Để đánh giá chất lượng mối hàn thông thường người ta đựa vào các tiêu chí sau đây: Trong mối hàn không được tồn tại các khuyết tật sau: – Vết nứt với bất kỳ kích thước và hướng nào. – Vết rổ, vết cháy lẹm sâu trên 0,5mm với bề dày kim loại hàn dưới 100mm và trên 1mm với bề dày >10mm. – Hàn không thấu ở mép biên theo tiết mối hàn, trên đỉnh mối hàn trong các kết cấu hàn 2 phía hoặc hàn lớp lót. Cho phép hàn không thấy sâu 5% bề dày kim loại nhưng không lớn hơn 2mm, có chiều dài tới 50mm với khoảng cách giữa các chỗ hàn không thấu không nhỏ hơn 250mm và độ dài tổng cộng các đoạn hàn không thấu không quá 200mm trên 1mm chiều dài mối hàn. Trong các kết cấu thép cường độ cao, không cho phép có hàn không thấu. trong các kết cấu hàn một phía, cho phép hàn không thấu 15% bề dày kim loại hoặc cho phép không thấu tới 3mm với bề dày kim loại >20mm. Các ống cao áp không cho phép có hàn không thấu. – Bọt khí : chuỗi bọt khí nhiều hơn 5 cái trên 1 cm2 và tổng diện tích bọt khí lớn hơn 5cm2 trên 0,5m chiều dài mối hàn. – Xỉ đọng: thành chuỗi dài hơn 200mm trên 1mm chiều dài mối hàn. – Trên một mặt cắt mối hàn một phía tổng độ lớn của các khuyết tật hàn không thấu, đọng bọt khí, đọng xỉ – lớn hơn 15% bề dày kim loại hoặc lớn hơn 3mm khi kim loại dày trên 20%. Các mối hàn ống công nghệ và các trường hợp hàn hơi không cho phép tồn tại các khuyết tật trên, nếu độ sâu lớn hơn 10% bề dày kim loại hoặc trên 2mm khi kim loại dày >20mm – Mối hàn bằng kim loại titan bị oxy hóa trên bề mặt. Đánh giá chất lượng mối hàn bằng phương pháp soi chụp quang tuyết X (gọi tắt X quang) được tiến hàn đọc trên mỗi phim chụp. trên phim không có các vết, chất kết tủa lưu lại trên bề mặt. Theo TOCT 23005 – 78 các ký hiệu quy ước ghi khuyết tật trên phim X quang như trong bảng sau: Bảng quy ước ghi khuyết tật mối hàn.  Đăng nhậpMột mối hàn đạt chất lượng là mối hàn không có lỗi, tuy nhiên làm sao chúng ta biết được mối hàn đó không có lỗi ?Khi đó chúng ta phải thực hiện kiểm tra các mối hàn. Việc kiểm tra là việc sống còn của chất lượng công trình. Do đó trong một dự án không thể thiếu việc kiểm tra mối hàn. Việc kiểm tra các mối hàn sau khi hàn quyết định đến chất lượng toàn bộ công trình. Thông thường việc hàn chỉ được sử dụng khi thực hiện các ghép nối vật liệu quan trọng. Theo quy định của tiêu chuẩn hàn thì việc kiểm tra chất lượng mối hàn là hoạt động bắt buộc. Việc kiểm tra chất lượng các mối hàn cũng là việc bắt buộc để đánh giá tay nghề của người hàn. Kiểm tra mối hàn bằng phương pháp nào ?Đặc thù của công trình, đặc thù và tính chất vật liệu sẽ quyết định tới phương pháp kiểm tra mối hàn. Hiện nay có 4 phương pháp cơ bản nhất, đó là:
Trường hợp xét tới đặc thù công trình: Nếu một công trình quan trọng hoặc công trình cần mức độ an toàn cao thì phải sử dụng phương pháp kiểm tra mối hàn tin cậy. Trong 4 phương pháp trên thì phương pháp chụp phim là phương pháp tin cậy nhất, phương pháp siêu âm có mức độ tin cậy thấp hơn. Hai phương pháp này phát hiện được các lỗi hàn ở sâu trong vật liệu. Tuy nhiên phương pháp siêu âm chỉ thực hiện đối với các vật liệu có mặt bằng thao tác đầu dò (quét được đầu dò) và độ dày trên 8 mm. Thông thường các công trình như thủy điện, nhiệt điện, các công trình có thiết bị áp lực cao sẽ sử dụng phương pháp chụp phim và siêu âm. Phương pháp thẩm thấu từ và phương pháp thẩm thẩm chất lỏng là phương pháp được sử dụng ở những chi tiết vật liệu đặc biệt. Các chi tiết không siêu âm và chụp phim được thì sẽ chuyển sang phương pháp thẩm thấu. Phương pháp thẩm thấu chỉ phát hiện các lỗi hàn và các vết nứt ở bề mặt. Ví dụ như các vết nứt ở trục động cơ hoặc cơ cấu chi tiết máy. Ngoài ra hai phương pháp này được sử dụng ở những mối hàn không quá quan trọng, như hàn bể chứa…Trong 2 phương pháp này thì phương pháp thẩm thấu từ không thực hiện được cho vật liệu không dẫn từ (như inox). Tỉ lệ kiểm tra mối hàn ?Tỉ lệ các mối hàn cần kiểm tra phục thuộc vào mức độ quan trọng của vật liệu, kết cấu và công trình và tiêu chuẩn quy định. Ví dụ như tiêu chuẩn TCVN 8636 : 2011– Công trình thủy lợi – Đường ống áp lực bằng thép – Yêu cầu kỹ thuật trong thiết kế, chế tạo và lắp đặt – quy định các mối hàn cấp I phải được kiểm tra 100% bằng siêu âm, 25% bằng chụp phim. Các mối hàn cấp II phải được kiểm tra 100% bằng siêu âm, 10% bằng chụp phim. Việc kiểm tra mối hàn là việc sống còn của chất lượng công trình. Do đó việc lựa chọn phương pháp đòi hỏi phải có chuyên môn. Nếu bạn không rõ các phương pháp hãy tham khảo ý kiến của chúng tôi. Trung tâm Kiểm định và Chứng nhận Việt Nam (VIETNAM CERT) đã thực hiện kiểm tra mối hàn cho nhiều công trình, doanh nghiệp khắp cả nước. Hãy liên hệ VIETNAM CERT theo thông tin sau: |
