Lao là một bệnh lý lây lan nhanh, khả năng đề kháng thuốc cao và có thể gây tử vong nếu không được điều trị đúng cách. Trong các bệnh lao, lao phổi là phổ biến nhất, chiếm 80 – 85% ca bệnh. Vì lý do đó, Bộ y tế đã đưa ra các phác đồ điều trị bệnh lao, bao gồm cả lao phổi, lao hạch và các thể lao khác, sử dụng thống nhất trên toàn quốc. Show
Tính đến thời điểm hiện tại, phác đồ điều trị lao mới nhất của Bộ Y tế được ban hành năm 2021. Thuốc sẽ được cung cấp miễn phí cho bệnh nhân theo Chương trình Chống lao Quốc gia. Bạn có thể xem thêm: Hỏi đáp bác sĩ: Viêm phổi và lao phổi khác nhau như thế nào? Mục đích của phác đồ điều trị lao phổi mới nhất và các thể lao khác là tiêu diệt hết vi khuẩn lao, tránh tái phát, hạn chế biến chứng và giảm khả năng tử vong. Đồng thời, việc điều trị cũng giúp cắt đứt nguồn lây vi khuẩn lao trong cộng đồng, giảm tỷ lệ nhiễm lao hàng năm. Nguyên tắc điều trị lao trong phác đồ điều trị bệnh lao mới nhất 2021
Bạn có thể xem thêm: Lao phổi có chữa được không và cần điều trị trong bao lâu? Các thuốc chống lao theo phác đồ điều trị bệnh lao 2021 của Bộ Y tếTheo Chương trình Chống lao Quốc gia, các thuốc chống lao được phân thành 05 nhóm như sau: Nhóm I: các thuốc chống lao thiết yếu (thuốc hàng 1)
Nhóm II: các thuốc chống lao hàng 2 dùng đường tiêm
Nhóm III: các thuốc chống lao hàng 2 thuộc nhóm fluoroquinolon
Nhóm IV: các thuốc chống lao hàng 2 dùng đường uống
Nhóm V: gồm các thuốc chống lao hàng 2 chưa rõ hiệu quả (bao gồm cả thuốc mới)
Trong đó, các thuốc chống lao thiết yếu thuộc hàng 1 là lựa chọn được ưu tiên hàng đầu trong việc xây dựng các phác đồ điều trị lao. Các phác đồ điều trị bệnh lao mới nhấtDựa vào tiền sử bệnh, tình trạng diễn tiến bệnh cũng như cơ địa của mỗi bệnh nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn một trong các phác đồ điều trị bệnh lao phù hợp theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Các phác đồ bao gồm: Phác đồ điều trị lao A1: 2RHZE(S)/4RHEPhác đồ này chỉ định cho người lớn, chưa được điều trị bao giờ hoặc đã từng điều trị nhưng thời gian dưới 1 tháng. Giai đoạn tấn công: kéo dài 2 tháng, gồm 4 loại thuốc dùng hàng ngày
Giai đoạn duy trì: kéo dài 4 tháng, gồm 3 loại thuốc rifampicin, isoniazid, ethambutol dùng hàng ngày. Phác đồ điều trị lao A2: 2RHZE/4RHPhác đồ này dùng cho trẻ em, chưa được điều trị bao giờ hoặc đã từng điều trị nhưng thời gian dưới 1 tháng. Giai đoạn tấn công: kéo dài 2 tháng, gồm 4 loại thuốc dùng hàng ngày
Giai đoạn duy trì: kéo dài 4 tháng, gồm 2 loại thuốc là rifampicin, isoniazid dùng hàng ngày. Đối với trẻ em từ 25kg trở lên thì sử dụng liều điều trị theo cân nặng của người lớn. Phác đồ B1: 2RHZE/10RHEPhác đồ điều trị lao của Bộ Y tế này chỉ định trong lao màng não, lao xương khớp và lao hạch ở người lớn. Phác đồ điều trị lao màng não nên sử dụng corticosteroid (dexamethasone hoặc prednisolone) liều 2mg/kg cân nặng và giảm dần trong trong thời gian 6-8 tuần đầu tiên và dùng streptomycin (thay cho ethambutol) trong giai đoạn tấn công. Giai đoạn tấn công: kéo dài 2 tháng, gồm 4 loại thuốc dùng hàng ngày
Giai đoạn duy trì: kéo dài 10 tháng, gồm 3 loại thuốc là rifampicin, isoniazid, ethambutol sử dụng hàng ngày. Phác đồ điều trị lao B2: 2RHZE/10RHB2 là phác đồ điều trị lao hạch, lao màng não, lao xương khớp trẻ em của Bộ Y tế. Điều trị lao màng não có thể sử dụng corticosteroid (dexamethasone hoặc prednisolone) liều 2mg/kg cân nặng và giảm dần trong trong thời gian 6-8 tuần đầu tiên và dùng streptomycin (thay cho ethambutol) trong giai đoạn tấn công. Giai đoạn tấn công: kéo dài 2 tháng, gồm 4 loại thuốc dùng hàng ngày.
Giai đoạn duy trì kéo dài 10 tháng, gồm 2 loại thuốc là rifampicin, isoniazid dùng hàng ngày. Lưu ý: Đối với bệnh nhân được nghi ngờ là lao kháng thuốc (trường hợp tái phát, thất bại, điều trị lại sau bỏ trị, tiền sử điều trị khác, không rõ tiền sử điều trị) thì không áp dụng phác đồ điều trị lao như trước đây. Những trường hợp này cần được làm xét nghiệm đàm, nếu tìm thấy vi khuẩn lao không kháng rifampicin thì có thể chỉ định phác đồ A hoặc phác đồ B căn cứ vào vị trí tổn thương (phổi, ngoài phổi), độ tuổi (người lớn, trẻ em). Phác đồ điều trị lao kháng thuốc 2021Kháng thuốc là hiện tượng vi khuẩn không bị ảnh hưởng bởi tác dụng của thuốc, trong đó có vi khuẩn lao. Nếu điều trị lao không đúng nguyên tắc sẽ dễ dẫn tới lao kháng thuốc. Với phác đồ điều trị bệnh lao phổi mới nhất và các thể lao khác, thuốc tiêm không còn được ưu tiên mà thay vào đó là thuốc uống. Hiện có hai loại phác đồ điều trị lao kháng thuốc được chỉ định để điều trị cho người bệnh có vi khuẩn lao kháng R/MDR-TB bao gồm:
Phác đồ điều trị lao phổi tiềm ẩnPhác đồ điều trị bệnh lao phổi tiềm ẩn phòng bệnh cho những người có nguy cơ cao. Họ bao gồm người có hệ miễn dịch suy giảm, bệnh nhân HIV đã được sàng lọc hiện không mắc bệnh lao, trẻ em dưới 5 tuổi và trẻ 0-14 tuổi mắc HIV sống cùng nhà với người bệnh lao phổi,… Đối với người lớn:
Đối với trẻ em:
Phác đồ điều trị lao theo Bộ Y tế ở một số trường hợp đặc biệt
Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt theo phác đồ điều trị lao Bộ Y tế để có kết quả điều trị tốt nhất. Hãy dùng thuốc theo đúng lịch và chính xác theo liều lượng được chỉ định, không tự ý ngưng thuốc, tái khám đúng hẹn, liên hệ ngay với bác sĩ khi có các dấu hiệu bất thường (sốt, ho, ớn lạnh, đờm có máu,…) |