Sở Y tế TP.HCM đánh giá hai ca thông tim can thiệp ngay từ bào thai đầu tiên tại Việt Nam do bác sĩ TP.HCM thực hiện thành công ngoạn mục không phải là ngẫu nhiên, mà là sự kết hợp ít nhất 4 yếu tố. Show
Ê kíp bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 1 và Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) trong ca can thiệp bào thai đầu tiên - Ảnh: Bệnh viện cung cấp Sáng 15-1, Sở Y tế TP.HCM nêu ra bốn yếu tố quyết định sự thành công của hai ca thông tim can thiệp bào thai đầu tiên tại Việt Nam, do ê kíp bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ và Nhi đồng 1 thực hiện vào ngày 4 và 12-1 vừa qua. Theo Sở Y tế TP.HCM, việc thông tim can thiệp cho trẻ nhỏ mắc bệnh tim bẩm sinh vốn đã rất khó, mà nay lại thông tim can thiệp cho bào thai đang mắc bệnh tim bẩm sinh nằm trong bụng mẹ (ở độ tuổi 29-32 tuần) là ít ai dám nghĩ tới. Nhưng điều này đã diễn ra và thành công ngoạn mục. Chính kỹ thuật chuyên sâu này đã ngăn chặn được diễn tiến xấu và nguy cơ gây tử vong khó tránh khỏi trong bụng mẹ hoặc ngay sau khi sinh ra do cả hai đều mắc hai loại dị tật tim bẩm sinh rất nặng: hẹp van động mạch phổi - thiểu sản thất phải và hẹp van động mạch chủ - thiểu sản thất trái. Qua hai ca thông tim can thiệp bào thai đầu tiên, chứng kiến tận mắt sự phối hợp nhịp nhàng bởi những chuyên gia sản và nhi của Bệnh viện Từ Dũ và Nhi đồng 1, Sở Y tế TP.HCM nhận thấy có 4 yếu tố quyết định sự thành công của hai trường hợp thông tim can thiệp bào thai đầu tiên này, gồm: (1) Chính xác trong kỹ thuật siêu âm chẩn đoán tim bẩm sinh bào thai của các bác sĩ chuyên ngành tim mạch nhi của Bệnh viện Nhi đồng 1. Các bác sĩ đã chẩn đoán chính xác các tổn thương của tim bào thai, từ đó mới hướng dẫn cho can thiệp thông tim bào thai chính xác. (2) Trải nghiệm tay nghề ở mức chính xác tuyệt đối trong lĩnh vực can thiệp bào thai của các bác sĩ chuyên ngành can thiệp bào thai của các bác sĩ sản khoa Bệnh viện Từ Dũ. (3) Trải nghiệm tay nghề ở mức chính xác tuyệt đối trong lĩnh vực thông tim can thiệp của các bác sĩ chuyên ngành thông tim can thiệp trẻ em Bệnh viện Nhi đồng 1. (4) Sự chủ động phối hợp, hợp tác vì người bệnh của các bệnh viện trên địa bàn TP.HCM, cụ thể là phối hợp sản - nhi Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1. Sở Y tế TP.HCM cho rằng đây chỉ mới là kết quả khởi đầu của một lĩnh vực chuyên sâu về can thiệp tim bẩm sinh bào thai. Ngành y tế TP sẽ sơ kết và rút ra những bài học kinh nghiệm quý trong thời gian sắp tới để có thể triển khai hiệu quả hơn nữa, vì ngành y tế TP.HCM có 2 bệnh viện chuyên khoa đầu ngành về sản và 3 bệnh viện chuyên khoa đầu ngành về nhi. Sở Y tế TP.HCM tin rằng biểu tượng hình quả tim màu đỏ sẽ sớm xuất hiện tại Việt Nam trên bản đồ của những quốc gia có triển khai can thiệp tim bẩm sinh bào thai của thế giới - vốn chỉ xuất hiện tại những quốc gia có hệ thống y tế chuyên sâu phát triển - Ảnh: Sở Y tế TP.HCM cung cấp Sở Y tế TP.HCM cho biết thêm bệnh tim bẩm sinh là một trong những loại dị tật bẩm sinh phổ biến nhất, xảy ra ở khoảng 6/1.000 trẻ sơ sinh còn sống. Đây là nguyên nhân số 1 gây tử vong ở trẻ sơ sinh do dị tật bẩm sinh ở hầu hết các nước phương Tây. Ngoài gánh nặng cho trẻ và gia đình, gánh nặng tài chính cho y tế và xã hội còn rất cao. Tại Hoa Kỳ, chi phí liên quan đến bệnh tim bẩm sinh ước tính hơn 1,4 tỉ USD mỗi năm. Nhập cụm từ tìm kiếm để tìm các chủ đề, nội dung đa phương tiện và nhiều nội dung khác về y tế có liên quan. Tìm kiếm nâng cao:• Sử dụng "" để tìm cả cụm chính xác o [ “pediatric abdominal pain” ] • Sử dụng – để loại bỏ kết quả chứa cụm từ nhất định o [ “abdominal pain” –pediatric ] • Sử dụng OR để cho biết cụm từ thay thế o [teenager OR adolescent ] Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Phạm Văn Hùng - Bác sĩ tim mạch can thiệp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng Thông tim ngày nay đã trở thành một phương tiện vừa chẩn đoán, vừa hỗ trợ điều trị vô cùng phổ biến tại các trung tâm tim mạch. Đây vốn là một kỹ thuật can thiệp trên cơ thể người bệnh nên luôn tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Chính vì thế, hiểu biết về các biến chứng của thông tim sẽ phần nào giúp đưa ra quyết định thực hiện kỹ lưỡng hơn, giúp thủ thuật mang lại lợi ích nhiều hơn. 1. Tìm hiểu về kỹ thuật thông timThông tim là một kỹ thuật dùng ống thông, đi theo đường mạch máu lớn vào trong tim. Nhờ đó, bác sĩ sẽ đánh giá được các bất thường, tổn thương về mặt giải phẫu lẫn sinh lý của tim và mạch máu nuôi tim. Bên cạnh đó, thông tim còn giúp đo đạc được các thông số huyết động học, bao gồm các áp lực mạch máu và áp lực buồng tim, cung lượng tim, độ bão hoà oxy. Qua thông tim, các bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp can thiệp để điều trị một số bệnh lý tim mạch mà trước đây cần phải mở ngực như can thiệp đặt stent động mạch vành hay can thiệp điều trị một số bệnh lý tim bẩm sinh. Đây vốn là một kỹ thuật can thiệp xâm nhập trên cơ thể người bệnh nên luôn tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Nhồi máu cơ tim, đột quỵ do nhồi máu não hoặc thậm chí là tử vong là các biến chứng quan trọng cần cân nhắc tới trước khi quyết định thực hiện thông tim. Mặc dù tỷ lệ rủi ro so với lợi ích là rất thấp, bác sĩ luôn cần tư vấn kỹ lưỡng cho bệnh nhân và người nhà của họ, ngoại trừ trong các trường hợp cấp cứu. Đối tượng có nguy cơ cao xảy ra biến chứng này là người trên 60 tuổi, phụ nữ nhiều hơn nam giới, bệnh nhân suy tim nặng hay đã mắc nhiều bệnh lý mạn tính từ trước như bệnh van tim, bệnh thận mãn tính, đái tháo đường, bệnh động mạch ngoại biên, bệnh mạch máu não, bệnh phổi... Nhồi máu cơ tim là biến chứng chiếm tỷ lệ rủi ro rất thấp khi thực hiện kỹ thuật thông tim 3. Biến chứng tại chỗCác biến chứng tại vị trí đường vào mạch máu đặt ống thông tim là những vấn đề xảy ra phổ biến nhất ngay sau khi kết thúc thủ thuật hoặc trong những ngày kế tiếp sau khi tháo băng ép, bao gồm:
4. Rối loạn nhịp timKhi đưa ống thông vào buồng tim, đây có thể trở thành tác nhân kích thích gây khởi phát một loạt các dạng rối loạn nhịp tim và rối loạn dẫn truyền. Tim đập quá nhanh, quá chậm hay đập bất thường sẽ được nhanh chóng phát hiện trên màn hình theo dõi. Thông thường, các rối loạn nhịp tim này chỉ thoáng qua và chấm dứt nếu kỹ thuật viên chỉnh sửa lại đường đi của ống thông. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gây ra các rối loạn nhịp tim nguy hiểm, ảnh hưởng đến huyết động, cần can thiệp sốc tim kịp thời để cứu tính mạng người bệnh. 5. Thủng tim hoặc các mạch máu lớnThủng là một biến chứng cực kỳ hiếm gặp khi thông tim. Tuy vậy, nguy cơ sẽ cao hơn khi dùng ống thông cứng trong các thủ thuật cần sinh thiết, xuyên vách liên nhĩ, nong van bằng bóng hay đặt máy tạo nhịp. Nguy cơ xảy ra biến chứng này thường gặp nhiều hơn trên đối tượng bệnh nhân là nữ và lớn tuổi. 6. Dị ứngPhản ứng dị ứng trong quá trình thông tim có thể do dùng thuốc gây tê tại chỗ, thuốc cản quang, Protamine Sulfate hoặc hiếm hơn là dị ứng với Heparin. Nếu triệu chứng dị ứng ở mức độ nhẹ, bệnh nhân sẽ nhanh chóng thuyên giảm với các thuốc kháng Histamine H1 hay Corticosteroid thông thường, làm giảm tỷ lệ phản ứng nặng xuống dưới 1%. Dù vậy, nếu có phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bệnh nhân cần được điều trị ngay lập tức theo cách tương tự như sốc phản vệ với Epinephrine tiêm tĩnh mạch. 7. Thuyên tắc động mạchTrong quá trình thông tim, các mảnh vỡ xơ vữa trên thành động mạch dễ bị sang chấn trở nên bong tróc. Các mảnh vụn này di chuyển theo dòng máu, có thể gây ra thuyên tắc hệ thống, như thuyên tắc động mạch não, võng mạc, thận và cả đường tiêu hóa. Trong đó, nặng nề nhất là tắc mạch não gây nhồi máu não. Mảng xơ vữa lớn gây thuyên tắc động mạch chính, gây nhồi máu não diện rộng hoặc nhiều mảng xơ vữa nhỏ gây nhồi máu đa ổ đều để lại di chứng lâu dài cho người bệnh, giảm chất lượng cuộc sống. 8. Suy thận cấpCó ba nguyên nhân chính gây ra rối loạn chức năng thận do thông tim: (1) Suy thận cấp do sử dụng thuốc cản quang, (2) Thuyên tắc động mạch thận và (3) Giảm tưới máu thận do rối loạn huyết động. Dù là nguyên nhân nào, nếu được tích cực điều trị nâng đỡ, chức năng thận cũng sẽ dần trở lại gần bình thường như trước khi can thiệp. Tuy nhiên, không ít một số trường hợp thận bị suy thận nặng nề, cần đến chạy thận nhân tạo hỗ trợ. Sử dụng thuốc cản quang, thuyên tắc động mạch thận, rối loạn huyết động là 3 nguyên nhân chính dẫn đến suy thận cấp sau khi thực hiện thông tim 9. Nhiễm trùngThủ thuật thông tim luôn được chuẩn bị và thực hiện trong điều kiện môi trường và dụng cụ vô trùng tuyệt đối song vẫn không thể loại trừ được hoàn toàn khả năng lây nhiễm. Vì vậy, trên các đối tượng có nguy cơ cao bị viêm nội tâm mạc như mắc bệnh lý van tim, có van tim nhân tạo, bệnh tim bẩm sinh, cần được điều trị kháng sinh dự phòng trước thủ thuật. Ngoài ra, tỷ lệ nhiễm trùng khi can thiệp thông tim qua động mạch quay được ghi nhận là có nguy cơ gây nhiễm trùng cao hơn khoảng 10 lần so với phương pháp tiếp cận qua động mạch đùi. 10. Phơi nhiễm phóng xạHình ảnh ghi nhận qua thông tim được quan sát dưới màng huỳnh quang khi chiếu tia X. Vì vậy, nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ là hoàn toàn không thể tránh khỏi. Nguy cơ này còn xảy ra đối với cả nhân viên y tế làm việc trong phòng thông tim. Ngày nay, khi kỹ thuật thông tim đã trở nên phổ biến, tay nghề bác sĩ không ngừng được nâng cao, thời gian thực hiện cũng đã được rút ngắn đáng kể. Ngoài ra, những nghiên cứu về tác hại sau khi phơi nhiễm phóng xạ cũng chưa được báo cáo rõ ràng. Để giúp người bệnh phát hiện sớm các bệnh lý tim mạch, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp ở giai đoạn sớm, mang lại hiệu quả điều trị tối ưu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện có Gói Sàng lọc Tim mạch - Khám cơ bản Tim mạch, dành cho các đối tượng: Chân tay lạnh; Tim đập nhanh; Thở gấp; Lo lắng, mất ngủ; Đau vai, cổ tay; Mệt mỏi không rõ nguyên nhân; Ra mồ hôi trộm, khó tiêu; Sưng phù chân; Thường xuyên đau nửa đầu; Có cảm giác đau thắt ngực khi đi bộ; Gia đình có người mắc bệnh tim... Những ưu điểm khi khám sàng lọc tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec bao gồm:
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. XEM THÊM:
Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng. |
