Bài viết hôm nay tớ sẽ chia sẻ với các bạn về thứ tự mình bôi các sản phẩm dưỡng da. Tớ thấy vẫn còn khá nhiều bạn băn khoăn và lấn cấn về vấn đề này. Thế nên tớ đã viết ra một hướng dẫn chung/khái quát và có ví dụ cụ thể để cho các bạn dễ hình dung. Mình bắt đầu nha :) Các bạn lưu ý là vì đây là hướng dẫn chung nên tớ sẽ liệt kê ra rất nhiều bước và thành phần, nhưng nó không có nghĩa là bạn dùng tất cả các sản phẩm nhé. Vâng, tớ biết là tớ hơi dư thừa khi viết điều này vì làm gì có ai mà đắp một đống thứ lên mặt cùng một lúc đâu; chỉ là ghi phòng hờ thế thôi ^^
THỨ TỰ SỬ DỤNG CÁC SẢN PHẨM CHĂM SÓC DA (1)Xịt khoáng(hydrosol mist) hoặcnước cân bằng làm dịu da(soothing toner) (2)Các sản phẩm chứa hoạt chất(active ingredient) cópH thấp đến cao(low to high pH) theo thứ tự: - Salicylic acid - AHAs (mandelic acid, glycolic acid, lactic acid) - L-ascorbic acid - (3) (bạn có thể sử dụng bước số 3 ở đây được rồi) - Các thành phần làm trắng/mờ thâm (Whitening ingredients) - (hydroquinone, azelaic acid, arbutin) - Retinoids - Antioxidants (niacinamide, các phái sinh của vitamin C) (03)Nước/tinh chất dưỡng(hydrating essence---Japanese lotion---serum/ampoule) (4)Sữa/kem dưỡng(moisturizer) cókết cấu lỏng đến đặc(thin to thick, watery to oily texture) theo thứ tự: - Humectant-based moisturizer - Emollient-based moisturizer - Occlusive-based moisturizer Giữa mỗi bước, mỗi hoạt chất các bạnchờ 15-20 phút.
1. Xịt khoáng Tớ không cần phải nói nhiều về xịt khoáng, cái này thì bạn nào cũng biết rồi ^^ Tác dụng của xịt khoáng là làm dịu da nhờ chứa selenium, một khoáng chất có tác dụng ngăn chặn sự sản xuất các cytokines gây viêm. Ngoài xịt khoáng,nước làm dịu da(soothing toner) chứa các chiết xuất từ thực vật (plant extracts) cũng là một lựa chọn được rất nhiều bạn yêu thích. Tác dụng của soothing toner cũng y như như xịt khoáng vậy đó. Những bạn nào có da nhạy cảm, thường hay bị đỏ lên sau khi rửa mặt thì nên có bước này trong chu trình dưỡng da của mình. Ngược lại, da bạn nào khỏe rồi thì hoàn toàn có thể skip bước này. Cácchiết xuấtcó tác dụngkháng viêmmà các bạn sẽ hay gặp trong toner là:aloe vera, allantoin, chamomilla recutita flower, cucumber, grape seed, green tea, licorice, mushroom, pycnogenol, sea whip, turmeric, witch haze 2. Các sản phẩm đặc trị cho da (treatment products) Thông thường, mình sẽ bắt đầu từ những sản phẩm chứa hoạt chất có pH thấp đến cao, nhưng vẫn có một số ngoại lệ (tớ sẽ viết cụ thể sau). Tớ có kẻ một cái bảng về các hoạt chất cũng như độ pH tương ứng cho các bạn dễ theo dõi nhé:
2.1. Tẩy da chết hóa học (chemical exfoliants)luôn là các hoạt chất bôi trước tất cả các hoạt chất khác. Mình có 2 loại chính là AHAs và BHA, loại nào tan trong dầu sẽ layer trước loại tan trong nước (vì tan trong dầu nên nó sẽ loại bỏ những dầu thừa nếu còn sót lại trong lỗ chân lông, nhờ vậy AHAs bôi sau sẽ phát huy hiệu quả tốt hơn). Theo nguyên tắc đó, mình có salicylic acid sẽ là lớp đầu tiên, mandelic acid vừa tan trong dầu vừa tan trong nước sẽ là lớp tiếp theo. Giữa hai AHAs tan trong nước là glycolic acid và lactic acid, glycolic acid có kích thước phân tử nhỏ hơn sẽ apply trước lactic acid có phân tử lớn. 2.2. L-ascorbic acid có pH axit từ 3.0-3.5 sẽ apply ngay sau bước tẩy da chết hóa học. 2.3. Whitening ingredients & 2.4. Retinoids Tớ sẽ nói hai nhóm này cùng một lúc vì hai nhóm này có cách sử dụng liên quan đến nhau. Trường hợp ngoại lệ mà tớ nói ở trên đó, nó nằm ở chỗ này đây. Sau đây là nguyên tắc chung để các bạn dễ nhớ:  Ghê chưa. Rõ ràng là hai nhóm này tụi nó không có ưa nhau; NHƯNG trong một số sách và thông tin trên mạng tớ google thần chưởng được thì các bác sĩ da liễu thường hay hướng dẫn mình trộn các thành phần làm trắng với retinoids, tỉ lệ 1:1 hoặc 1:2 gì đó, trộn lại và bôi. Cách sử dụng này cũng không có gì sai các bạn ạ. Mặc dù chúng (nhóm làm trắng và retinoids) có sở thích pH khác nhau, nhưng cả hai rất hợp để làm đôi bạn cùng tiến, không có chuyện chất này triệt tiêu chất kia. Các bạn sử dụng theo cách này cũng được luôn nhé. Tớ chỉ có một lưu ý là việc trộn hai thứ lại và bôi thì khả năng châm chích hơi bị cao đó. Bản thân việc layer lớp này đến lớp kia đã có thể là bị châm chích rồi, đằng này trộn lại nữa thì còn dữ dội hơn :D Nói tóm lại: hai nhóm này khá linh hoạt và mình có thể layer theo nhiều kiểu khác nhau ha ^^ 2.5. Nhóm các chất chống oxi hóa như niacinamide hay các phái sinh của vitamin C sẽ là nhóm hoạt chất cuối cùng mình layer. Có một bạn đã hỏi tớ về việc bôi L-ascorbic acid và niacinamide cùng một buổi (sáng/tối) liệu có ảnh hưởng gì không, chất này có làm mất tác dụng của chất kia hay không. Câu hỏi này rất hay và cũng phổ biến, tớ chắc chắn là nhiều bạn cũng có thắc mắc giống vậy. Và câu trả lời cho câu hỏi trên là có thể có nhưng không sao đâu.
Mình sẽ có 2 vấn đề đặt ra nhé: - Thứ nhất, như các bạn cũng đã biết, LAA và niacinamide có độ pH hoạt động khác nhau: bạn LAA thì có pH 3.0-3.5 trong khi bạn niacinamide có pH 5.5-6.5. Thế nên, vấn đề nảy sinh ra là nếu như mình bôi LAA rồi bôi liền niacinamide ngay sau đó, pH cao hơn của niacinamide có thể sẽ làm pH của LAA tăng nhẹ, dẫn đến việc LAA không phát huy tác dụng được tốt nhất nếu pH tăng lớn hơn 4. - Vấn đề thứ hai nảy sinh ra liên quan đến niacinamide đó là: mặc dù niacinamide khá ổn định, nhưng trong môi trường quá axit (hoặc quá baz), niacinamide sẽ bị thủy phân thành niacin, mà niacin lại làm tăng sự tiết ra prostaglandin, dẫn đến việc da mình đỏ lên (flushing) và có thể châm chích (irritating) nữa. Niacin ít được sử dụng trong skincare, nhưng không phải là không có, tớ ví dụ như hầu hết các sản phẩm La Mer đều có chứa một tỉ lệ rất rất nhỏ niacin; hay một phái sinh của niacin đó là myristyl nicotinate xuất hiện trong các sp của NIA24. Chính vì sự kém ổn định của niacinamide trong môi trường axit, nó được khuyến cáo là tránh layer với những hoạt chất có pH axit như LAA chẳng hạn. Nhưng các bạn yên tâm là tốc độ thủy phân của niacinamide thành niacin rất chậm. Nghiên cứu chỉ ra rằng ở 89.6 độ C, pH ~ 2.03, chỉ có 25% niacinamide thủy phân thành niacin trong thời gian hơn 25 tiếng, 50% niacinamide thủy phân thành niacin trong hơn 75 tiếng, Đây là thí nghiệm ở nhiệt độ 89.6 độ C, còn với nhiệt độ phòng thì tốc độ thủy phân sẽ còn chậm hơn nữa.
Vậy là yên tâm rồi ^^ Mặc dù là an toàn, nhưng để chắc chắn là niacinamide không bị thủy phân, các bạn nên bôi hai sản phẩm chứa LAA và niacinamide cách nhau 20 phút cho chắc ăn nha ^^ Tóm lại là: các bạn hoàn toàn có thể layer 2 sản phẩm chứa LAA và niacinamide cùng một lúc mà không phải lo lắng gì cả nhé. 3. Nước/tinh chất dưỡng (hydrating essence---hydrating Japanese lotion---hydrating serum/ampoule) Bước số 3 này gồm ba sản phẩm theo thứ tự apply gồm: essence---Japanese lotion---serum Trước khi đi vô phần chi tiết của ba loại sản phẩm này, tớ có một số lưu ý cho các bạn: - Trong phần thứ tự layer các sản phẩm dưỡng da ở đầu trang, tớ có để bước số 3 này sau bước apply LAA và trước nhóm thành phần làm trắng. Mục đích là để các bạn linh hoạt hơn trong việc layer các sản phẩm của mình, bởi vì cái khó khăn mà nhiều bạn hay gặp là sự khác biệt về texture, thường các thành phần làm trắng hay retinoids có dạng kem, đặc; trong khi bước số 3 lại gồm các sản phẩm có kết cấu lỏng hơn rất nhiều. Vì vậy, hãy linh hoạt layer bước 3 trước các loại kem làm trắng/retinoids nếu bạn cảm thấy cái chất kem đó quá đặc. Và cũng đừng lo là bước số 3 này ảnh hưởng ghê gớm đến tác dụng của các hoạt chất làm trắng/retinoids nhé bởi vì nó (các sp ở bước 3) chỉ là các humectants, cấp ẩm cho da, đơn thuần là bland moisturizers thôi. - Thứ 2, như tớ vừa nói, ba loại sản phẩm này đều chỉ có tác dụng chính là cấp ẩm cho da, làm da bạn mướt hơn, mềm hơn, mọng hơn; cho nên các bạn hoàn toàn có thể chỉ cần chọn 1 trong 3 loại là đủ rồi, không cần phải bôi hết cả ba. Đây là một bước cần thiết cho những bạn nào đang bị tình trạng da thiếu nước (dehydrated skin). Còn đối với những bạn da không thiếu nước thì không cần cũng được, thêm vô thì càng tốt, dẫu sao thì mình vẫn còn bước số 4 nữa mà ^^
3.1. Essence Còn gọi là pre-serum, serum đầu tiên hay các bạn có thể gọi là nước thánh, nước tiên gì cũng được. Thành phần của các loại nước cấp ẩm này là các loại nấm lên men, vi khuẩn lên men, tảo biển lên men, củ cải lên men Nói chung cái gì lên men đều có tác dụng cấp ẩm cho da rất tốt. Vì sao nó có tác dụng này? Các bạn hãy liên tưởng đến việc mình muối dưa, muối kim chi hay làm sữa chua đó, việc lên men chua sẽ giúp tạo thành các axit nhẹ như lactic acid. Lactic acid thường được biết đến như là một AHA, tẩy da chết hóa học, trong điều kiện nồng độ > 5% và pH < 4; Nếu nồng độ < 5% hoặc > 5% mà pH > 4 thì lactic acid cũng chỉ có tác dụng như một humectant mà thôi. Tớ gọi các thành phần lên men (probiotics) trong các nước dưỡng cấp ẩm là humectants thế hệ mới ạ, vì bây giờ mấy ai xài glycerin hay hyaluronic acid để cấp ẩm cho da nữa, texture dính dính khó chịu mà nghe cũng thật quê mùa =)) 3.2. Hydrating lotion Sau khi apply nước cấp ẩm, bước tiếp theo mình sẽ layer đến hydrating lotion, lotion ở đây là theo cách gọi của các bạn Nhật thôi, chứ không phải là dạng sữa hay kem dưỡng như bước số 4. Thật ra lotion cũng giống như essence vậy, chỉ khác ở chỗ texture của nó dầy hơn essence một tẹo và khá là dính bởi vì sử dụng humectants truyền thống, cổ lỗ sĩ và rẻ như glycerin, nhóm glycols, hyaluronic acid (không rẻ lắm nhưng vẫn rẻ hơn probiotics), Dĩ nhiên so về sự hiệu quả thì không cái nào hơn cái nào cả, tùy theo sở thích của các bạn mà chọn essence hay lotion thôi ^^ 3.3. Serum Cuối cùng là là bước serum. Sự khác nhau giữa essence/lotion và serum đó là: - Texture: một bên (essence/lotion) lỏng như nước, một bên (serum) dầy hơn, dạng giống gel hoặc sữa. - Thành phần: mặc dù cùng có base chính là các chất cấp ẩm (humectants) nhưng giữa chúng có sự khác biệt về thành phần mà các bạn có thể dễ dàng nhận ra là essence/lotion gần như chỉ đơn thuần là bland moisturizer, trong khi serum ngoài dưỡng ẩm ra, nó còn có thể có thêm một số active ingredients, có tác dụng sửa chữa, hồi phục nhẹ những hư tổn cho da. 4. Moisturizer Bước cuối cùng trong chu trình dưỡng da đó chính là các sữa/kem dưỡng. Dựa theo thành phần của chúng thì mình chia ra là 3 loại theo thứ tự layer: - Các kem dưỡng chứa thành phần cấp ẩm (humectant-based moisturizers)
Một lần nữa, các bạn không nhất thiết phải xài đủ cả 3 loại kem này đâu nhé mà tùy theo tình trạng da của mình, lựa chọn loại phù hợp nhất: - Với những bạn nào có tình trạng da thiếu nước, da mệt mỏi, xanh xao, thiếu sức sống, thường bị căng sau khi xài SRM, nhóm kem cấp ẩm chính là một sự bổ sung tuyệt vời. Các bạn ơi, tớ càng viết càng đuối rồi nên không thể nào nói sâu thêm vô phần humectants, emollients và occlusives được. Thôi thì tớ đưa ra phần ví dụ và in đậm thành phần, các ban nhìn vô rồi sẽ hiểu thôi. Nói chung là các nhóm kem này nó khác nhau ở thành phần base chính đó, tớ ví dụ như nhóm kem cấp ẩm thì thành phần số 2, 3, 4 sẽ là humectants (số 1 thì chắc chắn là nước rồi). Với nhóm làm mềm, thành phần chính thứ 2 sau nước sẽ là các loại dầu, phổ biến nhất là dầu khoáng (mineral oil/paraffinum liquidum), các loại dầu thực vật, bơ shea, Còn nhóm khóa ẩm, base chính của nó đứng số 1 sẽ là petrolatum. Đơn giản thế thôi. Trích dẫn theo beauty blogger Chieclavotinh |
