Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn gửi những lời chia sẻ tâm huyết đến đội ngũ nhà giáo, các cán bộ quản lý giáo dục, những người làm việc trong ngành Giáo dục nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2021.
Tạp chí Kinh tế và Dự báo xin trân trọng gửi đến bạn đọc nguyên văn chia sẻ của Bộ trưởng đến bạn đọc cả nước:
| Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. |
ĐẠI DỊCH VÀ CÔNG VIỆC CỦA NHÀ GIÁO
Kính gửi các cô giáo, thầy giáo!
20/11, ngày của Nhà giáo chúng ta, tôi xin chúc toàn thể các nhà giáo, các cán bộ quản lý giáo dục, những người làm việc trong ngành luôn mạnh khỏe, bình an, hạnh phúc và thành công.
Năm nay, dại dịch đã làm thay đổi rất nhiều thứ. Những công việc mà chúng ta đang làm cũng thật khác biệt so với những năm trước. Chúng ta chúc nhau cùng làm thật tốt công việc, cùng nhau vượt qua khó khăn thử thách và gặt hái thành công. Có những thành công có thể nhìn thấy ngay và cũng có những thành công chỉ có thể nhìn thấy trong thời gian tới. Ở thời điểm này, những điều có ý nghĩa nhất để nói cùng nhau chính là những điều liên quan tới học trò. Chúng ta sở dĩ được gọi là thầy bởi có các học trò, sự thành công của chúng ta không gì khác chính là ở sự thành công của học trò.
Đã qua thời gian rất dài, thầy trò không được tới trường. Chưa bao giờ một điều rất đỗi bình thường, giản dị là học sinh tới trường học lại trở nên khó khăn, thách thức đến vậy. Mong muốn tới trường vừa là của học trò, của phụ huynh, của thầy cô và của toàn xã hội. Và vì vậy, nếu ngày tháng nào đó bình yên, chúng ta được cùng các học sinh tới trường, đó sẽ là một ngày quý giá. Thầy và trò được cùng nhau dạy và học trực tiếp dưới mái trường là một giá trị. Lần đầu tiên chúng ta thấy được tới trường trực tiếp nghe trống trường, gặp nhau vui chơi là một điều rất quý. Chúng ta cần nói với học sinh về giá trị của việc được tới trường học tập, nói về giá trị của sự bình yên, để trong lòng các em còn mãi cảm xúc và thái độ nâng niu, gìn giữ sự bình yên cho cuộc sống.
Chúng ta không ngần ngại phải nói cho học trò sự khốc liệt của đại dịch, để học trò hiểu và biết cách phòng tránh. Và khi nhắc tới đại dịch vừa qua, tới sự tàn phá khốc liệt của nó, chúng ta cần lưu ý học trò dành một phút tĩnh lặng trong tâm để nghĩ đến và mặc niệm cho các nạn nhân, những người đồng bào của chúng ta đã thiệt mạng vì đại dịch trong thời gian qua. Chúng ta cần làm giàu thêm cho học sinh lòng xót thương, đồng cảm và chia sẻ.
| Sức mạnh vô địch của một cộng đồng chính là sức mạnh của tình yêu thương của con người. Ảnh: Internet. |
Cho tới tận ngày hôm nay, sau những cố gắng vượt bậc, sự gồng mình của toàn xã hội, sự hy sinh của rất nhiều người, dịch đã tạm lắng xuống ở nhiều nơi, nhưng cuộc sống vẫn chưa thực sự bình thường. Các y bác sĩ đã vô cùng cực nhọc, không quản hy sinh cả tính mạng, không ngại sự gian khó cùng cực để lo cứu chữa cho con người, các chiến sỹ công an, những người lính bộ đội cụ Hồ đã tham gia chống dịch và nhiều người đã hy sinh. Trong những bài giảng hàng ngày, chúng ta cần bồi đắp cho học sinh lòng biết ơn và tinh thần sẵn sàng hy sinh, gánh vác trách nhiệm xã hội, trách nhiệm với cộng đồng, điều đó cần ngay hôm nay và lúc này, mà không đợi tới khi học sinh đã trưởng thành.
Nhân loại đang trải qua những ngày tháng khó khăn chưa từng có do sức tấn công của dịch bệnh. Sự sống của con người chưa bao giờ mong manh đến thế. Một loại vi rút vô cùng nhỏ bé nhưng có sức tàn phá ghê gớm và sức hủy diệt khôn lường. Sự sống của hàng nghìn con người bị cướp đi chỉ trong một thời gian ngắn, khiến chúng ta thấu hiểu và cảm nhận được đầy đủ, sinh động hơn giá trị thiêng liêng, giá trị trên hết của sự sống, sự sống con người. Chúng ta cần dạy cho học sinh hiểu được giá trị của sự sống và tình yêu cuộc sống.
Cũng chính trong cơn hoạn nạn, trong cuộc sống cam go chống lại dịch bệnh, chúng ta lại thấy sáng lên những giá trị cao đẹp của toàn thể con người và của đồng bào người Việt Nam ta. Có biết bao câu chuyện về sự trợ giúp hỗ trợ cho đồng bào trong cơn hoạn nạn, tương thân tương ái. Đó là những việc giúp nhau tự nguyện, vô tư mà thường ngày còn ít có cơ hội bộc lộ. Dịch bệnh dạy cho chúng ta hiểu sâu sắc thêm rằng: con người không tồn đại đơn lẻ, biệt lập, con người cần biết cách chung sống với nhau và biết chia sẻ, tương thân tương ái hỗ trợ nhau tạo thành khối đoàn kết, nhỏ là làng xã, là cộng đồng, lớn là một địa phương và cả dân tộc Việt Nam, rộng hơn nữa là cộng đồng nhân loại. Chúng ta cũng thấu hiểu về bài học sống hài hòa của con người với tự nhiên, với vũ trụ. Những bài giảng của các thầy cô cần khơi dậy và giúp các em tạo dựng thái độ và kỹ năng biết cách chung sống và chia sẻ, cưu mang, đùm bọc.
Dịch bệnh là một sự thử thách lớn với toàn nhân loại. Có vô số việc đau thương do dịch bệnh đã gây ra, nhiều nghìn người mất người thân, hàng nghìn trẻ em mồ côi, nhiều người không nơi nương tựa, nhiều người mất việc làm, cuộc sống lâm vào khó khăn. Trong sự khó khăn ấy, chúng ta nhìn thấy những sự đùm gọc, chia sẻ, dang tay trợ giúp cưu mang, lá lành đùm lá rách, tương thân tương trợ. Chiến thắng được dịch bệnh, khắc phục được những hậu quả nặng nề mà nó để lại trên phương diện xã hội và con người là rất lâu dài. Trong các nguồn sức mạnh, có một sức mạnh lớn lao, không đo đếm được, nhưng vô cùng mạnh mẽ để cộng đồng con người vượt qua muôn gian lao, đó là sức mạnh của tình yêu thương. Mỗi bài học hàng ngày mà chúng ta thực hiện cho học sinh, phải là những bài học làm khơi dậy, vun đắp và làm lớn thêm tình yêu thương. Sức mạnh vô địch của một cộng đồng chính là sức mạnh của tình yêu thương của con người.
Cuộc chiến chống đại dịch và những nguy cơ khác mà con người đang và sẽ đối mặt là những cuộc chiến phi truyền thống và mang tính công nghệ cao. Chỉ có một nền khoa học, công nghệ và kỹ thuật phát triển, một nền kinh tế hùng mạnh, một hệ thống quản trị điều hành đất nước hiện đại và khoa học mới có thể giúp đất nước Việt Nam ta đảm bảo cuộc sống bình yên, bền vững lâu dài, ứng phó với mọi nguy cơ, cứu con người khỏi thảm họa. Các thầy cô, hơn ai hết, qua công việc dạy học của mình hôm nay, từng bước, từng bước phát triển các năng lực, kỹ năng, tầm nhìn của học sinh để dần dần chuẩn bị cho các em trở thành nguồn nhân lực có thể phát triển được khoa học công nghệ kỹ thuật và phát triển mọi tiềm lực của đất nước, làm cho đất nước trở nên giàu mạnh. Giúp cho học sinh có khát vọng, có đầy đủ năng lực cần thiết là việc mà nhà giáo cần phải ráo riết thực thi lúc này.
Dịch bệnh khiến việc dạy và học cần hết sức linh hoạt, linh hoạt để điều chỉnh, để ứng phó với các tình huống phức tạp. Đối với toàn ngành, linh hoạt thích ứng là một năng lực của ngành, thích ứng với các hoàn cảnh là năng lực của từng cá nhân. Chúng ta cần dạy cho học sinh năng lực thích ứng, khả năng linh hoạt nhưng lại phải biết giữ nguyên tắc và kiên trì theo đuổi cái ổn định lâu dài. Cần dạy cho học sinh biết cách học và đặc biệt là cách tự học. Đó là phương pháp vạn năng để học và trưởng thành trong thời đại thông tin bùng nổ hiện nay.
Trong công việc dạy học, chúng ta cần làm rất nhiều việc, chúng ta cần thực thi các công việc bình thường theo chức trách, nhưng dịch bệnh đã đặc biệt lưu ý chúng ta về những việc cần làm, cần ưu tiên trong việc dạy học trò. Muốn khơi dậy, phát triển, tạo dựng các năng lực và phẩm chất của học sinh như nói ở trên, trước tiên nhà giáo chúng ta phải có đầy đủ và có ở chiều sâu những điều đó trước. Với những gì mà nhà giáo cả nước đã thể hiện, đã làm được trong thời gian qua, tôi hoàn toàn có thể tin tưởng chúng ta sẽ làm tốt sứ mệnh của mình. Thực hiện được những điều đó, chúng ta, một cách tự nhiên tôn vinh thêm nghề nghiệp của mình. Nghề giáo là nghề cao quý, điều đó đã được xã hội ưu ái ghi nhận, việc của chúng ta là thể hiện nó một cách sinh động và cụ thể trong hiện thực.
Với cương vị là Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tôi bày tỏ sự biết ơn đối với tất cả các cán bộ, giáo viên, nhân viên trong toàn ngành, đang hàng ngày lao động, sáng tạo, thực hiện trách nhiệm của ngành trước Đảng, Chính phủ và nhân dân.
Xin được chúc mừng toàn thể các nhà giáo!
Theo Báo Giáo dục và Thời đại.
Larry Ferlazzo | Ngô Thị Thanh Tùng dịch
Dạy&Học số 36 | Tháng 06/2021
“Dữ liệu” là một từ phổ biến trong giáo dục. Nhưng cái gì được coi là dữ liệu và vai trò của nó nên là gì trong giảng dạy vẫn luôn là vấn đề tranh cãi.
Tuy nhiên, trong thực tế giảng dạy của riêng tôi, tôi thường thấy điểm số của học sinh trong các bài đánh giá là những thông tin hữu ích. Chìa khóa để điểm số trong các bài đánh giá có ích với bài giảng của tôi là kết hợp nó với các dữ liệu khác mà tôi đã thu thập được thông qua quan sát và trò chuyện (với học sinh và với gia đình của họ). Vì lý do này (và cả những lý do khác), tôi là người ủng hộ việc “dữ liệu cung cấp thông tin” hơn là “dữ liệu dùng để điều khiển”.
Đánh giá quá trình
(Lauren Nifong là chuyên gia đào tạo giáo viên ở Greenville, S.C. Cô có bằng cử nhân về giáo dục tiểu học, bằng thạc sĩ về quản trị và giám sát và hiện là thành viên của Lớp lãnh đạo mới nổi của ASCD năm 2020 của Nam Carolina. Bạn có thể kết nối với Lauren tại @ Lnifong0320 trên Twitter.)
Biết cách giải thích và phân tích dữ liệu một cách thành công là rất quan trọng đối với sự thành công của học sinh, nhưng đôi khi, chúng ta có thể bị choáng ngợp với nhiều loại dữ liệu khác nhau trong lớp học.
Cho đến nay, những phần dữ liệu có tác động nhất mà tôi thu thập được là những đánh giá quá trình. Cái hay của các đánh giá quá trình là chúng ngắn gọn và đi vào trọng tâm, nhưng giáo viên có thể thu thập được nhiều thông tin quý giá từ đấy. Khi được áp dụng hàng ngày, giáo viên có thể xác định học sinh đã (hoặc chưa) nắm vững mục tiêu học tập từng ngày một. Bằng cách phân tích dữ liệu này hàng ngày, giáo viên có thể điều chỉnh trong một nhóm nhỏ và đưa ra phản hồi ngay lập tức cho học sinh.
Chúng ta có thường xuyên được nhắc nhở về tầm quan trọng của phản hồi kịp thời và có chủ định không? Chúng ta đã biết là chờ đợi cho đến khi đánh giá tổng kết để thực sự đánh giá kiến thức của học sinh theo một tiêu chuẩn nhất định là vô nghĩa. Với việc sử dụng các bài đánh giá quá trình nhỏ hơn rải rác trong một bài học, giáo viên có thể hiểu rõ hơn về nhu cầu cá nhân của học sinh và khắc phục kịp thời hơn.
Trong thời đại công nghệ, có rất nhiều cách để tạo ra các phiếu đánh giá nhanh và các bài đánh giá quá trình nhỏ trong đó dữ liệu được tự động tổng hợp cho bạn. Các chương trình như Google Forms, NearPod và Kahoot đều cho phép phản hồi tức thì cho giáo viên và học sinh.
Mặc dù công nghệ có thể là một công cụ tuyệt vời, nhưng trong nhiều năm, tôi đã nhanh chóng nói rằng: “Đừng bao giờ quên sức mạnh của bản ghi chú nhanh”. Là một giáo viên dạy toán bậc tiểu học trong vài năm, đã có nhiều lần tôi cho học sinh một tờ giấy nhớ ở cuối một bài học nhỏ và yêu cầu các em hoàn thành hai đến ba bài toán nhanh dựa trên bài vừa học. Tôi có thể mở rộng cách ghi nhớ này bằng cách làm việc bàn tròn và phân nhóm học sinh nhanh chóng dựa trên những điểm mạnh và điểm yếu chung. Hành động nhỏ này đã mang lại cho tôi thông tin quý giá về sự hiểu biết của học sinh về mục tiêu học tập và cho phép tôi hình thành ra các nhóm nhỏ khác biệt, cụ thể và có ý nghĩa.
Đôi khi, chúng ta bị cuốn vào việc thiết kế các bài kiểm tra kết thúc môn học một cách hoàn hảo và nhiều chi tiết. Và mặc dù chắc chắn là cần phải có kiểu đánh giá này, những thông tin chúng ta nhận được hàng ngày từ học sinh khi chúng tiến bộ qua từng bài học thậm chí còn hiệu quả hơn. Bằng cách sử dụng các bài đánh giá quá trình hàng ngày với học sinh của mình, tôi có thể thực sự hiểu được nhu cầu giáo dục của tất cả học sinh trong lớp của tôi. Tôi biết nơi để gặp chúng và sau đó có thể làm việc một cách có chiến lược để phát triển một kế hoạch giúp chúng đạt được mục tiêu học tập của mình.
“Ghi chú vụn vặt”
(Cindy Garcia là một nhà giáo dục song ngữ trong 15 năm và hiện là một chuyên gia cấp quận về song ngữ Pk-6/ Toán ESL.. Cô ấy chia sẻ trên Twitter @CindyGarciaTX và trên Bog của mình)
Là một giáo viên đứng lớp và là một người hướng dẫn, tôi nhận thấy rằng dữ liệu mạnh mẽ nhất là dữ liệu thu thập được từ các bài học toàn nhóm, hướng dẫn trong nhóm nhỏ và công việc độc lập.
Trong mỗi bài học, đánh giá quá trình thông qua sử dụng các vấn đề mở có thể giúp xác định xem học sinh có đang hiểu và có thể áp dụng những gì đang được dạy hay không. Dữ liệu này có thể được giáo viên sử dụng để điều chỉnh kế hoạch bài học cho ngày hôm sau và xác định cách học sinh cần được phân nhóm để hướng dẫn ở quy mô nhóm nhỏ.
Hướng dẫn nhóm nhỏ nên linh hoạt và có mục tiêu để giải quyết những nhận thức không đúng của từng học sinh cụ thể. Các ghi chú vụn vặt trong các nhóm nhỏ cũng có thể được sử dụng để xem liệu học sinh có tiến bộ hay không và các chiến lược đang được áp dụng có hiệu quả hay không. Ghi chú có thể là những mô tả ngắn gọn về cách học sinh sử dụng các chiến lược, loại lỗi học sinh đang mắc phải, loại lỗi nào học sinh không còn mắc phải và vấn đề cụ thể mà học sinh đang vướng.
Cho dù đó là hoạt động công việc hay nhiệm vụ bài học, làm việc độc lập có thể là một điểm dữ liệu tuyệt vời để xem học sinh có thể làm gì khi không có sự hỗ trợ của giáo viên. Làm việc độc lập sẽ cho phép học sinh thể hiện những gì chúng đang nghĩ, quá trình giải pháp của chúng và phản ứng cuối cùng của chúng. Khi học sinh đang hoàn thành công việc độc lập của mình, giáo viên có thể xác định những hỗ trợ bổ sung nào có thể cần, những gì cần được hướng dẫn lại hoặc gia cố và những học sinh nào có thể cần hỗ trợ thêm về nội dung.
Đánh giá tổng kết vào cuối bài học có thể là nguồn dữ liệu cuối cùng để xác định mức độ hiểu và nắm vững khái niệm của học sinh. Sau khi đánh giá được giáo viên cho điểm, thì giáo viên có thể trao đổi đàm luận với học sinh. Việc trao đổi cung cấp cho giáo viên tìm hiểu sâu hơn về các mục được đánh giá không chính xác và xác định được các nhận thức không đúng của học sinh. Dữ liệu này cho phép giáo viên lập kế hoạch can thiệp và ghi nhớ khi lập kế hoạch cho các bài học.
“Kiểm tra mức độ hiểu bài”
(Deedy Camarena là điều phối viên phát triển ngôn ngữ Anh (ELD), song ngữ và ngôn ngữ thế giới tại Văn phòng Giáo dục hạt Santa Clara. Cô đã làm việc chặt chẽ với hiệu trưởng, giáo viên và các bên liên quan khác để đánh giá nhu cầu của học sinh và các cán bộ của trường)
Để có một bức tranh rõ ràng về thế mạnh và lĩnh vực tăng trưởng của học sinh, dữ liệu được yêu cầu như một thông tin đầu vào xuất phát điểm. Các nhà giáo dục có nhiều dữ liệu khác nhau theo ý của họ để phân tích và đánh giá cho mục đích giảng dạy. Bằng cách thu thập và sử dụng dữ liệu đánh giá quá trình và đánh giá tổng kết, tôi đã tạo ra một môi trường học tập thành công cho học sinh của mình.
Sử dụng dữ liệu đánh giá quá trình hàng ngày là rất quan trọng để hiểu và hỗ trợ học sinh. Một loại đánh giá quá trình là kiểm tra mức độ hiểu bài. Trên ASCD.org, Douglas Fisher và Nancy Frey tuyên bố rằng “kiểm tra mức độ hiểu bài là một phần của hệ thống đánh giá quá trình trong đó giáo viên xác định mục tiêu học tập, cung cấp phản hồi cho học sinh và sau đó lập kế hoạch giảng dạy dựa trên lỗi và nhận thức sai của học sinh.” Một phương pháp tôi sử dụng để thực hiện kiểm tra mức độ hiểu bài là dùng bảng trắng. Các bảng trắng cung cấp thông tin phản hồi ngay lập tức cũng như xác định các lỗi và nhận thức sai xuất hiện trong lớp học. Học sinh viết câu trả lời cho câu hỏi được đặt ra vào các bảng trắng. Sau khi tôi đếm đến ba, học sinh sẽ đưa ra câu trả lời của mình. Tôi có thể dễ dàng và nhanh chóng thấy học sinh nào hiểu và học sinh nào cần được hỗ trợ và thực hành nhiều hơn.
Một loại dữ liệu đánh giá quá trình khác mà tôi đã sử dụng để kiểm tra mức độ hiểu bài là thăm dò ý kiến.Tôi đã sử dụng các nền tảng như Poll Everywhere và Kahoot, cũng như các hoạt động trong lớp như Four Corners, Take a Stand hoặc Stand up and Share.Trong suốt các hoạt động này, tôi đã cung cấp phản hồi kịp thời và hỗ trợ đúng lúc cần thiết. Những loại dữ liệu này đã cung cấp thông tin về bài giảng của tôi hàng ngày và cho phép tôi thấy những điểm mạnh và lĩnh vực tiến bộ của mỗi học sinh.
Dữ liệu đánh giá tổng kết cũng cần thiết để xây dựng các mục tiêu học tập cá nhân và hướng dẫn giảng dạy. Đối với người học tiếng Anh, dữ liệu đánh giá ngôn ngữ như Đánh giá trình độ tiếng Anh của California (ELPAC) cung cấp dữ liệu về nghe, nói, đọc và viết. Dữ liệu này, hoặc đánh giá bài học / xếp loại, cho phép tôi cung cấp phản hồi hoặc như John Hattie đã dùng từ điều chỉnh tương lai (feed-forward). Điều chỉnh tương lai (feed-forward) khuyến khích học sinh suy nghĩ về đích họ muốn đến tiếp theo trong quá trình học của họ.
Sau khi các học sinh phản ánh về các câu hỏi về điều chỉnh tương lai, tôi đã tiến hành các thảo luận thiết lập mục tiêu một đối một với học sinh của mình, trao đổi về các câu trả lời có tính điều chỉnh hướng về tương lai và hướng dẫn các câu hỏi thúc đẩy học sinh phản ảnh các điều chỉnh hướng về tương lai của họ. Điều này thúc đẩy học sinh phản ánh sự tiến bộ của họ và chọn mục tiêu của riêng họ trong việc học. Mục tiêu của học sinh cho phép tôi thích nghi, hướng dẫn và cá nhân hóa việc giảng dạy để đáp ứng nhu cầu của học sinh, tạo ra một lớp học lấy học sinh làm trung tâm.
Dữ liệu được thu thập từ các bài đánh giá quá trình và tổng kết cho phép tôi hiểu học sinh sâu hơn và học cùng học sinh của mình. Sử dụng các nền tảng và hoạt động để thực hiện kiểm tra mức độ hiểu bài, và các giao thức thiết lập mục tiêu và hướng dẫn các câu hỏi để thực hiện các trao đổi một đối một với học sinh, đã được chứng minh là thành công.