Trên thực tế, các doanh nghiệp gặp không ít khó khăn và vướng mắc về thủ tục nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài. Cụ thể về các vấn đề như sẽ cần chuẩn bị hồ sơ chứng từ gì, thống nhất và ký hợp đồng với đối tác nước ngoài như thế nào hay phương thức thanh toán ra sao, quá trình khai báo hải quan nhập khẩu như thế nào? Vì vậy, Vinacontrol CE đã tổng hợp các thông tin dưới đây nhằm cung cấp cũng như tháo gỡ các vướng mắc của Quý doanh nghiệp khi tiến hành quy trình nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam. Show 1. Nhập khẩu hàng hoá là gì?Nhập khẩu hàng hóa là việc đưa hàng hóa từ nước ngoài vào trong lãnh thổ Việt Nam hoặc từ những khu vực đặc biệt trên lãnh thổ Việt Nam được coi là khu vực hải quan riêng theo pháp luật quy định.  Nhập khẩu hàng hóa là việc đưa hàng hóa từ nước ngoài vào trong lãnh thổ Việt Nam Quy định về nhập khẩu hàng hóa được nêu rõ tại Luật Quản lý ngoại thương 2017. Theo đó, đối tượng hàng nhập khẩu phải kiểm tra gồm có: "Hàng hóa nhập khẩu phải áp dụng các biện pháp kỹ thuật, kiểm dịch quy định tại các điều 61, 62, 63, 64 của Luật Quản lý ngoại thương Hàng hóa nhập khẩu có tiềm ẩn hoặc có khả năng gây mất an toàn theo thông tin cảnh báo từ các tổ chức quốc tế, khu vực và nước ngoài phải được kiểm tra nghiêm ngặt Hàng hóa nhập khẩu bị cơ quan phát hiện là không phù hợp và phải tăng cường kiểm tra theo pháp luật quy định" Căn cứ tại Điều 5, những hàng hoá bị cấm nhập khẩu gồm có: Vũ khí, đạn dược, vật liệu nổ, các mặt hàng tiêu dùng, thiết bị y tế, phương tiện đã qua sử dụng; các loại hóa chất thuộc danh mục hóa chất cấm theo quy định của pháp luật; pháo các loại, đèn trời, các loại thiết bị gây nhiễu máy đo tốc độ phương tiện giao thông; phế liệu, phế thải, thiết bị làm lạnh sử dụng C.F.C; sản phẩm, vật liệu có chứa amiăng thuộc nhóm amfibole; thuốc bảo vệ thực vật bị cấm sử dụng tại Việt Nam; các mẫu động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm thuộc phụ lục I CITES có nguồn gốc từ tự nhiên bị nhập khẩu vì mục đích thương mại;... ✍ Xem thêm: Kiểm tra chất lượng hàng hoá nhập khẩu | Thủ tục nhanh gọn – Hỗ trợ hiệu quả 2. Hồ sơ nhập khẩu doanh nghiệp cần chuẩn bịDoanh nghiệp cần phải có đầy đủ các chứng từ hợp pháp lý từ bên xuất khẩu bao gồm các giấy tờ như sau:
Hồ sơ nhập khẩu doanh nghiệp cần chuẩn bị ✍ Xem thêm: CO CQ là gì? Phân biệt và áp dụng chứng nhận như thế nào? 3. Quy trình nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam3.1 Sơ đồ quy trình nhập khẩu hàng hoáMột quy trình nhập khẩu hàng hoá thường được thực hiện đầy đủ các bước như sau:
3.2 Các bước nhập khẩu hàng hoá► Bước 1: Xác định loại hàng hóa nhập khẩuDoanh nghiệp xác định loại hàng hóa định nhập thuộc vào nhóm ngành hàng nào, có phải là loại hàng bị cấm hay không hoặc là mặt hàng đó có cần phải xin giấy phép nhập khẩu hay không, hay là mặt hàng cần công bố chuẩn hợp quy hoặc hàng cần kiểm tra chuyên ngành. Sau khi đã xác định được thì doanh nghiệp phải thực hiện theo các yêu cầu mà mặt hàng đó đưa ra, nếu là hàng thương mại bình thường thì không cần. Cụ thể: Mặt hàng Doanh nghiệp cần làm Hàng thương mại thông thường Đây là những lô hàng đủ điều kiện để tiến hành làm thủ tục nhập khẩu thông thường. Hàng bị cấm Nếu như mặt hàng định nhập khẩu có tên trong danh mục hàng cấm nhập khẩu thì bắt buộc phải dừng toàn bộ hoạt động nhập khẩu mặt hàng này để tránh những vướng mắc về mặt pháp lí. Để biết thêm thông tin chi tiết, quý doanh nghiệp có thể tra cứu danh mục hàng cấm nhập khẩu tại Nghị định 187/2013/NĐ-CP. Hàng phải xin giấy phép nhập khẩu Nghị định 187/2013/NĐ-CP đã quy định rõ những mặt hàng phải xin giấy phép nhập khẩu. Theo đó, quý doanh nghiệp phải hoàn tất các thủ tục trước khi đưa hàng về cảng. Nếu không sẽ phát sinh nhiều chi phí để thuê kho chứa, thuê bãi tỏng lúc chờ được cấp giấy phép Hàng cần công bố hợp chuẩn hợp quy Doanh nghiệp phải làm thủ tục công bố hợp quy trước khi hàng được đưa về cảng. Quy trình làm công bố hợp quy cho lô hàng đã được quy định rõ tại Thông tư 28/2012/TT-BKHCN. Hàng cần kiểm tra chuyên ngành Công tác kiểm tra chuyên ngành đối với những mặt hàng này sẽ được tiến hành sau khi đưa hàng về cảng. Theo đó, cơ quan chức năng sẽ đến tận nơi để lấy mẫu về kiểm tra. Sau khi có kết quả, doanh nghiệp sẽ tiến hành các công đoạn làm thủ tục còn lại. ✍ Xem thêm: Thủ tục nhập khẩu vật liệu xây dựng | Hướng dẫn chi tiết ► Bước 2: Ký hợp đồng ngoại thươngQua đó hợp thức hóa giao dịch giữa hai bên. Hợp đồng ngoại thương sẽ được yêu cầu trong tất cả các bộ hồ sơ xuyên suốt quá trình nhập khẩu hàng hóa. Nội dung trong hợp đồng phải được ghi chép rõ ràng, chi tiết, tuân theo quy định của pháp luật và thường bao gồm có nội dung như: Tên mặt hàng, số lượng, trọng lượng, giá thành, quy cách đóng gói,... Hợp đồng ngoại thương sẽ được yêu cầu trong tất cả các bộ hồ sơ xuyên suốt quá trình nhập khẩu hàng hóa ► Bước 3: Kiểm tra bộ chứng từ hàng hóaTrước khi tiến hành nhập một lô hàng, doanh nghiệp yêu cầu bên đối tác tiến hành chuẩn bị các chứng từ cũng như theo dõi tiến trình đóng hàng và thông tin cập nhật từ họ. Doanh nghiệp xin giấy phép nhập khẩu (nếu có)- áp dụng cho nhập khẩu hàng bằng đường biển, đường hàng không, Mua bảo hiểm (nếu có)...Và phải đảm bảo chuẩn bị đầy đủ các chứng từ sau:
► Bước 4: Nhận giấy báo hàng đến & Đăng ký kiểm tra chuyên ngànhNếu hàng hoá nhập khẩu nằm trong danh mục hàng hóa phải kiểm tra thì đây là một thủ tục bắt buộc. Sau khi doanh nghiệp nhận được giấy báo hàng đến (arrival notice) thì doanh nghiệp phải đi đăng ký kiểm tra chuyên ngành. Thông thường hãng vận chuyển sẽ gửi giấy này cho doanh nghiệp khoảng hai ngày trước khi tàu đến cảng. ► Bước 5: Khai và truyền tờ khai hải quanSau khi nhận được giấy báo hàng đến, doanh nghiệp khai tờ khai hải quan tại Tổng Cục Hải quan Việt Nam hoặc thực hiện trên hệ thống VNACCS của Cục Hải quan (Cần lưu ý đến chữ ký số để đăng nhập và truyền tờ khai trên phần mềm khai hải quan điện tử). Sau khi đã khai xong, doanh nghiệp tiến hành gửi tờ khai, hệ thống sẽ tiến hành kiểm tra. Doanh nghiệp chờ đến khi có kết quả trả về mới được tiến hành bước tiếp theo. ► Bước 6: Lấy lệnh giao hàng (Delivery Order)Lệnh giao hàng là một loại chứng từ mà hãng tàu hoặc công tư vận chuyên vận chuyển phát hành. Nó được dùng để yêu cầu đơn vị lưu hàng ở kho hoặc cảng chứa hàng cho chủ hàng. Doanh nghiệp muốn có được lệnh giao hàng thì phải chuẩn bị đầy đủ bộ hồ sơ sau và đưa đến cho hãng vận chuyển.
► Bước 7: Chuẩn bị bộ hồ sơ hải quanTùy thuộc vào từng loại hàng, mã HS code,.. các quy định của Nhà nước mà doanh nghiệp phải đăng ký những thủ tục liên quan để được cấp các chứng nhận cần thiết. Nếu không đăng ký các chứng nhận liên quan đến lô hàng. Thì lô hàng nhập khẩu sẽ không được thông quan cũng như gặp khó khăn trong quá trình làm hàng với các cơ quan chức năng. Bộ hồ sơ hải quan bao gồm các giấy tờ:
Khi xuất trình hồ sơ cho hải quan, nếu các chứng từ đã hợp lệ. Hải quan sẽ tiến hành thông quan trên hệ thống. Quy trình thực hiện thủ tục thông quan ✍ Xem thêm: Quy trình xuất khẩu hàng hoá | Tìm hiểu 10 bước thực hiện ► Bước 8: Nộp thuế và hoàn tất thủ tục hải quanSau khi tờ khai hải quan được thông qua, doanh nghiệp tiến hành nộp thuế. Đối với hàng hóa nhập khẩu, doanh nghiệp phải nộp 2 loại thuế chính đó là thuế giá trị gia tăng VAT và thuế nhập khẩu. Ngoài ra, đối với một số mặt hàng có tính đặc thù thì doanh nghiệp còn phải nộp thêm thuế môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt.
► Bước 9: Làm thủ tục đổi lệnh và chuyển hàng hóa về kho bảo quảnKhi này doanh nghiệp phải lưu ý hai vấn đề sau:
*Lưu ý: Doanh nghiệp phải đảm bảo hiệu lực của lệnh giao hàng, nếu không thì doanh nghiệp phải làm việc lại với bên hãng tàu để gia hạn thêm. Sau đó, người đại diện của doanh nghiệp sẽ đến phòng thương vụ của cảng nhập hàng để trình một số loại giấy tờ như: Giấy giới thiệu của chủ hàng, mã vạch tờ khai hải quan, D/O,... Nhân viên sẽ lên hóa đơn cho bạn để bạn thanh toán những khoản phí cần thiết. Người đại diện chỉ cần nộp phí và nhận phiếu giao nhận (ER) rồi bốc hàng lên xe và đưa về nơi bảo quản. ► Bước 10: Lưu trữ hồ sơ và chứng từMọi chứng từ, giấy tờ liên quan đến quy trình nhập khẩu hàng hóa cần phải được lưu trữ kỹ lưỡng. Để đối chiếu trong trường hợp có phát sinh, khiếu nại,… Các chứng từ cần lưu giữ bao gồm:
Quy trình nhập khẩu hàng hoá bằng đường hàng không ✍ Xem thêm: Kiểm định chất lượng máy móc nhập khẩu | An toàn - Chính xác 4. Những điều cần lưu ý khi làm thủ tục thông quan hàng hoá nhập khẩuKhi làm thủ tục nhập khẩu hàng hoá, doanh nghiệp cần lưu ý một số vấn đề sau: Mỗi tờ khai sẽ được khai tối đa 50 mặt hàng, neus nhiều hàng hơn phải dùng nhiều tờ khai và chúng được liên kết với nhau bằng số nhánh của tờ khai. Trị giá tính thuế. Nếu như người khai hải quan thực hiện nghiệp vụ đăng kí tờ khai và khai thông tin nhập khẩu trong cùng 1 ngày thì sẽ có tỷ giá tính thuế. giống nhau. Còn nếu như làm thủ tục tỏng 2 ngày có tỉ giá khác nhau thì doanh nghiệp sẽ báo lỗi. Khi đó, người khai hải quan sẽ dùng nghiệp vụ IDB để báo lại, thực chất là gọi lại IDA. Thuế suất. Khi người khai sử dụng IDA, hệ thống sẽ tự động lấy thuế suất tại ngày dự kiến khai báo IDC để điền vào. Hàng hoá thuộc diện được miễn thuế, giảm thuế. Đây là điều doanh nghiệp cần lưu ý để đảm bảo lợi ích cho mình khi tiến hành khai báo trên hệ thống. Hàng hoá chịu thuế VAT. Doanh nghiệp cần nhập mã thuế suất thuế VAT vào mục có sẵn trên màn hình để đăng ký khai báo nhập khẩu. Nếu doanh nghiệp không đủ điều kiện đăng ký tờ khai. Hệ thống sẽ từ chối cấp số tờ khai và báo lỗi. Tuy nhiên nếu như hàng rơi vào những trường hợp cấp bách như cứu trợ, phục vụ an ninh quốc phòng thì vẫn được hệ thống chấp nhận. Đăng ký bảo lãnh riêng trước khi cấp số tờ khai. Nếu rơi vào trường hợp này, doanh nghiệp cần chắc chắn số vận đơn phải khớp với số vận đơn khai trong màn hình nhập liệu. Nếu như cùng một mặt hàng mà thời hạn nộp thuế khác nhau, người khai sẽ phải khai trên nhiều tờ khai khác nhau để tương ứng với từng thời hạn nộp thuế. Doanh nghiệp nhập khẩu thành công đưa lô hàng về kho ✍ Xem thêm: Thủ tục nhập khẩu máy móc thiết bị cũ | Quy định mới nhất Kết luậnĐể tiến hành quy trình nhập khẩu hàng hiệu quả. Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định các mặt hàng cần nhập khẩu và tìm kiếm nhà cung cấp uy tín. Sau đó, hoàn tất các thủ tục pháp lý (đăng ký giấy phép nhập khẩu,…). Quan trọng, Doanh nghiệp phải thực hiện việc đặt hàng và ký hợp đồng mua bán với nhà cung cấp nước ngoài. Tiếp theo, khi hàng hoá được vận chuyển đến cảng nhập khẩu, doanh nghiệp tiến hành các thủ tục hải quan, bao gồm khai báo hải quan và thanh toán thuế và các khoản phí liên quan đến việc nhập khẩu. Sau đó, hàng hóa sẽ được vận chuyển đến kho bãi của doanh nghiệp để kiểm tra, xử lý các thủ tục kiểm tra chất lượng, bảo quản và phân phối hàng hóa cho các đơn vị khách hàng cuối cùng. Xuyên suốt quá trình nhập khẩu hàng hoá, doanh nghiệp cần chú ý tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến việc nhập khẩu, đảm bảo chất lượng hàng hoá, tuân thủ quy định thuế và các khoản phí, và đảm bảo rằng các thủ tục được thực hiện đúng thời hạn để tránh các rủi ro pháp lý và tối ưu hóa quá trình nhập khẩu. |
