Trong bài này mình hướng dẫn ngắn gọn cho anh chị em mới chơi cách phối bóng T5HO cho hồ thủy sinh 1 cách đơn giản dễ làm, đặc biệt là kinh tế nhất nhưng lại hiệu quả không kém gì những đèn Led rgb hay wrgb mắc tiền. 1. Giới thiệu về đèn T5 chuyên dụng cho hồ cá thủy sinhĐèn T5 đã được người chơi trên thế giới dùng rộng rãi cho hồ thủy sinh trong mấy chục năm nay. Những hãng có danh tiếng và giá thành, chất lượng cao như Osram, Jbl, Giesemann, ATI…rất được ưa chuộng ở Mỹ và Châu Âu. Tuy nhiên dân chơi thủy sinh VN hay dùng những bóng T5 rẻ tiền và chất lượng tạm ổn từ Trung Quốc, Đài Loan, Singapore như Odyssea, Triple H, Aquazonic… Trong số đó Odyssea và Aquazonic là 2 hãng được tin dùng nhiều nhất vì giá thành ổn và chất lượng khá. Vì lý do đó, cộng thêm vì dễ mua, thông dụng nên mình sẽ tập trung về 2 loại bóng T5 này. Thường 1 máng đèn sẽ bao gồm 2 hoặc 4 bóng T5  Bóng T5HO odyssea thông dụng ở VN thường có: – Bóng ánh sáng trắng 10000k (độ Kelvin 10000k) – Bóng ánh sáng trắng – vàng 6500k – Bóng plant (hồng) – Bóng xanh cho cá biển (không đề cập – không dùng trong hồ thủy sinh) Bóng T5HO Aquazonic thông dụng: – Bóng sáng xanh 12000k – Bóng ánh sáng trắng vàng 7000k – Bóng plant (hồng) 2. Lựa chọn và các Mix bóng tối ưu và kinh tế nhất:– Các bạn mới chơi muốn tiết kiệm chi phí thì nên chọn máng odyssea 10000k (rẻ nhất và bền nhất trong tầm giá) theo kích thước hồ (hoặc nếu mua được máng thanh lý cũ aquazonic, triple, cyrex… cũng được nhưng nên chọn máng nào mà miếng phản quang còn mới, rất quan trọng). Với ánh sáng 10000k thì ánh sáng trắng tự nhiên này rất đẹp, phù hợp hầu hết các loại cây thủy sinh, rêu, dương xỉ, bucep…, điểm yếu của máng full bóng 10000k là không kích màu cây đỏ tốt (cây đỏ lên vẫn chấp nhận được nhưng so với Led rgb thì thua xa). Vì vậy mục tiêu của chúng ta là phối thêm 1 vài bóng hổ trợ phần quang phổ đỏ (deep red) nhưng không gây ám màu, không làm đổi màu nước, và đặc biệt vẫn tạo ánh sáng trắng tự nhiên như 10000k. Thậm chí nếu hồ bạn trồng toàn cây màu xanh cũng nên mix thêm bóng deep red này để ánh sáng dịu và không quá “gắt”, và thật ra quang phổ đỏ này cũng cực tốt cho những cây màu xanh (các bạn cứ nhìn đèn chuyên trồng cây cạn trong nhà hay của trại cây sẽ thấy màu tím đỏ đặc trưng) – Cách chọn số bóng: thường với hồ có chiều rộng 40-45 cm thì cần ít nhất 4 bóng T5 (2 bóng là đủ cho những hồ trồng những loại cây cần ít ánh sáng, nhưng 4 bóng có thể làm cây phát triển nhanh và căng đẹp hơn). Nếu có kinh nghiệm thì với hồ 45-50cm thì có thể dùng 6 bóng T5, hồ chiều rộng 50-60cm thì dùng đến 8 bóng. – Cách Mix bóng T5: Ở đây mình sẽ không đề cập chi tiết, chuyên sâu và phân tích về ánh sáng 6500k, 3000k, 12000k như bài trong link đầu bài, mình sẽ hướng dẫn cách Mix đèn dễ nhất và kinh tế, hiệu quả nhất như sau: Nếu bạn dùng 4 bóng thì nên tháo 1 bóng 10000k cất đi, thay vào 1 bóng plant (hồng), nếu dùng 6 bóng thì mix 2 bóng hồng + 4 bóng 10000k, nếu dùng 8 bóng có thể mix 2 hoặc 3 bóng hồng. Theo kinh nghiệm của mình thì nên TRÁNH MUA bóng hồng odyssea dù nó rẻ và cũng tốt cho cây, lý do tránh mua bóng này vì nó làm ám màu tím rất xấu Các bóng nên mua và có thể mua được ở VN là: bóng hồng aquazonic (ở Cao Quý bán khá rẻ, còn ở sinhcanhviet thì hơi mắc) nhưng rất đáng đầu tư 1 2 bóng này và bạn sẽ thấy kết quả mang lại là hơn cả sự mong đợi so với số tiền bỏ ra. Một sự lựa chọn khác và tốn kém hơn chút là các bạn có thể dùng bóng Color (hồng) hoặc bóng 4000k của t5 JBL Đức – màu cũng giống Aquazonic, không gây ám màu và cực tốt cho cây, giá từ 420-540k mỗi bóng. Về thứ tự thì nên kẹp những bóng hồng vào giữa các bóng trắng 10000k (quan trọng – các bạn xem clip dưới nhé) Hàng trăm nghìn người chơi thủy sinh ở Việt Nam và thế giới không phải vô lý mà bỏ ra mấy trăm nghìn đồng thậm chí vài triệu để mua đèn chuyên dụng cho thủy sinh. Vì dùng đèn chuyên dụng cho thủy sinh cây mới sống và phát triển tốt, cũng như bộc lộ hoàn hảo vẻ đẹp của chúng. Có những bộ đèn chuyên dụng cực xịn thậm chí giá hơn chục triệu, đa phần các cửa hàng lớn ở Việt Nam đều không nhập về vì quá đắt, và nhu cầu cũng ít, chỉ khi khách đặt mới lấy về. Một ví dụ về dàn đèn xịn như hình bên dưới. Ví dụ một hồ có kích thước 60 x 40 x 40 (dài x rộng x cao, tính bằng cm), để chơi thành công một thảm cỏ trân châu xanh mướt, người ta thường dùng 2 máng đèn hiệu Odyssea, mỗi máng 2 bóng, tức là 4 bóng. Mỗi máng có giá trị gần 500.000 đồng, tức là người ta bỏ ra gần 1 triệu cho dàn đèn của một hồ thủy sinh kích cỡ như trên. Tại sao nên hạn chế hoặc không dùng đèn chế? Trừ khi bạn có nhiều thời gian và muốn thử nghiệm, đừng tự chế đèn, đừng dùng đèn huỳnh quang thắp sáng nhà hoặc đèn led quảng cáo mà làm hồ thủy sinh. Vì cây sẽ lên không đẹp, thậm chí không lên nổi, mất thời gian và công sức vô ích. Như tôi đã nói ở trên, không phải vô lý mà người ta bỏ ra nhiều tiền để mua đèn chuyên dụng cho thủy sinh. Rất nhiều người gọi điện hoặc đến shop hỏi tôi sao họ trồng cây không lên. Thật sự có rất nhiều yếu tố tác động đến điều này, nhưng nhiều người khi tôi hỏi thì họ bảo dùng đèn tự chế, đó làm một phần nguyên nhân chính. Nếu bạn có kiến thức để tự chế máng đèn, và bạn dùng bóng chuyên dụng cho hồ thủy sinh như bóng T5HO thì tốt, còn dùng bóng đèn dân dụng là sai. Hiện tại có những bạn chơi am hiểu, biết cách phối đèn led, ánh sáng của những loại led này thích hợp cho bể thủy sinh, tuy nhiên những sản phẩm này là hàng thủ công, giá thành thậm chí cao hơn nhiều so với đèn hãng. Không dùng đèn màu Đèn màu chỉ thích hợp nuôi cá, không thích hợp cho hồ thủy sinh. Màu xanh, màu đỏ...đẹp thật đấy, nhưng không thích hợp, cây sẽ chết dần mòn. Cách chọn đèn cho phù hợp Tùy kích thước hồ mà chọn đèn phù hợp Ví dụ hồ của bạn dài 1m, thì bạn chọn đèn nào có kích cỡ 1 mét, bạn lưu ý là trên mỗi sản phẩm đèn, nhà sản xuất đều ghi rõ là đèn này phù hợp cho hồ có kích thước bao nhiêu. 1 máng có 2 bóng. Ví dụ như hình bên dưới, đây là đèn Odyssea, trên vỏ hộp có ghi là 50 - 65, tức là đèn này phù hợp cho hồ kích thước từ 50 đến 65 cm, thực tế chiều dài của máng là 50 cm, nhưng chân có thể kéo dài ra 65 cm. Tùy vào loại cây bạn muốn trồng mà có thể bạn sẽ cần 1 máng hoặc 2 máng. * Nếu bạn chơi rêu, ráy, hoặc dương xỉ, hoặc những cây tiêu thảo, đây là những loại cây thủy sinh không cần ánh sáng mạnh, thì 1 máng cũng được. Có rất nhiều trường hợp mặc dù chơi những loại cây thủy sinh không cần ánh sáng mạnh, nhưng người chơi vẫn sẵn sàng trang bị 2 máng, vì 2 máng thì ngắm hồ rõ và đẹp hơn, và khi bạn đảm bảo được yếu tố nhiệt độ mát cho hồ thì ánh sáng mạnh cây vẫn phát triển tốt. * Nếu bạn muốn chơi những cây cắt cắm, những cây màu đỏ rực, những thảm cỏ xanh mướt, thì nên trang bị 2 máng. Có công thức để tính lượng công suất đèn hiện tại có đủ cho hồ thủy sinh của mình không? Thật ra là có công thức, bạn cứ lấy chiều dài x chiều rộng x chiều cao (đổi ra cm), sau đó chia cho 1000 là ra được số lít nước. Thường người ta hay tư vấn cứ 1 W trên 1 lít hoặc hơn là đủ. Ví dụ tôi muốn chơi cắt cắm, thảm cỏ trân châu, hồ của tôi là 60 x 40 x 40 \= (60 x 40 x 40)/1000 = 96 (lít) Vậy tôi nên chọn đèn có tổng cộng công suất là 96 W, tôi thấy đèn Odyssea loại 60 - 80 cm có công suất là 24W mỗi bóng, vậy tôi cần 24 x 4 = 96 W => 2 máng đèn. Những thương hiệu đèn thủy sinh nào được ưa chuộng tại Việt Nam Hiện trên thị trường Việt Nam có bán nhiều loại đèn với nhiều kích cỡ, giá thành khác nhau phù hợp với túi tiền của bạn. Tại thời điểm tôi viết bài này, thương hiệu đèn Odyssea và Aquazonic đang được ưa chuộng, bạn cứ thử ghé những cửa hàng thủy sinh chuyên nghiệp hoặc những shop chuyên bán đồ thủy sinh lớn, sẽ thấy 2 thương hiệu trên rất nhiều khả năng sẽ có trong gian hàng của họ. Còn những thương hiệu khác, cũng được, cũng tốt đấy, nhưng nếu có đủ chi phí thì cứ Odyssea và Aquazonic, hoặc những loại đèn thương hiệu đắt tiền hơn mà chơi. * Nếu bạn muốn đầu tư một dàn hồ chuẩn, chơi nhiều loại cây đẹp thì dùng đèn đắt tiền * Nếu bạn muốn hồ bình dân, đơn giản, chơi cho vui, chơi những loại cây thủy sinh đơn giản dễ tính, thì dùng những đèn bình dân, rẻ tiền hơn. Qua thời gian, có thể những loại đèn tôi tư vấn ở trên đã lỗi thời, và sẽ có những loại đèn tốt hơn thay thế trên thị trường. Một cách dễ dàng khác để chọn được loại đèn phù hợp là đến tham quan một cửa hàng thủy sinh có uy tín, và ngắm nhìn những hồ trưng bày của họ, và bạn sẽ được tư vấn chi tiết hơn. Lưu ý một hồ thủy sinh đẹp là sự kết hợp của nhiều yếu tố dinh dưỡng, ánh sáng, co2, nước mát, kiến thức và sự kiên nhẫn chăm sóc của người chơi, bạn trang bị đèn tốt mà những yếu tố khác bỏ qua thì hồ của bạn cây cũng không phát triển tốt. Với các bạn mới, hãy kiên nhẫn đọc loạt bài 'Tự làm hồ thủy sinh từ A đến Z' của Vinh Aqua để có những kiến thức cơ bản vững vàng về hồ thủy sinh trước khi chơi. |
