1.Vaccine AstraZeneca do Tập đoàn AstraZeneca sản xuất đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp tại 181 quốc gia, vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. AstraZeneca được Việt nam phê duyệt ngày 1-2-2021 và triển khai tiêm chủng từ tháng 3-2021, hiện đang có số lượng sử dụng nhiều nhất tại Việt Nam. Đây là loại vaccine sản xuất theo công nghệ vector, sử dụng 2 liều cách nhau 8-12 tuần.
Hiệu quả bảo vệ sau tiêm mũi 1 đạt 76% và hiệu quả cao nhất sau 21 ngày. Đồng thời loại vaccine này cũng làm giảm 48,7% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Alpha; giảm 30% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Delta. Sau khi hoàn thành 2 mũi tiêm sẽ đạt 82%, đồng thời giúp giảm 74,5% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Alpha; giảm 67% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Delta. 2. Vaccine Gam-Covid-Vac (tên khác là SPUTNIK V) do Viện Nghiên cứu Gamaleya, Nga sản xuất đã được cấp phép sử dụng tại 70 quốc gia, vùng lãnh thổ. Tại Việt Nam, vaccine Sputnik V đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện vaccine cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19 vào ngày 23-3-2021. Đây là vaccine sử dụng công nghệ tái tổ hợp hợp mang gen mã hóa protein S của SARS-CoV-2. Vaccine được tiêm 2 liều cách nhau 3 tuần. Vaccine Gam-Covid-Vac được tiêm cho người trên 18 tuổi, thời gian được tiêm 2 liều cách nhau 3 tuần.
Sau tiềm liều đầu tiên 21 ngày, hiệu quả bảo vệ đạt 91,6% và tăng lên 97,6% sau 35 ngày tiêm liều thứ nhất. Hiệu quả ước tính đối với người mắc Covid-19 nặng là 100% sau 21 ngày tiêm mũi thứ nhất. Ở người từ 60 tuổi trở lên nếu được tiêm đủ 2 mũi sẽ giúp giảm 91,8% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng sau 21 ngày tiêm mũi đầu tiên. 3. Vaccine Vero Cell do Sinopharm phát triển và Beijing Institute of Biological Products Co. Ltd - Trung Quốc sản xuất, đã được cấp phép sử dụng tại 64 quốc gia, vùng lãnh thổ, đã được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Ngày 3-6-2021, vaccine Vero Cell đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện vaccine cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19. Vaccine này sản xuất theo công nghệ bất hoạt virus, tiêm giữa 2 mũi cách nhau 3-4 tuần.
Vớihiệu quả 78,2%trong việc ngăn ngừa Covid-19,vaccine Sinopharmđược khuyến cáo cho nhóm đối tượng từ 18 tuổi trở lên. Dữ liệu để đánh giá mức độ an toàn của vaccine với những đối tượng trên 60 tuổi chưa nhiều do chưa đủ dữ liệu nghiên cứu lâm sàng. Đánh giá chung về vaccine Sinopharm, các chuyên gia cho biết vaccine phát huy hiệu quả đối với hầu hết các trường hợp, là một mắt xích trong việc giải quyết tình trạng khan hiếm vaccine Covid-19 trên toàn cầu. 4. Vaccine Comirnaty của Pfizer/BioNTech đã được cấp phép sử dụng tại 111 quốc gia và vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vaccine này đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19 vào ngày 16-6-2021. Vaccine được sản xuất theo công nghệ mRNA, sử dụng tiêm 2 liều cách nhau 3-4 tuần. Đây là vaccine được chỉ định tiêm cho người trên 12 tuổi.Nhưng giai đoạn đầu chiến dịch tiêm chủng chỉ khuyến khích các đối tượng có bệnh nền để tạo kháng thể một cách chủ động, nên chưa tiêm rộng rãi cho người từ 12-16 tuổi, mà ưu tiên tiêm cho người trên 65 tuổi và 16 đến 18 tuổi. Thời gian tiêm giữa 2 mũi từ 3 đến 6 tuần.
Hiệu quả bảo vệ sau tiêm mũi 1 đạt 52%, đồng thời giúp giảm 47,5% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Alpha; giảm 35,6% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Delta. Sau khi hoàn thành 2 mũi tiêm thì đạt 95% hiệu quả phòng bệnh, đồng thời giúp giảm 93,7% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Alpha; giảm 88% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng đối với biến chủng Delta. Đối với người cao tuổi, sau khi tiêm mũi 1, hiệu quả bảo vệ người trên 70 tuổi đạt 61%. Hoàn thành 2 mũi tiêm giúp giảm 94,7% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng. 5. Vaccine Spikevax (tên khác là Moderna) do Moderna sản xuất đã được cấp phép sử dụng tại 64 quốc gia, vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vaccine này cũng được sản xuất dựa trên công nghệ mRNA, sử dụng 2 liều cách nhau 4 tuần. Bộ Y tế đã phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19 vào ngày 28-6-2021.
Vaccine này được tiêm cho người trên 18 tuổi. Thời gian chờ giữa 2 mũi từ 4-6 tuần. Hiệu quả đạt được sau 14 ngày tiêm mũi thứ 2 là 94,1%. Ở người từ 65 tuổi trở lên nếu được tiêm đủ 2 mũi vaccine Moderna sẽ giúp giảm 86,4% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng. 6. Vaccine vaccine Hayat-Vax do Công ty TNHH Viện Sinh phẩm Bắc Kinh thuộc Tập đoàn Biotec Quốc gia Trung Quốc (CNBG), Trung Quốc, sản xuất bán thành phẩm. Vắc xin này được đóng gói sơ cấp, thứ cấp và xuất xưởng tại Julphar (Gulf Pharmaceutical Industries) - Các tiểu Vương quốc Ả rập thống nhất. Vaccine Hayat-Vax mỗi liều 0,5ml chứa 6.5 đơn vị kháng nguyên SARS-CoV-2 (tế bào vero) bất hoạt, bào chế ở dạng hỗn dịch tiêm. Vaccine được đóng gói hộp một lọ chứa một liều 0,5 ml và hộp một lọ chứa 2 liều, mỗi liều 0,5ml. Bộ Y tế đã có quyết định phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19 đối với vaccine này vào ngày 10-9-2021. Liều tiêm đang chờ Bộ Y tế cập nhật hướng dẫn.
Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 cho thấy vaccine SARS-CoV-2 bất hoạt (tế bào vero) có hiệu quả bảo vệ và an toàn tốt ở những người khỏe mạnh từ 18 tuổi trở lên, tiêm hai liều, liều thứ hai cách 14 ngày, sản phẩm là dung dịch bán trong suốt, có thể dùng đường tiêm bắp (IM), với hiệu quả bảo vệ đạt 79,34%, tỷ lệ tạo ra kháng thể trung hòa chống lại virus SARS-CoV-2đạt 99,52% 7. Vaccine Abdala được sản xuất thành phẩm tại Công ty AICA Laboraries, Base Business Unit (BBU) AICA - Cuba và được xuất bán thành phẩm, đóng gói cấp 2 tại Trung tâm Kỹ thuật Di truyền và Công nghệ Sinh học (CIGB) - Cuba. Vaccine Abdala mỗi liều 0,5ml chứa 50mcg vaccine protein tái tổ hợp chứa vùng liên kết với thụ thể (RBG) của virus SARS-CoV-2, bào chế ở dạng hỗn dịch tiêm bắp. Vaccine được đóng gói hộp 10 lọ, mỗi lọ chứa 10 liều, mỗi liều 0,5ml. Bộ Y tế đã phê duyệt có điều kiện vaccine cho nhu cầu cấp báchtrong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đối với loại vaccine này vào ngày 17-9-2021.Liều tiêm đang chờ Bộ Y tế cập nhật hướng dẫn.
Vaccine Covid-19 Abdala do Trung tâm Kỹ thuật Di truyền và Công nghệ Sinh học (CIGB) tại Cuba phát triển, hiệu quả 91,2% trong thử nghiệm giai đoạn cuối. Để vaccine phát huy tối đa hiệu quả bảo vệ, phòng ngừa khỏi virus SARS-Cov-2, cần phải tiêm vaccine đúng lịch, đủ mũi theo khuyến cáo nhà sản xuất. 8. Vaccine Janssendo Janssen Pharmaceutica NV (Bỉ) và Janssen Biologics B.V (Hà Lan) sản xuất được cấp phép sử dụng tại 56 quốc gia, vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vaccine được sản xuất bằng công nghệ véc-tơ virus, sử dụng một liều duy nhất. Hiện nay, Việt Nam chưa tiếp nhậnloại vaccine này nhưng Bộ Y tế đã phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19 đối với loại vaccine này vào ngày 15-7-2021.
Trong thử nghiệm lâm sàng toàn cầu với 44.000 tình nguyện viên, vaccine đạt hiệu quả 66%. Trong thử nghiệm tại Mỹ, vaccine có tác dụng 72% sau 28 ngày. Ở Nam Phi, độ bảo vệ của vaccine giảm xuống còn 64% do biến chủng B.1.351. (Beta). Hiện, Việt Nam chưa tiếp nhận vaccine này. THÁI SƠN |
