Test nhanh COVID-19 hiện là phương pháp xét nghiệm dễ thực hiện và nhanh nhất để phát hiện liệu bạn có bị nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không, từ đó đưa ra những xử trí để tránh lây lan cộng đồng. Tuy nhiên, thực tế đôi khi test nhanh COVID-19 có thể gây ra kết quả dương tính giả.  Vị trí lấy mẫu, điều kiện bảo quản mẫu có thể tác động đến kết quả dương tính giả. Ảnh minh họa Thông thường, khi test nhanh nếu hiển thị cả 2 vạch bên cạnh chữ C và chữ T thì đó là dương tính, còn nếu chỉ hiển thị 1 vạch bên cạnh chữ C, thì là âm tính. Trong nhiều trường hợp, vạch chữ T hiển thị mờ nhạt, không rõ ràng, điều này khó để xác định kết quả chính xác hay không. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, điều quan trọng khi thực hiện test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 là bạn phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và lựa chọn loại test nhanh được cấp phép bởi các cơ quan y tế. Người dùng kit test cần chú ý đến khung thời gian đọc kết quả. Thời gian đọc xét nghiệm có thể khác nhau giữa các loại kit xét nghiệm nhanh. Cần đọc kết quả xét nghiệm trong khung thời gian quy định của bộ kit test bạn sử dụng, nếu hai vạch xuất hiện sau khung thời gian đó, rất có thể là dương tính giả. Ngoài ra, còn có các yếu tố khác gây tác động đến kết quả dương tính giả bao gồm: vị trí lấy mẫu, điều kiện bảo quản mẫu bệnh phẩm, thời gian từ lúc bệnh khởi phát đến khi lấy mẫu, người bệnh có triệu chứng hay không triệu chứng và nồng độ virus trong mẫu bệnh phẩm ảnh hưởng đến độ nhạy của xét nghiệm nhanh kháng nguyên COVID-19. 4 việc cần làm để tránh dương tính giả khi test nhanh COVID-19: Để giảm nguy cơ dương tính giả, bạn cần phải làm những điều sau trước khi thực hiện test nhanh COVID-19: 1. Rửa tay thật sạch 2. Xì mũi, tránh để mũi có quá nhiều dịch mũi 3. Tránh ăn hoặc uống một thời gian ngắn trước đó 4. Làm đúng theo hướng dẫn được ghi trên bao bì của bộ test nhanh. https://suckhoedoisong.vn/cach-phan-biet-duong-tinh-gia-khi-tu-lam-test-nhanh-covid-19-tai-nha-169220228222038654.htm
Theo các bác sĩ, người dân chỉ nên thực hiện test nhanh Covid-19 nếu có triệu chứng của bệnh hoặc yếu tố dịch tễ. Đồng thời, phải lựa chọn đúng loại test đã được Bộ Y tế công bố. Việc lấy mẫu test nhanh SARS-CoV-2 thực hiện tại nhà và ở cơ sở y tế. Hiện nay, dù gía kit test nhanh đang nhảy múa trên thị trường nhưng mặt hàng này chưa bao giờ hết nóng. Bởi test nhanh SARS-CoV-2 là phương pháp rất dễ thực hiện, cho kết quả nhanh để phát hiện người mắc Covid-19. Tuy nhiên, test nhanh kháng nguyên vẫn có thể cho ra kết quả dương tính giả, gây lo lắng. Thậm chí, với kết quả đó, một số người sẽ tự mua thuốc điều trị, gây hại đến sức khỏe. Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Nguyên trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho rằng, chỉ khi nào có triệu chứng hoặc yếu tố dịch tễ, bạn mới cần thực hiện test nhanh. Khi test nhanh hiển thị 2 vạch bên cạnh chữ C và chữ T, nghĩa là mẫu bệnh phẩm dương tính. Nếu chỉ hiển thị 1 vạch bên cạnh chữ C, nghĩa là âm tính. Với nhiều loại que test khác nhau, màu hiển thị của vạch có thể là đỏ, xanh, hoặc đen. Tuy nhiên, ý nghĩa không thay đổi. Trong một số trường hợp, vạch ở chữ T không rõ ràng, mờ, nhạt, khiến người dân lo lắng, không chắc chắn về độ chính xác. Nhiều mẫu test còn bị nhòe ở vùng hiển thị, cũng không thể xác định kết quả âm hay dương tính. Bác sĩ Trương Hữu Khanh khuyến cáo, người dân nên mua các loại test nhanh kháng nguyên nằm trong danh sách công bố của Bộ Y tế. Đồng thời, thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Khi lấy mẫu, tùy theo mỗi bộ kit test sẽ phải thực hiện lấy mẫu dịch tỵ hầu hoặc dịch mũi. Dịch tỵ hầu và dịch mũi có thao tác lấy mẫu khác nhau, độ sâu của que thử cũng khác nhau. Do đó việc đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì bộ kit test rất quan trọng.Người dân cần lưu ý, khi nhỏ dung dịch chứa mẫu bệnh phẩm vào khay đựng, phải đặt trên mặt phẳng, không lắc nghiêng, không sốt ruột và tác động đến mẫu test. Mẫu test nhanh phải chờ đủ thời gian để cho kết quả đúng. Thời gian này được ghi rõ trong hướng dẫn sử dụng của mỗi bộ kit test khác nhau, thông thường từ 15-30 phút. Nếu 2 vạch xuất hiện sau khung thời gian trên bao bì hướng dẫn, rất có thể là dương tính giả.
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Trần Thị Diễm Trang - Bác sĩ Nội hô hấp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Từ ngày 28/12/2021, Bộ Y tế cho phép các địa phương, đơn vị dùng kết quả test nhanh kháng nguyên để xác định ca mắc COVID-19. Người dân khi tự làm test nhanh tại nhà cần lưu ý những gì để có kết quả chính xác? Bài viết dưới đây sẽ đưa ra những hướng dẫn giúp xác định test nhanh thế nào là dương tính. RT-PCR là kỹ thuật xét nghiệm chính để xác định virus SARS-CoV-2 có trong cơ thể người hay không. Tuy nhiên, hiện nay nhiều nơi đã đưa vào ưu tiên phương pháp test nhanh để giảm thời gian thực hiện và sớm có kết quả. Trên cơ sở đó, có thể “tách” F0 ra khỏi cộng đồng càng nhanh càng tốt. Test nhanh Covid-19 là phương pháp xét nghiệm giúp phát hiện các protein trên bề mặt của virus SARS-CoV-2 (xét nghiệm kháng nguyên). Ưu - nhược điểm của test nhanh COVID-19 Ưu điểm:
Nhược điểm:
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, ca bệnh nghi ngờ nếu làm test nhanh kháng nguyên cho kết quả dương tính được coi là ca bệnh COVID-19. Điều kiện cho việc khẳng định này là sử dụng bộ kit test nhanh do Bộ Y tế cấp phép; việc test được thực hiện dưới sự giám sát của nhân viên y tế bằng hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp qua các phương tiện từ xa. Theo CDC Hà Nội, để có kết quả test nhanh chính xác, trước hết, người dân cần lựa chọn mua đúng loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 đã được Bộ Y tế cấp phép. Dưới đây là 16 loại test nhanh đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành sử dụng:
Sau khi lựa chọn các loại test nhanh được Bộ Y tế cấp phép, người dân cần tuân thủ các bước theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, bao gồm: Lấy mẫu đúng, thao tác đúng và xử lý rác thải đúng. Bộ sinh phẩm xét nghiệm nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 gồm 7 thành phần:
Theo khuyến cáo của CDC Hà Nội, tất cả thành phần bộ sinh phẩm được để ở nhiệt độ phòng 15-30 độ C trước khi xét nghiệm khoảng 30 phút. Bộ sinh phẩm bị nhiễm ẩm có thể làm giảm độ ổn định của chất thử, khiến kết quả không chính xác. Vì vậy, người dân cần sử dụng ngay khi mở khay thử ra khỏi giấy bạc. Đặc biệt không sử dụng sinh phẩm hết hạn và cần bảo quản sinh phẩm theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Test nhanh là như thế nào? Một bộ test covid gồm những thành phần nhất định CDC Hà Nội hướng dẫn 6 bước thực hiện test nhanh kháng nguyên tại nhà: Bước 1. Trước khi lấy mẫu: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng test nhanh của nhà sản xuất. Người lấy mẫu thực hiện vệ sinh, sát khuẩn tay. Bước 2. Chuẩn bị lấy mẫu: Lấy khay thử ra khỏi túi đựng và sử dụng càng nhanh càng tốt trong vòng 1 giờ. Đặt khay thử trên bề mặt phẳng sạch nằm ngang. Lấy que ngoáy tỵ hầu ra khỏi túi và tiến hành thu thập mẫu xét nghiệm. Bước 3. Lấy mẫu bệnh phẩm (Lưu ý: bệnh phẩm được lấy không đúng cách sẽ cho kết quả không chính xác) Lấy mẫu dịch tỵ hầu (đối với các bộ kit test yêu cầu lấy mẫu dịch tỵ hầu) Tư thế ngồi lấy mẫu: Ngồi yên, xì nhẹ dịch mũi vào khăn giấy, đầu nghiêng về phía sau một góc 70 độ. Đối với trẻ nhỏ: đặt ngồi trên đùi của cha/mẹ, lưng của trẻ đối diện với phía ngực cha/ mẹ. Cha/mẹ cần ôm trẻ giữ chặt cơ thể và tay trẻ. Yêu cầu cha/mẹ ngả đầu trẻ ra phía sau. Cầm que lấy mẫu đưa nhẹ nhàng vào mũi, vừa đẩy vừa xoay giúp que lấy mẫu đi dễ dàng vào sâu 1 khoảng bằng 1⁄2 độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. Giữ que lấy mẫu tại chỗ lấy mẫu trong vòng 5 giây để đảm bảo dịch thấm tối đa. Từ từ xoay và rút que lấy mẫu ra và cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu. Lưu ý: Nếu chưa đạt được độ sâu 1⁄2 bằng chiều dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía mà cảm thấy có lực cản rõ thì rút que lấy mẫu ra và thử lấy mũi bên kia. Khi cảm thấy que lấy mẫu chạm vào thành sau họng mũi thì dừng lại, xoay tròn rồi từ từ rút que lấy mẫu ra. Lấy mẫu dịch mũi (đối với các bộ kit test yêu cầu lấy mẫu dịch mũi) Tư thế người được lấy mẫu giống như lấy mẫu dịch tỵ hầu. Cầm que lấy mẫu nhẹ nhàng đưa vào mũi sâu khoảng 2 cm, xoay que lấy mẫu vào thành mũi trong khoảng 3 giây. Sau khi lấy xong 1 bên mũi thì dùng đúng que lấy mẫu này để lấy mẫu với bên mũi còn lại và thao tác như lỗ mũi thứ nhất. Nhẹ nhàng xoay và rút que mẫu ra rồi cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu. Bước 4. Tách chiết mẫu Nhúng đầu que lấy mẫu vào ống chiết. Xoay và miết đầu que vào thành và đáy ống 10 lần. Để đầu que ngâm trong dung dịch 1 phút. Bóp 2 thành ống ép vào đầu que. Từ từ xoay que và ép đầu que khi rút để thu dịch càng nhiều càng tốt. Đậy chặt ống bằng nắp nhỏ giọt. Lắc mạnh ống theo chiều ngang 10 lần để trộn đều mẫu. Tránh để dung dịch chạm tới đầu lọc trong nắp nhỏ giọt. Nhỏ 3 giọt mẫu chiết từ ống vào ô nhận mẫu (S) của khay thử và bắt đầu đếm thời gian. Bước 5. Đọc kết quả Tùy theo hướng dẫn của từng loại sinh phẩm thời gian đọc kết quả khác nhau. Thông thường thời gian đọc kết quả từ 15-30 phút. Không được đọc kết trước hoặc sau thời gian quy định của hướng dẫn sinh phẩm. Kết quả Âm tính: Chỉ xuất hiện vạch chứng C (vạch đỏ). Kết quả Dương tính: Xuất hiện cả vạch chứng C và vạch kết quả T. Kết quả không có giá trị: Cả vạch chứng C và vạch kết quả T không xuất hiện hoặc chỉ xuất hiện vạch kết quả T. Người dân cần lưu ý, nếu vạch chứng C không xuất hiện có thể do thiếu mẫu hoặc khay thử bị hỏng. Lúc này, phải thực hiện lại test thử xét nghiệm hoặc liên hệ với cơ quan y tế để được tư vấn hỗ trợ. Các vạch trên khay test nhanh có màu đỏ, đen hay xanh khác nhau là do các nhà sản xuất sử dụng các màu khác nhau. Màu của các vạch không ảnh hưởng đến kết quả test nhanh, chỉ cần hiện lên 2 vạch (2 vạch đỏ; 1 vạch xanh và 1 vạch đỏ) là chắc chắn kết quả đã dương tính. Test nhanh ra dương tính khi kết quả xuất hiện 2 vạch Bước 6. Thu gom và xử lý vật liệu xét nghiệm đã sử dụng: Tất cả các vật liệu xét nghiệm đã qua sử dụng được xem như là chất thải lây nhiễm, cần thu gom và xử lý đúng quy định. Rác thải được thu gom vào túi màu vàng, buộc chặt miệng túi và cho vào một túi màu vàng khác, tiếp tục buộc chặt miệng túi. Các túi màu vàng đều phải dán nhãn "CHẤT THẢI CÓ NGUY CƠ CHỨA SARS-CoV-2", để nơi cố định và thông báo cho đơn vị chức năng tại địa phương thu gom, xử lý theo quy định đối với chất thải lây nhiễm. Không cho chung các vật liệu xét nghiệm đã qua sử dụng vào rác thải sinh hoạt thông thường. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 15% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 17/10 - 31/12/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. XEM THÊM: |
