Giảm cân trong 1 tuần là phương pháp được nhiều người áp dụng hiện nay. Ưu điểm của phương pháp này là nhanh chóng và an toàn. Để giảm được khoảng 0.5kg mỗi tuần, bạn cần cắt giảm từ 500 1000 ca-lo mỗi ngày trong chế độ ăn uống của mình. Tuy nhiên, nếu như bạn không tuân thủ đúng nguyên tắc, việc giảm cân trong vòng 1 tuần sẽ mang đến những hệ lụy tiêu cực cho sức khỏe của bạn. Dưới đây là những phương pháp giúp bạn có thể đạt được mục tiêu. Show
1. Sự thật về quan niệm giảm cân nhanh trong 1 tuần1.1 Lượng calorie cần giảm là bao nhiêu?Đối với chế độ giảm cân hiệu quả trong 1 tuần thì số cân nặng giảm hợp lý và an toàn nhất là khoảng 0.5-1kg. Để bạn giảm được số cân nặng này thì bạn cần giảm được 500 1000 ca-lo/ ngày, tương đương với 3500 7000 calo/ tuần. Nhiều bài quảng cáo giới thiệu rằng có thể giảm từ 5-7kg 1 tuần. Nếu theo quy ước trên, với mức giảm từ 0.5-1kg cân nặng, bạn cần giảm 3500-7000 calo trong 1 tuần, vậy để giảm 5-7kg tương đương với việc giảm 17.500 đến 35.000 calo/tuần, lấy con số này chia cho 7 ngày = giảm 2500 5000 calo/ngày. Với mức tiêu thụ năng lượng trung bình của người Việt từ 2200-2500 calo/ngày, thì mức giảm trên thật vô lý. Kiểm soát lượng ca-lo nạp vào cơ thể là cách kiểm soát cân nặng tốt nhất trong 1 tuần1.2 Giảm cân nhanh chóng, thực chất là làm cơ thể mất nướcNhững phương pháp giảm cân cấp tốc trong 3 ngày, 5 ngày, 7 ngày, thực chất là những phương pháp làm giảm lượng nước trong cơ thể của chúng ta. Do khi giảm cân cấp tốc, lượng nước trong cơ thể sẽ dễ hao hụt hơn là các mô mỡ. Điều này có thể giúp bạn nhanh chóng chạm đến cân nặng mà mình mong muốn. Tuy nhiên, giảm cân nhiều không hề có lợi vì chúng sẽ khiến các hoạt động trao đổi chất trong cơ thể bị mất ổn định, cơ thể suy nhược nhanh chóng, cân nặng sẽ tăng lại như cũ. Giảm nhiều cân trong thời gian ngắn đem đến những hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe của bạn1.3 Cần có thời gian để mỡ thừa được đốt cháyCác mô mỡ có liên kết rất vững chắc, chúng cần nhiều thời gian để bị đốt cháy hơn bạn nghĩ. Do đó, cách giảm cân an toàn nhất là bạn nên tăng cơ, giảm mỡ. Thời gian giảm mỡ sẽ tùy vào cơ địa của mỗi người và các mô mỡ chắc chắn không thể bị biến mất hoàn toàn chỉ sau một vài ngày được. 1.4 Nhịn ăn để giảm cân không được khuyến khíchNhịn ăn giúp giảm lượng ca-lo, điều này là đúng. Tuy nhiên, việc nhịn ăn không được khuyến khích. Khi bạn nhịn ăn quá lâu, năng lượng cung cấp cho cơ thể không đủ, cơ thể nhanh chóng suy nhược, mệt mỏi, ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống dạ dày, gan, thận, về lâu dài sẽ rất ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, bạn nên xây dựng thực đơn giảm cân lành mạnh, tránh các thực phẩm có nhiều ca-lo, đường, tinh bột và chất béo. Việc nhịn ăn để giảm ca-lo không được khuyến khíchXem thêm: >> Thực đơn giảm cân nhanh cho nữ hiệu quả và khoa học1.5 Giảm cân không cần luyện tập, sai lầmGiảm cân trong 1 tuần ngoài việc xây dựng thực đơn, bạn cần phải siêng năng tập luyện. Tập luyện không chỉ giúp đốt cháy ca-lo mà còn giúp vóc dáng của bạn cân đối, các cơ chắc khỏe hơn. Luyện tập là yếu tố quan trọng trong quá trình giảm cân bên cạnh chế độ dinh dưỡng2. Các phương pháp giảm cân nhanh chóng trong 1 tuần2.1 Ăn ít carbs và bổ sung proteinChế độ ăn kiêng low-carb không chỉ giúp bạn có một thân hình thon gọn mà còn góp phần nâng cao sức khỏe của bạn. Việc ăn ít tinh bột trắng như cơm, phở, bánh mì có tác dụng giảm lượng ca-lo dung nạp vào cơ thể, ngăn tình trạng tích tụ mỡ thừa. Trong khi đó, việc bổ sung protein có tác dụngcung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể, giúp giảm cảm giác thèm ăn và tăng sự săn chắc của cơ bắp. Ăn ít ca-lo và bổ sung thêm nhiều protein để cải thiện cân nặng trong 1 tuầnXem thêm thông tin: >> Những cách ăn kiêng giảm cân hiệu quả được sử dụng nhiều nhất hiện nay >> Bật mí thuốc giảm cân nào hiệu quả và an toàn được chị em yêu thích? 2.2 Hạn chế đồ chiên xào, nhiều dầu mỡKhi bạn đang áp dụng thực đơn ăn kiêng thì hãy ưu tiên những thực phẩm chế biến đơn giản nhất như luộc, hấp, Những thực phẩm chiên, xào và qua chế biến nhiều lần thường bị mất các dưỡng chất, vitamin quan trọng và chứa nhiều dầu mỡ không tốt cho cơ thể. Đặc biệt, những món ăn có nhiều sốt như bò né, sườn xào chua ngọt,cũng nên cắt giảm. Hạn chế những thực phẩm nhiều dầu mỡGợi ý bạn: >> Các loại thực phẩm giảm cân giúp đốt mỡ hiệu quả >> Chia sẻ kinh nghiệm giảm cân thành công cực hữu ích mà bạn không nên bỏ qua 2.3 Kiểm soát lượng ca-lo mỗi ngàyKiểm soát lượng ca-lo dung nạp vào cơ thể là yếu tố quyết định sự thành công của việc thay đổi cân nặng trong 1 tuần. Bạn có thể thực hiện tính toán và kiểm soát lượng ca-lo như sau:
Phân chia khẩu phần ăn rõ ràng 2.4 Nhịn ăn gián đoạn, không phải là nhịn ănNhịn ăn gián đoạn giúp ép cơ thể của bạn tiêu hao lượng ca-lo dư thừa để hoạt động. Điều này giúp bạn hạn chế được lượng ca-lo dung nạp vào cơ thể. Đối với phương pháp này, bạn có thể xen kẽ các bữa ăn giữa những hoạt động hàng ngày. Phương pháp nhịn ăn gián đoạn 16/8 2.5 Uống nhiều nước và không dùng chất kích thíchUống nhiều nước giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường quá trình trao đổi chất, giảm cảm giác thèm ăn. Đây là phương pháp được khuyến cáo nên áp dụng để cải thiện cân nặng của bạn. Từ đó giúp cân nặng nhanh chóng được kiểm soát mà vẫn đảm bảo cơ thể khỏe mạnh. Uống 500 mL nước 30 phút trước mỗi bữa ăn có thể được sử dụng kết hợp với chế độ ăn kiêng giảm ca-lo để giảm cân nhiều hơn ở người trung niên và người lớn tuổi thừa cân hoặc béo phì. Nó có NHMRC (Hội đồng Nghiên cứu Y tế và Sức khỏe Quốc gia) cấp độ 2 bằng chứng về hiệu quả và các tác dụng phụ khó có thể xảy ra. Có một số cân nhắc, và việc can thiệp sẽ được chống chỉ định ở những bệnh nhân suy tim sung huyết và những người bị suy thận nặng. Bạn cũng nên tránh xa các loại nước có gas, thức uống có cồn, bia rượu, thậm chí là các loại nước thể thao có chứa chất béo và đường. Uống đủ nước mỗi ngày giúp bạn cải thiện cân nặng và khỏe mạnh hơn
2.6 Dùng sinh tố giảm cânCác loại sinh tố từ trái cây có tác dụng bổ sung vitamin, khoáng chất cho cơ thể và thanh lọc cơ thể. Việc dùng sinh tố sẽ giúp tăng cường quá trình trao đổi chất cho cơ thể, giảm cảm giác thèm ăn, giữ dáng thon gọn hơn. Vì vậy, đây là một trong những phương pháp cải thiện cân nặng an toàn nhất. Các loại sinh tố giúp vóc dáng thon gọn và làn da đẹpTham khảo ngay: >> Các loại thức uống giảm cân đẹp da mà lại còn ngon miệng >> Thực đơn giảm cân hiệu quả trong 2 tuần mà bạn có thể áp dụng ngay!2.6 Vận động thường xuyênVận động thường xuyên sẽ không gây tăng cân. Nó giúp bạn đốt cháy lượng ca-lo và lượng mỡ dư thừa. Do đó, bạn nên xây dựng một chế độ vận động, tập thể dục thường xuyên để hỗ trợ quá trình giảm cân và nâng cao sức khỏe nhé. Thường xuyên tập luyện thể thao giúp đốt cháy lượng ca-lo dư thừa
2.7 Tránh xa các loại thức ăn nhanhCác loại thức ăn nhanh chứa một lượng tinh bột, đường tinh luyện và dầu mỡ lớn. Những thành phần này sẽ khiến cân nặng của bạn tăng lên chóng mặt. Do đó, nếu bạn nghiêm túc để cải thiện cân nặng thì bạn nên loại bỏ hoàn toàn các thức ăn nhanh trong bữa ăn hàng ngày của mình. Để giảm cân thành công thì thức ăn nhanh là điều tối kị 2.8 Tập luyện các bài tập đốt cháy mỡ
Đi bộ là cách tập thể dục mang lại hiệu quả rất cao. Đi bộ sẽ tác động đến toàn bộ hệ thống cơ, mô mỡ trên cơ thể. Từ đó, giúp giảm lượng mỡ và cơ bắp săn chắc hơn. Đi bộ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe
Bạn có thể đến phòng gym và tập luyện các bài tập cardio. Những bài tập cardio có thể giúp bạn đốt cháy ít nhất 300 Kcal. Trước khi tập cardio bạn nên uống nước ép trái cây, nước ép rau xanh hoặc nước lọc để tránh tình trạng kiệt sức trong khi tập. Tập luyện các bài tập cardio giúp cơ thể đốt mỡTập tạ giúp hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ và giúp cơ săn chắc nhanh chóng. Tuy nhiên, bạn nên bắt đầu làm quen với các bài tập tạ cơ bản, phù hợp với sức khỏe của bạn. Tập tạ cường độ hợp lý giúp đốt mỡ nhanh chóng 2.9 Thực đơn giảm cân Eat CleanChế độ ăn uống cũng là một yếu tố quan trọng cho những người muốn giảm mỡ. Eat Clean là chế độ ăn kiêng có chọn lọc. Với chế độ ăn này, bạn sẽ bổ sung những thực phẩm tốt cho cơ thể, chế biến đơn giản, có nhiều dưỡng chất thiết yếu như hải sản, dưa leo, cà chua, rau xà lách,.. Từ đó, cơ thể sẽ đủ năng lượng để hoạt động mà việc giảm cân cũng diễn ra tốt hơn và nhanh chóng hơn. Thực hiện chế độ ăn theo thực đơn giảm cân eat clean là cách giảm 5kg trong 1 tuầnGợi ý thực đơn 7 ngày theo chế độ ăn Eat Clean giúp giảm 5kg trong 1 tuần: Ngày thứ nhất:
Ngày thứ 2:
Ngày thứ 3:
Ngày thứ 4:
Ngày thứ 5:
Ngày thứ 6:
Ngày thứ 7:
3. Điều chỉnh lối sống trong quá trình giảm cân3.1 Tính chỉ số BMR mỗi ngàyMột cách đơn giản để giảm cân trong 1 tuần là bạn theo dõi và kiểm soát chỉ số BMR mỗi ngày. BMR là tổng lượng ca-lo mà cơ thể cần để duy trì mọi hoạt động hàng ngày của bạn. Khi bạn đã nạp đủ lượng ca-lo theo chỉ số BMR hàng ngày thì bạn hãy đi bộ thêm 8Km. Như vậy, bạn có thể tiêu tốn được 500 ca-lo/ 1 ngày. Thường xuyên theo dõi chỉ số BMR3.2 Ngủ đủ giấcTheo nhiều nghiên cứu, có đến 60% nguyên nhân dẫn đến việc giảm cân không thành công là do giấc ngủ kém chất lượng. Chính vì vậy, bạn cần đảm bảo giấc ngủ hàng ngày trung bình của mình kéo dài từ 6 8 tiếng. Ngủ đủ giấc giúp bạn nâng cao sức khỏe và quá trình đốt cháy ca-lo diễn ra tốt hơn3.3 Giảm stressStress không chỉ khiến sức khỏe của bạn suy nhược, tinh thần giảm sút mà cân nặng cũng tăng lên một cách không kiểm soát. Mặt khác, việc stress thường xuyên khiến cơ thể tiêu tốn năng lượng, mệt mỏi nên việc áp dụng chế độ ăn kiêng sẽ khiến cơ thể suy nhược nhanh chóng. Luôn giữ tinh thần thoải mái, không tạo áp lực cho bản thânXem thêm: Video chia sẻ CÁCH GIẢM CÂN TRONG 7 NGÀY Cách cải thiện cân nặng an toàn và tự nhiênGiảm cân trong 1 tuần nếu áp dụng đúng phương pháp cũng thật an toàn và đơn giản. Tuy nhiên, bạn không nên ép cơ thể mình với một chế độ giảm cân khắt khe mà nên thay đổi thói quen ăn uống kết hợp với việc tập luyện thể dục thể thao thường xuyên.Tìm hiểu thêm: >> Các cách giảm cân hiệu quả nhanh chóng nhất cho nữ được nhiều chị em áp dụng hiện nay >> Ăn gì giảm cân cấp tốc? Gợi ý các loại thực phẩm giảm cân hiệu quả >> Bật mí cách giảm cân hiệu quả và an toàn cho sức khỏeTham khảo thêm tài liệu kinh nghiệm giảm cân khác biệt với bài tập yoga Thật sự có thể giảm cân trong một tuần không?Những người thừa cân cần hạn chế calo có thể áp dụng phương pháp này để giảm cân trong 1 tuần. Tuy nhiên, giảm cân nhanh thực chất là do mất nước chứ không phải do giảm đi lượng chất béo trong cơ thể. Glycogen được lưu trữ trong gan, cơ và tế bào mỡ ở dạng ngậm nước (ba đến bốn phần nước) kết hợp với kali (0,45 mmol K/g glycogen). Tổng lượng kali trong cơ thể (TBK) thay đổi sớm trong chế độ ăn rất ít calo (VLCD) chủ yếu phản ánh việc dự trữ glycogen.Kali được giải phóng từ glycogen có thể làm sai lệch các ước tính về thành phần cơ thể trong quá trình ăn kiêng.Thay đổi TBK do huy động glycogen được đo ở 11 đối tượng sau 4 ngày ăn kiêng với VLCD.Ảnh hưởng của glycogen chứa nhiều nước đối với sự dao động cân nặng trong quá trình ăn kiêng, sự hồi phục quá mức nếu xảy ra quá trình nạp carbohydrate, và tác động của các chương trình kiểm soát cân nặng và đánh giá quá mức lượng nitơ mất đi khi ăn kiêng đã được thảo luận. Tìm hiểu về phương pháp nhịn ăn gián đoạn(Intermittent Fasting IF)Tổng quan về quá trình trao đổi chất của con người: Chu kỳ Fed-FastGlucose là nguồn năng lượng chính cho hầu hết các mô trong ngày. Axit béo (viết tắt FA) đại diện cho một nguồn nhiên liệu thay thế cho các cơ quan hoạt động chuyển hóa nhiều nhất bao gồm cơ, gan và não và tăng lên qua đêm khi nhịn ăn. Năm 1963, Randle đề xuất một lý thuyết về chuyển hóa năng lượng trong quá trình cho ăn và lúc đói được gọi là chu trình axit béo glucose, theo đó glucose và FA cạnh tranh để oxy hóa. Kể từ năm 1963, chu trình này và các cơ chế cơ bản của nó đã được làm sáng tỏ [ 8 ]. Chu kỳ nhịn ăn có bốn giai đoạn: trạng thái được cho ăn, trạng thái sau hấp thụ hoặc nhịn ăn sớm, trạng thái nhịn ăn và trạng thái nhịn đói hoặc nhịn ăn trong thời gian dài (Hình: Chu kỳ Fed-Fast ). Chu kỳ Fed-Fast, Nhịp điệu tuần hoàn của FFA và Nhịn ăn gián đoạnĐồng hồ sinh học điều chỉnh sự biểu hiện gen và ảnh hưởng rộng rãi đến các cơ quan khác nhau và mạng lưới tín hiệu kiểm soát trọng lượng thần kinh. Nhịn ăn qua đêm, hoặc nhịn ăn trong giờ ngủ, có liên quan đến sự gia tăng về đêm của các axit béo tự do trong huyết tương (FFA), ghrelin, hormone tăng trưởng và tăng gluconeogenesis ở gan. Mô mỡ (AT) điều phối chu trình của triglyceride (TG) bằng cách kiểm soát sự hấp thu, ester hóa và giải phóng FFA để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất của gan và mô cơ. Do đó, việc tích hợp nhịp sinh học và ăn uống có thể có lợi. Ảnh hưởng của việc nhịn ăn gián đoạnCác phần sau đây tóm tắt các tài liệu hiện tại về các ảnh hưởng khác nhau của IF. Thay đổi trọng lượng và thành phần cơ thể
Trong khi trọng lượng và khối lượng chất béo giảm trong hầu hết các nghiên cứu, điều quan trọng là phải xem xét việc tuân thủ quy trình và tỷ lệ bỏ học trong các can thiệp IF. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nhóm ADF (nhịn ăn luân phiên trong ngày, nhịn ăn một ngày và sau đó ăn bình thường, và sau đó lặp đi lặp lại mô hình đó) ăn nhiều hơn quy định vào những ngày nhịn ăn và ít hơn quy định vào những ngày lễ.Dựa trên những phát hiện này, hai câu hỏi được đặt ra. Đầu tiên, liệu IF, hay chỉ đơn giản là bản thân sự can thiệp, có dẫn đến giảm cân không? Thứ hai, can thiệp ADF có trở thành CER (hạn chế năng lượng liên tục phương pháp giảm năng lượng ăn vào mỗi ngày so với nhu cầu năng lượng duy trì cân nặng) trong bối cảnh thế giới thực do khó tuân theo giao thức không? Hơn nữa, tỷ lệ học sinh bỏ học lên tới 40%. Do đó, bất chấp ý nghĩa thống kê của kết quả giảm cân, ý nghĩa lâm sàng và tính thực tiễn của việc duy trì chế độ IF vẫn còn nghi ngờ. Ảnh hưởng đến chuyển hóa glucose và độ nhạy insulinVì IF trong các nghiên cứu trên động vật có liên quan đến việc giảm glucose và insulin huyết thanh, những tác dụng có lợi này đã được dự đoán ở người. Tuy nhiên, các thử nghiệm trên người chỉ cho thấy insulin lúc đói ổn định hoặc giảm mà không thay đổi đường huyết lúc đói, đây là một tiêu chí khó dịch sang bệnh cảnh lâm sàng. Do đó, trong khi một số nghiên cứu trên động vật cho thấy mối liên quan giữa IF và Si, kết quả có thể không ngoại suy đối với con người. Tác dụng tim mạchTài liệu còn hạn chế về tác dụng tim mạch của IF ở người. Một nghiên cứu năm 2010 trên chuột cho thấy IF so với CR hàng ngày giúp cải thiện việc kiểm soát đường huyết và bảo vệ cơ tim chống lại các tổn thương và viêm tế bào do thiếu máu cục bộ gây ra. ADF ở chuột đực C57BL / 6 trong 4 tuần có liên quan đến việc giảm tỷ lệ mỡ nội tạng, tăng adiponectin, giảm resistin và cải thiện cấu hình lipid. IF cũng dẫn đến tăng adiponectin trước và sau khi gây nhồi máu cơ tim. Một nghiên cứu chéo năm 2016 trên 10 người tham gia khỏe mạnh (BMI 2545 kg / m 2 ) cho thấy những thay đổi đáng kể trong chuyển hóa glucose và lipid sau ăn. Nghiên cứu đánh giá CR toàn bộ (100%) và một phần (75%) so với không CR, cho thấy rằng CER có thể thay đổi nguy cơ chuyển hóa tim, không phụ thuộc vào thay đổi cân nặng. Ảnh hưởng đến sự lão hóa và nhận thứcHầu hết các nghiên cứu đánh giá IF và lão hóa được thực hiện trên động vật. Hơn nữa, bằng chứng liên quan đến các dấu ấn sinh học về lão hóa và nhận thức còn lẫn lộn, và các kết luận của những nghiên cứu này vẫn chưa thể được khái quát hóa cho dân số lớn hơn. Tác động tâm lý xã hộiVì nhịn ăn trong thời gian dài có thể dẫn đến một phần lớn thức ăn không lành mạnh vào cuối thời gian nhịn ăn, nên liệu có thể duy trì lợi ích giảm cân của IF hay không. Rối loạn ăn uống vô độ (BED), ảnh hưởng đến 2,8 triệu người Mỹ, đặc biệt phổ biến ở những người bị béo phì và những người muốn giảm cân [ 51 ]. BED lớn hơn mức tiêu thụ thực phẩm bình thường trong một khoảng thời gian nhỏ, thường kèm theo mất kiểm soát trong việc ăn uống [ 52 ]. Một số nghiên cứu cho rằng IF có thể có tác động đến trầm cảm và BED. Tương tác với hệ vi sinh vật đường ruộtHệ vi sinh vật điều chỉnh độ mỡ và bảo vệ chống lại sự phát triển của rối loạn chức năng trao đổi chất liên quan đến béo phì. Khám phá gần đây này đã làm dấy lên sự quan tâm đến các bộ điều chỉnh cân bằng vi sinh vật. Các mô hình động vật sơ bộ cho thấy IF có thể là một trong những bộ điều biến này Ý nghĩa lâm sàngTrong khi một số nghiên cứu trên loài gặm nhấm đã chứng minh ý nghĩa thống kê của IF đối với việc giảm cân và các dấu ấn sinh học chuyển hóa, điều quan trọng là phải xem xét ý nghĩa lâm sàng của những phát hiện này. Ví dụ, trong khi mức cholesterol LDL ở tháng thứ 12 là đáng kể trong nhóm ADF, không chắc rằng sự khác biệt 11 mg / dl sẽ ảnh hưởng đến các khuyến nghị của nhà cung cấp. Ngoài ra, các nghiên cứu trên người cho thấy rằng các chế độ IF khó duy trì do các hạn chế về chế độ ăn uống và tác động đến cảm giác đói và sự hài lòng. Nghiên cứu trong tương laiXem xét sự ưa thích của người Mỹ đối với các loại thực phẩm giàu calo, ngon miệng, điều cốt yếu là các nhà nghiên cứu và các nhà y tế phải tìm ra các chiến lược độc đáo phù hợp với nền văn hóa này. Các thử nghiệm thống kê dài hơn ở người là cần thiết để làm sáng tỏ các tài liệu hiện tại. Đầu tiên, định nghĩa của phác đồ IF phải được xác định rõ ràng. Ví dụ, lượng calo tiêu thụ vào những ngày nhanh phải nhất quán trong các giao thức ADF. Những nghiên cứu này nên tính đến các loại thực phẩm được ăn vào những ngày quảng cáo và những lựa chọn này ảnh hưởng như thế nào đến việc giảm cân và các dấu hiệu trao đổi chất. Kết luậnCác mô hình động vật và thử nghiệm trên người cho thấy IF có thể có tác dụng có lợi đối với cân nặng, thành phần cơ thể, dấu ấn sinh học tim mạch và lão hóa. Ở cấp độ tế bào, IF cũng có thể tăng sức đề kháng chống lại stress oxy hóa, giảm viêm và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác nhau rất nhiều về định nghĩa IF, giao thức quy định và thời gian của IF. Ngoài ra, các nghiên cứu đã được thực hiện trong các quần thể khác nhau với các kết quả khác nhau. |