Đơn bãi nại không được quy định trực tiếp trong nội dung của các Bộ luật Tố tụng hình sự, nhưng được ngầm hiểu là hành vi người yêu cầu khởi tố vụ án hình sự làm đơn rút yêu cầu khởi tố. Theo đó, tại Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định về khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại như sau: 1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141,143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự, khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết. 2. Nếu người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án. 3 Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức Từ quy định trên ta có thể hiểu, đơn bãi nại chỉ có thể đình chỉ những vụ án có thể được khởi tố dựa trên yêu cầu của người bị hại, như điều số một nêu trên. Khi đó, việc rút yêu cầu khởi tố là hoàn toàn tự nguyện, không có dấu hiệu của ép buộc hay cưỡng bức, sẽ dẫn đến việc đình chỉ vụ án ở mọi giai đoạn của quá trình tố tụng của một vụ án hình sự. Nghĩa là bên gây thiệt hại (người đang bị tạm giam, tạm giữ, bị can, bị cáo hoặc những người có liên quan khác trong vụ án) sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trong trường hợp của bạn, con trai bạn bị xe tải lấn làn vượt tốc độ tông phải, gây chấn thương não bộ. Trước tiên phải xác định được mức độ thương tổn của con trai bạn và giá trị tài sản thiệt hại. Nếu mức độ thương tổn là hơn 61% (tỷ lệ thương tật) hoặc giá trị tài sản thiệt hại trên 100 triệu đồng thì vụ việc mới có thể khởi tố hình sự. Khi vụ việc đã bị khởi tố hình sự về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, được quy định tại Điều 260, Bộ luật Hình sự, tức không thuộc danh mục các tội có thể được khởi tố dựa trên yêu cầu của người bị hại (bôi đậm ở trên). Do đó, vụ án sẽ không thuộc trường hợp được bãi nại, và gia đình bạn có làm đơn bãi nại thì vụ án vẫn bị khởi tố. Lúc này đơn bãi nại của gia đình chỉ được xem là một trong những căn cứ giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho tài xế xe tải. Ngoài trách nhiệm hình sự, tài xế sẽ phải chịu mức bồi thường thiệt hại theo quy định của Bộ luật Dân sự. Mức bồi thường thiệt hại về sức khỏe bị xâm hại do các bên tự thỏa thuận với nhau và các khoản bồi thường thiệt hại mà người vi phạm thực hiện phải dựa trên các căn cứ theo Điều 590 Bộ luật Dân sự 2015. Và khi người gây tai nạn bồi thường thiệt hại thì mới được áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Lời khuyên của luật sư cho gia đình bạn là hãy sử dụng những lập luận trên để thương lượng với bên gia đình tài xế xe tải, bạn sẽ không phải lo bên phía gây tai nạn không chịu bồi thường thiệt hại. Trong quá trình điều tra, bạn nên thu thập các giấy tờ chứng minh thiệt hại như: viện phí, thuê xe đi lại, công người chăm sóc cho cơ quan điều tra và các chứng từ này sẽ là căn cứ để Toà án yêu cầu phía bên gây tai nạn bồi thường. Bạn đọc Nguyễn Thu Thủy ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, hỏi: Anh trai tôi điều khiển ô tô gây tai nạn và làm chết một người. Sau đó, gia đình tôi đã đền bù và được gia đình nạn nhân làm đơn xin bãi nại. Vậy xin hỏi, anh trai tôi có được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?  Mẫu đơn xin bãi nại (Ảnh: QĐ) Trả lời: Theo Luật sư Nguyễn An Bình, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, hành vi nêu trên của anh trai bạn đọc Nguyễn Thu Thủy có dấu hiệu của tội "Vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ” quy định tại điều 260 Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể: 1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
Bãi nại được hiểu là bãi bỏ việc khiếu nại. Đơn xin bãi nại là đơn rút yêu cầu khởi kiện. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật hình sự thì không phải mọi trường hợp có đơn xin bãi nại của người bị hại thì đều không phải chịu trách nhiệm hình sự mà chỉ có một số tội danh quy định tại điều 155 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015. Theo đó, tội phạm quy định tại điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 không thuộc trường hợp chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại… “Do đó việc gia đình nạn nhân viết đơn xin bãi nại không phải là căn cứ để miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho người gây ra tai nạn. Tuy nhiên, việc gia đình nạn nhân làm đơn xin bãi nại và tình tiết gia đình bạn đã bồi thường, khắc phục thiệt hại sẽ được xem xét là các tình tiết giảm nhẹ khi cơ quan tố tụng xem xét hành vi của anh trai bạn”, Luật sư Nguyễn An Bình nhấn mạnh./. Bãi nại của người bị hại là gì?Bãi nại là hành vi rút lại đơn yêu cầu khởi tố vụ án hình sự của người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp của người bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc người bị buộc tội... Bãi nại được thực hiện bằng văn bản. Đơn bãi nại có hiệu lực bao lâu?Theo quy định tại Điều 31 của Luật khiếu nại, tố cáo thời hiệu khiếu nại là 90 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được quyết định hành chính hoặc biết được có hành vi hành chính. Trong khoảng thời gian đó, người khiếu nại phải cân nhắc xem có nên thực hiện quyền khiếu nại hay không. |
