Dầu nhớt 10W30 là gì

Cấp hiệu năng API (Viện dầu mỏ Mỹ) dùng để phân loại chất lượng của nhớt động cơ xăng và diesel và bắt đầu được áp dụng rộng rải ở Mỹ và trên thế giới từ những năm 60 của thế kỷ trước. Theo sự phát triển của thiết kế động cơ, trung bình cứ sau khoảng 4-5 năm lại có một các cấp API mới ra đời để đáp ứng yêu cầu bôi trơn của thế hệ động cơ tương ứng.

Cấp chất lượng của nhớt động cơ xăng được ký hiệu là API SA, SB, SC đến cấp mới nhất hiện nay là API SN. Trong đó chữ cái cuối dùng để phân biệt các cấp và được xếp theo bảng chữ cái, chữ cái càng đứng sau thì biểu thị cho phẩm cấp càng cao hơn. Ví dụ phẩm cấp API SN thì cao hơn SM ; SM cao hơn SL.

Tương tự như vậy, nhớt động cơ diesel được phân thành các cấp API từ CA cho đến CD (API CA, API CB, API CC, API CD. Thời kỳ đầu, dầu nhớt có chức năng chủ yếu là bảo vệ và kéo dài tuổi thọ động cơ. Về sau nhớt còn đảm đương thêm nhiều chức năng khác như giúp động cơ giảm tiêu hao nhiên liệu và hiện nay thì góp phần làm giảm thiểu khí xả độc hại để động cơ đạt các tiêu chuẩn khí xả như Euro 3, 4 hoặc 5.

Dầu nhớt 10W30 là gì

Các ký hiệu về phẩm cấp trên dầu nhớt.

Các cấp hiệu năng API mới nhất hiện nay như API SN hay API CJ-4 được đánh giá theo các chỉ tiêu như khả năng bảo vệ động cơ (tính năng chống cặn bám, chống mài mòn), tiết kiệm nhiên liệu (độ nhớt thấp, đa cấp), kéo dài định kỳ sử dụng nhớt và phin lọc (chống ô-xy hóa, phân tán cặn), bảo vệ thiết bị xử lý khí xả. API CJ-4 là cấp cao nhất hiện nay, trong đó chữ cái cuối biểu thị cho phẩm cấp và số 4 biểu thị cho loại nhớt dành cho động cơ 4 thì.

Tiêu chuẩn này do Viện Dầu mỏ Mỹ xác định nên là quy trình nghiêm ngặt và tốn kém. Nhà sản xuất phải trả chi phí từ vài chục ngàn đến vài trăm ngàn đô-la tùy thuộc vào cấp API định đăng ký. Đầu tiên hãng nộp hồ sơ, mẫu dầu và chi phí. Sau đó các mẫu thử nghiệm trên động cơ và xét nghiệm tại phòng thí nghiệm của nhà chế tạo động cơ. Cuối cùng API đánh giá kết quả và cấp chứng chỉ.

Sau khi API cấp chứng chỉ thì tên sản phẩm được niêm yết trên website của cơ quan này và nhà sản xuất được quyền in nhãn hiệu chất lượng API lên nhãn bao bì sản phẩm. Một số hãng không đủ khả năng để được API cấp chứng chỉ thì tự đánh giá và tự tuyên bố là đạt tiêu chuẩn API, nhưng không được in nhãn hiệu chất lượng API.

Để đáp ứng yêu cầu của các loại xe hiện nay, cần lựa chọn các cấp chất lượng càng cao càng tốt như API SL ; SM hay SN cho động cơ xăng và API CH-4 hay CI-4 cho động cơ diesel. Các nhà sản xuất thường dùng màu nắp, màu bao bì hay màu nhãn khác nhau cho các sản phẩm có phẩm cấp khác nhau. Tất nhiên có sự chênh lệch về giá cả (nhiều khi là khá lớn) cho các phẩm cấp khác nhau.

Thông số thứ 2 cần quan tâm khi chọn dầu nhớt là cấp độ nhớt SAE (Hiệp hội kỹ sư ôtô Mỹ). Cấp độ nhớt SAE biểu thị cho độ đặc-loãng của dầu nhớt như SAE 30, 40 và 50. Số càng lớn có nghĩa là nhớt càng đặc và khả năng bôi trơn càng tốt hơn. Các cấp độ nhớt này được xác định ở 100 độC (là nhiệt độ trung bình của nhớt khi động cơ làm việc) và gọi là độ nhớt đơn cấp ở nhiệt độ cao.

Dầu nhớt bôi trơn cũng như dầu mỡ ăn có một đặc tính không mong muốn là độ nhớt luôn thay đổi theo nhiệt độ, tức là sẽ đặc lại khi nhiệt độ xuống thấp và ngược lại sẽ loãng ra khi nhiệt độ tăng. Các loại nhớt đơn cấp chỉ bảo đảm là đạt độ nhớt ở nhiệt độ cao như yêu cầu để bôi trơn động cơ. Còn khi nhiệt độ xuống thấp (khi động cơ chưa hoạt động) thì dầu đơn cấp có thể quá đặc gây khó khăn cho việc khởi động và lưu thông dầu nhớt đến các bộ phận động cơ.

Khắc phục nhược điểm này, các loại dầu nhớt có độ nhớt đa cấp như SAE 10W-30 ; 15W-40 và 20W-50 được phát triển và đưa vào sử dụng ngày càng rộng rãi. Chữ W được cho là viết tắt của "Winter mùa đông" chỉ khả năng khởi động khi trời lạnh. Nhớt đa cấp vừa bảo đảm độ nhớt phù hợp để bôi trơn tốt động cơ ở nhiệt độ cao vừa bảo đảm nhớt không quá đặc ở nhiệt độ thấp nhằm giúp xe dễ khởi động và vận hành.

Ở dầu nhớt đa cấp, chữ số đứng trước "W" dùng để chỉ khoảng nhiệt độ mà dầu đó giúp động cơ khởi động tốt. Nhiệt độ đó được xác định bằng cách lấy 30 trừ đi con số đó nhưng ở nhiệt độ âm. Chẳng hạn dầu 20W-50 khởi động tốt ở -10 độC. Dầu 10W-30 khởi động tốt ở -20 độC.

Trước đây khách hàng có thói quen dùng các loại nhớt đặc như nhớt đơn cấp SAE 50 hoặc đơn cấp SAEW 20W-50 với quan niệm nhớt càng đặc thì càng tốt. Hiện tại công nghệ dầu nhớt phát triển nên quan niệm này đang thay đổi. Nhờ có các loại phụ gia dầu có độ nhớt thấp như SAE 40 ; 15W-40 hay 10W-30 vừa bôi trơn và bảo vệ tốt động vừa mang lại những lợi ích khác như giảm tổn thất công suất, giảm tiêu hao nhiên liệu, giúp xe khởi động và vận hành ổn định.

Do vậy xu hướng hiện nay của các nhà chế tạo là khuyến nghị các loại dầu nhớt động cơ đa cấp và có độ nhớt thấp để sử dụng cho các vùng khí hậu khác nhau kể cả ở những nước có khí hậu nóng như Việt Nam.

Nguyễn Nghĩa

Th5 20, 2021Ý nghĩa các chỉ số trên một chai dầu nhờn.

Có bao giờ các bạn tự hỏi những kí hiệu như: SAE, API, SN, SL, 10W-30, 10W-40, 5W-30, có ý nghĩa như nào và chúng có chức năng thông báo gì để bạn có thể lựa chọn dòng dầu nhờn phù hợp cho chiếc xe của bạn. Hôm nay, hãy cùng Idemitsu tìm hiểu xem những kí tự đó có ý nghĩa như thế nào nhé!

SAE là gì, tại sao nó lại quan trọng trong lĩnh vực dầu nhớt ?

1. Tổ chức hiệp hội SAE ?

  • SAE là từ viết tắt của Society of Automotive Engineers: Hiệp hội Kĩ sư ô tô.
  • Năm 1905, Andrew L. Riker làm và Henry Ford cùng nhau sáng lập ra Society of Automobile Engineers tại thành phố New York. Ban đầu, tổ chức này chỉ đơn thuần là nghiên cứu những tính năng kĩ thuật trong ngành Ô tô.
  • Đến năm 1916, các kỹ sư trong SAE đã thống nhất ghép từ Ô tô(Autos) trong tiếng Hy Lạp và từ Chuyển Động (Motion) trong tiếng La Tinh để trở thành Automotive như ngày nay. SAE International cung cấp một diễn đàn cho các công ty, cơ quan chính phủ, tổ chức nghiên cứu và tư vấn để đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật và thực hành khuyến nghị cho thiết kế, xây dựng và đặc điểm của các thành phần xe cơ giới.
  • SAE thường được sử dụng ở Bắc Mỹ để chỉ ra các hệ thống đo lường đơn vị thông thường (USCS hoặc USC) của Hoa Kỳ trong các công cụ xây dựng và ô tô. Các tài liệu SAE không mang theo bất kỳ lực lượng pháp lý nào, nhưng trong một số trường hợp được Cơ quan an toàn giao thông quốc gia Hoa Kỳ (NHTSA) và Giao thông vận tải Canada tham khảo.

2. Dầu nhớt SAE được quy định như thế nào ?

Như ta đã biết, dầu nhớt bôi trơn cũng tương tự dầu mỡ ăn có một đặc tính không mong muốn là độ nhớt luôn thay đổi theo nhiệt độ, tức là sẽ đặc lại khi nhiệt độ xuống thấp và sẽ loãng ra khi nhiệt độ tăng. Dựa vào tính chất này mà SAE quy định cấp độ nhớt SAE biểu thị cho độ đặc-loãng của dầu nhớt như SAE 30, 40 và 50. Số càng lớn có nghĩa là nhớt càng đặc và khả năng bôi trơn càng tốt hơn.

Các cấp độ nhớt này được xác định ở 100°C (là nhiệt độ trung bình của nhớt khi động cơ làm việc) và gọi là độ nhớt đơn cấp ở nhiệt độ cao.

Dầu nhớt 10W30 là gì

Độ đậm đặc của dầu nhớt ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh công của động cơ

Nhớt đơn cấp chỉ bảo đảm là đạt độ nhớt ở nhiệt độ cao như yêu cầu để bôi trơn động cơ, còn khi nhiệt độ xuống thấp (khi động cơ để qua đêm khi mùa đông, hoặc xe để thời gian dài không đi đến) thì dầu đơn cấp có thể quá đặc gây khó khăn cho việc khởi động và lưu thông dầu nhớt đến các bộ phận động cơ.

Khắc phục nhược điểm này, các loại dầu nhớt có độ nhớt đa cấp như SAE 10W-30 ; 15W-40 và 20W-50 được phát triển và đưa vào sử dụng ngày càng rộng rãi. Chữ W được cho là viết tắt của Winter mùa đông chỉ khả năng khởi động khi trời lạnh. Nhớt đa cấp vừa bảo đảm độ nhớt phù hợp để bôi trơn tốt động cơ ở nhiệt độ cao vừa bảo đảm nhớt không quá đặc ở nhiệt độ thấp nhằm giúp xe dễ khởi động và vận hành.

Sự khác nhau giữa 2 loại đơn và đa cấp nói trên là nhờ công nghệcác chất phụ giathêm vào. Với những công nghệ tiên tiến vượt trội, phụ gia Totachi không chỉ giúp động cơ khởi động tốt hơn, mà còn giúp xe chạy êm, bốc hơn vàthân thiện với môi trường.

Ở dầu nhớt đa cấp, chữ số đứng trước W dùng để chỉ khoảng nhiệt độ mà dầu đó giúp động cơ khởi động tốt. Nhiệt độ đó được xác định bằng cách lấy 30 trừ đi con số đó nhưng ở nhiệt độ âm. Chẳng hạn dầu 20W-50 khởi động tốt ở -10 độC. Dầu 10W-30 khởi động tốt ở -20 độ C.

Anh em có thể tham khảo ở hình minh họa dưới đây:

Dầu nhớt 10W30 là gì

Như các bạn thấy là 10W và 40 trên chai của Idemitsu

Khi mạng internet chưa bùng nổ, sự tiếp cận với thông tin không tiện lợi và rõ ràng như bây giờ, khách hàng thật sự bối rối trước rất nhiều loại dầu nhớt. Họ có thói quen dùng các loại nhớt đặc như nhớt đơn cấp SAE 50 hoặc đơn cấp SAE 20W-50 với quan niệm nhớt càng đặc thì càng tốt. Hiện tại công nghệ dầu nhớt phát triển nên quan niệm này cần phải được thay đổi.

Nhờ có các loại phụ gia dầu có độ nhớt thấp như SAE 40 ; 15W-40 hay 10W-30 vừa bôi trơn và bảo vệ tốt động vừa mang lại những lợi ích khác như giảm tiêu hao nhiên liệu, giảm tổn thất công suất, giúp động cơ khởi động và vận hành ổn định. Từ đó độ bền bỉ của xe cũng dài thêm với thời gian, bạn không cần trả thêm tiền cho việc thay thế phương tiện mới.

Tóm lại, chúng ta cần chọn đúng độ nhớt cho xe theo các trường hợp sau:

  • Độ nhớt thấp dành cho xe mới mua, chạy ít, động cơ còn mới hoặc vận hành với công suất thấp
  • Ngược lại, với xe mua đã lâu, độ giãn nở của Piston và Cylindercao, hoặc xe đi lại với cường độ cao, thời gian dài thì cần đến loại dầu bôi trơn có độ nhớt cao.
Dầu nhớt 10W30 là gì

Các sản phẩm của Idemitsu có đa dạng các độ nhớt.

3. Quy trình cấp chứng nhận SAE

SAE cũng như API đều là những hiệu hội tiêu chuẩn hàng đầu của Mỹ về dầu nhớt nói riêng và toàn thế giới nói chung. Chính vì thế, để có được sự chứng nhận của các hiệp hội này là điều vô cùng khó khăn và ngặt ngèo. Để ra được các thông số độ nhớt như 30,40 hay 50 mà các bạn thấy trên mỗi nhãn chai dầu nhớt, các hãng đều phải tốn rất nhiều công sức trong những bài thử nghiệm sản phẩm trên động cơ tại các trung tâm thí nghiệm của SAE.

Vì cũng tương tự nhau, nên các bạn có thể tham khảo quy trình chứng nhận chất lượng của API để nắm thêm các thông tin chi tiết.

4. Kết Luận

Để động cơ xe có thể vận hành bền bỉ và êm ái hơn, cảm giác đánh lái của bạn mượt mà hơn, sướng hơn, đi trên đường được an toàn hơn bạn nên chú ý vào dầu nhớt bôi trơn cho xe. Ngoài việc chọn đúng loại nhớt cho động cơ (chạy xăng hay chạy dầu), bạn còn cần chọn đúng độ nhớt cho loại động cơ đó nữa, có như vậy bạn mới tối ưu được công suất của xe.

Hy vọng bài viết với chút chia sẻ ngắn gọn này, Idemitsu Việt Nam đã phần nào giúp bạn hiểu ra độ nhớt là gì và làm sao chọn chính xác độ nhớt cần thiết cho xe của mình. Chúc các bạn thượng lộ bình an !