Show
đặc điểm của truyện là gì ? Các câu hỏi tương tự
Nghĩa của từ 1. Giả trong sứ giả có nghĩa là người, kẻ. Hãy tìm một số từ có yếu tố giả được dùng theo nghĩa như vậy và giải thích nghĩa của những từ đó. 2. Trong truyện Thánh Gióng (Nguyễn Đồng Chi kể) có nhiều cụm từ chỉ đặc điểm của sự vật như: nặng không thê tưởng tượng nỗi (miêu tả ngựa sắt và những vật dụng được rèn cho Gióng), cao to sửng sững (miêu tả Gióng). Tìm những từ ngữ phù hợp để thay thế cho các từ ngữ in đậm. 3. Trong truyện Thánh Gióng (Nguyễn Đồng Chỉ kể) có nhiều cụm từ chỉ hoạt động của sự vật như: kéo đến ầm ầm (miêu tả quân sĩ của vua khi đến nhà Gióng), hì hục khiêng (miêu tả hành động của quân sĩ nhà vua khi mang ngựa, gươm, giáp và nón cho Gióng), nằm ngổn ngang (miêu tả xác của quân giặc), trói nghiền (miêu tả hành động của quân dân vua Hùng đối với quân giặc). Tìm những từ ngữ phù hợp để thay thế cho các từ ngữ in đậm. Biện pháp tu từ 4. Trong truyện Thánh Gióng (Nguyễn Đồng Chi kể) có những cụm từ dùng biện pháp tu từ so sánh như: lớn như thổi (miêu tả Gióng), hét lên một tiếng như tiếng sấm (miêu tả tiếng hét của Gióng), phi như bay (miêu tả ngựa của Gióng), loang loáng như chớp giật (miêu tả lưỡi gươm của Gióng), khóc như ri (miêu tả tiếng kêu khóc của quân giặc). Giải thích nghĩa của mỗi cụm từ và cho biết tác dụng của việc dùng biện pháp tu từ so sánh trong những cụm từ trên. Từ láy 5. Tìm từ láy trong đoạn trích từ Thế rồi Gióng mặc giáp sắt đến bay thẳng lên trời. Cho biết quan hệ láy âm giữa các tiếng trong những từ láy tìm được.
(Last Updated On: 27/06/2022 by Lytuong.net) Truyện ngắn là hình thức tự sự cỡ nhỏ, thường được viết bằng văn xuôi, để người đọc tiếp thu liền một mạch, đọc một hơi không nghỉ. Truyện ngắn hiện đại là một kiểu tư duy mới, một cách nhìn cuộc đời, một cách nắm bắt đời sống rất riêng, mang tính chất thể loại. Cho nên truyện ngắn đích thực xuất hiện tương đối muộn trong lịch sử văn học. 2. Đặc trưng về nội dung và hình thức của truyện ngắnTruyện ngắn là hình thức tự sự cỡ nhỏ. Khuôn khổ ngắn nhiều khi làm cho truyện ngắn có vẻ gần gũi với các hình thức truyện kể dân gian như truyện cổ tích, giai thoại, truyện cười, hoặc gần với những bài kí ngắn. Nhưng thực ra không phải. Nó gần với tiểu thuyết hơn cả bởi là hình thức tự sự tái hiện cuộc sống đương thời. Nội dung thể loại truyện ngắn có thể rất khác nhau, bao trùm hầu hết các phương diện của đời sống: đời tư, thế sự, hay sử thi, nhưng cái độc đáo của nó lại là ngắn, dung lượng thường hạn chế. Truyện ngắn thường ít nhân vật, ít sự kiện phức tạp, chồng chéo. Nó có thể kể về cả một cuộc đời hay một đoạn đời, một sự kiện hay một “chốc lát” trong cuộc sống nhân vật, nhưng cái chính của truyện ngắn không phải là ở hệ thống sự kiện, ở độ lớn của số trang, mà ở cái nhìn tự sự đối với cuộc đời. Tác giả truyện ngắn thường hướng tới khắc họa một hiện tượng, phát hiện một nét bản chất trong quan hệ nhân sinh hay đời sống tâm hồn con người. Chỗ khác biệt quan trọng giữa tiểu thuyết và truyện ngắn là, nếu nhân vật chính của tiểu thuyết thường là một thế giới, thì nhân vật truyện ngắn là một mảnh nhỏ của thế giới, hiện thân cho một trạng thái quan hệ xã hội, ý thức xã hội hoặc trạng thái tồn tại của con người. Cốt truyện của truyện ngắn có thể là nổi bật, hấp dẫn, thường tự giới hạn về thời gian, không gian; nhưng chức năng của nó nói chung là để nhận ra một điều gì sâu sắc về con người và cuộc đời. Bên hồ Hàm Nguyệt (Phạm Thị Kim Nhường), Đôi cánh của Ngựa trắng (Thy Ngọc), Điểm tám (Nguyên Hương), Chú Đất Nung (Nguyễn Kiên), Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh), Bây giờ bạn ở đâu? (Trần Thiên Hương), Mặt trời bé con của tôi (Thùy Linh),… thể hiện rất rõ đặc điểm này. Kết cấu của truyện ngắn thường là một sự tương phản, liên tưởng. Ở Bên hồ Hàm nguyệt, sự tương phản thể hiện rất rõ giữa hoàn cảnh tội nghiệp, đáng thương của chị Ngàn – một cô gái mồ côi mẹ, lại mù lòa – với sự hiền thảo, chăm khéo và cái tâm sống hết lòng vì người khác, không nghĩ đến bất hạnh của bản thân mình ở nhân vật. Điều này tác động rất lớn đến nhân vật Tâm – người kể chuyện, nó kéo dòng suy tưởng, dòng tâm trạng của cô bé vượt thoát sự hữu hạn của không gian, thời gian để hướng tới vẻ đẹp trường cửu của thiên lương con người. Bút pháp trần thuật tiêu biểu của truyện ngắn là chấm phá. Yếu tố có ý nghĩa quan trọng bậc nhất của thể loại này là chi tiết có dung lượng lớn và hành văn mang ẩn ý, tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết. Với truyện Điểm tám của Nguyên Hương, chi tiết lá thư đầy lỗi chính tả mà lần đầu tiên trong đời người bố cầm bút viết cho con trai đang đi học xa, ngoài chức năng bùng nổ giá trị thẩm mĩ và tính nhân văn rất tự nhiên nhưng cũng hết sức bất ngờ, nó còn có sức ám ảnh, tạo ra sự xúc động, trân trọng rất lớn ở độc giả… Bức tranh trong truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh), sự đấu tranh giữa “tay phải” và “tay trái” trong Kẻ thù (Quế Hương), lời ước dưới trăng của chị Ngàn (Bên hồ Hàm Nguyệt)… cũng là những chi tiết đắt giá, gắn với ý nghĩa, chủ đề của tác phẩm, khiến truyện lưu dấu ấn đậm sâu trong người đọc. Với những đặc trưng về nội dung và hình thức ở trên, truyện ngắn là một thể loại dân chủ, gần gũi với đời sống hằng ngày, lại súc tích, dễ đọc, gắn liền với hoạt động báo chí, có tác dụng, ảnh hưởng kịp thời trong đời sống. Cùng với thơ, truyện ngắn là một thể loại rất gần gũi, phù hợp với đặc trưng tiếp nhận thẩm mĩ của thiếu nhi. (Nguồn tham khảo: Bùi Thanh Truyền, Giáo trình văn học 1)
Văn học dân gian là phần nội dung quan trọng trong chương trình Ngữ văn phổ thông. Vậy Đặc trưng cơ bản của văn học dân gian là gì? Văn học dân gian là gì?Văn học dân gian là một di sản nghệ thuật được truyền qua nhiều thế hệ của dân tộc. Văn học dân gian là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyền miệng được tập thể sáng tạo, nhằm mục đích phục vụ trực tiếp cho những sinh hoạt khác nhau trong đời sống cộng đồng. Ở Việt Nam hiện các thuật ngữ sau đây được xem là tương đương : Văn học dân gian, sáng tác nghệ thuật truyền miệng của nhân dân, folklore ngôn từ ( folkore văn học ). Văn học dân gian và văn học viết đều là những sáng tác văn học và có đặc điểm riêng, Đặc trưng cơ bản của văn học dân gian là gì cũng là câu hỏi được quan tâm. Có thể thấy văn học dân gian có một số đặc trưng cơ bản như sau: – Thứ nhất: Tính truyền miệng của văn học dân gianTruyền miệng là phương thức sáng tác và lưu truyền của văn học dân gian. Văn học truyền miệng ra đời từ thời dân tộc chưa có chữ viết. Tuy nhiên, khi dân tộc đã có chữ viết và văn học viết, thì văn học truyền miệng vẫn tiếp tục phát triển, một mặt do đại đa số nhân dân không có điều kiện học hành để hưởng thụ thành tựu của văn học viết ; mặt khác, do văn học viết không thể hiện được đầy đủ tư tưởng, tình cảm, nguyện vong, thị hiếu và tập quán sinh hoạt nghệ thuật của nhân dân. Vì thế, nhiều người có học mà chịu ảnh hưởng tư tưởng nhân dân cũng tham gia sáng tác và lưu truyền văn học dân gian. + Văn học dân gian có nhiều hình thức diễn xướng khác nhau: tục ngữ thì nói, truyện thơ thì ngâm, ca dao thì hát, cổ tích thì kể, chèo tuồng thì diễn… + Do tồn tại, lưu hành bằng phương thức truyền miệng nên tác phẩm văn học dân gian thường ngắn gọn, dễ nhớ và có thể dễ dàng thêm bớt bởi người đời sau. – Thứ hai: Tính tập thể của văn học dân gianNhững tác phẩm văn học dân gian là sáng tác của nhân dân, nhưng không phải tất cả nhân dân đều là tác giả của văn học dân gian. Tập thể là một biểu hiện khác của phương thức sáng tác và lưu truyền của văn học dân gian. Có những tác phẩm văn học dân gian ngay từ nguồn gốc đã là công trình sáng tác tập thể của cộng đồng. Đồng thời, cũng có những tác phẩm mà xét về nguồn gốc là sáng tác cá nhân. Dù lúc đầu có thể do một cá nhân sáng tác nhưng trong khi lưu truyền qua những người khác nhau, các địa phương, thời gian khác nhau, tác phẩm văn học dân gian luôn luôn có khả năng tiếp nhận những yếu tố sáng tác mới và trở thành sở hữu tập thể. Quá trình sáng tác, lưu truyền có tính chất tập thể và bằng con đường truyền miệng như trên đã tạo nên hai đặc điểm nổi bật: + Về phương diện hình thức tồn tại, tác phẩm văn học dân gian thường có nhiều dị bản. Số lượng dị bản khác nhau tuỳ theo tác phẩm ấy thuộc thể loại nào. + Về phương diện nội dung, khi miêu tả và biểu hiện đời sống, văn học dân gian chỉ quan tâm tới những gì là chung cho cả một cộng đồng người. Phần lớn những gì có tính chất riêng biệt, độc đáo trong cuộc đời, trong tư tưởng, tình cảm của một cá nhân thì bị xoá nhòa, bị quên đi. Văn học dân gian là tiếng nói chung của một cộng đồng, không phải là tiếng nói riêng của một tác giả như văn học viết.  Các thể loại văn học dân gianMột số thể loại của văn học dân gian gồm có: + Truyền thuyết là những truyện kể truyền miệng kể lại truyện tích các nhân vật lịch sử hoặc giải thích nguồn gốc các phong vật địa phương theo quan điểm của nhân dân, biện pháp nghệ thuật phổ biến của nó là khoa trương, phóng đại, đồng thời nó cũng sử dụng yếu tố hư ảo, thần kỳ như cổ tích và thần thoại. Ví dụ: Truyền thuyết Bánh chưng – bánh giày, truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy ; Truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh; Truyền thuyết Thánh Gióng…. + Truyện cổ tích: là một thể loại văn học được tự sự dân gian sáng tác có xu thế hư cấu, bao gồm cổ tích thần kỳ, cổ tích thế sự, cổ tích phiêu lưu và cổ tích loài vật. Đây là loại truyện ngắn, chủ yếu kể về các nhân vật dân gian hư cấu, như tiên, yêu tinh, thần tiên… và thường là có phép thuật, hay bùa mê. Ví dụ: Truyện cổ tích Tấm Cám, Truyện cổ tích cây tre trăm đốt, Truyện cổ tích cây khế, Truyện cổ tích Sọ Dừa, Truyện cổ tích Sự tích trầu cau… + Thần thoại: Là thể loại văn học dân gian nhằm kể lại sự tích các vị thần sáng tạo thế giới tự nhiên và văn hóa, phản ánh nhận thức của con người thời cổ đại về nguồn gốc của thế giới và đời sống con người Ví dụ: Trần Trụ trời, Lạc Long Quân – Âu Cơ… + Sử thi: chỉ những tác phẩm theo thể tự sự, có nội dung hàm chứa những bức tranh rộng và hoàn chỉnh về đời sống nhân dân với nhân vật trung tâm là những anh hùng, dũng sĩ đại diện cho một thế giới nào đó. Ví dụ: Sử thi Đăm Săn (dân tộc Êđê), Đẻ đất đẻ nước (dân tộc Mường)… + Truyện ngụ ngôn: là truyện kể dân gian bằng văn xuôi hay bằng thơ, mượn chuyện về loài vật, đồ vật, cây cỏ… làm ẩn dụ, hoặc chính chuyện con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện đời, chuyện người, nhằm nêu lên bài học luân lí. Ví dụ: Cáo mượn oai hùm, Rùa và thỏ… + Truyện cười: là một lĩnh vực truyện kể dân gian rộng lớn, đa dạng, phức tạp bao gồm những hình thức được gọi bằng những danh từ khác nhau có tác dụng gây cười, lấy tiếng cười để khen chê và mua vui,giải trí Ví dụ: Thầy bói xem voi, lợn cưới áo mới,… + Tục ngữ: Tục ngữ là những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, thể hiện những kinh nhiệm dân gian về mọi mặt (tự nhiên, lao động sản xuất, xã hội), được nhân dân vận dụng vào đời sống, suy nghĩ và lời ăn tiếng nói hàng ngày. Đây là một thể loại văn học dân gian… Ví dụ: Cơn đằng đông, vừa trông vừa chạy Cơn đằng nam, vừa làm vừa ăn Ngày tháng mười chưa cười đã tối. Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa. Ráng mỡ gà, có nhà thì giữ. Tháng bảy kiến bò, chỉ lo lại lụt. + Câu đố: là thể loại văn học dân gian phản ánh sự vật hiện tượng theo lối nói chệch. Khi sáng tạo câu đố, người ta tìm đặc trưng và chức năng của từng vật cá biệt và sau đó phản ánh thông qua sự so sánh, hình tượng hóa. Ví dụ: Đầu dê đuôi ốc (đáp án: Con dốc). Nhà xanh mà đóng khố xanh/Tra đỗ, trồng hành, thả lợn vào trong (chiếc bánh chưng). + Ca dao: là thơ ca dân gian Việt Nam được truyền miệng dưới dạng những câu hát không theo một điệu nhất định, thường phổ biến theo thể thơ lục bát cho dễ nhớ, dễ thuộc. Ví dụ: “Trong đầm gì đẹp bằng sen Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng Nhị vàng bông trắng lá xanh Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. (Ca dao) + Vè: Vè là thể loại tự sự dân gian, có hình thức văn vần, giàu tính thời sự, phản ánh kịp thời các sự kiện xảy ra trong làng, trong nước, qua đó thể hiện thái độ khen chê của dân gian đối với các sự kiện đó. + Truyện thơ: được sáng tác bằng chữ Nôm và phần lớn được viết theo thể lục bát- thể thơ quen thuộc nhất với quần chúng. Ví dụ: Phạm Công – Cúc Hoa ; Tống Trân – Cúc Hoa ; Tiễn dặn người yêu…. + Chèo: là một loại hình nghệ thuật sân khấu cổ truyền Việt Nam. Chèo phát triển mạnh ở phía bắc Việt Nam. Ví dụ: Thị Mầu lên chùa, Quan Âm Thị Kính,… Với những thông tin trên đây, chúng tôi tin rằng Quý khách hàng đã phần nào nắm được nội dung đặc trưng cơ bản của văn học dân gian là gì?. Trong trường hợp Quý khách hàng có bất cứ thắc mắc gì về bài viết cũng như vấn đề có liên quan, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ thực hiện. |
