Tháp dinh dưỡng cho người ăn chay thường cân bằng giữa các nguồn thực phẩm dinh dưỡng như protein thực vật, ngũ cốc và chất béo lành mạnh. Nó không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn ngăn ngừa các nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Tuy nhiên, nếu ăn chay sai cách có thể làm cơ thể bị thiếu hụt đi những chất dinh dưỡng cần thiết, chẳng hạn như vitamin D, vitamin B12, canxi, kẽm và magie, từ đó dẫn đến những hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng. Show
1. Chế độ ăn chay là gì?Chế độ ăn chay là một chế độ ăn kiêng các loại thịt, gia cầm và cá. Nhiều người lựa chọn áp dụng theo chế độ ăn chay vì lý do cá nhân hoặc tôn giáo, đôi khi bắt nguồn từ các vấn đề đạo đức, chẳng hạn như không giết hại động vật. Ngoài ra, cũng có người quyết định ăn chay để bảo vệ môi trường sống xung quanh, vì việc chăn nuôi động vật góp phần làm gia tăng lượng khí thải nhà kính, khiến thay đổi khí hậu và những nguồn tài nguyên thiên nhiên khác. Thực chất, chế độ ăn chay lành mạnh rất đa dạng và mỗi người có thể tự lựa chọn cho mình một chế độ ăn chay phù hợp với mình. Dưới đây là những kiểu ăn chay phổ biến nhất hiện nay, bao gồm:
2. Chế độ ăn chay có mang lại lợi ích sức khỏe không?Trên thực tế, nhiều cuộc nghiên cứu mới đây đã chứng minh rằng những người theo trường phái ăn chay thường có chất lượng ăn uống tốt hơn so với những người thường xuyên ăn thịt. Cụ thể, cơ thể của những người ăn chay có khả năng hấp thụ được nhiều dưỡng chất trọng yếu, chẳng hạn như vitamin C, vitamin E, chất xơ và magie cùng một số chất tăng cường sức khoẻ khác. Tháp dinh dưỡng cho người ăn chay (tham khảo) Dưới đây là những lợi ích sức khỏe được mang lại từ việc thực hiện chế độ ăn chay, bao gồm: 2.1 Hỗ trợ giảm cân hiệu quảViệc chuyển từ chế độ ăn uống nhiều thịt sang một chế độ ăn chay được xem là một “chiến lược” hiệu quả cho những người đang có mong muốn giảm số cân nặng của mình. Các chuyên gia đã phát hiện ra rằng những người thực hiện chế độ ăn chay có thể giảm được khoảng 2kg cân nặng trong vòng 18 tuần. Ngoài ra, một số cuộc nghiên cứu cũng chứng minh rằng những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường loại 2 có thể giảm được gấp đôi trọng lượng cơ thể khi áp dụng chế độ ăn chay thay vì chế độ ăn ít calo. Một cuộc nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng, những người theo xu hướng ăn chay sẽ có chỉ số khối cơ thể (BMI – chỉ số đo lượng mỡ của cơ thể dựa trên cân nặng và chiều cao của một người) thấp hơn so với những người thường xuyên ăn tạp. 2.2 Làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thưCác nhà nghiên cứu cho rằng việc thực hiện một chế độ ăn chay có thể giúp bạn làm giảm các yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư ác tính, bao gồm ung thư ruột kết, ung thư vú, ung thư dạ dày hoặc ung thư trực tràng. 2.3 Giúp ổn định lượng đường huyết của cơ thểChế độ ăn chay được cho là có khả năng duy trì được lượng đường huyết hợp lý và lành mạnh trong cơ thể. Điều này đặc biệt có ích đối với những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường loại 2. Ngoài ra, đối với những người bình thường, khi thực hiện chế độ ăn chay có thể giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thông qua việc ổn định mức đường trong máu một cách lâu dài. Kết quả của một cuộc nghiên cứu mới đây đã cho thấy, việc ăn chay có thể làm giảm hơn một nửa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường trong vòng 5 năm. 2.4 Cải thiện sức khỏe hệ tim mạchChế độ ăn chay là một phương pháp góp phần giúp bạn tăng cường sức khoẻ của hệ tim mạch, từ đó ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh tim. Sở dĩ, việc ăn chay có thể làm giảm được mức cholesterol xấu, cholesterol toàn phần và triglyceride – những nhân tố hàng đầu gây ra các vấn đề về tim mạch. Ngoài ra, chế độ ăn chay cũng làm giảm mức huyết áp cao, một yếu tố nguy cơ chính khác gây ra bệnh tim. Ăn chay giúp cải thiện sức khỏe hệ tim mạch của người bệnh 3. Một số tác dụng phụ tiềm ẩn của chế độ ăn chay đối với sức khỏeMột chế độ ăn chay có thể được xem là một lựa chọn ăn uống bổ dưỡng và lành mạnh. Tuy nhiên, bản thân nó cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ làm tăng sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Sở dĩ, các loại thịt, cá và gia cầm có thể cung cấp cho cơ thể bạn một lượng lớn axit béo omega – 3, protein và các vi chất dinh dưỡng quan trọng khác, chẳng hạn như vitamin B12, selen, sắt và kẽm. Ngoài ra, các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật như trứng và sữa cũng rất giàu vitamin B, vitamin D và canxi. Do đó, khi loại bỏ thịt và những sản phẩm có nguồn gốc từ động vật khác ra khỏi chế độ ăn uống hàng ngày có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu này. Một số cuộc nghiên cứu đã cho thấy những người thực hiện chế độ ăn chay có nguy cơ bị thiếu hụt các chất như sắt, protein, canxi, vitamin B12 và i-ốt cao hơn so với những người khác. Khi cơ thể bị thiếu hụt đi những vi chất quan trọng này có thể gặp phải các tình trạng như suy nhược, mệt mỏi, suy giảm sức khoẻ xương, thiếu máu và một số vấn đề về tuyến giáp. Để đảm bảo cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng cho cơ thể và bù đắp cho những thiếu hụt tiềm ẩn, những người ăn chay nên bổ sung thêm nhiều loại rau xanh, trái cây tươi, các nguồn protein thực vật, ngũ cốc nguyên hạt, một số loại thực phẩm chức năng, chất bổ sung hoặc vitamin tổng hợp. 4. Chế độ ăn thuần chay có an toàn cho người mang thai không?Phụ nữ mang thai và cho con bú khi thực hiện chế độ ăn thuần chay có thể bị thiếu hụt đi nguồn vitamin B12 cần thiết cho cơ thể và làm giảm sự phát triển thần kinh ở trẻ đang bú mẹ. Ngoài ra, chế độ ăn thuần chay cũng dẫn đến sự thiếu hụt canxi và vitamin D, điều này làm ảnh hưởng đến việc khử khoáng xương ở những phụ nữ đang cho con bú. Đối với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi được nuôi dưỡng bằng chế độ ăn chay hoặc thuần chay có thể bị kìm hãm sự tăng trưởng của cơ thể do thiếu hụt vitamin B12, vitamin D và thiếu máu. Trong 2 năm đầu đời, trẻ rất cần đến DHA (axit béo omega – 3) để có thể phát triển trí não một cách tối ưu. Mặt khác, DHA lại có nhiều trong các loại cá, do đó chế độ ăn chay có thể khiến cơ thể bé không nhận được đủ chất dinh dưỡng quý giá này. Những người ăn chay nên cố gắng cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng như canxi, đạm, sắt, riboflavin, kẽm, vitamin D, vitamin B12, axit alpha-linolenic và kẽm cho cơ thể. Dưới đây là một số cách giúp kết hợp những chất dinh dưỡng trên vào chế độ ăn chay của bạn:
Người ăn chay có thể bổ sung đẩy đủ các chất thông qua nhiều loại thực phẩm khác nhau 6. Bữa ăn kiểu mẫu dành cho người ăn chayNếu bạn đang bắt đầu thực hiện chế độ ăn chay lacto-ovo, dưới đây sẽ là bữa ăn kiểu mẫu được áp dụng trong vòng một tuần dành cho bạn: Thứ hai:
Thứ ba:
Thứ tư:
Thứ năm:
Thứ sáu:
Thứ bảy:
Chủ nhật:
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Nguồn tham khảo: webmd.com, healthline.com XEM THÊM:
Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng. Ăn chay có ảnh hưởng gì đến sức khỏe không?Chế độ ăn chay giúp ổn định cholesterol, đường huyết và huyết áp của cơ thể nên sẽ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tăng cường sức khỏe. Ngoài ra, chế độ ăn chay còn cung cấp omega-3 có nguồn gốc từ thực vật, thực phẩm kể đến như ngũ cốc, các loại hạt, các loại đậu... rất tốt cho hệ tim mạch. Em hãy cho biết tại sao người ăn chay vẫn khỏe mạnh bình thường?Do thức ăn chay chứa nhiều xơ, ít béo, ít cholesterol, tỷ lệ giữa chất béo không no và chất béo no cao, nên người ăn chay có lượng cholesterol trong máu thấp. Từ đó sẽ hạn chế các nguy cơ mắc bệnh mạch vành và những bệnh liên quan khác như mỡ máu cao, gan nhiễm mỡ, đột quỵ,… Ăn chay có lợi ích gì?1 Giảm sự oxi hóa và làm chậm quá trình oxi hóa.. 2 Ngăn ngừa bệnh tim mạch.. 3 Giảm nguy cơ bị ung thư. 4 Giúp giảm cân.. 5 Giảm triệu chứng bệnh về xương và khớp.. 1 Gây thiếu máu.. 2 Dẫn tới lão hóa, mất trí nhớ. 3 Gây béo phì. Chạy trường có tác dụng gì?5 lợi ích của việc ăn chay trường. Giàu protein. Protein không chỉ có trong thực phẩm động vật như nhiều người vẫn nghĩ. ... . Tăng cường sức khỏe tinh thần. Ăn chay là một cách tuyệt vời để tăng cường sức khỏe tinh thần. ... . Giảm đau bụng kinh. ... . Cải thiện chất lượng giấc ngủ ... . Cải thiện sức khỏe tim.. |