Ổi xá lị là gì

Quê ngoại tui ở Cái Bè, Tiền Giang (hồi đó hổng có tên Tiền Giang đâu nghen, mà là Định Tường). Có điều tui sinh ra và lớn lên ở Long Khánh, chả khi nào có dịp về quê ngoại. Thấy Long Khánh có nhiều trái cây (chôm chôm, sầu riêng, mít...), tui hỏi Cái Bè có gì? Các dì tui hãnh diện nói Cái Bè có ổi xá lỵ, ngon nổi tiếng luôn. Long Khánh là xứ trái cây nên dĩ nhiên cũng có ổi, nhưng mà không có ổi xá lỵ, các dì càng tự hào ca ngợi trái ổi đặc sản quê hương mình, không nơi nào có được.


Ổi xá lị là gì

Ổi xá lỵ. Ảnh sưu tầm


Lâu lâu tui cũng có dịp ăn ổi xá lỵ - không biết có phải Cái Bè không - nhưng đúng là ngon, trái to, ngọt, thơm. Tui vẫn chẳng có dịp nào về Cái Bè để thấy những vườn ổi xá lỵ, đặc sản quê ngoại mình.

Bẵng đi thời gian mấy chục năm, sau này tui có nhiều dịp về miền Tây nói chung và Tiền Giang nói riêng, tui... không hề thấy ổi xá lỵ, kể cả về đúng nơi xưa là Cái Bè. Nói cho đúng ra thì cũng có khi thấy người ta bán ổi xá lỵ, nhưng không nhiều và cũng không ai nói đó là loại trái cây đặc trưng của Tiền Giang. Loại trái cây nhiều nhứt ở Tiền Giang, ở Cái Bè là nhãn. Những vườn nhãn đầy trái thậm chí có thể thấy được khi ta ngồi trên xe chạy trên quốc lộ 1. Nhãn, không phải ổi xá lị!

Vài năm gần đây, rộ lên một loại ổi xá lỵ nổi tiếng. Oái ăm thay, xứ sở sản sinh ra loại ổi xá lỵ nổi tiếng ấy lại là Long Khánh, quê hương tui. Giống ổi này xuất xứ từ xã Bình Lộc, thị xã Long Khánh. Nghe nói rằng đất ở Bình Lộc là đất sỏi cơm, cho ra trái ổi rất ngon. Chi tiết này lại làm tui ngờ ngợ: Cái Bè nói riêng, miền Tây nói chung làm gì có đất sỏi để cho trái ổi ngon?


Ổi xá lị là gì

Ổi xá lỵ Long Khánh được đưa vào siêu thị, nhưng khi "chuyển ngữ" sang tiếng Anh thì thành Taiwanese guava! Ảnh: PHN


Nhờ Google tìm, thì được biết rằng ổi xá lỵ bây giờ có nhiều giống lắm: ổi Island, ổi California, ổi không hạt... và cũng có nói đến những vùng trồng ổi xá lỵ ở Cái Bè. Điều mà tui thắc mắc là: 50, 60 năm trước phải chăng ổi xá lỵ là loại trái cây tiêu biểu của Cái Bè như các dì của tui đã kể, hay đó chỉ là ký ức, những hoài nhớ rất riêng của những người mà thuở ấy còn là những cô bé, cậu bé ở miền sông nước Cái Bè?

Thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, giá trị, xã Bình Lộc đẩy mạnh diện tích trồng, chăm sóc ổi theo quy trình VietGAP trên vùng đất sỏi cơm cho quả to, thơm, ngọt...

THU TRĂM TRIỆU/HA

Những ngày cuối năm 2014, chúng tôi tìm đến ấp Cây Da, xã Bình Lộc đều nghe người dân nơi đây nói về cây ổi xá lị cho trái bốn mùa. Ông Đào Xuân Tiến, một người bản địa nhiệt tình dẫn chúng tôi đến thăm các vườn ổi điển hình.

Chỉ vào những vườn ổi sum xuê trái, ông Tiến giới thiệu: “Ở đây, có đến 80% số hộ trồng ổi, thậm chí có những vườn ổi rộng cả vài héc ta. Giống ổi xá lị cho trái quanh năm nên bà con phải chăm bón, thu hái hàng ngày không ngơi nghỉ để kịp cung ứng cho thương lái vào thu mua. Người dân ở đây sống khấm khá lên được là nhờ vào cây ổi xá lị này đấy!”.

Anh Phan Văn Sinh, tổ 4, ấp Cây Da đang cùng vợ bọc ni lông và giấy báo cho những trái ổi non mới nhú to bằng đầu ngón chân cái trong vườn nhà.

Anh phấn khởi khoe: “Trước kia gia đình tôi trồng 5 sào chôm chôm nhưng cho năng suất thấp, giá cả lại bấp bênh, thu nhập chẳng được bao nhiêu khiến cuộc sống rất khó khăn. Hơn nữa, ở vùng này nguồn nước rất hiếm không đủ tưới cho vườn chôm chôm nên tôi quyết định đốn bỏ để chuyển sang trồng ổi xá lị”.

Từ năm 2005, anh Sinh bắt đầu tìm hiểu kỹ thuật trồng ổi và lặn lội đi khắp nơi để “săn” cây giống tốt về trồng, thay thế vườn chôm chôm kém hiệu quả. Đến nay, vườn ổi của anh Sinh phát triển tốt, cứ mỗi tuần hái một đợt trái, thương lái vào tận vườn thu mua.

Ông Trần Như Nam, Chủ tịch Hội Nông dân xã Bình Lộc cho biết: "2 năm về trước diện tích ổi của xã chỉ khoảng 60 ha, chủ yếu được trồng ở đất sỏi cơm của các ấp 3, 4, Cây Da. Tuy nhiên, gần đây khi thấy cây ổi cho năng suất cao, sản lượng cao nên người dân đã chuyển sang chuyên canh trồng ổi.
Hiện trên địa bàn xã Bình Lộc đã phát triển được gần 200 ha ổi, năng suất trung bình đạt khoảng 35 - 40 tấn/ha/năm, ở giai đoạn cây từ 4 - 5 năm tuổi. Đặc biệt, để nâng cao giá trị kinh tế và tạo dựng thương hiệu ổi Bình Lộc hướng đến nông sản sạch, an toàn, hiện xã Bình Lộc đã hình thành được 2 tổ hợp tác SX ổi sạch theo mô hình VietGAP, giúp hỗ trợ về kỹ thuật và phổ biến phương pháp trồng, chiết cũng như chăm sóc cây ổi cho năng suất cao, phòng tránh được sâu bệnh.
Hiện cây ổi đang giúp nông dân có thu nhập quanh năm, nếu đẩy mạnh phát triển theo VietGAP giá bán tốt hơn, thì người nông dân có thể vượt qua mức lãi 100 triệu đồng/ha".

Theo anh Sinh, nhờ chuyển sang trồng ổi trên 5 sào vườn cũ, mỗi năm gia đình thu nhập khoảng 80 triệu đồng, thay vì giữ lại cây chôm chôm chỉ cho thu khoảng 20 triệu đồng.

Hiện thời điểm này, anh đang tập trung chăm sóc vườn ổi thật tốt để chuẩn bị cung ứng cho thị trường Tết.

Tương tự, gia đình ông Diệp Thanh Sơn cùng ở ấp Cây Da cũng đã từng đốn cả ha cà phê và chôm chôm để chuyển sang trồng hơn 500 gốc ổi xá lị.

Đến nay, cứ cách tuần ông lại thu hoạch cả tấn trái, nhất là vào lúc rộ thì có khi thu được vài tấn với giá bán cũng ổn định 6.000 đồng/kg, tính ra mỗi năm, gia đình ông thu hơn 200 triệu đồng từ trồng ổi.

Chỉ tay ra vườn ổi đang vào đợt thu hoạch, ông Sơn hào hứng nói: “Từ khi trồng ổi, nói thật gia đình tôi đã… đổi đời, kinh tế khấm khá nên cũng không phải chạy ngược xuôi “vay nóng” tiền đóng học cho con cái như trước nữa!”.

Cùng ngồi trò chuyện, ông Phan Văn Tám, người trồng ổi nổi tiếng ở xã Bình Lộc với 1 ha ổi xá lị, cũng phấn khởi khoe: “Gia đình tôi khấm khá như bây giờ cũng nhờ cây ổi. Lúc giá ổi tăng cao, thu nhập có thể hơn 30 triệu đồng/tháng.

Đây là vùng đất sỏi cơm, rất hợp với cây ổi, hơn hẳn cây chôm chôm hay cây trồng khác. Cánh thương lái vẫn khẳng định ổi miền Tây trồng cũng không đọ nổi ổi Long Khánh đâu!”.

ĐẦU TƯ, LIÊN KẾT CHIỀU SÂU

Theo những người dân trồng ổi lâu năm ở Bình Lộc, giống ổi này được đưa về từ Tiền Giang từ những năm 1980.

Thời gian đầu, do chưa có kỹ thuật bà con chỉ trồng ổi theo kinh nghiệm dân gian nên năng suất và chất lượng không cao.

Tuy nhiên, sau một thời gian vừa trồng vừa rút kinh nghiệm, học hỏi thêm kỹ thuật trên sách báo, người nông dân đã rút tỉa được kinh nghiệm nên năng suất, chất lượng ổi cải thiện đáng kể.

Khác với nhiều loại cây ăn quả khác, từ khi trồng phải mất vài ba năm mới cho thu hoạch, giống ổi xá lị chỉ mất hơn 3 tháng đã cho quả.

Nhờ vậy, cây ổi không chỉ giúp xóa nghèo mà hiện đang giúp các hộ dân vươn lên làm giàu hiệu quả.

Dẫn chúng tôi ra vườn ổi, ông Trần Một, Tổ trưởng Tổ hợp tác ổi Bình Lộc chia sẻ: “Cho đến nay ổi Bình Lộc bước đầu đã xây dựng được thương hiệu nên bà con nông dân không lo chuyện đầu ra cho sản phẩm.

Ổi thu hoạch đến đâu, thương lái cho xe vào chở hết đến đó, tính ra giá trị kinh tế từ cây ổi cao hơn gấp mấy lần một số cây trồng khác.

Nếu được chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh tốt, mỗi ha ổi có thể cho lợi nhuận cả trăm triệu đồng/năm.

Thực tế, 7 sào ổi nhà tôi, mỗi năm cho thu nhập trên 100 triệu đồng”.

Ổi xá lị là gì

Các thành viên trong tổ hợp tác giúp nhau chăm sóc ổi

Theo ông Một, cây ổi xá lị rất thích hợp với thổ nhưỡng ở Bình Lộc, nhưng vì ổi cho thu hoạch quanh năm nên nhà vườn cũng phải liên tục chăm bón, ít khi được nghỉ ngơi. Nhờ được chăm sóc cẩn thận từ khâu chiết cành, trồng tưới, bón phân đến cách xử lý sâu rầy, đặc biệt không dùng chất kích thích nên ổi Bình Lộc rất ngon, ngọt.

Từ khi trái ổi còn nhỏ xíu đã được nhà vườn bọc kín bằng bao ni lông để tránh sâu bọ và ruồi vàng phá hoại. Ngoài ra, trong bọc còn được lót một lớp giấy báo để giúp trái ổi không bị rám nắng.

Nhờ vậy đến mùa thu hoạch, ổi sẽ chín một cách tự nhiên, trái vừa to vừa đẹp. Cây ổi ở đây cho sản lượng từ 60 - 65 tấn trái/ha, giá ổn định từ 4.000 - 6.000 đồng/kg, vào thời điểm Tết giá ổi tăng cao đạt từ 9.000 - 10.000 đồng/kg.

Ổi xá lị ruột màu gì?

Khi chín quả sẽ có màu xanh tươi óng ả và vỏ hơi sần. Khác với những giống ổi khác bên trong ruột khá nhạt nhòa thì phần ruột của giống ổi này lại mang một màu đỏ hồng rất đẹp. Chúng đỏ từ bên trong ruột và trắng dần ra về phía vỏ trông rất đẹp mắt.

Ổi ruột đó tên là gì?

Ổi ruột đỏ Ruby có rất nhiều tên khác, ví dụ như ổi hồng Ruby, ổi Ruby không hạt, ổi trân châu,.... Loại ổi này có xuất xứ từ Đài Loan và rất được nhiều người yêu thích. Ổi Ruby cũng được trồng phổ biến tại Việt Nam bởi đặc tính dễ thích nghi với mọi loại đất cùng khả năng sinh trưởng mạnh và ra quả khá nhanh.

Ổi đó có tác dụng gì?

10 công dụng của ổi đối với sức khỏe.
Phòng ngừa bệnh ung thư.
Điều trị bệnh cao huyết áp..
Lợi ích của ổi – Điều trị bệnh tiêu chảy..
Điều trị ho và cảm lạnh..
Công dụng của ổi – Chăm sóc da..
Phòng ngừa bệnh táo bón..
Công dụng của ổi – Điều trị bệnh tiểu đường..
Công dụng của ổi – Giúp giảm cân..

Ổi gì ngon nhất?

Tổng hợp các loại ổi ngon, giống ổi ngon ở Việt Nam hiện nay.
Ổi lê đài loan..
Ổi Đông Dư.
Ổi không hạt. 3.1. Giống ổi không hạt MT1. 3.2. Ổi không hạt Phugi. 3.3. Ổi không hạt Thái Lan. 3.4. Ổi không hạt Malaysia..
Ổi ruột đỏ ruby..
5.Ổi xá lị.
Ổi nữ hoàng..
Ổi Bo..
Ổi tím Malaysia..