Khi trẻ bị sốt cao là dấu hiệu trẻ đang bị một bệnh nào đó. Một trong những nguyên nhân hay gặp khi thời tiết nắng nóng là cảm nhiệt. Ngoài ra, sốt có thể gặp trong các bệnh cấp tính khác nhất là viêm đường hô hấp. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần biết cách xử trí tại nhà trước khi đưa trẻ tới cơ sở y tế khám tìm nguyên nhân. Show
Khi trẻ bị sốt cao là dấu hiệu trẻ đang bị một bệnh nào đó. Một trong những nguyên nhân hay gặp khi thời tiết nắng nóng là cảm nhiệt. Ngoài ra, sốt có thể gặp trong các bệnh cấp tính khác nhất là viêm đường hô hấp. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần biết cách xử trí tại nhà trước khi đưa trẻ tới cơ sở y tế khám tìm nguyên nhân. Cảm nhiệt Trẻ em, người cao tuổi và những người có bệnh mạn tính là những đối tượng dễ bị cảm nhiệt ghé thăm khi cơ thể mất khả năng điều chỉnh nhiệt độ riêng của mình. Khi ấy, trẻ có thể bị sốt cao 39oC hoặc hơn. Trẻ bị cảm nhiệt nếu không nhận được sự chú ý khẩn cấp của người lớn và sự can thiệp khẩn cấp của y tế có thể tử vong hoặc tàn tật vĩnh viễn do hậu quả của rối loạn điều hòa thân nhiệt. Vì thế, phụ huynh nên chú ý tránh để trẻ chơi ngoài trời nắng gắt, quá lâu, không nhắc trẻ uống đủ nước... đều có thể gây ra cảm nhiệt. Dấu hiệu nhận biết Khi thấy trẻ có biểu hiện mệt mỏi, quấy khóc, dễ nổi cáu, ngủ lơ mơ, mặt đỏ hoặc tái mét, rùng mình, thân nhiệt tăng đấy là biểu hiện của trẻ đang lên cơn sốt. Ở trẻ em, thân nhiệt bình thường nằm trong khoảng 37-37,5°C, khi lên đến 38°C là có sốt. Khi trẻ bị sốt có nghĩa là cơ thể bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn (vi khuẩn, virut, ký sinh trùng...) chủ yếu là các bệnh viêm amidan, viêm họng, viêm phổi, viêm tai giữa, tiêu chảy... Với mức sốt vừa 38-38,5°C thì cơ thể trẻ có thể chịu đựng được nhưng khi trẻ bị sốt cao ở nhiệt độ 39-40°C, thậm chí trong thời gian dài sẽ gây mất nước, rối loạn điện giải, rối loạn thần kinh, co giật, thiếu ôxy não, tổn thương các tế bào thần kinh, có thể hôn mê hoặc tử vong... Do đó, cách xử trí đúng và kịp thời khi trẻ bị sốt cao trước khi đưa được trẻ đến cơ sở y tế để thầy thuốc khám xác định nguyên nhân và chỉ định dùng thuốc là quan trọng, tránh được những hậu quả nặng nề, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Cách xử trí đúng khi trẻ bị sốt cao Khi trẻ có những dấu hiệu sốt cao do bất cứ nguyên nhân nào cha mẹ hoặc người trông trẻ cần làm như sau: Để trẻ nằm ở nơi thông thoáng khí, hạn chế nhiều người vây quanh trẻ. Cặp nhiệt độ (có thể đặt nhiệt kế ở dưới nách hoặc ở hậu môn của trẻ). Nhiệt kế phải được giữ trong nách ít nhất 3 phút, cánh tay của trẻ áp sát vào ngực. Nhiệt độ của trẻ sẽ là số hiện trên nhiệt kế cộng thêm khoảng 0,3 - 0,4 độ. Ví dụ: nhiệt kế ghi 38°C thì thân nhiệt thực sự của bé khoảng 38,3 - 38,4°C. Nếu thân nhiệt của trẻ không quá 38°C: cởi bớt quần áo, không đắp chăn, chỉ mặc quần áo mỏng cho trẻ và theo dõi nhiệt độ của trẻ thường xuyên, cứ khoảng 1 giờ đo 1 lần. Nếu thân nhiệt của trẻ khoảng 38 - 38,5°C có thể hạ sốt cho trẻ bằng các phương pháp sau: cởi bỏ bớt quần áo, dùng phương pháp hạ sốt vật lý (chườm mát - lau người cho trẻ) và hạ sốt bằng thuốc hạ sốt thông thường. Phương pháp chườm là dùng khăn bông mềm, sạch, nhúng vào chậu nước, vắt hơi ráo rồi lau lên khắp mình trẻ, nhất là các vị trí như nách, bẹn, chờ bốc hơi thì lau tiếp cho tới khi thân nhiệt hạ xuống khoảng 37,5°C. Có thể tắm nhanh trong nước này. Nếu thân nhiệt của trẻ 38,5°C trở lên: Cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt paracetamol theo đúng liều lượng, cân nặng và khoảng cách giữa hai lần uống thuốc ghi trong hướng dẫn sử dụng. Nếu trẻ nhỏ buồn nôn không uống được thuốc thì có thể dùng viên đạn nhét hậu môn; Cho trẻ uống nhiều nước (nước đun sôi để nguội, nước đỗ, nước sinh tố cam, chanh..., tốt nhất là nước oresol, nếu trẻ còn bú thì cho bú nhiều hơn. Đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám tìm nguyên nhân gây sốt. Những điều tránh làm khi trẻ sốt cao Mặc nhiều quần áo ấm hoặc đắp chăn khi thấy trẻ sốt cao; Tuyệt đối không dùng nước đá để chườm cho trẻ sẽ khiến trẻ bị sốt cao hơn do cơ chế co mạch ngoại vi; Không xát chanh hay đánh gió cho trẻ; Không dùng nhiều loại thuốc có chung một thành phần để hạ sốt sẽ dẫn đến quá liều có thể gây ngộ độc. Khi con bị sốt có thể làm cha mẹ rất lo lắng, đặc biệt là những người lần đầu tiên có con bị sốt. Các bậc cha mẹ sẽ tự hỏi sốt bao nhiêu độ là cao và có nên cho bé đi khám ngay không? Biết được sự khác biệt giữa cơn sốt cần điều trị và cơn sốt có thể tự khỏi sẽ giúp bạn có hướng xử lý đúng cách để con khỏi bệnh nhanh hơn. `  1. Cách đo nhiệt độ chính xác khi trẻ bị sốtDù được chăm sóc cẩn thận đến đâu đi nữa thì mọi đứa trẻ sẽ đều trải qua sốt. Điều quan trọng là cha mẹ cần làm gì khi điều này xảy ra. Trước tiên, để biết trẻ có bị sốt hay không, bạn cần đo nhiệt độ cho trẻ. a. Cách chọn nhiệt kế kiểm tra trẻ bị sốtCó nhiều loại nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ khi trẻ bị sốt là: - Nhiệt kế thủy ngân: Loại nhiệt kế này không được khuyến khích sử dụng vì chúng có thể bị vỡ, khiến thủy ngân bay hơi và hít phải. - Nhiệt kế kỹ thuật số: Loại nhiệt kế này sử dụng cảm biến nhiệt điện tử để ghi lại nhiệt độ cơ thể. Chúng có thể được sử dụng ở hậu môn (trực tràng), miệng hoặc nách. Đo nhiệt độ nách thường kém chính xác nhất trong ba loại. - Nhiệt kế đo tai kỹ thuật số (màng nhĩ): Loại nhiệt kế này sử dụng máy quét hồng ngoại để đo nhiệt độ bên trong ống tai. Tuy nhiên ráy tai hoặc ống tai nhỏ, cong có thể cản trở độ chính xác của nhiệt độ nhiệt kế đo tai. - Nhiệt kế động mạch thái dương: Loại nhiệt kế này sử dụng máy quét hồng ngoại để đo nhiệt độ của động mạch thái dương ở trán. Loại nhiệt kế này có thể được sử dụng ngay cả khi trẻ đang ngủ. b. Khuyến cáo lựa chọn cách đo thân nhiệt theo tuổiPhương pháp đo nhiệt độ phù hợp tùy thuộc vào độ tuổi của con bạn. Ví dụ, đo nhiệt độ trực tràng là cách tốt nhất để có kết quả chính xác đối với trẻ dưới 2 tuổi. Nhưng hầu hết trẻ em không thích đo nhiệt độ theo cách này. Đo nhiệt độ ở nách không chính xác nhưng nó sẽ cho bạn biết liệu con bạn có bị sốt hay không. Dưới đây là khuyến cáo lựa chọn đo thân nhiệt theo tuổi: 2. Trẻ sốt bao nhiêu độ là cao?Dưới đây là bảng phân độ sốt: Trong đa số trường hợp, sốt có thể được theo dõi và điều trị tại nhà. Tuy nhiên, điều quan trọng là cha mẹ cần biết khi nào nên đưa trẻ đi khám bệnh và khi nào cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt. 3. Cách chăm sóc trẻ sốt tại nhàa. Sử dụng thuốc hạ sốtDo bản chất của sốt là một phản ứng có lợi của cơ thể, phụ huynh chỉ nên sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ bị sốt 38,5 độ C trở lên. Thuốc có hiệu quả hạ sốt ở trẻ em là Acetaminophen hay Ibuprofen. - Acetaminophen có thể dùng mỗi 4 – 6 giờ khi cần, với liều 10 – 15 mg/kg/lần. - Ibuprofen là một thuốc khác có thể dùng để hạ sốt cho trẻ trên 6 tháng tuổi. Hãy báo bác sĩ của bạn trước khi sử dụng Ibuprofen cho trẻ, bác sĩ sẽ cho bạn biết liều dùng phù hợp. Chưa có tài liệu đầy đủ về tình trạng an toàn khi sử dụng kếp hợp Acetaminophen và Ibuprofen xen kẽ, nhưng cha mẹ cũng nên biết việc sử dụng cả 2 loại thuốc này sẽ ít an toàn hơn khi sử dụng một loại thuốc đơn thuần. Khi sử dụng thuốc hạ sốt, bạn cần lưu ý: - Aspirin không được chỉ định do có thể gây các bệnh lý nghiêm trọng như hội chứng Reye. - Trẻ nghi ngờ sốt xuất huyết không được sử dụng Ibuprofen. - Không cho trẻ dưới 2 tháng uống bất kỳ loại thuốc nào mà không có ý kiến của bác sĩ trước đó. - Thuốc hạ sốt chỉ được sử dụng khi cần thiết, và sẽ ngưng khi các triệu chứng không còn. b. Tắm nước ấm cho trẻCha mẹ nên cho trẻ dùng thuốc hạ sốt Acetaminophen trước khi tắm. Nếu chỉ tắm mà không dùng thuốc, trẻ có thể biểu hiện run do cơ thể cố nâng nhiệt độ cơ thể lên. Điều này có thể làm trẻ cảm thấy mệt hơn. Lưu ý, không được pha rượu vào nước tắm hoặc chà xát cơ thể trẻ với rượu hoặc tắm bằng nước lạnh. c. Một số cách để trẻ dễ chịu hơn khi sốtKhi bị sốt, trẻ có thể cảm thấy rất mệt mỏi và khó chịu. Dưới đây là một số cách mà cha mẹ có thể thực hiện để trẻ thấy dễ chịu hơn: - Cho trẻ uống nhiều nước để ngừa mất nước. Nước đun sôi để nguội, sữa, nước súp, nước trái cây đều là những chọn lựa tốt. - Nếu trẻ uống đủ nước, đừng cố ép trẻ ăn nếu trẻ không muốn. - Đảm bảo cho trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ. - Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát. Ủ ấm quá mức hay mặc quần áo quá dày có thể làm cho nhiệt độ của trẻ tăng thêm. - Nếu trẻ có biểu hiện lạnh run, hãy cho trẻ đắp thêm mền. Bỏ bớt mền đi khi trẻ không còn lạnh run nữa. 4. Khi nào cần đưa trẻ sốt đi khám?Mặc dù phần lớn các trường hợp trẻ sốt có thể khỏi bệnh bằng cách uống thuốc hạ sốt và chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, nếu trẻ còn nhỏ, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám nếu: - Trẻ < 3 tháng tuổi: Sốt 38ºC (đo ở trực tràng), ngay cả khi nhìn biểu hiện bên ngoài của trẻ vẫn có vẻ tốt. - Trẻ từ 3 – 36 tháng tuổi: Sốt ≥ 38ºC (đo ở trực tràng) kéo dài hơn 3 ngày, hoặc khi trẻ có những biểu hiện không tốt như bứt rứt, không chịu bú,… - Trẻ 3 – 36 tháng tuổi: Sốt ≥ 38,9ºC (đo ở trực tràng ). Ngoài ra, trẻ em ở mọi lứa tuổi cần đi khám khi: - Nhiệt độ đo ở miệng, trực tràng, tai hoặc trán từ 40ºC trở lên. - Nhiệt độ đo ở nách từ 39,4ºC trở lên. - Co giật do sốt. - Sốt liên tục không hạ (ngay cả khi chỉ kéo dài vài giờ). - Sốt ở trẻ có bệnh lý nền như bệnh tim, ung thư, lupus ban đỏ hệ thống hoặc thiếu máu hồng cầu hình liềm. - Sốt kèm theo phát ban trên da. Trên đây là một số hướng dẫn chung để tham khảo (không hoàn toàn đầy đủ để áp dụng cho mọi tình huống). Cha mẹ cần liên hệ với nhân viên y tế để có những hướng dẫn cụ thể hơn về tình trạng của con mình. Trẻ em sốt cao là bao nhiêu độ?Trẻ chỉ thật sự bị sốt từ 38 độ C Như vậy, trẻ bị sốt 38 độ C mới thật sự cần đến điều trị y khoa. Sốt cao 40 độ nên làm gì?Sốt trên 40°C có thể rất nguy hiểm vì với nhiệt độ này các hoạt động của cơ thể sẽ bị rối loạn nghiêm trọng, cần phải được xử trí hạ sốt kịp thời. Kiểm soát cơn sốt bằng chườm mát, thuốc hạ sốt paracetamol và bù nước điện giải. Sốt bất kể nhiệt độ ở trẻ dưới 6 tuần tuổi. Sốt cao bao nhiêu độ là nguy hiểm?- Sốt mức trung bình: Thân nhiệt tầm 39°C. - Sốt cao: Nhiệt độ lên đến 39 – 40°C. Khi thân nhiệt của người bệnh tăng cao đột ngột từ 40°C trở lên được xem là sốt cao, khi đó người bệnh sẽ rơi vào tình trạng nguy hiểm, cần được cấp cứu và xử trí ngay lập tức. Sốt cao 39 độ nên làm gì?- Nếu thân nhiệt bệnh nhân từ 39 độ C trở lên: Cần uống thuốc hạ sốt paracetamol theo đúng liều lượng, cân nặng và khoảng cách giữ hai lần uống thuốc ghi trong hướng dẫn sử dụng. Nếu bệnh nhân buồn nôn không uống được thuốc thì có thể dùng viên đạn nhét hậu môn. |
