Ông Nguyễn Văn Dùm (huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) thắc mắc như sau: Cháu trai tôi là Nguyễn Văn Gọn làm nghề đóng đáy trên kênh rạch. Tháng 6-2016, xảy ra tranh chấp khu vực đóng đáy giữa Gọn và ông Hoành. Trong lúc 2 bên cự cãi, giằng co miệng đáy với nhau, ông Hoành bất ngờ dùng cây dầm bơi xuồng đánh Gọn trúng vai phải làm Gọn té xuống kênh rồi bỏ đi.
Bấy giờ, tôi ở gần nên tới kịp đưa Gọn đi bệnh viện (tỷ lệ thương tật 10%), chi phí điều trị hơn 10 triệu đồng. Ông Hoành cho rằng, do Gọn có lỗi đánh ông trước nên ông chỉ tự vệ và không phải bồi thường.
Xin hỏi: Ông Hoành đánh người gây thương tích như trên có bị xử lý hình sự không? Ông Hoành có phải bồi thường cho cháu tôi (Gọn) không, nếu có, gồm những gì? Cháu tôi phải làm gì để được bồi thường.
Thắc mắc của ông được luật sư Võ Tấn Thành (Đoàn Luật sư Bến Tre) trả lời như sau:
Theo quy định tại Khoản 1, Điều 104 của Bộ luật Hình sự: “Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ thương tật 11% đến dưới 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc trong các trường hợp sau đây thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
a/ Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người;
b/ Gây cố tật nhẹ cho nạn nhân;
c/ Phạm tội nhiều lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người;
…
i/ Có tính chất côn đồ hoặc tái phạm nguy hiểm;
k/ Để cản trở người thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân”.
Việc ông Hoành đã dùng cây dầm bơi xuồng đánh anh Gọn gây thương tích 10% có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không, ông nên trình báo với cơ quan Công an để được xác minh làm rõ và sẽ có hướng xử lý theo quy định của pháp luật.
Trường hợp ông Hoành bị truy cứu trách nhiệm hình sự, thì khi tòa án đưa ra xét xử vụ án sẽ giải quyết luôn phần dân sự về bồi thường thiệt hại. Nếu vụ án không được khởi tố về hình sự, thì cháu ông có thể làm đơn khởi kiện vụ án dân sự tại Tòa án nhân dân (nơi ông Hoành cư trú) để yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm.
Các khoản bồi thường gồm: chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho người có sức khỏe bị xâm phạm không quá 50 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Con trai tôi vừa lên lớp 10, 15 tuổi, mấy hôm trước trong lúc đi chơi cùng nhóm bạn cháu có mâu thuẫn và đánh nhau với một số học sinh lớp trên.
Cháu kể với tôi rằng, đã cùng nhóm bạn lấy gậy đánh khiến một người trong nhóm đối phương bị thương, phải đi bệnh viện khâu mấy mũi và đang điều trị. Con tôi trực tiếp đánh vào đầu nạn nhân.
Tôi đang rất lo lắng, liệu con trai có bị xử lý hình sự không?
Độc giả Minh Huệ
Luật sư tư vấn
Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, hành vi dùng gậy đánh vào đầu bạn của con trai chị là cố ý gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe của người khác. Đây là hành vi vi phạm pháp luật có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm nếu hành vi này gây tổn thương cơ thể cho nạn nhân từ 11% đến 30%; hoặc dưới 11% nhưng sử dụng hung khí nguy hiểm, phạm tội với người dưới 16 tuổi, người già yếu, phạm tội có tổ chức...
Vì con của chị chỉ 15 tuổi nên theo quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự về tuổi chịu trách nhiệm hình sự, thì cậu bé chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng tại Điều 134 Bộ luật Hình sự.
Cụ thể, hậu qủa gây ra là làm chết người; gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 2 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% nhưng sử dụng hung khí nguy hiểm hoặc hành vi phạm tội có tổ chức...
Đối với tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng nêu trên thì khung hình phạt có thể áp dụng là: phạt tù từ 5 đến 10 năm; 7 đến 14 năm; 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Như vậy, để kết luận con trai của chị có hay không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tại Điều 134 Bộ luật Hình sự, sẽ phụ thuộc vào thương tích của bị hại. Nếu thương tích của nạn nhân dưới 31% tỷ lệ tổn thương cơ thể thì con trai của chị sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Tuy nhiên, để tránh những hậu quả đáng tiếc, ảnh hưởng đến kết qủa học tập và tâm sinh lý của trẻ, các gia đình cần chú trọng việc giáo dục kiến thức pháp luật cho người chưa thành niên bởi đó là điều vô cùng cần thiết. Ngoài ra, quý phụ huynh cũng cần quan tâm, theo dõi những biến đổi tâm sinh lý của con em mình để có những hướng xử lý điều chỉnh kịp thời.