Nuôi rùa con như thế nào

Qua sự giới thiệu và khuyến khích của một người bạn, anh Lê Hoàng Nam (Hà Nội) vừa mua về 5 chú rùa cạn để nuôi để làm cảnh. Anh Nam kể, so với nuôi thú cưng khác, nuôi rùa cảnh cạn khá nhàn hạ, tốn ít công chăm sóc, hợp với người bận rộn như anh. Một vài người bạn của anh Nam cũng đang có ý định nuôi rùa làm cảnh.

Thời gian qua, xuất hiện trào lưu nuôi rùa cảnh ở một số hộ gia đình tại Hà Nội cũng như nhiều địa phương khác. Trong quan điểm của một số người, việc nuôi rùa tại nhà không chỉ làm cảnh mà còn mang ý nghĩa về mặt phong thủy.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia của Chương trình bảo tồn rùa Châu Á (ATP), việc nuôi rùa làm cảnh tiềm ần rất nhiều nguy cơ cho người nuôi cũng như chính loài rùa.

Rùa nuôi có thể mang mầm bệnh cho người hoặc trở thành vật trung gian truyền bệnh. Nhiều loài yêu cầu điều kiện chăm sóc đặc biệt và khó nuôi nhốt. Đặc biệt, hầu hết các loài được bảo vệ bởi pháp luật, nuôi rùa trái phép có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự. Nuôi rùa cảnh cũng làm tăng nguy cơ tuyệt chủng loài do thúc đẩy săn bắt, buôn bán rùa hoang dã.

Một cá thể rùa được Chương trình Bảo tồn rùa Châu Á tái thả về tự nhiên sau thời gian cứu hộ, chăm sóc.

Theo đại diện của ATP, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cảnh báo rằng, rùa thường mang vi khuẩn Salmonella trên bề mặt da, vỏ mai của chúng và có thể lây truyền vi khuẩn Salmonella, gây ra tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng cho người. Salmonella là một nhóm vi khuẩn, khi xâm nhập vào cơ thể người thường gây tiêu chảy, sốt và co thắt dạ dày.

Tuy phần lớn các trường hợp thường không nghiêm trọng, vi khuẩn này có thể gây ra triệu chứng nặng ở một số người, thậm chí dẫn tới tử vong. Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ uớc tính vi khuẩn Salmonella gây bệnh cho khoảng 1,35 triệu người với 26.500 người nhập viện, khoảng 420 người tử vong hàng năm ở Mỹ.

Chuyên gia của ATP cũng khuyến cáo, hầu hết các loài rùa cạn và rùa nước ngọt bản địa được pháp luật Việt Nam bảo vệ, theo Bộ Luật Hình sự 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017. Các hành vi vi phạm liên quan đến các loài này có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự với mức phạt lên tới 15 năm tù giam cho cá nhân và 15 tỷ đồng đối với pháp nhân.

Gần đây nhất, tháng 3/2021, một đối tượng đã bị tuyên phạt 10 năm tù giam vì tội nuôi, nhốt trái phép 127 cá thể rùa nguy cấp, quý, hiếm. Tuy nhiên, theo ATP hiện nhiều người Việt Nam vẫn thiếu hiểu biết về các loài rùa và luật pháp liên quan.

Ngoài ra, phần lớn các loài rùa ngoại lai bị buôn bán ở Việt Nam đều bị nhập khẩu trái phép. Việc nuôi, nhân giống hay buôn bán nhiều loài ngoại lai ở Việt Nam, đặc biệt là loài ngoại lai gây hại như rùa tai đỏ là vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính.

Ở một khía cạnh khác, theo chuyên gia của ATP, lợi nhuận khổng lồ từ buôn bán thú cảnh, đặc biệt tại thị trường châu Á đã tiếp tục thúc đẩy nhu cầu săn bắt và buôn bán rùa, làm suy giảm và tuyệt diệt các quần thể rùa hoang dã.

Tại Việt Nam ghi nhận khoảng 26 loài rùa cạn và rùa nước ngọt. Do nạn săn bắt nhiều năm qua, đến nay, có 4/26 loài sắp nguy cấp (VU), 10 loài nguy cấp (EN) và 10 loài trong tình trạng cực kỳ nguy cấp (CR), theo sách Đỏ IUCN.

“Khi xem xét các khía cạnh về sức khỏe con người, phúc lợi động vật và pháp luật, có thể thấy rằng việc nuôi rùa làm cảnh gây ra những tác hại to lớn”, đại diện ATP chia sẻ.

Giống như việc nuôi cá trong bể, nhiều người lại có thú vui nuôi giống rùa nước ngọt tại nhà. Đây là một trong những thú vui để giải tỏa áp lực cuộc sống cũng như công việc. Tuy nhiên, nếu bạn không nắm những kiến thức cơ bản về đặc tính sinh trưởng, điều kiện môi trường sống hay cách cho ăn và cách chăm sóc thì dễ khiến chúng chết yểu. Chính vì điều này, hôm nay Khuyến Nông TPHCM sẽ cung cấp cho bạn nhiều thông tin hữu ích về loài rùa này để bạn dễ dàng, thoải mái hơn trong việc chăm sóc chúng. Cùng tìm hiểu nhé! Chắc chắn sẽ có những điều thú vị dành cho bạn!

Đặc điểm rùa nước ngọt

Đây là loại rùa có màng trên chân, chủ yếu sống dưới nước, khác với bàn chân kiểu chân voi của rùa cạn. Đặc điểm môi trường sống của 2 loại rùa này khá giống nhau.

Rùa nước ngọt cũng có mai và yếm tương tự như những giống khác. Hiện nay, những giống được nuôi làm thú cưng phổ biến là: rùa cổ gập (sideneck turtles), rùa vẽ (painted turtles), rùa hồ (pond turtles), rùa gỗ (wood turtles) và slider turtles….

Chuẩn bị bể nuôi rùa

Kích thước và nơi đặt bể

Kích thước của rùa nước ngọt thường không quá lớn, khoảng từ 5 – 40cm. Vì vậy, khi chuẩn bị bể nuôi, bạn không cần bể quá lớn, chỉ cần có kích thước đủ để chúng hoạt động thoải mái là được. Theo đó, kích thước tối thiểu về chiều dài bằng 3 – 4 lần kích thước thân rùa, chiều rộng gấp 2 – 3 lần là được.

Nên đặt bể nuôi rùa ở nơi ổn định nhiệt độ, có thể đặt ở phòng khách hay gần cửa ra vào. Không nên thay đổi nhiệt độ phòng quá thường xuyên dễ làm rùa không kịp thích nghi, dễ bị ốm và chết.

Tính chất nguồn nước

Ngoài việc chuẩn bị bể nuôi, bạn cần chuẩn bị nguồn nước chuẩn để tạo môi trường sống thuận lợi cho rùa. Bạn không cần xả nước quá đầy bể, chỉ cần cao gấp 3 – 4 lần kích thước của rùa là được.

Hãy sử dụng nguồn nước sạch và xử lý đúng cách trước khi nuôi bằng cách phơi nước dưới nắng trước ít nhất 1 ngày để nước bay hết clo để rùa nước ngọt sống thoải mái.

Điều kiện nhiệt độ

Thông thường, đa số các loại rùa nước ngọt đều có khả năng chịu lạnh kém. Khi nhiệt độ xuống thấp, chúng có xu hướng ngủ đông. Nhiệt độ lý tưởng cho rùa sinh trưởng khỏe mạnh là từ 23 – 30 độ C. Nhưng mỗi giống cụ thể sẽ thích hợp với ngưỡng nhiệt khác nhau nên bạn dựa theo chính nhu cầu của chúng mà cân chỉnh nhiệt độ.

Thiết kế bể nuôi

Cũng giống như nuôi cá, bể nuôi rùa nước ngọt cần có những cây thủy sinh, cây trang trí sao cho môi trường vừa tự nhiên, vừa đẹp mắt. Khi thiết kế bể nuôi rùa cảnh, bạn nên tạo một khu vực cạn để rùa leo lên thở. Có thể dùng những loại hòn non bộ, cành cây hay xếp đá đều được.

Vật dụng trang trí bể không nên dùng bằng chất liệu xi măng hay đá vôi vì dễ làm ảnh hưởng xấu, thay đổi độ pH của nước dẫn đến ảnh hưởng đến sức khỏe rùa.

Ngoài ra, bạn còn cần đến sự trợ giúp của đèn chiếu sáng để sưởi ấm cho rùa vào mùa đông.

Bể nuôi cần trang bị thiết bị lọc nước để đảm bảo môi trường sạch sẽ, hạn chế để rùa bị bệnh do nguồn nước kém sạch. Mỗi tuần bạn cần thay bỏ 20% nước.

Kỹ thuật nuôi và chăm sóc rùa cảnh nước ngọt

Thức ăn cho rùa

Rùa là loài ăn tạp, thức ăn của chúng không cần quá cầu kỳ, bạn chỉ cần chuẩn bị tôm tép, cá tạp (nhỏ) là được. Các loại đậu cũng là thức ăn yêu thích của chúng. Ngoài ra, bạn còn bổ sung rau xanh, hoa quả tươi như chuối hay dâu tây…

Chế độ ăn của rùa nước ngọt nên đảm bảo theo công thức: 50% rau xanh, 25% tôm tép và những loại thức ăn tươi sống, 25% còn lại là những loại thức ăn chế biến sẵn. Đáp ứng nhu cầu ăn uống này, chắc chắn bạn rùa nhà bạn sẽ luôn khỏe mạnh.

Lưu ý khi cho rùa cảnh ăn

Mặc dù mang tiếng ăn tạp nhưng có một số loại thức ăn rùa nước ngọt không ăn được như cơm, rau diếp cá, rau má (vì có tính hàn, dễ làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa) hay các loại thức ăn cứng…

Nguyên nhân là rùa không nhai, chúng chỉ ngoạm lấy thức ăn cho vào mồn rồi nuốt trộng. Chính vì vậy, khi cho rùa ăn bạn nên thái nhỏ.

Đặc biệt, thức ăn cho rùa nên dùng những loại tươi ngon, tuyệt đối không cho ăn đồ ôi thiu, hư hỏng dễ làm ô nhiễm nguồn nước mà lại không đủ dinh dưỡng.

Cách cho rùa nước ngọt ăn

Khi cho rùa ăn, bạn nên cho chúng ăn từ từ từng chút một, không nên cho ào một lúc. Mỗi lần ăn chúng tiêu thụ lượng thức ăn nhiều hay ít tùy thuộc vào trọng lượng cơ thể. Bạn nên cân chỉnh và có chế độ phù hợp. Thông thường mỗi lần ăn thời gian không nên kéo dài quá 20 phút.

Đối với những chú rùa con, bạn co ăn thường xuyên mỗi ngày 1 – 2 lần nhưng khi bước sang giai đoạn trưởng thành, bạn chỉ cần cho chúng ăn cách ngày hoặc 2 – 3 ngày 1 lần.

Bạn nên cho rùa nước ngọt ăn ở vị trí cố định trong bể để tạo thói quen ăn uống sạch sẽ, phần thức ăn thừa dễ dàng được gom sạch để giữ nguồn nước không bị bẩn.

Thay vì cung cấp tinh bột như khi nuôi chó, mèo,… thì bạn hãy cung cấp đầy đủ canxi để mai và yếm rùa chắc khỏe, cứng cáp.

Những người mệnh nào được nuôi rùa?

Nhiều người quan điểm nuôi rùa dễ mang điềm xui xẻo hay nhiều người thắc mắc có nên nuôi rùa cảnh hay không và những người tuổi nào, mệnh nào thì nuôi được rùa hay nuôi chúng có đem lại may mắn, tài lộc hay hạn chế điềm xấu không…

Theo những chuyên gia nghiên cứu phong thủy, rùa nước hay rùa cạn đều có thể mang lại những điều may mắn, tài lộc, cả công danh và sức khỏe cho gia chủ. Nhưng bạn phải lưu ý chọn đúng tuổi, đúng bản mệnh của mình. Nên dựa vào những thông tin sau đây để quyết định chọn nuôi loại rùa phù hợp:

• Những người tuổi Hợi và tuổi Tý rất nên nuôi rùa biển. Chúng không những là thú vui mà còn giúp bạn khá nhiều ở đường công danh tài vận và cả sức khỏe.
• Những người tuổi Dậu, tuổi Thân tuyệt đối không nên nuôi rùa phong thủy vì chúng dễ khiến bạn gặp những điều không may.
• Rùa thuộc hành Hỏa, do Thủy thắng Hỏa nên những người thuộc mệnh Thủy nuôi rùa nước ngọt càng khiến cho đường công danh thêm thịnh vượng.
• Những người mệnh Kim tuyệt đối không nên nuôi rùa trong nhà vì bản chất Kim và Hỏa khắc nhau.
• Những người mệnh Thổ, mệnh Hỏa hoàn toàn có thể nuôi rùa phong thủy để chúng đem lại may mắn và tài lộc cho bản thân vì Hỏa tương hợp với Hỏa và tương sinh với Thổ.

Đến đây bạn đã có đầy đủ những kiến thức cơ bản từ chuẩn bị cho đến chọn nuôi giống rùa phù hợp với bản thân mình để chúng đem lại nhiều điều may mắn rồi đấy. Với giống rùa nước ngọt này thực chất không khó nuôi nhưng bạn cần dành thời gian quan tâm chăm sóc chúng để chúng có khả năng sinh trưởng tốt nhé! Hy vọng những thông tin trên giúp ích cho bạn thật nhiều. Nếu yêu thích loài vật dễ thương này, bạn đừng ngần ngại lên kế hoạch nuôi ngay một em nhé!