Đánh giá tương lai của nghề cắt may năm 2024

Theo báo cáo của Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt, trong nửa đầu 2022, xuất khẩu dệt may Việt Nam đạt 18,53 tỷ USD, tăng 20,8% so với cùng kì 2021, đạt mức kỷ lục. Điều này đạt được là nhờ nhu cầu dồn nén sau đại dịch ở các nước phát triển và sự phục hồi các hoạt động sản xuất trong nước.

Đánh giá tương lai của nghề cắt may năm 2024

Kim ngạch xuất khẩu dệt may (tỷ USD) và các sự kiện chính của ngành dệt may Việt Nam (nguồn: Hải quan Việt Nam, CTCK Rồng Việt)

Nhu cầu may mặc dần hạ nhiệt, đặc biệt ở Mỹ

Được thúc đẩy bởi chi tiêu từ người tiêu dùng, trong quý I/2022 giá trị và sản lượng nhập khẩu hàng may mặc của Mỹ lần lượt tăng 40% và 24% so với cùng kì năm trước. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhập khẩu đang chậm lại bởi nhu cầu suy yếu trong bối cảnh kinh tế suy thoái. Người tiêu dùng Mỹ đang ngày càng quan tâm đến tương lai tài chính của gia đình và có thể hạn chế việc mua các sản phẩm quần áo.

Từ mức tăng gần 10% vào đầu năm nay, tăng trưởng nhập khẩu hàng tháng của hàng may mặc ở Mỹ giảm xuống chỉ còn 2,6% về giá trị và gần như bằng 0% về sản lượng vào tháng 6/2022.

VDSC dự đoán rằng để kiểm soát hàng tồn kho và ngăn chặn tình trạng dư thừa trong tương lai, khi nền kinh tế Mỹ còn diễn biến khó lường, nhiều nhãn hàng thời trang Mỹ sẽ thận trọng hơn trong việc đặt các đơn hàng mới vào quý II/2022.

Theo Vinatex, nhu cầu nhập khẩu dệt may của thị trường Mỹ có khả năng giảm 7-10% trong quý II so với quý I/2022. Chứng khoán Rồng Việt cho rằng sự sụt giảm đơn hàng sẽ rõ ràng hơn trong năm 2023, gây áp lực lên tăng trưởng sản lượng xuất khẩu của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.

Giá nguyên vật liệu tăng cao do sự gián đoạn toàn cầu

Do tác động kép của gián đoạn chuỗi cung ứng sau COVID và chiến tranh Nga-Ukraine, giá sợi và bông nhập khẩu vào Việt Nam tăng trung bình 10% so với quý I/2022 theo xu hướng tăng của giá cả hàng hoá toàn cầu.

Điều này đã gây áp lực lên biên lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành khi hầu hết các công ty đều ghi nhận giảm biên gộp trong quý I/2022. VDSC kỳ vọng biên lợi nhuận của các công ty dù đang dần phục hồi nhưng vẫn chưa thể đạt mức bình thường trong năm 2023 do việc phục hồi nguồn cung nguyên liệu bị trì hoãn.

Đánh giá tương lai của nghề cắt may năm 2024

Biên gộp của các doanh nghiệp ngành dệt may (nguồn: Fiinpro, CTCK Rồng Việt)

Nhìn chung, ngành dệt may trong tương lai gần sẽ đối mặt với nhiều thách thức, đến từ áp lực lạm phát tại các thị trường xuất khẩu chủ chốt, đặc biệt là Mỹ, dẫn đến cắt giảm đơn hàng mới; và khó khăn do gián đoạn nguồn cung có thể kéo dài, đẩy giá nguyên liệu leo cao.

Xung đột Nga-Ukraine đã làm dấy lên lo ngại lạm phát ở nhiều nước. Tại Mỹ và châu Âu, giá lương thực tăng cao sẽ khiến sức mua hàng tiêu dùng, trong đó có dệt may, giảm đáng kể, ảnh hưởng đến các đơn hàng kinh doanh trong quý III, IV/2022.

Hơn nữa nguồn nguyên phụ liệu của dệt may Việt Nam vẫn phụ thuộc rất lớn vào Trung Quốc. Chính sách “Zero Covid” và tình trạng thiếu năng lượng ở Trung Quốc đang hạn chế nguồn cung nguyên phụ liệu dệt may, khiến giá nguyên liệu đầu vào leo thang và gây áp lực lên biên lợi nhuận của các công ty dệt may Việt Nam.

Tuy nhiên, Trong vòng 3-5 năm tới, đội ngũ phân tích của Rồng Việt dự đoán ngành dệt may sẽ dần lấy lại đà tăng trưởng vốn có, nhờ các yếu tố thuận lợi từ sự phục hồi kinh tế của các nước nhập khẩu, xu hướng chuyển đổi đơn hàng từ Trung Quốc sang Việt Nam, lợi thế từ các hiệp định thương mại và sự cải thiện của chuỗi giá trị sản xuất. Vì vậy, những khó khăn trước mắt rất có thể sẽ là cơ hội cho các nhà đầu tư khi giá cổ phiếu chiết khấu sâu hơn.

*** Trình độ nghề: chương trình đào tạo sẽ tập trung vào tay nghề cho người học. Đào tạo theo các Mô đun, ví dụ: mô đun thiết kế trang phục nam, mô đun thiết kế trang phục nữ, mô đun thiết kế trang phục dạ hội, mô đun thiết kế trang phục dạo phố,....

Phát biểu tại tọa đàm chuyên đề "Công nghệ thời trang Việt Nam trong bối cảnh mới", ông Lê Văn Hải - Phó tổng giám đốc công ty cổ phần May Phương Nam, cho biết dù Covid-19 ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế nhưng đơn hàng của một số doanh nghiệp may phía Nam vẫn rất tốt, hầu hết đều đã đủ đơn hàng làm đến cuối năm.

Các doanh nghiệp may lo tình hình dịch Covid-19 ảnh hưởng đến việc sản xuất, làm không kịp giao theo hợp đồng sẽ bị phạt rất nặng.

Ông nói: "Chỉ cần dừng sản xuất mười ngày, nửa tháng là kế hoạch sản xuất tan vỡ ngay, khó đáp ứng tiến độ hoàn thành đơn hàng".

Trong khi các ngành khác phải cho lao động nghỉ việc để giảm áp lực thì ngành may lại lo thiếu người làm vì cần sử dụng lượng lao động rất lớn.

Theo ông Lê Văn Hải, các doanh nghiệp sắp tới sẽ đẩy mạnh tuyển dụng lao động có tay nghề, trình độ trung cấp trở lên để có thể làm việc với máy móc công nghệ cao nhằm tăng năng suất lao động, giảm phụ thuộc vào số lượng lao động phổ thông.

Đánh giá tương lai của nghề cắt may năm 2024

Ngành may mặc đang đẩy mạnh tuyển dụng lao động có tay nghề, trình độ trung cấp trở lên để có thể làm việc với máy móc công nghệ cao (Ảnh minh họa).

Ông Trần Anh Tuấn, Phó chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) TPHCM cũng cho là ngành may có nhu cầu lao động rất lớn so với các ngành khác trong hơn 30 năm qua, giúp tạo nhiều công ăn việc làm, nhưng xu hướng thâm dụng lao động khi đang phát triển theo con đường gia công.

Bởi vậy, ngành may chỉ có thể tạo ra giá trị gia tăng thấp, không xây dựng được vị thế của ngành trên thị trường quốc tế.

Ông cho rằng: "Muốn gia tăng giá trị cần phát triển ODM (tự thiết kế, bán hàng) hay OBM (sở hữu nhãn hàng riêng) lên mức tỷ lệ lớn hơn con số 10% thị phần của ngành dệt may".

Để làm được điều đó, Phó chủ tịch Hội GDNN TPHCM nhấn mạnh phải có vai trò lãnh đạo của nhà nước, xây dựng chiến lược phát triển ngành công nghệ thời trang, xây dựng nhiều nhãn hàng riêng hòa nhập quốc tế mới đạt được lợi nhuận cao, phát triển ngành may lên một tầm cao mới.

Đánh giá tương lai của nghề cắt may năm 2024

Để phát triển ngành may mặc lên một tầm cao mới cần phải đẩy mạnh công nghệ thời trang (Ảnh minh họa).

Vai trò của các cơ sở đào tạo

Ông Lê Văn Hải kiến nghị sau dịch Covid-19, nhà nước cần có chính sách ưu tiên để thu hút lao động, nhân tài về ngành may thì mới có thể ổn định sản xuất, đáp ứng nhu cầu của thị trường quốc tế.

Chắc chắn các doanh nghiệp cũng sẽ thay đổi tư duy sản xuất sau dịch, sử dụng nhiều lao động có kỹ năng, tay nghề đào tạo bài bản từ các trường.

Còn trong tương lai, Phó tổng giám đốc công ty cổ phần May Phương Nam cho rằng ngành may mặc cần có nhiều nhà thiết kế nổi tiếng hơn để phát triển các thương hiệu, nhãn hàng riêng đủ sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Khi đó, ngành may mới có thể phát triển bền vững, đạt giá trị gia tăng cao.

Theo thạc sĩ Hoàng Quốc Long, Hiệu trưởng trường Trung cấp Nguyễn Tất Thành, để làm được điều đó, các cơ sở đào tạo phải đầu tư nhiều hơn cho ngành công nghệ thời trang, nghiên cứu những chương trình học phù hợp với xu thế thời đại và cần chính sách hỗ trợ nhà thiết kế Việt Nam vươn ra thế giới.

Tại trường của ông, ngành trung cấp Công nghệ thời trang được xây dựng chương trình đào tạo mới theo mô hình module để dạy các kỹ năng chính. Đồng thời, các em được đào tạo theo dự án để làm quen công việc thực tế.

Đánh giá tương lai của nghề cắt may năm 2024

Theo thạc sĩ Hoàng Quốc Long, phải đầu tư nhiều hơn cho ngành công nghệ thời trang, nghiên cứu những chương trình học phù hợp với xu thế thời đại (Ảnh minh họa).

Ví dụ, sau khi dạy các kỹ năng cơ bản, trường sẽ đưa ra dự án cho các em thực hiện như đề bài "phát triển một sản phẩm đồng phục công sở dành cho lứa tuổi 18 - 25 trong mức giá 800.000 đồng".

Các em phải xây dựng từ khâu thiết kế mẫu mã, lựa chọn chất liệu phù hợp để sản xuất, cắt may, hoàn thiện sản phẩm, tính toán lợi nhuận, marketing, đưa sản phẩm lên mạng và bán sản phẩm này.

Khi đó, các em được ứng dụng những kỹ năng mình đã học, nắm bắt được quy trình làm việc hoàn chỉnh.

Thạc sĩ Hoàng Quốc Long nhấn mạnh: "Sản phẩm có giá trị là phải bán được ra thị trường, chứ không thể là sản phẩm vẽ ra nhìn cho đẹp, thỏa mãn ý thích cá nhân hay sự sáng tạo của bản thân".

Ông Long hy vọng các cơ sở GDNN sẽ nghiên cứu nhiều chương trình đào tạo bám sát thực tiễn, cho ra đời ngày càng nhiều nhà thiết kế biết sáng tạo và kinh doanh được từ sản phẩm của mình, dần tìm được chỗ đứng trên thị trường trong nước và vươn ra thế giới.