Lượng giá trị của hàng hoá thay đổi tỉ lệ

Nếu, xét về mặt chất, giá trị của Hàng hóa là do lao động hao phí của người sản xuất tạo ra, thì về mặt Lượng giá trị của hang hóa là do lượng lao động hao phí để sản xuất ra hang hóa đó. Và lượng lao động tiêu hao ấy được đo bằng thời gian lao động ( như phút, giờ, ngày, tháng…) Tuy nhiên, có nhiều người cùng sản xuất 1 loại hang hóa như nhau, nhưng do điều kiện sản xuất, trình độ tay nghề, năng suất lao động khác nhau, nên thời gian hao phí để sx ra hang hóa khác nhau.  Ví dụ:

Cùng sản xuất áo, nhưng có người mất 5h để làm ra cái áo, người khác lại mất 6h, nhưng có người chỉ mất 4 h do sự khác nhau về trình độ tay nghề, cách thức sản xuất, dây chuyền máy móc…

Vậy, Nếu chỉ căn cứ vào thời gian lao động để quy ra giá trị hang hóa thì có vẻ không hợp lý vì, những người lười biếng, tay nghề kém mất nhiều thời gian hơn sẽ tạo ra lượng giá trị nhiều hơn sao? Cho nên, Người ta phải sử dụng đơn vị đo lường là thời gian lao động xã hội cần thiết để đo lường lượng giá trị của hàng hóa. Các bạn chú ý nhé: Thời gian lao động XÃ HỘI CẦN THIẾT.

Thời gian lao động xã hội cần thiết khác với thời gian lao động cá biệt, nó là thời gian cần để sản xuất một hàng hóa trong điều kiện sản xuất trung bình, với trình độ thành thạo trung bình và cường độ lao động trung bình. Thường thường, thời gian lao động xã hội cần thiết trùng hợp với thời gian lao động các biệt của những người cung cấp đại bộ phận loại hàng hóa nào đó trên thị trường.

Để hiểu rõ hơn về thời gian lao động xã hội cần thiết ta làm một bài tập nhỏ sau:

Có 4 nhóm người sản xuất cùng làm ra một loại mũ thời trang. Nhóm I hao phí sản xuất cho 1 đon vị mũ là 3 giờ và làm được 100 đơn vị sản phẩm; tương tự, nhóm II là 5 giờ và 600 đơn vị sản phẩm; nhóm III là 6 giờ và 200 đơn vị sản phẩm; nhóm IV là 7 giờ và 100 đơn vị sản phẩm . Hãy tính thời gian lao động xã hội cần thiết để làm ra một đơn vị hàng hóa. 

Ta thấy rằng: Theo khái niệm trên, thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian cần thiết để sản xuất ra 1 đơn vị hang hóa trong điều kiện sản xuất trung bình. Thời gian LDXH cần thiết được xác định bằng công thức: T/g lao động xã hội cần thiết = Tổng thời gian lao động cá biệt / tổng sản phẩm Do đó, thời gian lao động xã hội cần thiết sản xuất mũ ở trường hợp này là:

Bất kỳ một quá trình sản xuất đều cần các yếu tố cơ bản sau:

• 1.Nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu
• 2.Máy móc, thiet bi, nha xuong
• 3.Hao phí lao động của người công nhân.

• 
  Sản xuất hàng hóa

Đây là các yếu tố cơ bản cấu thành nên lượng giá trị của hàng hóa.
Dưới góc độ Kinh tế chính trị, Mac xác định cấu thành lượng giá trị hàng hóa bao gồm:

• Giá trị cũ : gồm nguyên, nhiên, vật liệu, máy móc, nhà xưởng… là những sản phẩm đã có hao phí lao động quá khứ rồi, trong quá trình sản xuất nó sẽ chuyển dần giá trị sang sản phẩm mới.

• Giá trị mới là do lao động sống của người sản xuất tạo ra. Ký hiệu v + m

Việc phân chia lượng giá trị hàng hóa thành giá trị cũ và giá trị mới là cơ sở để sau này, Mác nghiên cứu tiếp nguồn gốc, bản chất của giá trị thặng dư.

Bây giờ, chúng ta sang tiếp Phần 2. Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị trị của hàng hóa

Lượng giá trị của HH được đo bằng thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa, những nhân tố nào ảnh hưởng đến lượng thời gian lao động xã hội cần thiết sẽ ảnh hưởng đến lượng giá trị hàng hóa.
Mác đã chỉ ra, 3 nhân tố sau:

Trở lại ví dụsản xuất mũ, nhóm 1 mất 3h để sản xuất 1 đơn vị mũ. Nhóm 2 mất 5h; nhóm 3 mất 6h, nhóm 4 mất 7h để sản xuất 1 đơn vị mũ. Ta có thể kết luận rằng, nhóm 1, nhóm 2 năng xuất lao động cao hơn nhóm 3, nhóm 4. “Năng suất lao động là năng lực sản xuất của người lao động, được tính bằng số lượng sản phẩm sản xuất trong một đơn vị thời gian, hoặc số lượng thời gian hao phí để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm”

Câu hỏi đặt ra: Khi tăng năng suất lao động, lượng giá trị hàng hóa sẽ như thế nào?

Năng suất lao động, phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như: trình độ khéo léo của người công nhân, mức độ phát triển của khoa học kỹ thuật - công nghệ, trình độ quản lý, và các điều kiện tự nhiên …

Nhân tố thứ hai ảnh hưởng đến lượng giá trị của hàng hóa là Cường độ lao động.

Cường độ lao động là mức độ khẩn trương, nặng nhọc hay căng thẳng của lao động trong sản xuất hàng hóa. Cường độ lao động tang lên là mức hao phí sức cơ bắp, thần kinh trong một đơn vị thời gian tang lên, mức độ khẩn trương, nặng nhọc hay căng thẳng của lao động tăng lên.
Vậy các bạn thử suy nghĩ xem, Khi tăng cường độ lao động thì lượng giá trị hàng hóa như thế nào đây? Giả sử Cường độ lao động tăng lên chẳng hạn như kéo dài thời gian lao động (trước ngày làm 8h nay, tăng lên 10h, thậm chí 12 h), thì số lượng hàng hóa sản xuất ra sẽ tang lên theo tỷ lệ tương ứng và sức hao phí lao động cũng tang lên tương ứng như vậy. Lượng Giá trị của 1 đơn vị hàng hóa sẽ không thay đổi các bạn nhé.           Để hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa Năng suất lao động, cường độ lao động với lượng giá trị của hàng hóa, ta làm 1 bài tập đơn giản sau: Ở 1 nhà máy dệt, trong 8 giờ sản xuất được 16 chiếc áo có tổng giá trị là 80 đô-la. Hỏi giá trị tổng sản phẩm làm ra trong ngày và giá trị của 1 sản phẩm là bao nhiêu, nếu: a. Năng suất lao động tăng lên 2 lần.b. Cường độ lao động tăng lên 1,5 lần Ta giải như sau: Câu a. Khi năng suất lao động tăng lên 2 lần thì lượng sản phẩm sản xuất được tăng lên 2 lần= 16sp x 2=32sp Do lượng lao động hao phí làm ra 32 sản phẩm vẫn là 8 giờ, nên lượng giá trị của chúng vẫn là 80 đô-la, do đó giá trị của 1 sản phẩm sẽ giảm xuống 2 lần = 80 đô-la :32= 2,5 đô-la. Câu b. Khi cường độ lao động tăng lên 1,5 lần thì lượng sản phẩm sản xuất được tăng lên tương ứng 1,5 lần =16sp x 1,5=24sp Cường độ lao động tăng lên 1,5 lần tức sự hao phí hoạt động trong khoảng thời gian đó tăng lên 1,5 lần, do đó trong thời gian đó tạo ra lượng giá trị lớn hơn 1,5 lần=80 đô-la x 1,5 =120 đô-la. Như vậy giá trị của 1 sản phẩm không đổi =120/24=5 đô-la. Các bạn lưu ý là: Lượng giá trị, giá trị sản phẩm hiểu như thế nào trong ngữ cảnh này là do kinh tế Mac-Lenin quyết định chứ không phải là thuật ngữ khoa học thế giới đang dùng.  Các bạn thử suy nghĩ câu hỏi sau: So sánh tang năng suất lao động và tang cường độ lao động giống và khác nhau như thế nào? Các bạn hãy comment ở phần bình luận để chúng ta cùng trao đổi thêm nhé. Nhân tố thứ 3 ảnh hưởng đến lượng giá trị hàng hóa là Tính chất phức tạp hay giản đơn của lao động.

Lao động của người sản xuất hàng hóa có trình độ thành thạo khác nhau, được chia  thành hai loại: lao động giản đơn và lao động phức tạp.

• Lao động giản đơn là lao động mọi người đều có thể làm được. không phải qua đào tạo, huấn luyện chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ. Ví du: tạp vụ, bán hàng nhỏ, phát tờ rơi…
• Lao động phức tạp hay lao động lành nghề là lao động muốn thực hiện được đòi hỏi phải qua đào tạo, huấn luyện chuyên môn. Ví dụ: Luật sư, bác sỹ, kỹ sư điện.
• Trong cùng một thời gian, lao động phức tạp tạo ra nhiều giá trị hơn lao động giản đơn. Mác viết: Lao động phức tạp là lao động giản đơn được nhân bội lên. Trong quá trình trao đổi hàng hóa, người ta lấy lao động giản đơn làm đơn vị, mọi lao động phức tạp đều được quy thành lao động giản đơn. Do đó, lượng giá trị của hàng hóa là do thời gian lao động xã hội cần thiết, giản đơn để sản xuất ra hàng hóa đó quyết định.

• 

Tóm lại, qua bài viết này, chúng ta chốt các nội dung cơ bản sau:

1. Lượng giá trị của một đơn vị hàng hóa là lượng thời gian hao phí lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra đơn vị hàng hóa đó.
2. Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị của hàng hóa gồm:

• Năng suất lao động
• Cường độ lao động
• Tính chất phức tạp hay giản đơn của lao động.

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn