Giới văn nghệ sĩ chứng kiến nhiều gương mặt gạo cội qua đời vì đại dịch suốt 2021. Làng nhạc nhận tin buồn từ đầu năm khi danh ca Lệ Thu mất ở tuổi 78 ngày 16/1 tại California, Mỹ sau gần hai tháng chữa Covid-19. Một tháng trước khi nhập viện, bà còn dự định cùng Khánh Ly, Tuấn Ngọc về nước tham gia show ca hát thiện nguyện. Nghệ sĩ Quốc Trụ - thầy của nhiều thế hệ ca sĩ - qua đời ở tuổi 80 hôm 14/8, sau nhiều ngày điều trị Covid-19. Ông thuộc thế hệ nghệ sĩ opera đầu tiên của Việt Nam. Không theo đuổi ca hát, ông gắn bó với nghiệp giảng dạy, trở thành người dẫn dắt Thanh Lan, Họa My, Tạ Minh Tâm, Mỹ Tâm... Ca sĩ Y Jang Tuyn - 42 tuổi, giọng ca người Bana - cũng qua đời sau một tháng trị Covid-19, để lại vợ và hai con nhỏ. Sinh thời, anh nổi tiếng với giọng hát nội lực, là một trong số gương mặt đại diện cho lớp ca sĩ Tây Nguyên hiện đại. Di ảnh Phi Nhung ở lễ cầu siêu vào tháng 10. Ảnh: DL Duy Tin ca sĩ Phi Nhung qua đời hôm 28/9 gây sốc với đông đảo giới nghệ sĩ và khán giả, khi hai tháng trước đó, chị còn xông xáo làm thiện nguyện giữa dịch. Sau khi ca sĩ mất, Mạnh Quỳnh - bạn tâm giao của Phi Nhung - viết bản vọng cổ tiễn biệt chị: "Đêm trắng thâu đêm, nghe tiếng mưa sầu rơi rơi/ Bạn mình giờ ở nơi đâu, bên kia thế giới xa ngàn, âm dương cách trở đôi đàng". Ca sĩ được hỏa táng ngày 8/10, sau đó tro cốt được nghệ sĩ Việt Hương đưa về Mỹ để con gái làm lễ tang. Vài tháng sau, người mộ điệu sững sờ khi hay tin ca sĩ Ngô Quốc Linh qua đời ở tuổi 50 sau thời gian điều trị Covid-19. Anh đã tiêm hai liều vaccine, song tình trạng chuyển biến nặng do có bệnh lý nền về phổi. Theo đuổi dòng nhạc trữ tình, anh gây tiếng vang qua các tình khúc Có buồn nào buồn hơn, Hết duyên, Lá thư đô thị, ... Mảng kịch nói - cải lương chứng kiến sự ra đi của nhiều gương mặt lão thành vì Covid-19. Hôm 12/8, đạo diễn Lê Văn Tĩnh - 86 tuổi, bậc thầy sân khấu miền Nam - qua đời sau ba ngày nhập viện. Cuối tháng 8, nghệ sĩ Bạch Mai - mẹ diễn viên Bình Tinh, tên tuổi gạo cội của sân khấu tuồng cổ - mất khi điều trị Covid-19, thọ 73 tuổi. Hơn nửa thế kỷ qua, bà cùng người thân gây dựng gánh Huỳnh Long trở thành đại bang hùng mạnh. Gia tộc Huỳnh Long trải qua nhiều nỗi mất mát năm nay khi các tên tuổi liên tiếp qua đời vì đại dịch, như nghệ sĩ Kim Phượng, nhạc sĩ Thanh Châu, diễn viên Thanh Linh, nhạc sĩ Thanh Dũng... Nhiều gương mặt gạo cội của làng nghệ thuật qua đời sau thời gian chống chọi bệnh tật. Giới âm nhạc tiễn biệt nhiều tên tuổi kỳ cựu. Cuối tháng 1, nghệ sĩ Trung Kiên qua đời ở tuổi 83 vì tai biến mạch máu não. Ông là giọng tenor (nam cao) chuẩn mực, thuộc thế hệ vàng những năm đầu thập niên 1960, được đào tạo ở Ukraine. Một đời, ông tâm huyết dạy học, truyền nghề cho nhiều ca sĩ thành danh như Quang Thọ, Lê Dung, Quốc Hưng... Sau hai năm đổ bệnh, nhạc sĩ Phú Quang qua đời ở tuổi 72 trong một sáng đầu tháng 12. Những năm cuối đời, ông vẫn miệt mài làm việc dù sức khỏe không tốt. Ngày ông ra đi, khán giả nhiều thế hệ ôn lại ký ức một thời yêu và sống cùng nhạc Phú Quang qua các sáng tác - đa số là về Hà Nội, như Em ơi, Hà Nội phố (thơ Phan Vũ), Hà Nội ngày trở về (thơ Thanh Tùng), Im lặng đêm Hà Nội (thơ Phan Thị Ngọc Liên)... Làng phim ảnh - sân khấu trải qua mất mát ngay dịp Tết, khi nghệ sĩ Hoàng Dũng qua đời ngày 14/2, sau hơn hai tháng chống chọi ung thư máu. Ông phát hiện bệnh khi đang đóng phim Trở về giữa yêu thương, giấu khán giả, đồng nghiệp vì không muốn mọi người lo lắng cho mình. Gần một tháng sau, Trần Hạnh - ông già hiền lành của màn ảnh Việt - qua đời ở tuổi 92. Một đời làm nghề, ông được công chúng yêu mến qua nhiều vai nông dân chất phác. Một ngày tháng 6, đạo diễn Lê Cung Bắc - gương mặt gạo cội của làng phim miền Nam - qua đời vì bệnh phổi, thọ 75 tuổi. Một đời làm nghề, ông có nhiều tác phẩm truyền hình đi vào lòng công chúng như Dòng đời, Cõi tình, Xóm cũ, Ngược sóng... Ông là người phát hiện ra cái duyên điện ảnh của diễn viên Việt Trinh, Sông Hương, Hồng Ánh... Giang Còi - "cây hài" quen thuộc cùa màn ảnh và sân khấu phía Bắc - mất ngày 4/8 sau thời gian điều trị ung thư hạ họng. Những ngày cuối đời, nghệ sĩ sống lạc quan, ở nhà vui thú điền viên. Anh ấp ủ viết kịch bản cho chính mình đóng - về một người câm - nhưng chưa kịp hoàn thành. Hôm 22/10, đạo diễn Trần Cảnh Đôn qua đời tại nhà vì nhồi máu cơ tim ở tuổi 62. Nổi tiếng với tác phẩm đầu tay Ngọc trong đá (1991), sau đó, ông tiếp tục ghi dấu ấn với khán giả qua các phim như: Đoạn cuối ở Bangkok, Cô thủ môn tội nghiệp, Khi người ta trẻ, Vòng vây tội lỗi... 23/12 - những ngày cuối năm, Thanh Kim Huệ - nàng Lan, Thị Hến một thời - bất ngờ từ biệt khán giả sau thời gian trị ung thư, hưởng thọ 67 tuổi. Bà giấu kín bệnh tình đến cuối đời, chỉ có chồng - nghệ sĩ Thanh Điền - và một số đồng nghiệp hay tin. Làng văn đón nhiều tin buồn. "Tướng về hưu" Nguyễn Huy Thiệp qua đời ở tuổi 71 sau thời gian tai biến hôm 20/3. Những tháng cuối đời, trên giường bệnh, ông viết thơ, vẽ tranh cho khuây khỏa, lạc quan sẽ sớm hồi phục. Thế nhưng từ khi vợ qua đời cuối năm ngoái, sức khỏe, tinh thần ông sa sút. Một tháng sau, nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm qua đời sau vài năm chống chọi bệnh phổi, thọ 69 tuổi. Ông nổi tiếng với các bài thơ tình gắn với học sinh, sinh viên như Chiếc lá buổi đầu tiên, Vào mặt trận lúc mùa ve đang kêu cũng như vai bác sĩ Hoa Súng trong chương trình Gặp nhau cuối tuần. Gần đây nhất, nhà thơ Tôn Nữ Hỷ Khương - 86 tuổi, tác giả tập Còn gặp nhau - qua đời sáng 24/12 vì nhiều bệnh nền. Để ghi lại dấu ấn của cố nữ sĩ, gia đình in một cuốn lịch, bìa là ảnh của Hỷ Khương, nội dung gồm những câu thơ được yêu thích của bà. Giới nghệ sĩ cũng bàng hoàng khi nhiều đồng nghiệp đột ngột ra đi ở độ tuổi sung sức với nghề. Hoa hậu Thu Thủy mất hồi tháng 6 ở tuổi 45 vì đột quỵ. Sinh thời, chị được ca ngợi là hoa hậu "tài sắc vẹn toàn", từng đỗ hai đại học là Học viện Ngoại giao và Đại học Ngoại ngữ Hà Nội, đăng quang năm 1994 khi mới 18 tuổi. Chị trở thành người truyền cảm hứng cho cộng đồng yêu thể thao. Hoa hậu Thu Thủy ở tuổi 45. Ảnh: Facebook Nguyen Thu Thuy Giữa tháng 8, ca sĩ Việt Quang qua đời ở tuổi 44 sau thời gian điều trị viêm phổi. Trước lúc ngã bệnh, Việt Quang còn thu âm một ca khúc nhưng chưa kịp ra mắt. Là ca sĩ nổi tiếng ở thập niên 2000, anh quen thuộc với khán giả qua các bản hit như Tình ơi, Về đây, Tình anh... Giọng ca trẻ Phạm Chí Thành mất sau thời gian điều trị viêm gan B, khép lại cuộc đời ở tuổi 25 với bao dự định dang dở. Hôm 7/12, Hội Sân khấu TP HCM làm lễ tưởng nhớ các đồng nghiệp qua đời trong đại dịch. Trước bài vị các nghệ sĩ, đạo diễn Trần Ngọc Giàu - Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM - rưng rưng nói: "Chúng tôi xót xa khi nhiều nghệ sĩ qua đời trong giai đoạn giãn cách xã hội, không thể có một tang lễ chu đáo. Sân khấu, công chúng sẽ mãi biết ơn sự đóng góp âm thầm mà to lớn của họ với văn hóa, nghệ thuật nước nhà". Nhật Thu
Ngày 15/1, danh ca Lệ Thu qua đời sau thời gian nguy kịch khi điều trị Covid-19, hưởng thọ 78 tuổi. Sinh thời, bà là giọng ca được mến mộ qua nhiều thế hệ với các tên gọi 'Giọng ca vàng mười', 'Tiếng hát mùa thu'. Sau khi bà và danh ca Thái Thanh qua đời, 'Bộ ba danh ca' của nền tân nhạc Việt Nam nay chỉ còn mảnh ghép cuối cùng là Khánh Ly.
Ngày 27/1, NSND Trung Kiên mất do tuổi già, hưởng thọ 83 tuổi. Không chỉ là tiếng hát trầm hùng đi vào lịch sử đất nước, ông còn là người thầy vĩ đại. Bao lớp học trò của ông như Quốc Hưng, Thu Hiền, Quang Thọ... đến con trai, "học trò" đặc biệt là Quốc Trung đều đã và đang cống hiến cho nền âm nhạc nước nhà. Ngày 14/2, NSND Hoàng Dũng qua đời do bạo bệnh, hưởng thọ 65 tuổi. Ông là nghệ sĩ lớn trong sự nghiệp lẫn nhân cách, được đồng nghiệp từ Bắc đến Nam yêu quý. Đến nay, những vai diễn, nét diễn hay câu thoại "Gia đình là thứ tồn tại duy nhất" trong phim Người phán xử của Hoàng Dũng vẫn được khán giả nhắc tới. Ngày 5/6, hoa hậu Thu Thủy qua đời do trụy tim, hưởng dương 45 tuổi. Chị đăng quang Hoa hậu toàn quốc lần thứ 4 vào năm 1994. Sau cuộc thi, hoa hậu theo đuổi sự nghiệp kinh doanh, MC truyền hình, sản xuất phim và truyền cảm hứng về lối sống lành mạnh. Trong mắt nhiều người, Thu Thủy là mẫu phụ nữ hiện đại điển hình đáng ngưỡng mộ. Ngày 13/6, đạo diễn Lê Cung Bắc của loạt phim truyền hình nổi tiếng Người đẹp Tây Đô, Vó ngựa trời Nam, Dòng đời... mất sau hơn 1 năm chống chọi bệnh ung thư phổi, hưởng thọ 75 tuổi. Tâm huyết của đạo diễn gạo cội từng thổi lửa tình yêu với điện ảnh cho nhiều nghệ sĩ thế hệ sau như: Việt Trinh, Hồng Ánh, Kiều Trinh... Nhớ cố NSND Hoàng Dũng Ngày 21/7, rocker Trung Thành Sago ra đi khi điều trị Covid-19, hưởng thọ 65 tuổi. Sinh thời, ông gắn bó với nhạc Rock gần 50 năm, từng là biểu tượng của dòng Rock Metal tại Việt Nam. CLB Rock Sài Gòn do ông làm phó chủ nhiệm là nơi nhiều nhóm Rock kỳ cựu hiện nay như: UnlimiteD, Microway… thành hình và tỏa sáng. Ngày 4/8, nghệ sĩ Giang Còi qua đời ở tuổi 59 sau thời gian chống chọi với bệnh ung thư hạ họng. Cả đời ông tận hiến cho hài kịch miền Bắc, mang lại tiếng cười cho bao thế hệ khán giả. Tính cách thật thà, hiền lành, chất phác và câu chuyện 30 năm không nhận quảng cáo của ông cũng là tấm gương cho lớp nghệ sĩ sau lưu tâm. Rạng sáng 12/8, ca sĩ Việt Quang qua đời sau thời gian điều trị bệnh viêm phổi, hưởng dương 44 tuổi. Anh từng là ngôi sao của dòng nhạc thị trường những năm đầu thập niên 2000, là kỷ niệm trong tuổi thơ của khán giả thế hệ 8X, đầu 9X.
Ngày 15/8, một người thầy lớn khác trong lĩnh vực âm nhạc là NSƯT Quốc Trụ mất sau nhiều ngày điều trị Covid-19, hưởng thọ 80 tuổi. Ông là một trong những nghệ sĩ opera đầu tiên của Việt Nam. Đông đảo học trò của ông là những nghệ sĩ và giảng viên thanh nhạc thành danh như Tạ Minh Tâm, Thanh Thúy, Mỹ Tâm, Hiền Thục, Nam Khánh, Cao Minh... Ngày 26/8, soạn giả Bạch Mai trút hơi thở cuối cùng sau hơn một tháng điều trị Covid-19, hưởng thọ 73 tuổi. Sự ra đi của bà là mất mát lớn đối với mảng cải lương tuồng cổ miền Nam. Bà đã đóng góp cho bộ môn gia tài tác phẩm kinh điển như: Xử án Phi Giao, Ngọc kỳ lân, Thập tứ nữ anh hào, Ngũ biến báo phu cừu... trong suốt sự nghiệp trải dài, đến cuối đời vẫn viết rất sung sức. Ngày 16/9, NSND Ngô Mạnh Lân - cây đại thụ của mảng phim hoạt hình Việt Nam - mất do bệnh tuổi già, hưởng thọ 87 tuổi. Loạt tác phẩm của ông như: Chuyện ông Gióng, Trê cóc, Con sáo biết nói, Những chiếc áo ấm, Thạch Sanh,... mang về nhiều giải thưởng, bằng khen danh giá. Tác phẩm để đời của NSND là Mèo con từng giành giải Bồ nông bạc tại Liên hoan phim quốc tế Rumani năm 1966.
Ngày 28/9, ca sĩ Phi Nhung mất do Covid-19, hưởng dương 51 tuổi. Giọng hát của chị làm say lòng nhiều thế hệ khán giả, minh chứng qua danh xưng "Nữ hoàng băng đĩa" hồi cuối thập niên 1990. Bên cạnh sự nghiệp vinh hiển, Phi Nhung được yêu mến bởi tấm lòng bác ái. Chị nhận nuôi 23 trẻ mồ côi; đỡ đầu, dìu dắt nhiều tài năng trẻ trong âm nhạc. Vì thế, sự ra đi Phi Nhung để lại nhiều tiếc thương với khán giả trong nước lẫn hải ngoại. Các ca khúc ghi dấu tiếng hát Phi Nhung
Ngày 8/12, nhạc sĩ Phú Quang qua đời sau gần hai năm nằm viện vì biến chứng bệnh tiểu đường, hưởng thọ 72 tuổi. Ông, người "yêu Hà Nội đến cực đoan", đã để lại gia tài hơn 600 ca khúc, nhiều bài về Hà Nội. Giới chuyên môn, Phú Quang là số ít nhạc sĩ đã tạc được dáng hình và linh hồn Hà Nội trong âm nhạc của mình. Năm 2021 là năm nhiều mất mát, đau thương với lĩnh vực văn hóa - giải trí nói riêng và nỗi đau lớn của người Việt Nam nói chung do đại dịch Covid-19. Trong đó, lớp nghệ sĩ tiền nhân mỗi năm mỗi vắng thưa nhiều cái tên thân thuộc, không ít người thuộc lớp nghệ sĩ kế cận cũng ra đi khi đam mê, hoài bão còn dang dở. Khi tình hình dịch bệnh tạm ổn định, các hoạt động nghệ thuật - giải trí đang e dè trở lại. Đâu đó trong lòng đồng nghiệp và khán giả, họ vẫn là ngôi sao tỏa sáng, chỉ là theo một cách khác và trên một nền trời khác. Cẩm Loan  Phi Nhung từ tay trắng mà có tất cả. Rồi khi có tất cả, cô gần như trắng tay chỉ sau một đêm cho đến sự ra đi đầy xót xa. |
