BHXH bắt buộc là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia. Show BHXH tự nguyện là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. Thời gian tham gia BHXH bắt buộc trước đó 1 năm nếu bạn không muốn cộng nối với thời gian tham gia BHXH tự nguyện thì bạn liên hệ với cơ quan BHXH đẻ làm thủ tục thanh toán BHXH 1 lần. Tuy nhiên, bạn không nên thanh toán BHXH 1 lần mà hãy bảo lưu lại thời gian đó cộng nối với thời gian BHXH tự nguyện đến khi hết tuổi lao động hưởng chế độ hưu trí./. Trong tuần qua, Văn phòng Tư vấn pháp luật của Báo Lao Động nhận được một số câu hỏi liên quan đến việc đóng BHXH cho NLĐ và nghĩa vụ của người sử dụng lao động (NSDLĐ) khi chấm dứt HĐLĐ với NLĐ. Báo Lao Đông trích đăng câu hỏi và trả lời.  Công ty của gia đình, nên tham gia BHXH nào? Bạn đọc số 0981533XXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật của Báo Lao Động 0961360559, hỏi: Gia đình tôi thành lập Cty TNHH và tôi là thủ quỹ. Tôi tham gia BHXH bắt buộc với Cty hay BHXH tự nguyện thì có lợi hơn, vì bản chất nguồn tiền tham gia BHXH đều từ gia đình mà có. Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Để tham gia BHXH bắt buộc thì bạn phải có HĐLĐ từ đủ 3 tháng trở lên (từ 1.1.2018 thì chỉ cần có HĐLĐ từ đủ 1 tháng trở lên). Mức đóng BHXH, BHYT của cả Cty và NLĐ tổng cộng là 30,5% tiền lương ghi trong HĐLĐ. Trường hợp bạn có HĐLĐ từ đủ 12 tháng trở lên thì Cty và bạn phải tham gia thêm BHTN 2% nữa, tổng cộng các khoản BHXH, BHYT, BHTN là 32,5% mức lương ghi trong HĐLĐ. Trong khi đó, nếu tham gia BHXH tự nguyện, thì chỉ mình bạn phải đóng hằng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do bạn lựa chọn để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở. Nếu tham gia BHXH bắt buộc, ngoài các chế độ hưu trí và tử tuất như BHXH tự nguyện, bạn còn được hưởng các chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp nếu rơi vào các trường hợp này. Ngoài ra, nếu tham gia BHTN, khi bạn chấm dứt HĐLĐ đúng luật với Cty và đi đăng ký thất nghiệp đúng quy định, thì bạn sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN). Mức TCTN hằng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp, nhưng tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở đối với NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, hoặc không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của BLLĐ đối với NLĐ đóng BHTN theo chế độ tiền lương do NSDLĐ quyết định tại thời điểm chấm dứt HĐLĐ hoặc hợp đồng làm việc. Thời gian hưởng TCTN được tính theo số tháng đóng BHTN, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 3 tháng TCTN, sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng TCTN nhưng tối đa không quá 12 tháng. Ngoài ra, nếu ký HĐLĐ và tham gia BHXH bắt buộc, thì khoản tiền này sẽ được tính là chi phí hợp lý, hợp lệ để khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp, nhưng bạn có thể sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân nếu tiền lương và thu nhập của bạn tại Cty ở mức chịu thuế. Đóng BHXH cho nhân viên cao hơn giám đốc có được? Bạn đọc số 0775412089, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật của Báo Lao Động 0961360559, hỏi: Cty tôi thành lập từ năm 2015, chỉ có 4 lao động nên chưa tham gia BHXH. Nay Cty có phải truy đóng BHXH cho NLĐ không? Cty muốn đóng BHXH cho một nhân viên nữ hiện đang có thai 2 tháng trên mức lương 10 triệu đồng, trong khi chỉ đóng BHXH cho giám đốc với mức lương 6 triệu đồng được không? Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Pháp luật về BHXH quy định NLĐ có HĐLĐ từ 3 tháng trở lên thì NSDLĐ phải tham gia BHXH bắt buộc cho NLĐ. Do đó, nếu Cty của bạn thành lập từ năm 2015 và những NLĐ có HĐLĐ từ đủ 3 tháng trở lên thì Cty có nghĩa vụ tham gia BHXH cho họ kể từ ngày HĐLĐ từ 3 tháng trở lên có hiệu lực. Mức tiền lương làm căn cứ tham gia BHXH cho NLĐ dựa vào tiền lương được thỏa thuận giữa hai bên, nhưng tối đa không quá 20 lần tháng lương cơ sở. Việc Cty muốn tham gia BHXH cho lao động nữ đang có thai với mức lương cao hơn giám đốc là để khi NLĐ này đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản sẽ được hưởng tiền chế độ thai sản cao. Do đó, Cty bạn có thể thực hiện được vì tham gia BHXH dựa trên mức lương 10 triệu đồng cũng chưa quá 20 lần tháng lương cơ sở hiện nay. Cho NLĐ nghỉ việc, chỉ cần báo trước 45 ngày có đúng? Bạn đọc số 0966602XXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật của Báo Lao Động 0961360559, hỏi: Cty muốn cho NLĐ có HĐLĐ không xác định thời hạn nghỉ việc và chỉ cần báo trước 45 ngày có được không? Nếu cho NLĐ nghỉ mà không báo trước đủ 45 ngày thì chỉ phải bồi thường cho NLĐ những ngày không báo trước đúng không? Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Trước hết, NSDLĐ chỉ được quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ với NLĐ theo quy định tại điều 38 BLLĐ 2012, cụ thể: a) NLĐ thường xuyên không hoàn thành công việc theo HĐLĐ; b) NLĐ bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm theo HĐLĐ không xác định thời hạn, đã điều trị 6 tháng liên tục, đối với NLĐ làm theo HĐLĐ xác định thời hạn và quá nửa thời hạn HĐLĐ đối với người làm theo HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục. Khi sức khỏe của NLĐ bình phục, thì NLĐ được xem xét để tiếp tục giao kết HĐLĐ; c) Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật, mà NSDLĐ đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc; d) NLĐ không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 33 của Bộ luật này. 2. Khi đơn phương chấm dứt HĐLĐ, NSDLĐ phải báo cho NLĐ biết trước: a) Ít nhất 45 ngày đối với HĐLĐ không xác định thời hạn; b) Ít nhất 30 ngày đối với HĐLĐ xác định thời hạn; c) Ít nhất 3 ngày làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm b, khoản 1 Điều này và đối với HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Như vậy, để đơn phương chấm dứt HĐLĐ với NLĐ thì phải có điều kiện cần (là những lý do quy định tại khoản 1, Điều 38 BBLĐ) và điều kiện đủ về thời gian báo trước (quy định tại khoản 2, điều 38 BLLĐ). Do đó, nếu NLĐ không rơi vào trường hợp thuộc khoản 1, điều 38 BLLĐ mà NSDLĐ cho họ nghỉ việc và chỉ báo trước 45 ngày, thì sẽ thuộc trường hợp đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái luật. Trách nhiệm của NSDLĐ khi chấm dứt HĐLĐ hoặc sa thải NLĐ trái luật được quy định tại điều 42 BLLĐ: Phải nhận NLĐ trở lại làm việc, phải trả tiền lương, BHXH, BHYT trong những ngày NLĐ không được làm việc cộng với ít nhất 2 tháng tiền lương theo HĐLĐ. Nếu NLĐ không muốn tiếp tục làm việc, thì NSDLĐ còn phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 BLLĐ. Nếu NSDLĐ không muốn nhận lại NLĐ và NLĐ đồng ý, thì ngoài các khoản tiền trên, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng ít nhất phải bằng 2 tháng tiền lương theo HĐLĐ để chấm dứt HĐLĐ. Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho NLĐ một khoản tiền tương ứng với tiền lương của NLĐ trong những ngày không báo trước. Như vậy, việc Cty đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái luật với NLĐ sẽ phải chịu nhiều chế tài, chứ không chỉ phải bồi thường cho những ngày không báo trước như bạn hiểu. BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện là gì?Khi tham gia BHXH bắt buộc, người sử dụng lao động và người lao động cùng có trách nhiệm đóng BHXH. Khi tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia tự đăng ký tham gia tại cơ quan BHXH. Lương 5 triệu đồng bảo hiểm xã hội bao nhiêu?Mức tiền đóng bảo hiểm xã hội = 10,5% x Mức tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Nếu tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc là 5 triệu đồng thì mức tiền đóng bảo hiểm xã hội hằng tháng như sau: Mức tiền đóng bảo hiểm xã hội = 10,5% x 5 triệu đồng = 525.000 đồng/tháng. Mua BHXH tự nguyện có quyền lợi gì?Tham gia BHXH tự nguyện, người dân không chỉ được Nhà nước hỗ trợ mức đóng mà còn được hưởng nhiều quyền lợi thiết thực như: có cơ hội được hưởng lương hưu hàng tháng và được cấp thẻ BHYT miễn phí để đảm bảo cuộc sống và chăm sóc sức khỏe khi hết tuổi lao động; người thân được nhận chế độ tử tuất khi chẳng may người ... Đóng bảo hiểm xã hội bao nhiêu?Mức đóng BHXH (bao gồm cả BHYT, BHTN) của NLĐ hiện nay là 10,5% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH (bao gồm cả lương và các phụ cấp). NSDLĐ đóng là 21,5% các loại bảo hiểm. |
