qua và theo dõi tổn thương.

Thiết kế bóng và thân ống thông tiên tiến

- Thân gần bằng thép không gỉ 1.7F với lớp phủ tăng độ trơn trượt, thiết kế vát mỏng giúp ống thông trượt dễ dàng và trơn tru; đường kính nhỏ, linh hoạt và đảm bảo tương thích tốt với thành mạch.

- Thân xa được cấu tạo từ Pebax/Nylon với lớp phủ SiLX2 tạo cảm giác tiếp xúc tốt.

- Bóng không đáp ứng làm từ vật liệu tiên tiến Quadflex với độ đáp ứng trung bình 5%, thời gian trung bình làm xẹp bóng < 7s (3.00x21 mm) cho độ kiểm soát giãn nở cao nhất.

Nong bóng phủ thuốc là một phương pháp mới đầy hứa hẹn trong việc điều trị bệnh động mạch vành, một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới.

Nong bóng phủ thuốc là phương pháp mới được áp dụng trong việc điều trị bệnh động mạch vành bị hẹp. Trong những tình huống phù hợp, nong bóng phủ thuốc động mạch vành thậm chí còn là biện pháp khắc phục những hạn chế của stent phủ thuốc và là hướng đi mới trong điều trị bệnh lý động mạch vành do xơ vữa.

Về cơ bản, bóng phủ thuốc là một quả bóng nong mạch vành được phủ một chất chống tăng sinh có thể phát huy hiệu quả chống hẹp mạch vành bằng cách thấm vào thành mạch thông qua tiếp xúc trực tiếp với lòng động mạch vành. Cách này không giống như sự giải phóng thuốc trong thời gian dài của stent thông qua một khung giá đỡ có phủ thuốc chống tăng sinh

2. Cấu tạo và công dụng của bóng phủ thuốc

2.1. Cấu tạo

Bóng phủ thuốc có cấu trúc bề mặt đặc biệt được gắn với thuốc chống tái hẹp (paclitaxel) và trộn cùng với chất mang có tương thích sinh học. Nhờ vào tính ái mỡ cao và khả năng kết dính nhanh với vị trí giải phóng thuốc, bóng phủ thuốc được áp dụng nhiều trong việc phòng ngừa tái hẹp trong lòng mạch.

Ngoài ra, so với đặt stent, bóng phủ thuốc không cần khung giá đỡ kim loại trong lòng mạch, vì vậy quá trình nội mạc hóa diễn ra nhanh hơn và góp phần làm giảm hai nguy cơ: huyết khối cấp trong lòng stent và kéo dài thời gian dùng thuốc chống đông.

Cấu tạo bóng phủ thuốc động mạch vành

2.2. Công dụng

Khác với đặt stent, thuốc chống tái hẹp có trong bóng nong được giải phóng một cách tối ưu do toàn bộ bề mặt của bóng tiếp xúc với lớp áo trong theo chu vi của mạch vành.

Ngoài ra, nhờ vào cấu trúc đặc biệt, khả năng phóng thích thuốc của bóng phủ thuốc rất nhanh nhưng nồng độ thuốc vẫn cao hơn khi so với can thiệp đặt stent.

Cơ chế phân phối thuốc tại chỗ mà không cần stent cũng như chất mang – polymer, vẫn đạt được hiệu quả chống tăng sinh và phân bào tương tự như stent phủ thuốc, có tính an toàn cao do giảm thiểu được nguy cơ độc thuốc trong trường hợp phóng thích kéo dài.

3. Ứng dụng trong điều trị bệnh động mạch vành

3.1. Can thiệp bóng phủ thuốc ở động mạch vành nhỏ

Theo các nghiên cứu thực tế, những trường hợp đặt stent ở động mạch vành có kích thước nhỏ < 3mm sẽ có nguy cơ tái hẹp nhanh chóng chỉ vài năm sau can thiệp.

Kết quả so sánh các tiêu chí về chống tái hẹp sau khi can thiệp 6 tháng, 12 tháng và 36 tháng, cho thấy, nhóm sử dụng thủ thuật nong bóng phủ thuốc có kết quả vượt trội hơn hẳn so với nhóm lựa chọn đặt stent mạch vành.

Chính vì thế, nong bóng phủ thuốc trở thành ưu tiên hàng đầu trong việc điều trị tổn thương của các nhánh động mạch vành được chẩn đoán lần đầu có kích thước nhỏ < 3mm.

3.2. Can thiệp bóng phủ thuốc chỗ chia nhánh động mạch vành

Chỗ chia nhánh động mạch vành được chia làm hai loại: nhánh chính kích thước lớn và nhánh bên kích thước nhỏ.

Trường hợp sử dụng phương pháp đặt stent gây tổn thương động mạch vành sẽ tạo ra hai nguy cơ:

- Nhánh bên có kích thước nhỏ, không phù hợp với phương pháp đặt stent, dẫn đến nguy cơ tái hẹp sau một thời gian can thiệp.

- Nguy cơ tái hẹp trong lòng stent do đặt chồng hai lớp khung giá đỡ của stent

Chính vì thế, giải pháp tối ưu nhất cho việc điều trị tổn thương động mạch vành chỗ chia nhánh là: đặt stent cho nhánh chính có kích thước lớn và can thiệp nong bóng phủ thuốc đối với nhánh bên có kích thước nhỏ

Minh họa bóng phủ thuốc động mạch vành

4. Ưu điểm của nong bóng phủ thuốc:

Tiết kiệm chi phí

Chi phí thấp hơn khi so với phương pháp đặt stent.

Rút ngắn thời gian điều trị

Thời gian sử dụng thuốc chống ngưng tập tiểu cầu kép được rút ngắn do nguy cơ xuất huyết thấp.

Thời gian phục hồi lớp nội mạc mạch máu sau can thiệp động mạch vành nhanh chóng do không đặt stent nên giảm nguy cơ huyết khối muộn gây tắc mạch.

Cùng tổn thương có mức độ phức tạp ngang nhau, thời gian hoàn thành thủ thuật nong bóng phủ thuốc cũng ngắn hơn so với đặt stent do giảm lượng thuốc cản quang cho người bệnh và giảm thời gian chiếu tia.

Giữ nguyên cấu trúc giải phẫu của động mạch vành

Đặt stent có nguy cơ gây mất nhánh bên hoặc gây dòng chảy bất thường động mạch vành, làm mất đi cấu trúc giải phẫu và hình thái tự nhiên của động mạch vành. Trong khi đó, nong bóng phủ thuốc có thể khắc phục được nhược điểm này.

Cấu trúc giải phẫu động mạch vành bị thay đổi do đặt stent

Phù hợp với động mạch vành có kích thước nhỏ

Tổn thương kéo dài ở các động mạch vành nhỏ, thường không có stent có kích thước phù hợp. Bên cạnh đó, nguy cơ tái hẹp của phương pháp nong bóng phủ thuốc cũng thấp hơn so với đặt stent.

An toàn trong việc điều trị tái hẹp trong lòng stent

Điều trị tái hẹp được lặp đi lặp lại, lựa chọn đặt stent trong quá trình điều trị sẽ dẫn đến việc can thiệp quá nhiều lần vào một vị trí. Vì vậy, nong bóng phủ thuốc chính là sự lựa chọn an toàn nhất.

5. Điều trị bệnh động mạch vành bằng bóng phủ thuốc có an toàn hay không?

Từ lâu, thuốc chống tái hẹp paclitaxel, thành phần quan trọng nhất trong cấu tạo của bóng phủ thuốc, đã được sử dụng như một chất chống tăng sinh trong điều trị ung thư (vú, buồng trứng) và bệnh lý động mạch (thành phần chính gắn trên stent phủ thuốc). Chính vì thế, paclitaxel hoàn toàn an toàn khi sử dụng trên người.

Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân mắc bệnh lý động mạch vành

Bóng phủ thuốc có khả năng gây tác động vào nhiều cơ chế khác nhau của quá trình tân sinh nội mạc và hiện tượng tái hẹp như ức chế tăng sinh tế bào cơ trơn, nguyên bào sợi, di trú của tế bào cơ trơn, bạch cầu... do đó thuốc có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa tái hẹp.

Vinmec tự hào là một trong những đơn vị đi đầu của việc ứng dụng phương pháp Nong bóng phủ thuốc trong điều trị các bệnh lý động mạch vành.

XEM THÊM:

Điều trị động mạch vành: Nong bóng phủ thuốc và đặt stent, phương pháp nào phù hợp?
Người đặt stent mạch vành sống được bao lâu? Các yếu tố tác động
Cần cân nhắc những gì trước khi mổ tim?

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

Đặt stent mạch vành sống được bao lâu?

Quá trình đặt stent thường chỉ mất 45 - 120 phút mà không cần gây mê. Người bệnh ít khi bị đau và hoàn toàn tỉnh táo trong quá trình thực hiện. Sau can thiệp, bạn có thể phải ở lại bệnh viện 1 ngày để theo dõi. Sau đó, đa số người bệnh đều được ra viện ngay ngày hôm sau.

Khi não cần nong mạch vành?

Bác sĩ có thể chỉ định nong mạch vành khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả như thuốc hoặc thay đổi lối sống không đủ để cải thiện sức khỏe tim mạch hoặc nếu bạn bị nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực hoặc các triệu chứng khác. Kỹ thuật nong mạch vành không dành cho tất cả người bệnh có xơ vữa động mạch.

Nóng bỏng là gì?

Đặt ống stent mạch vành hết bao nhiêu tiền?

Tổng chi phí để đặt stent mạch vành thường dao động từ khoảng 40 triệu đến 120 triệu đồng cho một lần can thiệp.