- Chủ nhật, 27/03/2016 09:03 (GMT+7) “Nhiều người tham gia các cuộc thi, rồi đoạt giải, nhưng sau đó họ chìm đi rất nhanh. Nghệ sĩ cần sáng tạo, hát bằng cả trái tim và lao động để cống hiến liên tục cho khán giả. Sông Thao cố gắng làm điều đó, ra sản phẩm âm nhạc đều đặn để tên tuổi mình không bị lãng quên”.
 Tóc buông dài, xoăn nhẹ, diện cây jeans cá tính, một hình ảnh rất khác với cô ca sĩ thướt tha áo dài, vấn tóc hát trên sân khấu Sao Mai ngày nào. “Ngoài đời tôi vẫn ăn mặc trẻ trung, bụi bặm vậy” - Sông Thao nói. Sông Thao tự hào khoe về gia đình, về album đầu tay “Thay lời muốn nói” khi may mắn được người nghe đón nhận. Không muốn là bản sao của ai * Đã ai từng thắc mắc, với cá tính và vẻ bề ngoài này, tại sao Sông Thao lại chọn dòng nhạc dân gian để xây dựng con đường ca hát chuyên nghiệp? - Ngoài đời, tôi ăn mặc cá tính nên khi gặp ai cũng tưởng phải theo dòng nhạc Pop, nhạc nhẹ hay Hip-hop. Nhưng dân gian đã cùng tôi lớn lên, đã ngấm vào trong máu rồi. Tôi thích nghe ca trù, các làn điệu dân ca Bắc Bộ. Vì những câu hát đó đã quen thuộc và được mẹ truyền dạy từ nhỏ. Lớn hơn một chút, thì rong ruổi theo ông đi đàn hát ở khắp các sân đình của huyện Cẩm Giàng, Hải Dương. Nhạc dân gian còn là tuổi thơ của tôi. Tôi có thể hát được nhạc trẻ, kể cả nhạc thính phòng, nhưng dân gian là thế mạnh, là một phần trong mình và tôi đang từng bước khai thác thế mạnh đó. * Dòng nhạc này khá kén khán giả và chị có gì để tự tin không trở thành cái bóng của những tên tuổi gắn liền với dòng nhạc dân gian như Anh Thơ, Tân Nhàn...? - Đó là những người thầy của tôi, tôi rất thần tượng họ. Tôi cũng mong muốn sẽ tiếp nối con đường của các nghệ sĩ lớn như Anh Thơ, Tân Nhàn, nhưng đi theo không có nghĩa là “dập khuôn”. Vì tôi không muốn trở thành bản sao của ai cả. Sông Thao nghĩ cái gì là riêng của người khác rồi thì không nên học theo. Không phải cứ học thầy là phải giống thầy. Giọng của tôi không cao và sáng như giọng của ca sĩ Tân Nhàn, nhưng lại ấm và trầm. Không quá thiết tha như của Anh Thơ nhưng lại ngọt ngào, tình cảm. Yếu tố tình cảm trong nhạc dân gian rất quan trọng, nên mỗi khi lên sân khấu, tôi luôn tự nhủ phải hát bằng tất cả tình cảm và trái tim của mình Giải thưởng được khán giả bình chọn nhiều nhất, cũng như giải Ba dòng nhạc dân gian trong cuộc thi “Sao Mai 2015” là phần thưởng cho những nỗ lực của tôi. Tôi không bao giờ quên được cảm giác ấy, vì không nghĩ mình lại có khá nhiều khán giả ủng hộ đến vậy. Đó là động lực để Sông Thao tiếp tục theo đuổi dòng nhạc dân gian và con đường ca hát chuyên nghiệp. * Nhưng không phải ai cũng may mắn như Sông Thao để có đủ khả năng cho ra mắt album đầu tay, khi vừa bước ra từ một cuộc thi ca hát? - Nhiều người hỏi tôi có người “chống lưng” không? Tại sao vừa thi “Sao Mai” xong đã mua xe, rồi làm album. Tất cả những gì tôi có đều là nỗ lực của bản thân. Từ năm 2008, khi thi đỗ Trường Đại học Sư phạm nghệ thuật Trung ương, tôi đã bắt đầu đi hát kiếm tiền và tự trang trải cho việc học tập. Tôi chạy show hát đám cưới, cátsê đầu tiên tôi nhận được là 70.000 đồng cho 4 canh hát. Sau mỗi năm, cát xê tăng dần và trước khi đi thi “Sao Mai”, tôi và ông xã đã tích cóp mua được xe ôtô, và một số vốn để đầu tư cho những sản phẩm âm nhạc sau này. Rất nhiều ca sĩ khi có tiền thường đầu tư vào trang phục, dùng hàng hiệu, túi xách vài nghìn đô. Nhưng tôi sống giản dị, dân dã quen rồi. Tôi nghĩ vẻ ngoài của ca sĩ như chiếc bình hoa, chỉ có sự đầu tư vào giọng hát, vào nghệ thuật là bền vững. Vì vậy, thay vì tiêu tiền vào quần áo, thì tôi để dành đầu tư vào bài vở, cố gắng cho ra mắt các sản phẩm âm nhạc đều đặn mỗi năm, để tên tuổi mình không bị lãng quên, để dần quen thuộc hơn với khán giả. Không muốn mạo hiểm trong hôn nhân * Với sản phẩm đầu tay - album “Thay lời trái tim” - Sông Thao đã đầu tư thế nào? - Bây giờ làm sản phẩm âm nhạc rất tốn kém, nhưng may mắn tôi có ông xã hỗ trợ. Tôi làm album “Thay lời trái tim” trong vòng 3 tháng. Anh đảm nhận hết mọi việc từ dàn dựng, đến âm thanh. Anh chỉnh sửa cho tôi từng câu hát và cách diễn xuất. Còn tôi trực tiếp làm giám đốc sản xuất. Trong album có một số ca khúc tôi đã dự thi trong cuộc thi “Sao Mai” như “Tình làng quê”, “Đêm ả đào”… nhưng được phối lại theo cách mới mẻ hơn. Từ khi album ra mắt, tôi nhận được show diễn đều đặn và có được khán giả của riêng mình. Tôi cũng đang ấp ủ làm MV cho ca khúc do chính mình sáng tác về chủ đề quê hương và chồng sẽ tiếp tục là người bạn đồng hành cùng tôi trên con đường xây dựng sự nghiệp. * Mối quan hệ bầu show - ca sĩ trong showbiz lâu nay vẫn được cho là phức tạp, nhưng có vẻ với Sông Thao lại khá suôn sẻ, khi quyết định lấy “ông bầu” làm chồng? - Chúng tôi yêu và lấy nhau khi anh ấy là một thầy giáo dạy nhạc còn tôi là một cô bé đam mê ca hát. Gần một năm sau khi thi lên Hà Nội học đại học, tôi yêu anh. Đó là mối tình đầu của tôi. Một năm sau, tôi quyết định làm vợ anh. Thú thực tôi đã rất hoang mang vì không nghĩ mình lên xe hoa khi mới 19 tuổi. Sau khi cưới được hơn hai năm thì vợ chồng đón bé gái đầu lòng. Ông xã đã rất tâm lý, có khi cả tháng trời thức đêm để trông con thay vợ, lăn xả vào bếp nấu ăn. Tôi không bao giờ quên những ngày tháng đó. Sau 7 năm sống chung, Sông Thao chưa bao giờ hối hận về quyết định kết hôn sớm. Trong âm nhạc, tôi rất cầu toàn, luôn muốn sản phẩm sau phải tốt hơn trước, nhưng trong hôn nhân tôi không muốn mạo hiểm. Với Sông Thao, gia đình là điểm tựa và hạnh phúc hay không phần lớn phụ thuộc vào người phụ nữ. Ra ngoài có những lúc này, lúc khác, nhưng tôi luôn để những thị phi showbiz bên ngoài cánh cửa, để khi về nhà chỉ còn sự chân thành và tình yêu. Cảm ơn và chúc Sông Thao thành công!
Kỷ niệm “tình cờ được gặp Bác” Vào đoàn chuyên nghiệp từ ngày mới 17 tuổi, hành trang mang theo của cô gái quê lúa Yên Thành chỉ là một giọng hát cao vút, một cảm xúc tràn đầy, và trái tim yêu nghệ thuật, yêu khúc dân ca quê hương xứ Nghệ. Đến bây giờ khi hồi tưởng lại chặng đường ban đầu ấy, bà vẫn bồi hồi khôn nguôi khi nhắc về những kỷ niệm làm nghề những ngày đầu non trẻ, về những dấu mốc không thể nào nguôi quên. Năm 1961, khi mới vào đoàn mới được 2 năm, bà và anh chị em diễn viên Đoàn Văn công Nghệ An được thông báo sẽ có một buổi biểu diễn đặc biệt, phục vụ vị khách đặc biệt, đó là Bác Hồ kính yêu trong lần Người về thăm quê lần thứ hai.
“Không thể nói hết sự hồi hộp, mong ngóng. Chúng tôi, những anh chị em được lên sân khấu hát cho Bác nghe lần ấy ai ai cũng lóng ngóng đi ra đi vào, chốc chốc lại len lén nhìn xuống sân khấu nơi Bác sẽ đến” - NSƯT Song Thao kể lại. Hồi tưởng về những chặng đường gian khó của hoạt động nghệ thuật khi đất nước còn chiến tranh, NSƯT Song Thao nói rằng, bà và anh chị em đồng nghiệp hồi đó chỉ biết hát, tập vở, phục vụ cho quần chúng nhân dân và đúng là tận hiến cho nghệ thuật, luôn đau đáu làm thế nào để diễn cho hay mà không tơ hào đến bất cứ điều gì. Đến nỗi, lúc bà có thai lần thứ hai đã được 8 tháng vì không có diễn viên thay thế nên bà đã phải dùng khăn dài nịt cho bụng nhỏ để đóng vai một cô gái tiễn người yêu lên đường. “Diễn xong thì vã mồ hôi, vẫn biết như vậy là ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng thời chúng tôi khi nhân dân cần, Đoàn cần là cứ diễn, dù cho đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì” - NSƯT Song Thao chia sẻ. Có lẽ vì sự tận hiến đó mà bà được ông trời đền đáp. Đến năm 1965, khi đi dự liên hoan ca múa nhạc toàn miền Bắc, đang ở trong chương trình hội diễn, Bộ Văn hóa thông tin cử một số anh chị em là diễn viên Đoàn Ca múa tỉnh Nghệ An đến xem triển lãm ở Tràng Tiền. “Ban đầu cũng chỉ cảm thấy vui mừng, vinh dự vì được chọn là những gương mặt ưu tú đi xem triển lãm. Thế mà ngờ đâu đang đứng trong khán phòng triển lãm hôm đó, bỗng Bác Hồ xuất hiện, Người đi lối cửa sau, chúng tôi vỡ òa trong tiếng reo hò, Bác Hồ, ôi Bác Hồ...”. Thế là tất cả diễn viên có mặt hôm đó chạy lại ôm chầm lấy Bác, người vuốt râu, người khoác chặt tay Bác, sợ vuột mất Người. Trong phút giây bất ngờ đó Bác ân cần hỏi tên từng người, rồi hỏi quê quán ở đâu. “Khi Bác hỏi đến tôi, tôi nói to, dạ cháu quê Nghệ An, những tưởng Bác sẽ “ưu ái” hơn, nhưng ngờ đâu Bác trả lời: À các cháu đều là con cháu Bác cả nhỉ. Thế mới thấy sự vĩ đại mà dung dị của con người Hồ Chí Minh, Bác không muốn những người có mặt hôm đó chạnh lòng khi Bác có ý ưu ái hơn đối với bất cứ ai”. “Trông cây lại nhớ đến Người” và lần cuối cùng được gặp Bác Nhắc đến lần được gặp Người cuối cùng trong cuộc đời, NSƯT Song Thao vẫn thổn thức khôn nguôi. Đó là lần được gặp Bác mà bà nhận được nhiều lời chỉ dạy của Người, nhận được những bài học quý giá theo suốt bà trong chặng đường nghệ thuật. “Cũng vào năm 1965, sau khi dự liên hoan ca múa nhạc toàn miền Bắc, tôi và hai ca sỹ nữa được cử ở lại để hát cho Bác nghe. Ba chị em chúng tôi không ai bảo ai chỉ nhìn nhau mỉm cười lòng rộn rã niềm tự hào, niềm hạnh phúc”, NSƯT Song Thao kể. Rồi bà như đoán được rằng, Bác xa quê sẽ vô cùng nhớ điệu ví quê nhà, thế là bà ôn lại câu ví đò đưa sao cho thật nhuyễn, thật tình cảm: “Ơ...ơ chơ ai biết nước sông Lam răng là trong là đục/ Biết sống cuộc đời răng là nhục là vinh/ Thuyền em lên thác xuống ghềnh/ Nước non là nghĩa là tình ai ơi...”. “Khi phần biểu diễn của tôi kết thúc, Bác gật gù và nói: Địa phương ta nói từ “nước" thành từ “nác” cháu ạ. Chao ôi, tôi thật không ngờ Bác bận trăm công nghìn việc, Người xa quê đã lâu mà vẫn nhớ những chi tiết nhỏ như vậy”. Một chi tiết nhỏ được Bác chỉ dạy khiến bà mãi mãi khắc ghi. Đối với bà đó là động lực, là trọng trách của người nghệ sỹ. “Nghệ sỹ phải luôn chỉn chu, luôn trau dồi, không ngừng phấn đấu để xứng đáng là nghệ sỹ trong lòng nhân dân” - bà nói.
Khi nhắc về dấu mốc năm 1969, bà kể: “Năm ấy, Bộ Văn hóa thành lập đoàn không chuyên QK IV gồm những anh chị em “giỏi tay cày, hay tay súng” ra Hà Nội dự một lễ tuyên dương, chúng tôi được cử hát phục vụ cho các chiến sỹ. Mọi người lại hy vọng khấp khởi sẽ được gặp Bác. “Vì lúc đó chúng tôi lại được lệnh sẽ phải tập luyện thật nghiêm túc để biểu diễn cho một sự kiện nào đó quan trọng lắm. Vừa tập vừa khấp khởi vì nghĩ sẽ được gặp Bác Hồ lần nữa. Thế nhưng, trong một buổi tập, chúng tôi nghe trên loa phát thanh tin Bác đã mất. Mọi người bàng hoàng đến câm lặng, không ai nói với ai câu nào, nước mắt lã chã rơi,... cảm giác như đất dưới chân đang sụp xuống”. “Cũng thời điểm đó, nhận được tin văn công Nghệ An đang ở Hà Nội anh Đỗ Nhuận ghé qua chỗ Đoàn và đưa cho tôi bản nhạc anh vừa mới viết: “Trông cây lại nhớ đến Người”, bài hát được phát triển theo làn điệu dân ca Nghệ Tĩnh. “Mới vỡ bài 15 phút mà tôi đã hát được ngay, hai anh em vừa tập vừa hát trong nước mắt. Ngay sau đó tức tốc lên Đài Tiếng nói Việt Nam để thu âm. Bài hát được phát sóng sau ngày Bác mất, khi các đoàn khách quốc tế và nhân dân vào viếng Người”. Mỗi lần đến sinh nhật Bác, NSƯT Song Thao lại thấy hình ảnh Bác như đâu đây, kỷ niệm của những lần gặp Bác lại ùa về, lòng bà lại nhớ Bác khôn nguôi!
* NSƯT Song Thao sinh năm 1942, quê Yên Thành vào Đoàn Văn công Nghệ An năm 1959. Khi ở đoàn, bà vừa hát ca khúc, vừa hát chèo, vừa diễn kịch. * Bà từng vào vai cô Nghệ trong vở kịch hát lừng danh "Cô gái Sông Lam" của đạo diễn Nguyễn Trung Phong. * Ngoài ca kịch, bà còn là ca sỹ biểu diễn thành công các ca khúc Xa khơi, (Nguyễn Tài Tuệ), Buông áo em ra, (Hoàng Thành). Đặc biệt là người đầu tiên hát ca khúc "Trông cây lại nhớ đến Người" của Đỗ Nhuận. * Bà từng đoạt 2 HCV, 1 HCB tại các cuộc thi Tiếng hát hay toàn quốc, được thưởng Huy hiệu Bác Hồ. * Bà được phong Nghệ sỹ ưu tú năm 1984. |
