Đạo đức nhà giáo là cơ sở để các nhà giáo nỗ lực tự rèn luyện phù hợp với nghề dạy học, đồng thời cũng là một trong những căn cứ để đánh giá, xếp loại, nhằm xây dựng đội ngũ nhà giáo có lối sống, cách ứng xử chuẩn mực, là tấm gương cho người học noi theo. Vậy hiện nay, quy định về đạo đức nhà giáo ra sao? Show
Pháp luật quy định thế nào về đạo đức nhà giáo? Câu hỏi: Tôi muốn hỏi quy định về đạo đức nhà giáo hiện nay cụ thể như thế nào? Theo Điều 3, Điều 4, Điều 5 và Điều 6 Quyết định 16/2008 của Bộ Giáo dục Đào tạo quy định về đạo đức nhà giáo bao gồm: Phẩm chất chính trị; Đạo đức nghề nghiệp; Lối sống tác phong; Giữ gìn, bảo vệ truyền thống đạo đức nhà giáo. 1. Quy định về phẩm chất chính trịCần nghiêm chỉnh chấp hành chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước… Bên cạnh đó, nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ lý luận chính trị để vận dụng vào hoạt động giảng dạy, giáo dục, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, cần có ý thức tổ chức kỷ luật, chấp hành nghiêm sự điều động, phân công của tổ chức, có ý thức tập thể… Đồng thời phải gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, tích cực tham gia các hoạt động chính trị, xã hội. 2. Quy định về đạo đức nghề nghiệp- Tâm huyết với nghề nghiệp, có ý thức giữ gìn danh dự, lương tâm nhà giáo; có tinh thần đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ đồng nghiệp; có lòng nhân ái, bao dung, độ lượng, đối xử hoà nhã với người học, đồng nghiệp; sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ người học, đồng nghiệp và cộng đồng. - Tận tụy với công việc và thực hiện đúng điều lệ, quy chế, nội quy của đơn vị, nhà trường, của ngành. - Công bằng trong công tác giảng dạy và giáo dục, đánh giá đúng năng lực của người học, thực hành tiết kiệm, chống bệnh thành tích, chống tham nhũng, lãng phí. - Nghiêm túc thực hiện phê bình và tự phê bình thường xuyên; luôn học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học… 3. Quy định về lối sống, tác phongNhà giáo sống có lý tưởng, có mục đích, có ý chí vượt khó vươn lên, có tinh thần phấn đấu; thực hành cần, kiệm, liêm, chính…theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Nhà giáo có lối sống hoà nhập với cộng đồng, phù hợp với bản sắc dân tộc và thích ứng với sự tiến bộ của xã hội; biết ủng hộ, khuyến khích những biểu hiện của lối sống văn minh, phê phán lối sống lạc hậu, ích kỷ. Bên cạnh đó, tác phong làm việc phải nhanh nhẹn, khẩn trương, khoa học; thái độ văn minh, lịch sự trong quan hệ xã hội, trong giao tiếp với đồng nghiệp, người học; luôn giải quyết công việc một cách khách quan, tận tình, chu đáo. Trang phục, trang sức khi thực hiện nhiệm vụ phải giản dị, gọn gàng, lịch sự, phù hợp. Mặt khác, phải đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp cùng hoàn thành tốt nhiệm vụ; đấu tranh, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật và các quy định nghề nghiệp. Quan hệ, ứng xử đúng mực, gần gũi với nhân dân, phụ huynh học sinh, đồng nghiệp và người học… 4. Quy định về giữ gìn, bảo vệ truyền thống đạo đức nhà giáo- Không lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi trái pháp luật, quy chế, quy định; không gây khó khăn, phiền hà đối với người học, nhân dân - Không gian lận, thiếu trung thực trong học tập, nghiên cứu khoa học và thực hiện nhiệm vụ giảng dạy - Không trù dập, chèn ép và có thái độ thiên vị, phân biệt đối xử, thành kiến người học; không tiếp tay, bao che cho những hành vi tiêu cực trong giảng dạy, học tập - Không xâm phạm thân thể, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người học, đồng nghiệp, người khác. - Không tổ chức dạy thêm, học thêm trái với quy định - Không hút thuốc lá, uống rượu, bia trong công sở, trong trường học và nơi không được phép hoặc khi thi hành nhiệm vụ giảng dạy, khi tham gia hoạt động giáo dục của nhà trường. - Không sử dụng điện thoại di động và làm việc riêng trong các cuộc họp, khi lên lớp, học tập, coi thi, chấm thi. - Không gây bè phái, cục bộ địa phương, làm mất đoàn kết trong tập thể, trong sinh hoạt tại cộng đồng. - Không được phép sử dụng bục giảng làm nơi tuyên truyền, phổ biến nội dung trái với quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước. - Không trốn tránh trách nhiệm, thoái thác nhiệm vụ, tự ý bỏ việc; không đi muộn về sớm, bỏ buổi dạy, cắt xén, dồn ép chương trình, vi phạm quy chế chuyên môn… - Không được tổ chức, tham gia các hoạt động liên quan đến tệ nạn xã hội như: cờ bạc, mại dâm, ma tuý, mê tín, dị đoan; đồng thời không sử dụng, lưu giữ, truyền bá văn hoá phẩm đồi trụy, độc hại. Vi phạm quy định về đạo đức nhà giáo, xử lý thế nào?Theo Nghị định 112/2020/NĐ của Chính phủ, giáo viên là viên chức khi có hành vi vi phạm quy định về đạo đức nhà giáo sẽ bị xử lý các hình thức theo quy định tại Điều 15:
Viên chức bị kỷ luật bằng một trong các hình thức trên còn có thể bị hạn chế thực hiện hoạt động nghề nghiệp theo quy định của pháp luật có liên quan. Các hình thức xử phạt quy định cụ thể tại Điều 16, Điều 17, Điều 18 và Điều 19 Nghị định này như sau: Khiển trách - Áp dụng đối với hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả ít nghiêm trọng khi: - Không tuân thủ quy trình, quy định chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp…đã được cấp có thẩm quyền nhắc nhở bằng văn bản - Vi phạm về thực hiện chức trách, nhiệm vụ của viên chức; kỷ luật lao động; quy định, nội quy, quy chế làm việc của đơn vị… - Không chấp hành phân công công tác của cấp có thẩm quyền, nhiệm vụ được giao mà không có lý do chính đáng… Cảnh cáo – Áp dụng khi: - Đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách mà tái phạm - Có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp vi phạm nêu ở phần khiển trách. - Có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả ít nghiêm trọng khi viên chức quản lý không thực hiện đúng trách nhiệm, để viên chức thuộc quyền quản lý vi phạm pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng; viên chức quản lý không hoàn thành nhiệm vụ quản lý, điều hành mà không có lý do chính đáng... Cách chức - Áp dụng đối với chức quản lý - Đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo mà tái phạm, sử dụng giấy tờ k hợp pháp để được bổ nhiệm… - Có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả rất nghiêm trọng một trong các trường hợp quy định tại phần khiển trách. - Có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả nghiêm trọng một trong các trường hợp quy định tại phần cảnh cáo... Buộc thôi việc – áp dụng trong các trường hợp: - Đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cách chức hoặc cảnh cáo mà tái phạm - Sử dụng các văn bằng, chứng chỉ và giấy chứng nhận, xác nhận giả hoặc không hợp pháp để được tuyển dụng - Nghiện ma túy, có xác nhận của cơ sở y tế hoặc thông báo của cơ quan có thẩm quyền... Mặt khác tại Công văn Công văn 924/BGDĐT-NGCBQLGD, Bộ giáo dục Đào tạo nêu rõ đối với giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo sẽ không bố trí đứng lớp. Giáo viên vi phạm nghiêm trọng cần kiên quyết đưa ra khỏi ngành Giáo dục theo quy định của pháp luật. Trên đây là giải đáp quy định về đạo đức nhà giáo. Nếu còn băn khoăn, bạn đọc có thể gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ sớm nhất.
Nghề nhà giáo được ví như một nghề trồng người tức là tạo nên những con người có tư duy và phẩm chất tích cực góp phần xây dựng và phát triển đất nước văn minh và tiến bộ hơn. Đây chính là yếu tố quyết định nên vị thế, tầm quan trọng của nhà giáo trong xã hội. Vậy nhà giáo được pháp luật trao cho những quyền gì?. Trong bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ vấn đề này. Nhà giáo hay còn gọi là giáo viên (giảng viên) được hiểu là người giảng dạy, giáo dục cho học sinh, sinh viên, lên kế hoạch, tiến hành các tiết dạy học, thực hành và phát triển các khóa học cho học sịnh các cấp khác nhau phù hợp với độ tuổi và nằm trong chương trình giảng dạy của nhà trường đề ra đồng thời cũng là người kiểm tra, ra đề, chấm điểm thi cho học sinh, sinh viên để đánh giá chất lượng, năng lực của từng học sinh theo quy định của nhà trường và pháp luật. Căn cứ theo Điều 70 Luật Giáo dục 2019 quy định Quyền của nhà giáo như sau: Thứ nhất: Được giảng dạy theo chuyên môn đào tạo. Về mặt chuyên môn, nhận thấy rằng, mỗi chương trình đạo tạo thì sẽ có chương trình đạo tạo khác nhau về các lĩnh vực khác nhau. Theo đó, giáo viên có quyền được giảng dạy theo chuyên môn được đào tạo và tuyển dụng của mình. Quy định này nhằm đảm bảo chuyên môn tốt và niềm đam mê thì việc giảng dạy sẽ hiệu quả hơn. Thứ hai: Được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ. Xã hội ngày càng phát triển, xu thế càng đòi hỏi trình độ cao hơn, nhà giáo có quyền được trau dồi chuyên môn, kỹ năng và đổi mới phương pháp giảng dạy để phù hợp với người học và thực tiễn đời sống xã hội. Có như vậy mới đảm bảo được chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục. Thứ ba: Được hợp đồng thỉnh giảng, nghiên cứu khoa học tại cơ sở giáo dục khác hoặc cơ sở nghiên cứu khoa học. Thỉnh giảng là việc cơ sở giáo dục mời người đủ tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật đến giảng dạy. Người được cơ sở giáo dục mời giảng dạy được gọi là giáo viên thỉnh giảng hoặc giảng viên thỉnh giảng. Nghiên cứu khoa học là một hoạt động xã hội, hướng vào việc tìm kiếm những điều mà khoa học chưa biết: hoặc là phát hiện bản chất sự vật, phát triển nhận thức khoa học về thế giới; hoặc là sáng tạo phương pháp mới và phương tiện kĩ thuật mới để cải tạo thế giới. Theo đó, nhà giáo có quyền được hợp đồng thỉnh giảng, nghiên cứu khoa học tại cơ sở giáo dục khác hoặc cơ sở nghiên cứu khoa học để đảm bảo những quyền lợi chính đáng và lợi ích hợp pháp của mình. Thứ tư: Được tôn trọng, bảo vệ nhân phẩm, danh dự và thân thể. Tôn trọng, bảo vệ nhân phẩm, danh dự và thân thể là quyền cơ bản của công dân không chỉ riêng nhà giáo. Phần nữa, nhà giáo đại diện cho bộ mặt của giáo dục nên có quyền được xã hội bảo vệ nhân phẩm, danh dự và thân thể của mình. Thứ năm: Được nghỉ hè theo quy định của Chính phủ và các ngày nghỉ khác theo quy định của pháp luật. Nghị định số 84/2020/NĐ-CP ngày 17 tháng 7 năm 2020 quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục quy định về thời gian nghỉ hè của nhà giáo như sau: 1. Thời gian nghỉ hè của nhà giáo: a) Thời gian nghỉ hè hằng năm của giáo viên cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, trường chuyên biệt là 08 tuần, bao gồm cả nghỉ phép hằng năm; b) Thời gian nghỉ hè hàng năm của giáo viên trường trung cấp và giảng viên trường cao đẳng là 06 tuần, bao gồm cả nghỉ phép hằng năm; c) Thời gian nghỉ hè hàng năm của giảng viên cơ sở giáo dục đại học được thực hiện theo quy chế tổ chức và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học; d) Trong trường hợp đột xuất, khẩn cấp để phòng chống thiên tai, dịch bệnh hoặc trường hợp cấp bách, thời gian nghỉ hè của nhà giáo cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, trường chuyên biệt, trường trung cấp và trường cao đẳng do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quyết định theo thẩm quyền. 2. Ngoài thời gian nghỉ hè theo quy định, giáo viên, giảng viên được nghỉ lễ, tết và các ngày nghỉ khác theo quy định của Bộ luật Lao động. 3. Căn cứ kế hoạch thời gian năm học do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành và điều kiện cụ thể của địa phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh) quyết định thời điểm nghỉ hè của giáo viên ở cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, trường chuyên biệt trên địa bàn. Căn cứ quy định, hiệu trưởng trường trung cấp, trường cao đẳng quyết định thời điểm nghỉ hè của giáo viên, giảng viên phù hợp với kế hoạch đào tạo và điều kiện cụ thể của từng trường. 4. Việc nghỉ hè của nhà giáo trong cơ sở giáo dục thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng thực hiện theo quy định riêng của Chính phủ. Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Giáo dục Luật Hoàng Anh |
