Hầu hết mọi người sẽ trải qua chứng run tay vào một lúc nào đó. Tuy nhiên, run tay luôn đáng được chú ý bởi vì chúng có thể giúp bạn hiểu được những gì xảy ra với sức khỏe thể chất và tinh thần.
Một số khu vực của bộ não có liên quan đến việc tạo ra và kiểm soát sự di chuyển của tất cả các chi, theo Katerina Markopoulou, nhà thần kinh học và chuyên gia rối loạn vận động tại Viện Thần kinh Hệ thống Y tế thuộc Đại học NorthShore (Mỹ). Chúng bao gồm vỏ não vận động ở thùy trán của não, hạch nền (cấu trúc sâu trong não) và thân não (kết nối giữa não và tủy sống), theo Reader.
Quá nhiều caffeine
Nếu quá căng thẳng, bạn có thể thấy rằng tay run lên khi bạn cố gắng sắp xếp các giấy tờ trên bàn. Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), 400 mg caffeine mỗi ngày là chấp nhận được, đây là lượng được tìm thấy trong 4 đến 5 tách cà phê. Nhưng bạn cũng có nhiều khả năng đối phó với các tác dụng phụ như bồn chồn, mất ngủ, lo lắng và nhịp tim nhanh, theo Reader.
Vì vậy, tay hết run có thể là một trong 10 điều xảy ra với cơ thể khi bạn giảm hoặc bỏ cà phê.
Bệnh cường giáp
Tuyến giáp là một tuyến nhỏ ở cổ giúp kiểm soát tim, tiêu hóa, trao đổi chất và nhiều chức năng khác của cơ thể. Khi tuyến giáp đang chạy quá mức, phần còn lại của cơ thể cũng vậy. Cùng với việc giảm cân không chủ ý, bạn cũng có thể nhận thấy tay run, theo Mayo Clinic. Xét nghiệm máu có thể xem xét mức độ tuyến giáp để được điều trị nếu có bệnh.
Tác dụng phụ của thuốc
Đây là những gì được biết đến như một cơn run do thuốc. Hệ thần kinh đang báo hiệu sai lệch đến cơ bắp do một loại thuốc mà bạn đã dùng. Có nhiều loại thuốc có thể kích hoạt vấn đề này, bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp và thuốc hen suyễn, cũng như liều thuốc tuyến giáp không phù hợp.
Nếu nhận thấy tay run sau khi bắt đầu dùng thuốc mới, hãy nói chuyện với bác sĩ.
Rượu
Nếu bạn lạm dụng rượu, run tay có thể là triệu chứng của nghiện rượu. Sự run rẩy có thể xảy ra vì rượu đã làm thay đổi hóa học não và buộc cơ thể bạn phải chạy quá tốc độ. Run tay có thể ở mức tồi tệ nhất trong 24 đến 48 giờ sau lần uống cuối cùng uống rượu và sau đó dần dần hết trong vòng 5 ngày, theo Reader.
Chứng run cơ bản
Rối loạn hệ thần kinh cũng có thể khiến tay run rẩy. Chứng run cơ bản gây ra rung lắc không tự nguyện và thường là do di truyền, theo Mayo Clinic. Nó thường thấy nhất ở tay, và khi làm các công việc hằng ngày, như cầm ly nước, cầm bút...
Tuy nhiên, hãy yên tâm, đây không phải là khởi đầu của bệnh Parkinson.
Ngộ độc thủy ngân
Ngộ độc thủy ngân rất hiếm, nhưng vì nó có thể gây độc cho hệ thần kinh, nên nó là một nguyên nhân tiềm ẩn gây ra chấn động, theo Viện Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ Quốc gia Mỹ.
Nếu tiếp xúc với thủy ngân trong thời gian dài đủ để gây ra thiệt hại, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng khác, bao gồm các vấn đề về đi bộ, suy giảm trí nhớ và mù lòa.
Rối loạn lo âu xã hội
Rối loạn này có những biểu hiện thể chất, và bao gồm cả run tay, theo Tổ chức Chấn thương Thiết yếu Quốc tế. Đối với những người bị rối loạn thần kinh như ET, sự run tay gây căng thẳng về tinh thần cho người bệnh.
Căng thẳng hoặc thiếu ngủ
Nếu bạn bị run tay cơ bản, thì thiếu ngủ hoặc quá căng thẳng sẽ làm trầm trọng thêm sự run tay. Hãy tuân thủ ngủ đủ giấc và các biện pháp tự chăm sóc giúp giảm căng thẳng hàng ngày của bạn. Hãy tập thể dục, thở sâu...
Bệnh Parkinson
Khi mọi người nhận thấy tay đang run, họ thường lo lắng rằng tương lai sẽ mắc bệnh Parkinson. Tiến sĩ Markopoulou nói, sự run tay này có thể tự xuất hiện hoặc với các dấu hiệu khác như cứng khớp, chậm chuyển động hoặc các vấn đề về thăng bằng thì mới có thể được coi là nguy cơ mắc bệnh Parkinson, theo Reader.
Bạn có thể bị run tay khi hồi hộp, bệnh Parkinson hay vì một nguyên nhân không rõ ràng. Nếu chủ quan không điều trị sớm, chứng run tay có thể ngày càng chuyển biến nặng khiến bạn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Vậy run tay có thể là dấu hiệu của bệnh gì? Trong bài viết này, hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu nhé!
Triệu chứng tay bị run có thể bắt đầu từ một ngón tay (ngón trỏ hoặc ngón cái), sau đó lan đến bàn tay, rồi cánh tay, có thể run một hoặc 2 tay. Nhiều người còn có thể kèm theo run chân, run đầu cổ, run giọng nói…
Khi xuất hiện những triệu chứng ban đầu, nhiều người chủ quan không điều trị sớm vì nghĩ bệnh không nguy hiểm dẫn đến tình trạng ngày càng nghiêm trọng hơn. Chưa kể khi điều trị lại chỉ phụ thuộc vào thuốc mà bỏ qua chế độ ăn uống và tập luyện khiến hiệu quả cũng không cao.
Nếu bạn chỉ bị run tay khi đói bụng, rét lạnh, mệt mỏi… thì đó là những biểu hiện sinh lý bình thường. Nhưng nếu triệu chứng run tay diễn ra thường xuyên với mức độ ngày càng tăng dần thì đã đến lúc bạn cần tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân tại sao tay run để tìm cách điều trị sớm.
Bị run tay là bệnh gì?
Ngoại trừ bệnh run vô căn, tay bị run không phải là bệnh mà chỉ là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau, nhưng có cùng một điểm chung là những nguyên nhân đó đều gây tổn thương hoặc rối loạn chức năng của tế bào thần kinh vùng vận động của não bộ.
Vậy tay run là bị gì? Cụ thể bao gồm một số nguyên nhân sau đây:
1. Rối loạn thần kinh thực vật: Những bất ổn về tâm lý như mệt mỏi, lo âu, stress… sẽ tạo ra những áp lực trên hệ thần kinh, về lâu dài dẫn tới rối loạn hoạt động của hệ thần kinh thực vật. Triệu chứng run tăng khi thay đổi trạng thái cảm xúc, tập trung làm động tác chính xác (ký tên, viết, vẽ…) hoặc đứng trước người khác. Đây được xem là nguyên nhân phổ biến gây tay bị run ở người trẻ tuổi.
2. Bệnh run vô căn: Triệu chứng run vô căn xảy ra chủ yếu ở tay với đặc trưng là run xuất hiện hoặc tăng lên khi hoạt động, như cầm cốc nước uống, cầm bút viết chữ… Ngoài ra, run cũng có thể xảy ra ở một số bộ phận khác như run ở đầu kiểu run dọc (gật đầu) hoặc run ngang (lắc đầu), hay run ở giọng nói, lưỡi, chân và thân người, làm thay đổi dáng đi.
3. Chấn thương, tổn thương não: Bạn cũng có nguy cơ bị run tay do những chấn thương ở vùng đầu hoặc tổn thương do ảnh hưởng hóa chất, môi trường, mẹ nhiễm virus trong quá trình mang thai, do mắc các bệnh như viêm màng não, đột quỵ, đa xơ cứng…
4. Bệnh Parkinson: Nếu trước đây Parkinson là đáp án hàng đầu cho câu hỏi bị run tay là bệnh gì ở người cao tuổi thì ngày nay, bệnh lý này đang ngày càng trẻ hoá. Triệu chứng tay bị run do Parkinson đặc trưng là run khi nghỉ, run thường xuất hiện hoặc tăng lên khi tay ở trạng thái nghỉ ngơi (để yên trên mặt bàn hay trên đùi), và giảm dần hoặc biến mất khi hoạt động.
5. Hội chứng tiểu não: Triệu chứng run chỉ xuất hiện khi bạn thực hiện các động tác có chủ đích chẳng hạn như chạm đầu ngón tay lên đầu mũi (ngón tay chỉ mũi) hay ấn nút công tắc điện. Tiểu não bị tổn thương do bệnh tật (đa xơ cứng, mất điều hòa, hội chứng Fragile X) hay do rượu.
6. Chất kích thích: Người sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, thuốc lắc, ma túy… về lâu dài sẽ gây tổn thương các tế bào não, dẫn đến chứng run tay chân. Sự lạm dụng này còn có thể kèm theo nhiều triệu chứng rối loạn tâm thần khác như lo lắng, dễ bị kích động, ác mộng khi ngủ…
7. Nguyên nhân khác: Tay bị run có thể xảy ra do tác dụng phụ của thuốc, nhiễm độc thủy ngân, suy gan thận, thiếu vitamin hay trong bệnh cường giáp.
Một số nguyên nhân làm bạn bị run tay có thể khắc phục tại nhà bằng một lối sống lành mạnh, tránh xa chất kích thích nhưng một số nguyên nhân đòi hỏi bạn phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ.
Nếu bạn bị run tay, bạn hãy tìm đến các bác sĩ chuyên khoa thần kinh giàu kinh nghiệm. Bởi một bác sĩ đa khoa, ít có kinh nghiệm trong lĩnh vực này có thể chẩn đoán nhầm nguyên nhân gây run, dẫn tới việc sử dụng thuốc điều trị không những không đem lại hiệu quả mà còn gây ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.
Bạn có thể thăm khám để biết tay run là bị gì tại chuyên khoa thần kinh của những bệnh viện lớn trong cả nước như: bệnh viện Đại học Y dược (TPHCM), bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), bệnh viện 108 ( Hà Nội)…
Bị run tay có chữa được không?
Bạn có thể chữa khỏi run tay hay không phụ thuộc vào nguyên nhân gây run. Tay bị run có thể được chữa khỏi nếu kiểm soát tốt các nguyên nhân do bệnh cường giáp, sử dụng thuốc hay thiếu vitamin và khoáng chất.
Đối với các nguyên nhân khác, tay bị run khó chữa khỏi hoàn toàn mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Một số bệnh nhân được khuyên phẫu thuật như kích thích não sâu hoặc cắt đồi thị để điều trị chứng run nặng.
Cách giảm triệu chứng run tay tại nhà
Để giảm triệu chứng khi bị run tay, bạn có thể áp dụng các cách sau đây:
1. Ăn thực phẩm giúp giảm run
Bạn nên bổ sung vào thực đơn các món giàu magie và omega-3 để giảm run. Đặc biệt, magie giúp tăng tính thư giãn thần kinh, cải thiện tâm trạng và cảm xúc
Bạn có thể ăn các thực phẩm giàu magie như: rau bina, rau diếp, chuối, mơ, hạnh nhân, óc chó, đậu nành, gạo nâu, hạt bí, chocolate đen… Ngoài ra, bạn cũng nên dùng thêm thực phẩm giàu omega – 3 trong quả óc chó, cá mòi, cá hồi, bắp cải Brussels, dầu canola, hạt lanh, hạt chia…
2. Không dùng chất kích thích
Hãy bỏ hút thuốc lá, thuốc lắc, ma túy… và hạn chế tối đa các chất kích thích khác như rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas… Dù run tay là bệnh gì hay chỉ do tâm lý thì việc sử dụng các chất kích thích này lâu dài đều gây độc với hệ thần kinh và không tốt cho người bị run tay.
3. Kiểm soát stress giúp điều trị tay bị run
Đối với người có hệ thần kinh yếu, kỹ năng kiểm soát stress có ý nghĩa cực kỳ quan trọng để giảm triệu chứng run. Bạn có thể áp dụng bài tập hít thở sâu để giải tỏa căng thẳng và tăng cường oxy lên não theo hướng dẫn sau đây:
- Nằm hoặc ngồi một vị trí thoải mái, đặt tay lên bụng.
- Hít một hơi thật sâu qua mũi sao cho không khí được bơm đẩy vào phổi.
- Giữ hơi thở trong vòng 3 giây, sau đó thở ra từ từ, nhẹ nhàng qua đường miệng đến khi phổi đã được đẩy gần như toàn bộ khí.
- Tiếp tục như vậy trong 5 – 10 phút, mỗi ngày bạn nên lặp lại từ 2 – 3 lần.
4. Luyện tập đôi tay
Dù cho tay run là bị gì thì bạn cũng có thể tận dụng các bài tập vật lý trị liệu để cải thiện sự linh hoạt và phối hợp của các bắp cơ. Bạn cũng có thể lựa chọn tập yoga, múa quyền hoặc thực hiện một số bài tập đơn giản như buộc những vật nặng có trọng lượng khoảng 0,5 – 1kg vào cổ tay để tập nâng lên xuống,…
Ngoài ra, bạn có thể tập bóp bóng cao su để đôi tay linh hoạt hơn bằng cách đặt quả bóng vào lòng bàn tay, giữ chặt khoảng 5s sau đó thả lỏng. Bạn nên tập luyện thường xuyên mỗi khi rảnh rỗi.
5. Dùng thuốc giảm run
Nếu bạn bị run tay, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc chẹn beta (như propranolol) là một loại thuốc được dùng phổ biến trong điều trị bệnh tim mạch, được chứng minh có thể làm giảm chứng run tay vô căn ở 50-60% người bệnh. Đối với chứng run do rối loạn lo âu hay rối loạn thần kinh thực vật, bác sĩ có thể kê toa thêm thuốc an thần (như alprazolam).
Hy vọng những thông tin trên đây của Hello Bacsi đã mang đến cho bạn lời giải đáp cho câu hỏi bị run tay là bệnh gì và biết cách để khắc phục những tình trạng run tay nhé!
Tay bị run nhẹ là bệnh gì?
Run tay là một trong nhiều dấu hiệu của hội chứng Parkinson và cũng là triệu chứng của bệnh Parkinson. Đây được coi là biểu hiện dễ nhận biết nhất mà cả người bệnh và những người thân xung quanh có thể quan sát và phát hiện ra sớm, giúp quá trình tìm hiểu bệnh và điều trị nhanh mà hiệu quả hơn.
Tại sao người già bị run tay?
Bệnh run tay chân ở người già do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Bệnh tiểu đường, thiếu máu não mạn tính (do cao huyết áp, thoái hóa cột sống cổ…), cường tuyến giáp, … ở người già cũng có thể là nguyên nhân gây run. Triệu chứng thường phức tạp, không điển hình và khó điều trị.
Làm sao để không bị run tay?
Hít thở sâu. Các chuyên gia tâm lý khuyến cáo, khi bị run tay, chân, căng thẳng, bạn nên nằm hoặc ngồi ở một vị trí thoải mái với hai tay để lên bụng. ... .
Thiền. ... .
Đi dạo. ... .
Tập Yoga..
Vận động thể chất. ... .
Bổ sung Magie và Omega-3 hằng ngày. ... .
Nghỉ ngơi..
Tại sao khi đổi lại run tay?
Khi bạn bị đói, cũng có biểu hiện là tim đập nhanh, chân tay bủn rủn, đó là những phản xạ bình thường của cơ thể để báo hiệu cho chúng ta biết cơ thể cần được cung cấp năng lượng. Đối với hiện tượng này, bạn chỉ cần nhanh chóng nạp năng lượng cho cơ thể bằng việc ăn uống đầy đủ là cơ thể sẽ bình thường trở lại.