Soạn bài Cảnh ngày xuân Trích Truyện Kiều nhanh nhất chỉ với 10 phút??? Trọn bộ các câu hỏi giáo viên đặt ra cho học sinh trên lớp về tác phẩm Cảnh ngày xuân Trích Truyện Kiều??? Đúng vậy, tất cả sẽ có trong bài viết này của Toploigiai, mời các bạn cùng tham khảo nhé Show Soạn bài: Cảnh ngày xuân Trích Truyện Kiều (trong 10 phút)Bố cục:  Hướng dẫn Soạn bài Câu 1 ** Đặc điểm riêng của mùa xuân: + Cánh én: đưa thoi: chim én biểu tượng của mùa xuân + Khí trời: thiều quang: bầu ánh sáng đẹp, ánh sáng tươi mới của ngày xuân + Cảnh vật: cỏ non, cành lê trắng nở hoa + Thời gian:bước sang tháng ba âm lịch: tháng cuối của mùa xuân ** Cách dùng tù ngữ: + Ngôn ngữ chọn lọc một cách tinh tế: sử dụng bút phảm cổ điển: nhãn tự: điểm + Ngôn ngữ mang những hình ảnh giàu sức gợi, tựa như một bức họa mùa xuân: - Cỏ non xanh -> tận chân trời - Con én -> đưa thoi => Khung cảnh mùa xuân thật thanh bình, trong ngần, sinh động mà đầy tươi đẹp Câu 2 - Các từ ghép được sử dụng: + Danh từ: - Yến anh - Chị em - Tài tử - Giai nhân - Ngựa xe - Áo quần. + Động từ: - Sắm sửa - Tảo mộ - Đạp thanh - Bộ hành + Tính từ: - Dập dìu - Gần xa - Nô nức - Ngổn ngang. => Các từ ngữ giàu tạo hình gợi lên không khí tươi vui, rộn ràng, tấp nập, hớn hở của những nam thanh nữ tú đi hội. ** Cảm nhận về lễ hội truyền thống: Lễ hội truyền thống nhân tiết thanh minh diễn ra hàng năm, đông vui và nhộn nhịp. Đây là dịp để những con cháu bày tỏ lòng thành kính tới tổ tiên thông qua lễ thiêng liêng là tảo mộ. Dịp này con cháu thường tới phần mộ của ông bà để làm sạch cỏ cây, thắp hương viếng những người đã khuất. Phân hội cũng được diễn ra trong niềm vui và sự hân hoan của mọi người. Câu 3 + Cảnh vật khi chị em Kiều du xuân trở về mang nét buồn thương, gợi sự nhỏ nhoi, vắng lặng khác với không khí tươi mới, tràn trề sức sống của mùa xuân trong bốn câu thơ đầu: - Dòng nước uốn quanh - Ngọn tiểu khê - Phong cảnh thanh thanh - Dịp cầu nho nhỏ + Các từ láy: tà tà, nao nao, thanh thanh, Không chỉ miêu tả, tô đậm sắc thái của cảnh vật mà còn qua đó bộc lộ tâm trạng của con người. Đó là nỗi niềm tiếc nuối khi dần chia tay vởi ngày hội. Dường như, trong lòng mỗi người đều có sự mệt mỏi, bâng khuâng và cả những nỗi buồn thổn thức trong lòng. Cảnh vật cũng mang màu của tâm trạng. Câu 4 Thành công về nghệ thuật miêu tả: + Kết câú văn bản: theo trình tự thời gian: sáng -> tối, khung cảnh cũng thay đổi theo thời gian - Ngôn ngữ: sử dụng tinh chọn, hệ thống từ ghép, từ láy không chỉ gợi hình mà còn gợi những cảm xúc cho người đọc. - Bút pháp chấm phá đặc sắc - Bút pháp tả cạnh ngụ tình độc đáo Luyện tập (Trang 87 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1) - Câu thơ cổ Trung Quốc: Mùa xuân được miêu tả bởi + Không gian rộng bao la: cỏ non liền với trời xanh + Cảnh vật báo hiệu mùa xuân: Cành lê trắng điểm hoa => Câu thơ gọi ra không gian và cảnh vật ngày xuân đẹp và khoáng đạt. - Câu thơ của Nguyễn Du: + Tiếp thu ý nghĩa về cách lựa chọn hình ảnh + Sáng tạo về cách dùng từ tạo nên giá trị nghệ thuật lớn: Chữ điểm tạo nên vẻ đẹp hài hòa của thiên nhiên, cảnh vật sinh động và giàu sức hút. Hình ảnh cỏ non xanh tận chân trời thể hiện sức sống mãnh liệt của cỏ cây, đồng thời tạo nên một bức họa mùa xuân có hình nét, màu sắc . Gợi ý Câu hỏi giáo viên đặt ra trên lớp bàiCảnh ngày xuân Trích Truyện KiềuĐoạn tríchCảnh ngày xuânđược viết theo kết cấu trình tự nào? Trả lời: - Đoạn trích được viết theo kết cấu trình tự thời gian của cuộc du xuân. Đoạn 1 (4 câu đầu): Khung cảnh màu xuân Đoạn 2 (8 câu tiếp): khung cảnh lễ hội trong tiết thanh minh Đoạn 3 (6 câu cuối): Cảnh chị em Thúy Kiều du xuân trở về Đoạn tríchCảnh ngày xuânthuộc phần nào của tác phẩm Truyện Kiều? Trả lời: Đoạn trích nằm nằm ở phần 1-Gặp gỡ và đính ước, sau đoạn Nguyễn Du miêu tả tài sắc của hai chị em Thúy Kiều, trước đoạn Kiều gặp mộ Đạm Tiên và Kim Trọng Trong đoạn tríchCảnh ngày xuân, câu thơThiều quang chín chục đã ngoài sáu mươigợi lên thời điểm nào của mùa xuân? Qua đó tác giả muốn thể hiện cảm xúc gì? Trả lời: - Qua câu thơ:Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi, gợi lên thời gian Tiết Thanh minh trong mùa xuân. - Tác giả cảm thấy nuối tiếc, ngỡ ngàng trước sự chảy trôi nhanh chóng của thời gian. Trong đoạn tríchCảnh ngày xuân, câu thơCành lê trắng điểm một vài bông hoasử dụng biện pháp tu từ nào? Chỉ ra tác dụng của biện pháp ấy tới việc thể hiện nội dung. Trả lời: - Câu thơCành lê trắng điểm một vài bông hoasử dụng bút pháp gợi tả và biện pháp nhân hóa. - Trên nền trời xanh lam trong sáng của chiều xuân được điểm xuyết những đốm trắng của hoa lê. Chữ trắng được đảo lên trước tạo sự mới mẻ tinh khôi, thanh khiết, kết tinh những tinh hoa của trời đất. Chữ điểm nhấn mạnh, gợi hình ảnh bàn tay người họa sĩ tạo nên những điểm chấm phá cho bức tranh cảnh mùa xuân. Câu thơ đắt giá, diễn tả vẻ đẹp tự nhiên bình dị, trong trẻo và giàu sức sống của mùa xuân. Trong đoạn tríchCảnh ngày xuân, câu thơTà tà bóng ngả về tâygợi đến khoảng thời gian nào trong ngày? Việc đó có tác dụng gì? Trả lời: - Câu thơTà tà bóng ngả về tâygợi tả thời gian chênh chếch xế chiều, đó là thời gian trong văn học gợi nỗi buồn. - Việc tả cảnh hoàng hôn khi cảnh vật đang đi vào hoạt động nghỉ ngơi, tĩnh lặng, dường như con người cũng đi vào trạng thái bâng khuâng, trống trải khó tả. - Tâm trạng con người cũng biến chuyển theo sự biến chuyển của thời gian. - Buổi chiều sẽ gợi lên trong lòng người tâm trạng buồn man mác. Các từ láy được sử dụng trong đoạn tríchCảnh ngày xuânlà những từ láy nào? Nêu tác dụng của việc sử dụng các từ láy đó. Trả lời: - Các từ láy được sử dụng trong bài:thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏđể gợi tả sắc thái cảnh vật cũng như tâm trạng của con người. - Đặc biệt từ láy nao nao gợi nên nét buồn khó hiểu, không thể gọi tên. Thơ thẩn: tâm trạng nuối tiếc khi tan hội trong sự bần thần, lắng buồn. Cảm giác buồn, bâng khuâng xao xuyến một ngày vui xuân đã hé mở một vẻ đẹp tâm hồn, thiếu nữ tha thiết với vẻ đẹp của tạo vật, niềm vui với cuộc sống, nhạy cảm và sâu lắng. - Những từ láy này đã nhuốm màu tâm trạng lên cảnh vật, thông qua bút pháp tả cảnh ngụ tình, cảnh tình càng trở nên tương hợp hơn. Theo em, bút pháp tả cảnh của Nguyễn Du qua đoạn tríchCảnh ngày xuâncó gì đặc sắc? Trả lời: - Bút pháp tả cảnh của tác giả là bút pháp kết hợp giữa gợi và tả, tả cảnh ngụ tình gợi lên tâm trạng tiếc nuối, thơ thẩn, quyến luyến của chị em Thúy Kiều khi phải chia tay với hội xuân. - Tác giả sử dụng nhiều từ láy vừa gợi tả cảnh sắc vừa nêu bật được tình cảm, tâm trạng của chị em Thúy Kiều. - Trong đoạn trích có nhiều đoạn miêu tả thiên nhiên đặc sắc: cảnh ngày xuân, cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh thông qua bút pháp tả và gợi. Cảm nhận bức tranh phong cảnh được miêu tả trong 6 câu thơ cuối bàiCảnh ngày xuân. Trả lời: - Hai câu thơ :Tà tà bóng ngả về tây/ Chị em thơ thẩn dan tay ra về. - Thời gian chiều tà thường xuất hiện trong văn học gợi lên nỗi buồn, những điều ảm đạm, hiu hắt. Thời gian chiều tà cũng nhuốm màu tâm trạng bần thần, thẫn thờ của chị em Kiều khi phải chia tay với hội. Cảnh vật và con người cùng chìm trong tâm trạng bâng khuâng khó tả, tâm hồn của con người cũng chuyển điệu cùng tâm hồn, cảnh vật. - Cảnh vật như lắng dần, mọi chuyển động đi vào nhẹ nhàng, mang dáng dấp nhỏ bé, phảng phất nỗi buồn. - Tác giả sử dụng nhiều từ láy:nao nao, tà tà, thanh thanhkhông những biểu đạt được sắc thái của cỏ cây, cảnh vật lúc hoàng hôn mà còn góp phần thể hiện được tâm trạng của nhân vật. - Hai câu thơ cuối, gợi lên nét buồn khó hiểu, mơ hồ, mông lung khi tác giả dùng từ láy nao nao. - Bút pháp tả cảnh ngụ tình càng nhấn mạnh thêm tâm trạng tiếc nuối, buồn bã khi tan hội. Cảnh vật mang cái thanh, cái dịu của mùa xuân đã nhuốm màu tâm trạng tiếc nuối, thẫn thờ của chị em Kiều khi tan hội. Kể lại đoạn tríchCảnh ngày xuânbằng văn xuôi. Trả lời: Ngày xuân thấm thoát trôi qua thật nhanh như thoi đưa, thoắt một cái đã qua hai tháng, giờ đã là tháng thứ ba - tháng cuối cùng của mùa xuân. Ánh sáng của ngày xuân nhẹ nhàng, trong veo, lan tỏa, trải dài khắp muôn nơi. Trên nền trời cao là những đàn chim én mùa xuân đang chao nghiêng bay lượn. Dưới mặt đất là một thềm cỏ xanh non bất tận chạy ra xa tít tắp. Trên nền cỏ xanh tươi ấy là những bông hoa lê điểm tô vài sắc trắng gợi lên sự tinh khôi, mới mẻ. Sự kết hợp hài hòa của hai màu sắc tuyệt vời ấy càng làm cho bức tranh phong cảnh mùa xuân thêm phần sinh động, rạng rỡ, đầy sức sống. Hôm nay là lễ tảo mộ, là một nét đẹp văn hóa, biểu trưng cho đạo lý biết ơn, tri ân tiên tổ bằng việc sửa sang phần mộ của gia đình người thân đã khuất. Cũng như mọi năm, chị em Thúy Kiều và Vương Quan xin phép cha mẹ đi tảo mộ và ra ngoài du xuân, cả ba cũng hòa vào dòng người đi lễ. Thật là một cảnh rộn rã, náo nhiệt. Đủ các tầng lớp xã hội có mặt ở đây, từ các tài tử giai nhân cho đến những người dân bình thường. Người thì ngựa xe, võng lọng theo hầu, người thì bận quần áo sặc sỡ, tất cả đã tạo nên một ngày hội tưng bừng đầy màu sắc. Mọi người, kẻ thì rẫy cỏ, người thì đắp lại mộ, tô lại bia, nhộn nhịp. Tảo mộ xong thì cùng nhau đốt tiền vàng, thoi vàng, tro tiền gặp gió bay tứ tung khắp nơi. Người ta thắp hương nơi phần mộ tổ tiên của mình. Chiều xuống, khi mặt trời đã ngả về tây, mọi người lũ lượt kéo nhau ra về. Ba chị em nhà Kiều cũng nắm tay nhau thơ thẩn bước trên con đường đỏ ráng chiều. Phong cảnh sao mà êm dịu, yên bình đến thế, chỉ nghe tiếng chim hót và tiếng suối kêu róc rách đâu đây. Ba chị em yên lặng tận hưởng cảm giác thanh bình của buổi chiều tà, lòng nao nao nuối tiếc ngày hội rộn ràng của mùa xuân. Xa xa, có cây cầu nhỏ bắc ngang qua ghềnh. Dàn ý 4 câu thơ đầu đoạn tríchCảnh ngày xuân. Trả lời: - Hai câu thơ đầu vừa nói đến thời gian, vừa gợi được không gian: Thời gian của mùa xuân thấm thoắt trôi mau, đã bước sang tháng ba thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi Không gian: ánh sáng trong veo, không gian trong trẻo cho những con én đưa thoi Vừa tả cảnh vừa ngụ ý thời gian trôi qua mau - Hai câu sau miêu tả bức tranh xuân tuyệt mĩ Cỏ non xanh tận chân trời: không gian khoáng đạt, giàu sức sống Cành lê trắng điểm một vài bông hoa: Gọi hoa mùa xuân với sắc trắng trong trẻo, thanh khiết, tinh khôi Bức tranh mùa xuân sinh động, giàu sức sống Nội dung 8 câu thơ giữa của đoạn tríchCảnh ngày xuân. Trả lời: - Lễ hội mùa xuân hiện lên với Lễ tảo mộ và Hội đạp thanh - Không khí lễ hội được gợi tả từ hệ thống từ ngữ giàu sức biểu cảm: Các tính từ được sử dụng: nô nức, gần xa, ngổn ngang làm rõ hơn tâm trạng của người đi lễ hội Các danh từ sự vật : yến anh, tài tử, giai nhân, ngựa xe, áo quần: gợi tả sự tấp nập đông vui của người đi hội Các động từ gợi sự rộn ràng của ngày hội - Thông qua cuộc du xuân của chị em Thúy Kiều, tác giả khắc họa hình ảnh một truyền thống văn hóa lễ hội của dân tộc - Lễ và hội giao thoa hài hòa nhà thơ yêu quý, trân trọng những vẻ đẹp của quá khứ dân tộc Nghệ thuật: bút pháp chấm phá, các từ ngữ được sử dụng đa dạng, linh hoạt, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình... Bức tranh lễ hội mùa xuân sống động Nghệ thuật trong đoạn tríchCảnh ngày xuânlà gì? Trả lời: Nghệ thuật nổi bật của đoạn trích là việc tác giả sử dụng bút pháp tả cảnh thiên nhiên bằng những từ ngữ, hình ảnh giàu chất tạo hình, đắt giá, sáng tạo, nhiều từ láy miêu tả cảnh vật và cũng là tâm trạng con người, bút pháp tả cảnh ngụ tình Nội dung chính của đoạn tríchCảnh ngày xuânlà gì? Trả lời: Đoạn trích đã khắc họa rõ nét bức tranh thiên nhiên và lễ hội mùa xuân tươi đẹp, trong sáng, náo nhiệt trong cuộc du xuân của chị em Thúy Kiều vào tiết thanh minh. Các dạng đề tác phẩm:Cảnh ngày xuân Trích Truyện Kiều1. Dạng đề 2- 3 điểm: Đề 1: Viết đoạn văn ngắn 10 -15 dòng nêu cảm nhận của em về hai câu thơ: Dập dìu tài tử giai nhân Ngựa xe như nước áo quần như nêm Cảnh ngày xuân (Trích Truyện Kiều Nguyễn Du) Trả lời: - Cảnh lễ hội trong tiết thanh minh được miêu tả thật sinh động, mang đậm nét văn hoá dân gian Việt Nam: Dập dìu tài tử giai nhân Ngựa xe như nước áo quần như nêm - Tết thanh minh, mọi người tập trung đi tảo mộ, họ là những nam thanh nữ tú đi sửa sang lại phần mộ của người thân . Không khí thật đông vui, rộn ràng được thể hiện qua một loạt các từ ghép, từ láy giàu chất tạo hình (Dập dìu, Ngựa xe, giai nhân tài tử, áo quần). Câu thơ nhịp nhàng, uyển chuyển . - Tất cả đều góp phần thể hiện cái không khí lễ hội đông vui, náo nhiệt. Một truyền thống tốt đẹp của những nước Á Đông. 2. Dạng đề 5 7 điểm : Đề 1: Cảm nhận về khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp trong đoạn trích Cảnh ngày xuân. (Truyện Kiều- Nguyễn Du) Trả lời: a. Mở bài:Giới thiệu chung về đoạn trích - Cảm nhận chung về khung cảnh thiên nhiên được miêu tả trong đoạn trích b. Thân bài:Khung cảnh ngày xuân - Bốn câu thơ đầu gợi lên khung cảnh mùa xuân . Một bức tranh xuân tuyệt tác: Ngày xuân con én đưa thoi Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh rợn chân trời. Cành lê trắng điểm một vài bông hoa. - Ngày xuân qua đi nhanh như chiếc thoi dệt vải trong khung cửi không khí rộn ràng, tươi sáng của cảnh vật trong mùa xuân; tâm trạng nuối tiếc ngày xuân trôi qua nhanh quá. Như thế hai câu đầu vừa nói về thời gian mà còn gợi tả không gian mùa xuân. Hai câu còn lại là một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Cỏ non xanh tận chân trời. Cành lê trắng điểm một vài bông hoa - Bát ngát trải rộng đến tận chân trời là thảm cỏ non tơ xanh rợn gam màu nền của bức tranh ngày xuân tươi đẹp. Sự phối hợp màu sắc của bức tranh thật hài hòa. Màu xanh non tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, cho sức sống đang lên, còn màu trắng là biểu tượng của sự trong trắng tinh khiết . Ngày xuân ở đây thật khoáng đạt, mới mẻ, thanh tân, dạt dào sức sống trong một không khí trong lành, thanh thoát. Từ điểm dùng ở đây làm cho bức tranh thêm sinh động, có hồn. - Cảnh lễ hội trong tiết thanh minh cũng được miêu tả thật sinh động , náo nức: Gần xa nô nức yến oanh . Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân Dập dìu tài tử giai nhân Ngựa xe như nước áo quần như nêm Ngổn ngang gò đống kéo lên Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay - Không khí rộn ràng đựơc thể hiện qua một loạt các từ ghép, từ láy giàu chất tạo hình. Tất cả đều góp phần thể hiện cái không khí lễ hội đông vui, một truyền thống tốt đẹp của những nước Á Đông. Tà tà ... bắc ngang. - Cảm giác bâng khuâng nuối tiếc. Cảnh vật, không khí mùa xuân trong sáu câu này so với mấy câu đầu đã có sự khác biệt. Mọi thứ đều đã lắng xuống, nhạt dần. - Nắng xuân ấm áp hồng tươi vào buổi sớm giờ đây đã nhạt đi, khe suối nhỏ, nhịp cầu bắc ngang tuy vẫn giữ nét thanh diụ của mùa xuân với mọi chuyển động nhẹ nhàng, nhưng mặt trời ngả bóng về Tây, bước chân người thẩn thơ lưu luyến, tiếc nuối, dòng nước uốn quanh. - Cảnh chiều tan hội. Tâm trạng mọi người theo đó cũng khác hẳn. Những từ láy nao nao, tà tà, thanh thanh đâu chỉ tả cảnh mà còn ngụ tình Một cái gì đó lãng đãng, bâng khuâng, xuyến xao và tiếc nuối c. Kết bài: - Nhận xét chung về cảnh thiên nhiên tươi đẹp trong đoạn trích. - Nghệ thuật tả cảnh của đại thi hào Nguyễn Du. Đề 2 : Cho đoạn thơ sau: Ngày xuân con én đưa thoi Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm một vài bông hoa a. Đoạn thơ trên sử dụng kết hợp những phương thức biểu đạt nào, em hãy nêu tác dụng của cách kết hợp đó. Trả lời: - Đoạn thơ trên sử dụng phương thức miêu tả và tự sự. + Miêu tả: không gian, màu sắc, ánh sáng tươi đẹp, đặc trưng của mùa xuân. + Tự sự: Kể về sự việc, sự vật trong những ngày tháng 3 tiết Thanh Minh, thời gian trôi nhanh, sắp kết thúc mùa xuân. b. Hình ảnh con én đưa thoi gợi cho em điều gì? Chép chính xác câu thơ có sử dụng hình ảnh thoi ghi rõ tên bài thơ và tên tác giả. Trả lời: - Hình ảnh con én đưa thoi ý nói: thời gian trôi nhanh, chín mươi ngày mà nay đã qua sáu mươi ngày. - Câu thơ có sử dụng hình ảnh thoi: Cá thu biển Đông như đoàn thoi (Đoàn thuyền đánh cá Huy Cận) c. Qua câu thơ Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi gợi lên thời điểm nào của mùa xuân? Qua đó tác giả muốn thể hiện cảm xúc gì? Trả lời: Qua câu thơ: Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi, gợi lên thời gian Tiết Thanh minh trong mùa xuân. Tác giả cảm thấy nuối tiếc, ngỡ ngàng trước sự chảy trôi nhanh chóng của thời gian. d. Câu thơ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa sử dụng biện pháp tu từ nào? Chỉ ra tác dụng của biện pháp ấy tới việc thể hiện nội dung. Trả lời: Câu thơ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa sử dụng bút pháp gợi tả và biện pháp nhân hóa. Trên nền trời xanh lam trong sáng của chiều xuân được điểm xuyết những đốm trắng của hoa lê. + Chữ trắngđược đảo lên trước tạo sự mới mẻ tinh khôi, thanh khiết, kết tinh những tinh hoa của trời đất. + Chữ điểm nhấn mạnh, gợi hình ảnh bàn tay người họa sĩ tạo nên những điểm chấm phá cho bức tranh cảnh mùa xuân. Câu thơ đắt giá, diễn tả vẻ đẹp tự nhiên bình dị, trong trẻo và giàu sức sống của mùa xuân. e. Nếu thay thế từ tận bằng từ rợn thì ý nghĩa của câu thơ thay đổi không? Vì sao? Trả lời: Nếu thay từ tận bằng từ rợn thì ý nghĩa của câu thơ sẽ thay đổi hoàn toàn. + Từ tận mở ra không gian bao la ngút ngàn tới hút tầm mắt, tạo cảm giác mênh mông khoáng đạt. + Từ rợn sẽ khiến không gian bị thu hẹp có vẻ huyền bí, không tạo được vẻ khoáng đạt cho không gian. g. Hai câu thơ cổ Trung Quốc: Phương thảo liên thiên bích/ Lê chi sổ điểm hoa. Hãy so sánh với hai câu thơ của Nguyễn Du khi miêu tả về vẻ đẹp của mùa xuân. Trả lời: Hai câu thơ cổ của Trung Quốc sử dụng hình ảnh cỏ thơm (phương thảo) trong khi câu thơ của Nguyễn Du lại thiên về việc tả màu sắc, gợi hình ảnh. Bức tranh mùa xuân mà tác giả tạo ra mang màu sắc độc đáo, dung hòa giữa sắc độ lạnh trong sáng của nền trời buổi chiều xuân, làm thành gam nền cho bức tranh. Sự phối màu giữa nền và khung cảnh chính của bức tranh mang lại cảm nhân mùa xuân tươi đẹp, trong sáng, mùa xuân trở nên có hồn và sống động hơn. Đề 3: Cho đoạn thơ sau: Tà tà bóng ngả về Tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh Nao nao dòng nước uốn quanh Nhịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang a. Câu thơ Tà tà bóng ngả về tây gợi đến khoảng thời gian nào trong ngày? Việc đó có tác dụng gì? Trả lời: Câu thơ Tà tà bóng ngả về tây gợi tả thời gian chênh chếch xế chiều, đó là thời gian trong văn học gợi nỗi buồn. - Việc tả cảnh hoàng hôn khi cảnh vật đang đi vào hoạt động nghỉ ngơi, tĩnh lặng, dường như con người cũng đi vào trạng thái bâng khuâng, trống trải khó tả. - Tâm trạng con người cũng biến chuyển theo sự biến chuyển của thời gian. - Buổi chiều sẽ gợi lên trong lòng người tâm trạng buồn man mác. b. Các từ láy được sử dụng trong bài là những từ láy nào? Nêu tác dụng của việc sử dụng các từ láy đó. Trả lời: Các từ láy được sử dụng trong bài: thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏ để gợi tả sắc thái cảnh vật cũng như tâm trạng của con người. Đặc biệt từ láy nao nao gợi nên nét buồn khó hiểu, không thể gọi tên. + Thơ thẩn: tâm trạng nuối tiếc khi tan hội trong sự bần thần, lắng buồn. Cảm giác buồn, bâng khuâng xao xuyến một ngày vui xuân đã hé mở một vẻ đẹp tâm hồn, thiếu nữ tha thiết với vẻ đẹp của tạo vật, niềm vui với cuộc sống, nhạy cảm và sâu lắng. Những từ láy này đã nhuồm màu tâm trạng lên cảnh vật, thông qua bút pháp tả cảnh ngụ tình, cảnh tình càng trở nên tương hợp hơn. c. Giải thích nghĩa của từ tiểu khê trong câu Bước dần theo ngọn tiểu khê. Trả lời: Từ tiểu khê trong câu Bước dần theo ngọn tiểu khê có nghĩa là ngọn nước nhỏ, dòng suối nhỏ. d. Trong câu thơ: Nao nao dòng nước uốn quanh. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào? Trả lời: Trong câu thơ Nao nao dòng nước uốn quanh tác giả sử dụng biện pháp tả cảnh ngụ tình: tả cảnh gắn với tâm trạng con người, tình và cảnh tương hợp, cảnh thể hiện tâm trạng của con người, tâm trạng nhuốm màu lên cảnh vật. Chị em Kiều khi trở về sau khi tan hội trong sự tiếc nuối, bần thần, bâng khuâng khó tả. Cảm giác nao nao khó tả đã mở ra vẻ đẹp tâm hồn tha thiết với cuộc sống, nhạy cảm và sâu lắng. e. Theo em, bút pháp tả cảnh của Nguyễn Du có gì đặc sắc? Trả lời: - Bút pháp tả cảnh của tác giả là bút pháp kết hợp giữa gợi và tả, tả cảnh ngụ tình gợi lên tâm trạng tiếc nuối, thơ thẩn, quyến luyến của chị em Thúy Kiều khi phải chia tay với hội xuân. + Tác giả sử dụng nhiều từ láy vừa gợi tả cảnh sắc vừa nêu bật được tình cảm, tâm trạng của chị em Thúy Kiều. - Trong đoạn trích có nhiều đoạn miêu tả thiên nhiên đặc sắc: cảnh ngày xuân, cảnh lễ hội trong tiết Thanh minh thông qua bút pháp tả và gợi. g. Cảm nhận bức tranh phong cảnh được miêu tả trong 6 câu thơ cuối bài Cảnh ngày xuân. Trả lời: - Hai câu thơ : Tà tà bóng ngả về tây/ Chị em thơ thẩn dan tay ra về. Thời gian chiều tà thường xuất hiện trong văn học gợi lên nỗi buồn, những điều ảm đạm, hiu hắt. + Thời gian chiều tà cũng nhuốm màu tâm trạng bần thần, thẫn thờ của chị em Kiều khi phải chia tay với hội. + Cảnh vật và con người cùng chìm trong tâm trạng bâng khuâng khó tả, tâm hồn của con người cũng chuyển điệu cùng tâm hồn, cảnh vật. - Cảnh vật như lắng dần, mọi chuyển động đi vào nhẹ nhàng, mang dáng dấp nhỏ bé, phảng phất nỗi buồn. - Tác giả sử dụng nhiều từ láy: nao nao, tà tà, thanh thanh không những biểu đạt được sắc thái của cỏ cây, cảnh vật lúc hoàng hôn mà còn góp phần thể hiện được tâm trạng của nhân vật. - Hai câu thơ cuối, gợi lên nét buồn khó hiểu, mơ hồ, mông lung khi tác giả dùng từ láy nao nao. + Bút pháp tả cảnh ngụ tình càng nhấn mạnh thêm tâm trạng tiếc nuối, buồn bã khi tan hội. Cảnh vật mang cái thanh, cái dịu của mùa xuân đã nhuốm màu tâm trạng tiếc nuối, thẫn thờ của chị em Kiều khi tan hội. |
