giống nhau : ứng động và hướng động đều là phản ứng của cơ thể trước các tác động của môi trường,đều là cử động của thực vật giúp cho cây tồn tại và phát triển trong điều kiện sống của môi trường thường xuyên thay đổi
khác nhau:
ỨNG ĐỘNG:
gồm 2 loại : ứng động không sinh trưởng và ứng động sinh trưởng
là hình thức phản ứng của cây trước một tác nhân kích thích không định hướng
là do sự thay đổi trương nước, co rót chất nguyên sinh, biến đổi quá trình sinh lí, sinh hóa theo nhịp điệu đồng hồ sinh học(nhịp điệu thời gian)
không có sự kéo dài các tế bào, sinh trưởng mạnh ẽ ở đỉnh, ngọn cây,thân,... để cây cao hơn, rễ dài hơn
diễn ra tương đối nhanh:chỉ khoảng 1s(phản ứng tự vệ ở cây trinh nữ)
HƯỚNG ĐỘNG:
gồm 2 loại:hướng động âm và hướng động dương
là hình thức phản ứng của một bộ phận của cây trước một tác nhân kích thích hướng theo một hướng xác định
vận động diễn ra tương đối chậm
điều tiết nhờ h00c môn thực vật(sự phân bố hàm lương axin không đồng dều
-* Hướng động:
- Tác nhân kích thích: từ một hướng xác định.
- Hướng phản ứng của cq thực vật phụ thuộc hướng kích thích (dương: tới, âm: tránh xa)
- Cơ chế: luôn có sự sinh trưởng (không đều của các tế bào ở 2 phía của cơ quan).
- Cơ quan thực hiện có dạng hình trụ (thân, rễ, ..)
- Tốc độ: chậm.
* Ứng động:
- Tác nhân kích thích: không định hướng (hiệu quả tác động đồng đều lên các cơ quan của cây).
- Hướng phản ứng của cq thực vật không phụ thuộc hướng kích thích (mà phụ thuộc đặc điểm cấu tạo của cơ quan pứ)
- Cơ chế: có sự sinh trưởng hoặc không có sự sinh trưởng (do biến động sức trương của vùng chuyên trách hoặc có rút chất nguyên sinh).
- Cơ quan thực hiện có dạng hình dẹp 2 bên (cánh hoa, lá ..)
- Tốc độ: nhanh.
So sánh tìm sự khác biệt trong phản ứng hướng sáng của cây (hình 23.1 a) và vận động nở hoa (hình 24.1 ).Video hướng dẫn giải Phương pháp giải - Xem chi tiết Quảng cáo Lời giải chi tiết - Phản ứng hướng sáng của cây là do ánh sáng chiếu sáng từ một phía thân cây non → thân cây sinh trưởng hướng về phía có nguồn sáng. - Vận động nở hoa do tác động của kích thích không định hướng là ánh sáng, trong đó các tế bào ở hai phía đối diện nhau của cơ quan có tốc độ sinh trưởng khác nhau. Khái niệm, đặc điểm cảm ứng ở thực vật, khái niệm hướng động, cơ chế và vai trò của hướng động, các hình thức hướng động
Cảm ứng ở thực vật là phản ứng vận động của các cơ quan thực vật đối với kích thích Quảng cáo Đặc điểm: phản ứng chậm, khó nhận thấy, hình thức phản ứng kém đa dạng. Có 2 hình thức cảm ứng ở thực hướng động (vận động định hướng) và ứng động (vận động cảm ứng). Hướng động là vận động sinh trưởng của các cơ quan thực vật đối với kích thích từ một hướng xác định. Hướng của phản ứng được xác định bởi hướng của tác nhân kích thích Có hai loại hướng động chính : + Hướng động dương: vận động sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích + Hướng động âm: vận động tránh xa nguồn kích thích Cơ chế:Hướng động xảy ra khi tốc độ sinh trưởng tại hai phía của cơ quan tiếp nhận kích thích không đều nhau. + Hướng động dương: do các tế bào ở phía không được kích thích phân chia và sinh trưởng nhanh hơn phía có kích thích → cơ quan uốn cong về phía kích thích. + Hướng động âm: xảy ra theo cơ chế giống hướng động dương nhưng ngược lại. Vai trò: Hướng động giúp cây sinh trưởng hướng tới tác nhân môi trường thuận lợi (ánh sáng, nước, dinh dưỡng) và tránh xa các tác nhân không thuận lợi của môi trường → giúp cây thích ứng với những biến động của điều kiện môi trường để tồn tại và phát triển. II. Các hình thức hướng động ở thực vậtTùy theo tác nhân kích thích, có 5 kiểu hướng động: hướng sáng, hướng trọng lực, hướng hóa, hướng nước, hướng tiếp xúc. Hướng sáng: Phản ứng sinh trưởng của thực vật đáp ứng lại tác động của ánh sáng. Hướng trọng lực: Phản ứng sinh trưởng của thực vật đáp ứng lại tác động của trọng lực (hướng về tâm quả đất). Hướng hóa: Phản ứng sinh trưởng của thực vật đáp lại tác động của hoá chất. Rễ cây luôn hướng về nơi có nguồn dinh dưỡng thích hợp và cần thiết cho sự sinh trưởng, phát triển (hướng hoá dương) và tránh xa nơi có hoá chất độc hại với nó. Hướng nước: là phản ứng sinh trưởng của thực vật hướng tới nguồn nước. Hướng nước ở rễ là hướng dương Hướng tiếp xúc: Phản ứng sinh trưởng của thực vật đáp ứng lại tác động của vật tiếp xúc với bộ phận của cây. Sơ đồ tư duy Hướng động:
Giải bài 2 trang 101 SGK Sinh học 11. Các tua quấn ở các cây mướp, bầu, bí,... là hướng động kiểu gì? |