Hướng dẫn soạn bài Xin lập khoa luật Ngữ văn lớp 11 hay, ngắn gọn nhất và đủ ý giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung chính bài Xin lập khoa luật để chuẩn bị bài và soạn văn 11. Mời các bạn đón xem: Soạn bài Xin lập khoa luật - Ngữ văn 11 - Soạn bài “ Xin lập khoa luật” ngắn gọn:
Phần đọc - hiểu văn bản Câu 1 (trang 73 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1): - Luật bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau: Kỉ cương, uy quyền, chính lệnh, tam cương ngũ thường... - Tác giả rất đề cao luật, đề cao những người hiểu biết về luật và có khả năng dùng luật để điều khiển công việc quốc gia. - Việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây rất công bằng, nghiêm minh. Câu 2 (trang 73 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1): - Tác giả khẳng định: "Bất luận quan hay dân mọi người đểu phải học luật nước", "quan dùng luật để trị dân, dân theo luật mà giữ gìn" => Tất cả mọi người cần tôn trọng và thực thi pháp luật. - Chủ trương như vậy để tạo ra một xã hội bình đẳng, công bằng, nghiêm minh. Câu 3 (trang 73 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1): - Đạo Nho là một thứ luật phong kiến mà nội dung không gì lớn bằng trung hiếu, không gì cần thiết bằng lễ nghĩa. - Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống chưa có sự tôn trọng luật pháp. Câu 4 (trang 73 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1): - Luật pháp và đạo đức gắn bó chặt chẽ với nhau. - Mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp: + Giữ đúng luật chính là đạo đức. + Luật pháp chính là cái đức lớn nhất, là chí công vô tư, hợp với đức trời, đạo người. Câu 5 (trang 73 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1): - Nguyễn Trường Tộ đưa ra quan niệm luật của đạo Nho: "Từ tam cương ngũ thường cho đến việc hành chính của sáu bộ đểu đầy đủ". - Tác giả phê phán đạo Nho ở tính chất vô tích sự, "không làm cũng chẳng ai bị phạt, có làm cũng chẳng được ai thưởng". \=> Pháp luật phải gắn liền với thực tiễn hành động của con người. Đó là làm theo pháp luật. - Thuyết phục và tăng tính sắc bén, tính chiến đấu cho lời văn. - Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài “ Xin lập khoa luật”:
- Tác giả
- Cuộc đời
- Nguyễn Trường Tộ (1830 - 1871) là một tri thức yêu nước và theo đạo Thiên Chúa - Quê quán: Bùi Chu, xã Hưng Trung, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. - Sự nghiệp văn học
- Ông có nhiều tư tưởng tiến bộ, đã dâng lên vua Tự Đức nhiều bản điều trần có giá trị - Tác phẩm tiêu biểu: Hòa từ (Bàn về hòa)… II. Tác phẩm 1. Hoàn cảnh ra đời, xuất xứ: - Nằm trong bản điều trần số 27 có tên là tế cấp bát điều do Nguyễn Trường Tộ viết vào năm 1867. 2. Thể loại: điều trần 3. Bố cục: 3 phần. Đoạn 1: Khái quát về ý nghĩa của luật Đoạn 2: Quan điểm của tác giả về Nho giáo và đề xuất cải tiến. Đoạn 3: Vai trò quan trọng của luật với đất nước 4. Tóm tắt: - Bản điều trần đã nói rõ tư tưởng canh tân của Nguyễn Trường Tộ nhằm đổi mới đất nước. Xin lập khoa luật là môt văn bản bàn về việc vai trò của luật pháp đối với một đất nước và ra sức thuyết phục nhà nước lập khoa luật. // Các em vừa tham khảo nội dung chi tiết bài soạn văn Xin lập khoa luật của Nguyễn Trường Tộ do Đọc Tài Liệu biên soạn. Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn bài Xin lập khoa luật này sẽ giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm. Chúc các em luôn đạt được những kết quả cao trong học tập. Hướng dẫnsoạn bàiXin lập khoa luậtdưới đây sẽ giúp các em nắm một số kiến thức trọng tâm cũng như chuẩn bị bài tốt hơn về văn bảnXin lập khoa luật. Học 247 mong rằng các em sẽ nắm được các kiến thức cần thiết, chuẩn bị bài chu đáo hơn từ những gợi ý soạn bài dưới đây. Chúc các em có thêm phần soạn bài chu đáo như ý muốn trước khi đên lớp với bài học này. 1. Tóm tắt nội dung bàihọc
- Tầm nhìn xa rộng và tiến bộ về vai trò của luật pháp đối với việc đảm bảo và phát triển của nhà nước pháp quyền và xã hội tuân thủ pháp luật.
- Nghệ thuật lập luân chặt chẽ, kín kẽ, thuyết phục lí tình và tấm lòng trung thực của tác giả đối với dân, với nước.
2. Soạn bài Xin lập khoa luật chương trình chuẩn
2.1. Soạn bài tóm tắtCâu 1:Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm những lĩnh vực nào? Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây ra sao? - Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm các lĩnh vực: kỉ cương, uy quyền, chính lệnh của quốc gia.
- Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây: “Ở các nước phương Tây, phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”.
Câu 2:Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ như thế nào trước luật? Vì sao ông lại chủ trương như vậy? - Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải học luật. Vì có luật thì sẽ giữ được kỉ cương, phép nước, duy trì được sự tồn tại của đất nước.
Câu 3:Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống có tôn trọng pháp luật không? - Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống khoog tôn trọng pháp luật.
Câu 4:Tác giả quan niệm thế nào về mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp? - Mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp là mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau bởi làm trái luật là có tội và cái công bằng ở luật chính là đạo đức.
Câu 5:Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gì đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích? - Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gây tác động sâu sắc để mọi người nhận thức rõ vấn đề quan trọng của pháp luật.
2.2. Soạn bài chi tiếtCâu 1:Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm những lĩnh vực nào? Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây ra sao? - Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm lĩnh vực:"kỉ cương, uy quyền, chính lệnh của quốc gia, trong đó tam cương ngũ thường cho đến việc hành chính của sáu bộ đều đầy đủ"
- Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây:
- Người trực tiếp xử các vụ kiện tụng chỉ được thăng cấp chứ không bao giờ bị giáng chức (ngay cả nhà vua cũng không thể giáng chứng họ được).
- Nhưng tội ngũ hình cũng đều do người làm ở bộ hình xét xử chứ vua không được đoán phạt theo ý mình.
- Mục đích :
- Giúp người bộ hình có điều kiện thực hiện luật pháp một cách nghiêm minh, không bị ràng buộc.
- Để dân chúng thấy rõ đạo công bằng.
⇒ Luật pháp rất công bằng, nghiêm minh. Không có ai, kể cả vua chúa đứng ngoài đứng trên luật pháp. Nhà nước tồn tại, vận hành và phát triển bằng luật. Câu 2:Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ như thế nào trước luật? Vì sao ông lại chủ trương như vậy? - Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ trước luật:
- Theo Nguyễn Trường Tộ, kỉ cương, uy quyền, chính lệnh để duy trì sự tồn tại của đất nước. Vì vậy, tác giả khẳng định:"Bất luận quan hay dân mọi người đểu phải học luật nước","quan dùng luật để trị dân, dân theo luật mà giữ gìn"
- Bất luận quan hay dân đều phải học luật.
- Ai học luật giỏi sẽ được làm quan.
- Quan dùng luật để trị, dân theo luật mà giữ gìn.
- Bất cứ một hình phạt nào trong nước đều không vượt quan ngoài luật.
- ông lại chủ trương như vậy vì:luật đã bao trùm lên tất cả. Nếu đất nước không có các bộ luật thì làm sao giữ được kỉ cương phép nước. Từ quan cho đến thứ dân đều phải hiểu và làm theo luật. Xưa đã đúng, nay càng thấy đúng và thấm thía hơn.
Câu 3:Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống có tôn trọng pháp luật không? - Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống không tôn trọng pháp luật:
- Nho học đề cao“trung hiếu”,“lễ nghĩa”nhưng sách Nho chỉ đề suông trên giấy, không thực hiện được thưởng phạt nghiêm minh. Tác giả dẫn chứng lời Khổng Tử :“Ta chưa thấy ai nhận lỗi mình mà biết tự trách phạt”. →Cần có luật để đạo làm người kia thành hiện thực.
- Các tư tưởng của Nho giáo có thể khiến cho việc học tập của mọi người bị cản trở.
Câu 4:Tác giả quan niệm như thế nào về mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp? - Tác giả quan niệm về mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp:luật pháp và đạo đức gắn bó chặt chẽ với nhau.
- Làm trái luật là có tội, giữ đúng luật là đúng.
- Nếu tận dụng cái lẽ công bằng ở trong luật thì chính là có đạo đức, trọn vẹn đạo làm người.
Câu 5:Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gì đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích? - Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích:
- Trích dẫn lời của Khổng Tử:"Ta chưa hề thấy ai nhận được lỗi mình mà biết tự trách phạt","Chép những lời nói suông chẳng bằng thân hành ra làm việc"đã gây tác động trực tiếp đến tư duy và tâm lí của các nhà nho - vốn là những người noi theo gương của thánh Khổng. Và chính Khổng Tử đã nhận ra cái hạn chế, chủ quan và không tưởng của giáo lí, đạo đức, nghệ thuật, nếu không có luật pháp làm nền tảng, như vậy thông qua lời trích dẫn của Khổng Tử, tác giả đã gây nên tác động sâu sắc để họ nhận thức rõ vấn đề quan trọng của pháp luật.Đây chính là biện pháp lập luận"gậy ông đập lưng ông".
Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêmbài giảng Xin lập khoa luậtđể nắm vững hơn các kiến thức cần thiết trước khi đến lớp. 3. Soạn bài Xin lập khoa luật chương trình Nâng caoCâu 1:Đọc đoạn 1 và trả lời các câu hỏi sau: - Luật bao gồm những nội dung gì? Mối quan hệ giữa luật với quan, dân, với đạo đức và chính lệnh.
- Tác giả vào đề theo cách nào (trực tiếp, gián tiếp hay phản đề) và tác dụng của cách vào đề đó?
- Tác giả đã dùng những lí lẽ nào để thuyết phục nhà vua tuân theo luật pháp?
- Nguyễn Trường Tộ viết: “Phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”. Điều đó đúng hay sai? Vì sao Nguyễn Trường Tộ lại viết như vậy?
- a)Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm các lĩnh vực: kỉ cương, uy quyền, chính lệnh của quốc gia.
- b) Tác giả vào đề theo cách trực tiếp, cách này sẽ dẫn vào vấn đề trực tiếp, rõ ràng, cụ thể hơn.
- c) Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây: “Ở các nước phương Tây, phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”, đồng thời đưa ra các dẫn chứng chứng minh lợi ích của việc dùng luật để cai quản đất nước.
- d) Nguyễn Trường Tộ viết: “Phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”. Điều đó đúng bởi điều này đảm bảo cho luật pháp và người thi hành luật pháp được công bằng.
Câu 2:Đọc đoạn 2 và cho biết: - Nguyễn Trường Tộ phê phán Nho gia ở những điểm nào?
- Cuối mỗi điều phê phán Nguyễn Trường Tộ cũng kết lại bằng lời Khổng Tử. Cách viết đó có tác dụng gì trong việc thuyết phục người nghe thời bấy giờ.
- a) Nguyễn Trường Tộ phê phán Nho gia ở những điểm lí thuyết của Nho gia chỉ là lời nói suông trên giấy, đó là những lẽ phải nhưng nó không đủ khả năng làm cho mọi người thay đổi được tâm tính, tự giác sửa mình.
- b) Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gây tác động sâu sắc để mọi người nhận thức rõ vấn đề quan trọng của pháp luật.
Câu 3:Hãy cho biết ý nghĩa của bản điều trần Xin lập khoa luật của Nguyễn Trường Tộ đối với thời bấy giờ và đối với cuộc sống của chúng ta hôm nay? - Với cái nhìn tiến bộ và đầy trách nhiệm, Nguyễn Trường Tộ đã chỉ rõ vai trò của luật pháp đối với sự ổn định của xã hội. Tư tưởng ấy của ông dù được nói cách đây hàng trăm năm nhưng đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
4. Một số bài văn mẫu về Xin lập khoa luậtTư tưởng pháp trị mà Nguyễn Trường Tộ trình bày trong bản điều trần Xin lập khoa luật vừa có ý nghĩa tiến bộ về luật pháp, vừa có ý nghĩa tích cực trong việc bảo vệ quyền lợi cho người dân thời đó. Cho đến nay, đều này vẫn còn nguyên giá trị. Để hiểu sâu sắc và viết bài phân tích hoàn chỉnh về tác phẩm này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây: 5. Hỏi đáp về Xin lập khoa luậtNếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phầnHỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em. | 
