Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng

Câu 366525:

Trong nông nghiệp để tăng năng suất cây trồng, ngoài việc bón phân để cung cấp chất dinh dưỡng người ta còn bón vôi có thành phần chính là Ca(OH)2 để cải tạo đất. Tuy nhiên nếu thực hiện không đúng cách thì ngoài việc cây trông không hấp thụ được hết chất dinh dưỡng mà còn làm cho độ phì của đất ngày càng giảm.


Trong thực tế, một cách làm thường thấy là người nông dân hay trộn với phân đạm (Amoni nitrat NH4NO3) để bón ruộng. Bằng kiến thức hóa học, em hãy giải thích vì sao không được làm như trên. Viết phương trình minh họa.

Dựa vào sản phẩm sinh ra của 2 chất Ca(OH)2 + NH4NO3 để giải thích.

Phân bón trong trồng trọt là khái niệm tưởng chừng đơn giản nhưng nó lại hàm chứa nhiều ý nghĩa sâu xa. Nếu như cuộc sống của con người ngoài việc cần không gian để hít thở, thì cần phải bổ sung thức ăn, nước uống và cả tri thức để có thể duy trì sự sống và phát triển bản thân. Cây trồng cũng vậy, ngoài những yếu tố thiên nhiên thì nó cần được con người bổ sung các loại thức ăn để cây có thể phát triển một cách bền vững nhất, vậy:

Phân bón là gì?

Phân bón có tác dụng như thế nào đối với đời sống cây trồng?

1. Phân bón là gì?

Phân bón là những chất, hợp chất được đưa vào đất để làm tăng độ phì nhiêu của đất làm thức ăn cho cây trồng. Chúng chứa một hoặc nhiều chất dinh dưỡng cần thiết để cây trồng sinh trưởng và phát triển cho năng suất cao.

Phân bón là “thức ăn” do con người bổ sung cho cây trồng.

Trong phân bón có chứa những chất dinh dưỡng như đạm (N), lân (P), kali (K).

Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng
Một số loại phân bón thường dùng

Phân bón được chia làm 3 nhóm: 

  • Phân bón hữu cơ
  • Phân bón hóa học
  • Phân bón vi sinh

Phân bón hữu cơ:

Là các loại phân được tạo từ các chất có nguồn gốc tự nhiên (không qua chế biến công nghiệp): Bột photphoric, phân xanh, phân chuồng hoai mục,…

Phân bón hóa học:

Là các loại phân bón đã được qua chế biến công nghiệp. Như: Phân ure, phân lân nung chảy, phân hỗn hợp NPK…

Phân bón vi sinh:

Là các loại phân bón được áp dụng khoa học công nghệ sinh học vào sản xuất phân. Trong phân có đưa vi sinh vật vào phân để cải thiện hệ vi sinh vật đất nhằm cung cấp dinh dưỡng tốt hơn. Đồng thời giải quyết một số vấn đề như: Cung cấp kháng sinh phòng ngừa sâu bệnh, kích thích sự phát triển của cây trồng. Tuỳ theo loại vi sinh vật mà tạo ra các loại phân vi sinh khác nhau: Phân vi sinh cố định đạm cộng sinh, phân vi sinh phân giải lân, phân vi sinh cố định đạm tự do.

Lưu ý: Ngoài các loại phân bón kể trên, để cải tạo đất chua người ta thường dùng vôi.

2. Tác dụng của phân bón trong trồng trọt

Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng
Tác dụng của phân bón đối với cây trồng

Phân bón đóng một vai trò cực kỳ quan trọng, không thể thiếu trong trồng trọt. Phân bón giúp:

  • Giúp cây cối tươi tốt, khỏe mạnh.
  • Làm tăng độ phì nhiêu của đất
  • Tăng năng suất cây trồng và chất lượng nông sản.
  • Cung cấp các chất cần thiết cho sự phát triển của cây trồng
  • Bón phân hợp lý, cân đối sẽ giúp năng suất cây trồng tăng cao, phát triển tốt, hạn chế sâu bênh hại, nâng cao chất lượng nông sản..

Phân bón là nguồn cung cấp dinh dưỡng chủ yếu cho cây trồng thông qua bộ rễ của cây, đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc quyết định năng suất của cây.

Tìm hiểu về các loại phân bón trong trồng trọt tại đây

3. Tác động của phân bón đến môi trường

Ngoài những tác dụng của phân bón đối với trồng trọt, việc sử dụng phân bón cũng tác động không nhỏ đến môi trường.

  • Bón phân quá nhiều sẽ gây dư thừa phân bón trong đất, nhất là phân bón vô cơ. Các chất độc có trong các loại phân bón sẽ theo nguồn nước thấm sâu vào đất, khiến đất trở nên chai cứng, gây ô nhiễm đất, nguồn nước.
  • Do công nghệ chế biến thô sơ, các chất thải ra môi trường không được xử lý đảm bảo gây nên mùi hôi, ô nhiễm nguồn nước, đất, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe con người.
  • Ngày nay lượng phân bón quá lớn được bón trong trồng trọt gây ảnh hưởng lớn đến giá trị, chất lượng cây trồng, gây hại cho người sử dụng.
  • Lượng phân bón thất thoát bị nước rửa trôi, dễ gây ra hiện tượng ô nhiễm nguồn nước. Một lượng nhỏ bay hơi gây ô nhiễm không khí.

Việc sử dụng phân bón quá liều lượng, bón phân không hợp lý ảnh hưởng nghiêm trọng đến với con người, môi trường. Bà con nên biết cách sử dụng phân bón hợp lý, kết hợp nhiều loại phân lại với nhau, sử dụng với liều lượng phù hợp tránh gây ra hiện tượng thất thoát, gây ô nhiễm và tốn kinh phí.

Việt Nam đang chuyển mình hướng tới một nền Nông nghiệp bền vững vì nhận ra được tác hại của việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ hay phân bón vi sinh thì giấc mơ nông sản Việt vươn tầm thế giới sẽ là giấc mơ không còn xa nữa.

Bón thúc là một trong hai kỹ thuật bón quan trọng nhất trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Trang bị cho bản thân mình đầy đủ kiến thức nhà nông, biết bón thúc đúng cách, lựa chọn đúng thời điểm và sử dụng loại phân bón có hàm lượng dinh dưỡng phù hợp sẽ cung cấp đủ chất giúp cây trồng khỏe mạnh, cho năng suất và chất lượng cao.

Bón thúc là gì?

Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng
Bón thúc là gì?

Trước khi tiến hành bón phân thì bạn cần phải trả lời được câu hỏi phân bón là gì? – Tham khảo bài viết sau để có kiến thức toàn diện hơn về phân bón bạn nhé: https://phanbonhalan.com/phan-bon/

Bón thúc là kỹ thuật sử dụng phân bón với mục đích bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình phát triển và sinh trưởng của cây trồng. Khi cây được trồng ở nơi có môi trường phát triển thuận lợi, năng suất và chất lượng đều sẽ được nâng cao.

Kỹ thuật bón phân này thường được áp dụng vào một số giai đoạn nhất định, phân bón được dùng khi nhu cầu hấp thu chất dinh dưỡng của cây gia tăng, chứ không phải sử dụng trong toàn bộ quá trình trồng trọt và chăm sóc cây. Do đó, việc nắm chắc thời gian và cách thức thực hiện kỹ thuật bón thúc là cực kỳ quan trọng.

Nếu bạn bỏ lỡ việc bón phân cho cây vào những giai đoạn quan trọng, cây sẽ có xu hướng kém phát triển, dễ bị bệnh, năng suất và chất lượng suy giảm.

Vai trò của bón thúc và các loại phân bón nên sử dụng ở từng giai đoạn phát triển

Bón thúc thời kỳ sinh trưởng, sinh dưỡng

Thời kỳ sinh trưởng, sinh dưỡng là giai đoạn cây trồng bắt đầu lớn nhanh, phân cành, ra lá, vươn lóng. Việc bón thúc vào thời điểm này sẽ gia tăng tốc độ phát triển, giúp cây mau lớn và khỏe mạnh.

Giai đoạn này nên tiến hành bón bằng phân đạm, lân, kali hoặc sử dụng hỗn hợp phân bón NPK với hàm lượng lân và kali vừa phải, hàm lượng đạm cao. Một số loại phân bón thích hợp: Đạm SA, Đạm Urê, NPK 30-10-10, NPK 25-10-10, NPK 19-9-19,….

Bón thúc quả

Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng
Bón cho cây ăn quả

Sau khi đậu quả, bón thúc sẽ được thực hiện thêm một lần nữa để bổ sung kịp thời các chất dinh dưỡng quan trọng để nuôi quả, gia tăng năng suất và chất lượng nông sản.

Bạn cần lưu ý rằng thời gian bón phân cho quả ở từng loại cây không giống nhau. Với các loại cây rau lấy quả (mướp, su hào, bí, dưa chuột, cà chua,…) thời gian bón thúc vào khoảng 45 ngày từ thời điểm trồng cây. Với các loại cây thân gỗ ăn quả, thời gian bón thúc được tính từ sau khi đậu quả, vào khoảng 30 – 45 ngày.

Trong giai đoạn nuôi củ, cây cần tích lũy đường nên việc bón phân nên sử dụng các loại phân bón có hàm lượng kali và đạm cao như Kali Sunphat, NPK 15.5.25, NPK 15.5.30,…Bên cạnh đó, cũng cần kết hợp bổ sung bón phân trung lượng, vi lượng tùy theo đặc điểm của từng loại cây để đảm bảo sự phát triển hài hòa, đầy đủ cho cây trồng.

Bón thúc nụ, thúc hoa

Bón thúc nụ, thúc hoa thường được tiến hành trước thời điểm nở hoa khoảng 25 – 30 ngày, tùy thuộc từng loại cây. Vào thời điểm này, bón thúc sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng, tác động đến quá trình phân hóa mầm hoa, tạo điều kiện thuận lợi để hoa của cây khỏe, ra nhiều và đồng loạt.

Ở các loại cây ăn quả, cây lấy hạt, cây trồng ra càng nhiều hoa sẽ càng gia tăng tỷ lệ đậu quả. Và theo đó, năng suất cây trồng cũng gia tăng.

Cách bón thúc cho cây trồng

Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng
Cách bón thúc cho cây trồng

Các cách bón thúc phổ biến

Khi bón theo hốc, chúng ta cần đào xung quanh từng gốc, bón phân và lấp đất lên trên. Phương pháp được thực hiện khá đơn giản đồng thời đảm bảo các cây được cung cấp một lượng phân bón đồng đều, đủ lượng.

Tuy nhiên, phân bón sau khi được tiếp xúc với đất sẽ dễ bị chuyển hóa thành hợp chất khó tan nên cây khó có thể hấp thu toàn bộ chất dinh dưỡng mà phân bón cung cấp.

Cũng tương tự như bón theo hốc nhưng ở bón theo hàng, bạn sẽ chỉ cần đào thành các rãnh dọc theo từng hàng cây trồng. Mỗi rãnh có độ sâu khoảng 10cm và chiều rộng 20cm. Sau khi rải đều phân bón đầy vào các rãnh thì lấy thêm đất để lấp thêm lên phía trên.

So với phương pháp bón theo hốc thì cách bón theo hàng thuận tiện hơn và ít tốn công sức hơn. Thế nhưng, phương pháp này cũng có những hạn chế tương tự như bón theo hóc chính là phân bón dễ bị chuyển thành hợp chất khó hòa tan, làm cây trồng khó khăn trong hấp thụ hoặc hoàn toàn không thể hấp thụ được.

Bước chuẩn bị đầu tiên cho bón vãi là bạn phải làm ẩm mặt đất trước khi tiến hành để có hiệu quả tốt nhất. Cách thức bón vãi không có gì phức tạp, chỉ cần rải lớp phân bón đều lên mặt đất, đặc biệt là những khu vực gần gốc cây.

Đây là phương pháp thuận tiện và nhanh chóng. Tuy nhiên điểm hạn chế của bón vãi là trong trường hợp bạn chưa quen với thao tác, phân bón có thể bị phân bố không đều hoặc không đúng vị trí bộ rễ của cây, khiến cây không thể hấp thụ được nhiều dinh dưỡng.

Cách bón thúc cho những loại cây trồng khác nhau

Trồng trồng trọt người ta bón phân đạm và với cho cây trồng bằng cách nào là đúng
Cách bón thúc cho những loại cây trồng khác nhau

Các loại cây rau

Các loại cây rau như cải xanh, cà chua, cải bắp,… hầu hết là các loại cây ngắn ngày.

Với những loại rau, thông thường sẽ tiến hành bón thúc 3 lần:

  • Lần 1 sau khi cây bắt đầu hình thành 2-3 cặp lá thật, sau khi trồng từ 8 – 10 ngày, tiến hành bón để tăng tốc độ phát triển của cây, giúp cây khỏe mạnh;
  • Lần 2 sau khi trồng từ 22 – 25 ngày tiến hành bón lúc cây ra hoa;
  • Lần 3 sau khi trồng từ 40 – 45 ngày tiến hành bón lúc cây đang nuôi quả.

Các loại cây ăn quả

Với các loại cây thuộc họ ăn quả, bạn sẽ phải bón thúc 2-3 lần mỗi năm, tùy theo chu kỳ phát triển ra hoa, kết quảở các loại cây trồng khác nhau.

Thời gian tiến hành bón thúc nên được phân bổ theo kế hoạch sau:

  • Giai đoạn sau khi thu hoạch quả: vào thời điểm này, tình trạng cây sẽ rơi vào trạng thái khá kiệt quệ, bón thúc sẽ giúp bổ sung dinh dưỡng, kích thích cây phát triển thêm các bộ phận rễ, cành mới nhằm thay thế cho những bộ phận cũ, yếu, không còn khả năng phát triển.
  • Trước khi cây ra hoa: Cung cấp nhiều các chất dinh dưỡng cho cây hấp thụ để tăng thêm số lượng hoa, đảm bảo hoa ra nhiều và đồng đều.
  • Sau khi đậu quả: Bổ sung thêm loại chất phù hợp cho giai đoạn nuôi quả.

Các loại cây trồng công nghiệp lâu năm

Với các cây công nghiệp lâu năm như cà phê, ca cao, hồ tiêu,… có thể tiến hành bón thúc 2 lần mỗi năm vào thời điểm đầu mùa mưa hoặc cuối mùa mưa, hoặc 3 lần chia đều cho đầu, giữa và cuối mùa mưa.