Hiệu suất là gì vật lý 8 năm 2024

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Hiệu suất (thường có thể đo được) là khả năng tránh lãng phí vật liệu, năng lượng, nỗ lực, tiền bạc và thời gian để làm một việc gì đó hay tạo ra kết quả mong muốn. Nói chung, đó là khả năng làm tốt một việc mà không có lãng phí. Trong nhiều thuật ngữ toán học và khoa học, nó là thước đo mức độ mà đầu vào cũng được dùng cho một mục đích, nhiệm vụ, chức năng được yêu cầu (đầu ra). Nó thường đặc biệt bao gồm các khả năng của một ứng dụng cụ thể nỗ lực để sản xuất ra một kết quả cụ thể với một số tiền tối thiểu hay số lượng chất thải, chi phí, nỗ lực không cần thiết. Hiệu quả đề cập đến rất khác nhau đầu vào và đầu ra trong lĩnh vực và các ngành công nghiệp khác nhau.

Chúng ta thường nhầm lẫn hiệu suất với hiệu quả. Nói chung, hiệu quả là một khái niệm có thể đo được, được định lượng bằng tỉ số giữa đầu ra hữu ích trên tổng đầu vào. Hiệu quả là một khái niệm đơn giản hơn của khả năng đạt được kết quả mong muốn,có thể mang ý nghĩa định lượng nhưng không có một biểu thức toán học cụ thể. Hiệu quả thường có thể biểu thị bằng phần kết quả phần trăm so với kết quả lý tưởng, ví dụ nếu như không có mất mát năng lượng do ma sát và các nguyên nhân khác thì 100% lượng nhiên liệu sẽ được chuyển hết thành công cơ học chẳng hạn. Không phải lúc nào cũng áp dụng như thế, thậm chí trong trường hợp mà hiệu quả được gán với một giá trị cụ thể, ví dụ như xung lực riêng.

Một cách phân biệt phổ biến nhưng khó hiểu giữa hiệu suất và hiệu quả là "hiệu suất là làm điều gì đó theo cách đúng đắn, trong khi hiệu quả là làm những điều đúng đắn." Nói một cách gián tiếp, nó nhấn mạnh rằng các lựa chọn của mục tiêu của một quá trình sản xuất cũng quan trọng như chất lượng của quá trình đó. Câu nói này phổ biến trong kinh doanh tuy nhiên nó lại bị che khuất bởi cảm giác "hiệu quả", mà sẽ/nên sinh ra sau khi ghi nhớ: "hiệu suất là làm những điều gì đó đúng cách, hiệu quả là làm đúng việc." Điều này làm rõ rằng hiệu quả, ví dụ trong sản xuất hàng loạt, cũng có thể đạt được thông qua các phương pháp không có hiệu suất nếu như người lao động sẵn sàng hay sử dụng nhiều thời gian hay bỏ công sức nhiều hơn trong các công ty hoặc quốc gia khác, nếu họ có thể bị buộc phải làm vậy. Tương tự, một công ty có thể đạt được hiệu quả, ví dụ trong sản xuất hàng loạt, bằng phương pháp không hiệu quả nếu họ có thể đủ khả năng để sử dụng nhiều năng lượng hơn trong mỗi sản phẩm, ví dụ nếu giá năng lượng hoặc chi phí lao động hoặc cả hai đều thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh.

Ví dụ, người ta có thể đo lường trực tiếp hai đối tượng đang giao tiếp như thế nào: tải nhạc trực tiếp từ máy tính sang thiết bị di động hiệu quả hơn việc sử dụng micrô của thiết bị di động để ghi âm nhạc phát ra từ loa của máy tính.

Hiệu quả thường được đo bằng tỷ số của đầu ra hữu ích trên tổng đầu vào, có thể được biểu diễn bằng công thức toán học r = P/C, trong đó P là lượng đầu ra hữu ích ("sản phẩm") được sản xuất trên một lượng C tài nguyên được tiêu thụ ("chi phí"). Điều này có thể tương ứng với tỷ lệ phần trăm nếu sản phẩm và hàng tiêu dùng được định lượng trong các đơn vị tương thích và nếu hàng tiêu dùng được chuyển thành sản phẩm thông qua một quy trình bảo thủ. Ví dụ, trong phân tích hiệu suất chuyển đổi năng lượng của động cơ nhiệt trong nhiệt động lực học, sản phẩm P có thể là lượng đầu ra công hữu ích, trong khi C tiêu hao là lượng nhiệt đầu vào cao. Vì năng lượng được bảo toàn, P không bao giờ có thể lớn hơn C, và do đó hiệu suất r không bao giờ lớn hơn 100% (và trên thực tế phải còn ít hơn ở nhiệt độ hữu hạn).

- Để biết người nào hay máy nào làm việc khoẻ hơn (năng suất hơn hay thực hiện công nhanh hơn) người ta so sánh công thực hiện được trong một đơn vị thời gian.

Quảng cáo

Hiệu suất là gì vật lý 8 năm 2024

Công thực hiện được trong một đơn vị thời gian được gọi là công suất.

II - CÔNG THỨC TÍNH CÔNG SUẤT

\(P = \dfrac{A}{t}\)

Trong đó:

+ $A$: công thực hiện $\left( J \right)$

+ \(t\): khoảng thời gian thực hiện công $A{\rm{ }}\left( s \right)$

Công suất còn được tính bởi biểu thức: \(P = Fv\)

Do: \(P = \dfrac{A}{t} = \dfrac{{Fs}}{t} = F.v\)

III - ĐƠN VỊ CÔNG SUẤT

Nếu công $A$ được tính là $1J$, thời gian $t$ được tính là $1s$, thì công suất được tính là:

\(P = \dfrac{{1J}}{{1{\rm{s}}}} = 1J/s\) (Jun trên giây)

Đợn vị công suất J/s được gọi là oát (kí hiệu: W)

$\begin{array}{*{20}{l}}{1W{\rm{ }} = {\rm{ }}1J/s}\\{1kW{\rm{ }} = {\rm{ }}1000W}\\{1MW{\rm{ }} = {\rm{ }}1000{\rm{ }}kW{\rm{ }} = {\rm{ }}1000000W}\end{array}$

Hiệu suất là gì? Hiệu suất tính như thế nào? Đây chính là một trong những câu hỏi, những thắc mắc của rất nhiều người hiện nay. Nếu bạn cũng đang có những thắc mắc này, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé!

Tóm tắt

Hiệu suất được hiểu là bạn làm việc có kế hoạch, làm việc đúng cách và đạt được một mục tiêu đã đề ra với chi phí thất nhất có thể. Hiệu suất càng cao thì chứng tỏ công việc càng tốt và ngược lại.

Còn trong nhiều từ chuyên môn về khoa học thì hiệu suất chính là thước đo các mục đích, chức năng và nhiệm vụ được yêu cầu.

Hiệu suất là gì vật lý 8 năm 2024
Hiệu suất là gì?

Xem thêm: Áp suất là gì? áp lực là gì? Công thức tính áp lực

Qua những thông tin trên chắc hẳn bạn đã nắm rõ được hiệu suất là gì? Vậy còn hiệu suất phản ứng là gì? Hiệu suất này là khi bạn thực hiện bài toán hiệu suất trên thực tế và thu được một kết quả chênh lệch so với lý thuyết. Số chênh lệch đó được gọi là hiệu suất của phản ứng.

Công thức tính hiệu suất

  • Công thức:

Theo một chất tham gia: H% = Lượng chất TG phản ứngLượng chất TG thực dùng x 100%

Theo một chất sản phẩm: H% = Lượng SP thực tếLượng SP lý thuyếtx 100%

  • Ví dụ bài toán có hiệu suất phản ứng:

Cho phản ứng hóa học: A+B–>C

\=> H = Số mol phản ứngSố mol ban đầu x 100%

hoặc ta có thể tính theo khối lượng:

H = Khối lượng thu được ở thực tếKhối lượng thu được tính theo phương trìnhx 100%

Cân lưu ý là tính hiệu suất theo số mol chất thiếu, từ đó ta tính được

nC = nA phản ứng = nAbđ x H100

nA bđ cần dùng: n Abđ = (nC.100)/H

Công thức tính hiệu suất của phản ứng hóa học

Hiệu suất nhỏ hơn 100%, vì vậy lượng sản phẩm thực tế thu được sẽ nhỏ hơn nhiều sự hao hụt. Nếu sau khi khối lượng sản phẩm giống theo phương trình phản ứng, ta tính khối lượng sản phẩm như sau:

mtt\= mlt x H100

Hiệu suất là gì vật lý 8 năm 2024
Công thức tính hiệu suất được sử dụng rất phổ biến

Ví dụ bài tập có hiệu suất phản ứng hóa học.

Nung 0,1 mol CaCO3 ta thu được 0,08 mol CaO. Hãy tính hiệu suất của phản ứng hóa học xảy ra.

Lời giải

Cách 1:

CaCO3 ——–> CaO + CO2

0,1 mol —-> 0,1 mol

Theo phản ứng trên, ta có 0,1 mol CaCO3 tạo ra 0,1 mol CaO. Nhưng theo như thực tế đo được thì ta chỉ thu được 0,08 mol CaO. Vì vậy, đối với CaO lượng tính toán theo phản ứng sẽ là 0,1 và lượng chắc chắn thu được là 0,08.

Cách 2:

CaCO3 ——–> CaO + CO2

0,08 mol <——0,08mol

Nhìn vào tỉ lệ mol trên phương trình ta thấy được: Để thu được 0,08 mol vôi sống CaO thì ta cần dùng 0,08 mol CaCO3. Nhưng đề bài cho là nung 0,1 mol CaCO3. Vì vậy, đối với CaCO3 lượng tính toán theo phản ứng phải là 0,08 mol và lượng chắc chắn cần phải có là 0,1.

Như vậy, khi tính được hiệu suất thì bạn cần phải xác định xem dựa vào tác chất hay sản phẩm để có thể sử dụng công thức phù hợp.

+ Nếu dựa vào sản phẩm, công thức như sau:

H = Thực tếLý thuyết x 100

+ Nếu dựa vào tác chất, công thức sẽ là:

H = Lý thuyếtThực tế x 100

Cách tính hiệu suất vật lý

Trong lĩnh vực vật lý, hiệu suất được áp dụng để tính toán các chi phí, năng lượng để tránh tình trạng lãng phí. Hiện nay nó được áp dụng nhiều để tính hiệu suất của nguồn điện, bếp điện, máy thu điện,…

Công thức tính hiệu suất vật lý là: H = A1/A.

Ví dụ về bài toán hiệu suất cụ thể: 1 người sử dụng ròng rọc kéo 1 vật nặng 500N lên trên độ cao 4m, người đó phải tác động vào ròng rọc với lực là 200N. Hãy tính hiệu suất của chiếc ròng rọc đó:

Trả lời:

Vì H (hiệu suất) = A1/A. Vì thế, A1 là công có ích chính và là công nâng trực tiếp vật lên cao. Từ đó ta có:

A1 = P x h = 500 x 3 = 1500 (J)

Vì dùng ròng rọc chuyển động liên tục nên sẽ bị thiệt 2 lần về đường đi, vì vậy thực tế dây kéo sẽ là:

S = 2 x h = 2 x 4 = 8 (m)

A: Công toàn phần ta có:

A = F x S = 200 x 8 = 1600 (J)

Cuối cùng dựa theo công thức tính hiệu suất

\=> H = 1500/1600 x 100% = 93,7%

Hiệu suất của ròng rọc trên: 93,7%.

Cách tính hiệu suất sản xuất

Hiệu suất là gì vật lý 8 năm 2024
Cách tính hiệu suất sản xuất

Tham khảo: Vi sai là gì? Nguyên lý cấu tạo bộ vi sai

Hiệu suất sản xuất hoặc là cách tính hiệu suất phản ứng cộng trong quá trình sản xuất. Khi đã hiểu rõ hiệu suất là gì, ta có thể dễ dàng tính được hiệu suất này.

Cách tính này vẫn áp dụng theo công thức tính hiệu suất chung là H = A1/A hoặc là H = Mtt * 100% / Mlt. Cứ như vậy ta sẽ tính toán được hiệu suất tạo thành và dự trù được chi phí hoặc thực hiện các thay đổi để nâng cao hiệu quả trong sản xuất.

Chú ý khi tính hiệu suất phản ứng

Khi tính hiệu suất ta cần xác định đúng các đơn vị như: mol, gam, gam/mol,… để các phép tính không xảy ra sai sót.

Hiệu suất luôn nhỏ hơn 100%. Nếu như bạn ra kết quả lớn hơn 100% thì có nghĩa là phép toán đó đã sai.

Cần phân biệt rõ đâu là sai số, đâu là hiệu suất của phản ứng hoặc độ hao phí của phản ứng.

Ngoài ra để tính được hiệu suất của phản ứng hóa học thì bạn cũng cần phải nắm được các công thức tính số mol, công thức tính c phần trăm, công thức tính khối lượng hóa học, công thức tính phần trăm số mol.

Trên đây là một số thông tin về hiệu suất là gì cũng như cách tính hiệu suất phản ứng. Hy vọng những điều trên đã giúp các bạn hiểu được hiệu suất là gì cũng như các cách tính hiệu suất.

Hiệu suất là gì lớp 8?

Hiệu suất là khả năng để làm một việc gì đó hay tạo ra kết quả mong muốn bằng lượng một cách tối đa bằng nguồn lực cố định.

Hiệu suất là gì vật lý?

Hiệu suất là tỉ lệ giữa năng lượng có ích và năng lượng toàn phần.

Hiệu suất có đơn vị là gì?

Trong thực tế, hiệu suất không có đơn vị. Người ta thường thêm phía sau hiệu suất kí hiệu % cho số đẹp. Ví dụ: H=0.5=50%.

Ý nghĩa của hiệu suất là gì?

Hiệu suất (thường có thể đo được) là khả năng tránh lãng phí vật liệu, năng lượng, nỗ lực, tiền bạc và thời gian để làm một việc gì đó hay tạo ra kết quả mong muốn. Nói chung, đó là khả năng làm tốt một việc mà không có lãng phí.