Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

Monitoring sản khoa ghi lại đồng thời nhịp tim thai và hoạt động cơ tử cung ( TC ). Đường biểu diễn thu được gọi là CTG ( cardiotocography ). Khi nhìn nhận và diễn dịch những đường ghi trên CTG phải nhìn nhận những đặc thù của nhịp tim thai và hoạt động giải trí của cơn co tử cung. Bất kỳ sự rơi lệch nào vượt ra ngoài những đường biểu diễn thông thường cũng cần được nhận ra và nghiên cứu và phân tích để đưa đến một Tóm lại đúng đắn trong quy trình theo dõi chuyển dạ để tránh dẫn đến can thiệp muộn hoặc can thiệp không thiết yếu cho mẹ và thai. Dưới đây là hướng dẫn cách đọc monitor sản khoa :

I. ĐƯỜNG BIỂU DIỄN TIM THAI (TT)  BÌNH THƯỜNG VÀ BẤT THƯỜNG:

1. Đường biểu diễn tim thai bình thường:

– Nhịp tim thai cơ bản từ 120 – 150 nhịp / phút– Các nhịp tăng Open rải rác

– Dao động nội tại bình thường từ 5- 25 nhịp/ phút

Bạn đang đọc: Hướng dẫn đọc Monitor sản khoa – Công ty TBYT Bos Việt Nam

– Không có nhịp giảm .

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

2 Các đường biểu diễn tim thai bất thường:

2.1 Nhịp tim thai cơ bản:

– Bình thường : 120 – 150 nhịp / phút so với thai đủ tháng .– Nếu > 150 nhịp / phút gọi là nhịp nhanh .– Nhịp tim thai cơ bản nằm trong khoảng chừng 100 – 120 nhịp / phút : hoài nghi ,– Nhịp tim thai cơ bản < 100 nhịp / phút : bệnh lý .

2.2 Nhịp chậm:

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

Nhịp chậm hoàn toàn có thể là hiệu quả của sự ngày càng tăng huyết áp tức thì, trải qua phản xạ của Receptor áp lực đè nén, hoàn toàn có thể là ảnh hưởng tác động của thiếu oxygen trên cơ tim hoặc rối loạn nhịp tim thai .Nguyên nhân của nhịp chậm :– Mẹ dùng thuốc ( hạ huyết áp )– Mẹ tụt huyết áp hoặc choáng, co giật, hạ thân nhiệt– OVN, OVS, Chèn ép dây rốn, Nhau bong non, Thai già tháng– Rối loạn nhịp tim thai, Block nhĩ thất trọn vẹn– Ghi nhầm nhịp tim mẹ, chia đôi nhịp tim thai .

2.3 Nhịp tim nhanh

Nhịp nhanh là nhịp tim thai cơ bản > 150 nhịp / phút, thường tương quan đến năng lực đối phó của thai nhi với một rình rập đe dọa nào đó so với sức khỏe thể chất. Nhịp tim nhanh mà không có những nhịp tăng cùng với giảm hoặc mất giao động nội tại, hoặc nhịp giảm muộn biểu lộ thực trạng thai thiếu oxy nặng nề .Các nguyên do của nhịp tim thai nhanh :– Mẹ sốt, lo ngại, cường giáp– Viêm màng ối– Thai nhi thiếu máu, thai bị nhiễm virus hay nhiễm trùng– Thai thiếu oxy, thai nhi ở trong trạng thái hoạt động giải trí– Sau một nhịp giảm lê dài– Sau khi gây tê ngoài màng cứng– Cuồng nhĩ, nhịp nhanh kịch phát nhĩ

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

2.4 Các đường biểu diễn TT cơ bản đặc thù khác

* Dịch chuyển đường tim thai cơ bản: Dịch chuyển đường tim thai cơ bản có thể diễn ra theo hướng đi lên hoặc đi xuống. Nếu đi lên có thể do tình trạng nhiễm trùng trong TC, thai thiếu oxy do bất kỳ nguyên nhân nào (chèn ép rốn). Dịch chuyển đường tim thai cơ bản trong giai đoạn 2 của chuyển dạ thường liên quan đến pH máu cuống rốn thấp.

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

Đường cơ bản nhấp nhô: Nhịp tim thai chậm nặng nề có thể thấy trong các trường hợp tắc nghẽn tuần hoàn dây rốn, nhau bong non hoặc biến chứng của mẹ như tụt huyết áp, choáng, co giật, vỡ tử cung hay cơ TC bị kích thích quá mức. Trong trường hợp đường cơ bản nhấp nhô xuất hiện trong khoảng thời gian giới hạn nhịp TT bình thường cũng có thể phản ánh tổn thương thần kinh của thai nhi.

Đường cơ bản không rõ: không xác định được đường tim thai cơ bản. Lý do của đường cơ bản không rõ có thể là một loạt các nhịp tăng, tăng dao động nội tại, các nhịp giảm biến đổi xuất hiện kế tiếp nhau hoặc là rối loạn nhịp TT.

Xem thêm: Pub là gì? Pub và bar khác nhau như thế nào?

* Nhịp tăng:

Là dấu chỉ điểm của bào thai khỏe mạnh hay còn gọi là đường trình diễn tim thai có cung ứng .

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

 * Dao động nội tại: những yếu tố ảnh hưởng đến dao động nội tại

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

Dao động của nhịp tim thai luôn giảm trước khi thai chết, như thể hậu quả của thực trạng thiếu oxy và nhiễm toan lê dài. Một đường trình diễn tim thai phẳng hay dẹt ( giao động nội tại từ 0 – 2 nhịp / phút ) là một trong những kiểu tim thai đáng ngại nhất. Tuy nhiên tất cả chúng ta phải luôn luôn nhớ rằng một thai nhi đang chết dần vẫn hoàn toàn có thể duy trì được một tim thai trong số lượng giới hạn thông thường .

*  Nhịp giảm :

+ Nhịp giảm sớm : Nhịp giảm sớm trên lâm sàng thường là do phản xạ thần kinh khi đầu thai nhi bị chèn ép vào tiểu khung ở mỗi cơn co TC.

+ Nhịp giảm biến đổi :  Nhịp giảm biến đổi thường quy cho chèn ép rốn, có thể một phần hay toàn bộ. Sự phối hợp giữa nhịp giảm biến đổi, giảm dao động nội tại, tim thai nhanh tương đối và không thấy có nhịp tăng thường liên quan đến hội chứng hít phân su.

Nhịp giảm muộn Nhịp giảm muộn có khởi đầu, đạt trị số cực tiểu và kết thúc ở thời điểm chậm hơn so với cơn co TC ít nhất 15 giây. Nhịp giảm muộn đi kèm với giảm dao động nội tại cùng với không có sự hiện diện của nhịp tăng là một dấu hiệu rất muộn của tình trạng thai nhi nguy kịch

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

II. HOẠT ĐỘNG CƠN GÒ TỬ CUNG :

Phân tích cơn go tử cung trong chuyển dạ là nghiên cứu và phân tích tần số ( số cơn go trong 10 phút, cường độ, thời hạn co bóp, trương lực cơ bản .Đặc điểm cơn go tử cung trong chuyển dạ là tần số mau hơn ( tối thiểu 3 cơn go / 10 phút, đều đặn, gây đau, cường độ mạnh hơn ( 50 – 80 mmHg ), tăng dần từ pha tiềm tàng sang pha tích cực .Cơn go TC không bình thường gồm có cơn go thưa yếu, cơn go mau ( tần số 6 cơn go / 10 phút ), cơn go mạnh ( cường độ cơn go > 80 mmHg ), tăng trương lực cơ bản …Nguyên nhân rối loạn cơn go hay gặp : nguyên phát hoàn toàn có thể do không bình thường của tử cung, thứ phát hoàn toàn có thể do sử dụng thuốc tăng go quá liều hoặc lạm dụng thuốc tăng go TC, hoặc do đẻ khó do cơ học : thai to, bất tương ứng thai nhi và khung chậu, ngôi không bình thường hoặc do nhau bong non …

III. ĐÁNH GIÁ SỨC KHỎE THAI NHI TRONG THAI KỲ BẰNG CTG :

1. Non- Stress Test (NST):

Là biểu đồ ghi nhịp tim thai khi vắng mặt cơn co TC nhằm mục đích khảo sát cung ứng tăng nhịp tim thai tiếp theo sau những cử động thai. Thời gian triển khai tối thiểu là 30 phút. Trắc nghiệm được làm ở tư thế Fowler, hơi nghiêng trái. Cần phải có Tóm lại rõ ràng khi đọc CTG. Diễn giải tác dụng của một NST dựa vào những cơ sở 🙁 1 ) Sự hiện hữu hay vắng mặt của nhịp tăng – Thỏa những tiêu chuẩn đã nêu về thời hạn và biên độ – trong một khoảng chừng thời hạn nhất định từ 20 – 30 phút .( 2 ) Nhịp tim thai phẳng, mất những giao động nội tại. Ước tính tỉ lệ % của biểu đồ phẳng so với toàn biểu đồ sẽ giúp nhìn nhận tiên lượng của thai nhi .

– Đường biểu diễn phẳng < 10% biểu đồ : nguy cơ cho thai thấp

– Đường biểu diễn phẳng từ 10-50% biểu đồ : khả năng có nguy cơ

– Đường biểu diễn phẳng từ 50-80% biểu đồ : khả năng thai suy

Nếu tôn trọng khắt khe những điều kiện kèm theo đã nêu, độ nhạy của NST đạt đến 97 % .

trái lại, đứng trước một NST không cung ứng ; thiết yếu phải loại trừ thực trạng ngủ của thai ( chu kỳ luân hồi thức ngủ của thai nhi trung bình khoảng chừng 70-90 phút, trong đó pha ngủ yên lê dài khoảng chừng 30 phút ), xem xét lại những dược phẩm đang sử dụng nhất là những thuốc an thần ; cũng như biến hóa tư thế bệnh nhân khi làm NST. Một NST không cung ứng chỉ có giá trị báo động chứ không có giá trị chẩn đoán. Giá trị dự báo dương thế của NST chỉ 15 %. Thường sẽ làm thêm Stress test hay tăng cường việc theo dõi sức khỏe thể chất thai nhi .Khi triển khai NST, hoàn toàn có thể gặp một số ít trường hợp khác như nhịp phẳng kèm theo nhịp giảm khi có cơn co TC tự phát ( Braxton – Hicks ), nhịp tim thai cơ bản nhanh hay chậm, những không bình thường này biểu lộ một thực trạng nặng của thai nhi. Thực hiện ST trong những trường hợp này thường là nguy khốn và không có giá trị chẩn đoán thực tiễn .

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

2. Stress Test (ST) :

Mục đích của chứng nghiệm là tạo ra số cơn co TC giống như trong tiến trình hoạt động giải trí của chuyển dạ ; đủ để nhìn nhận thực trạng của bào thai. Sau khi đạt được mục tiêu này, ta ngưng kích thích tử cung. Việc ghi tim thai còn phải liên tục thêm 15 – 20 phút, đến khi mất hẵng cơn co tự tạo .

Chống chỉ định ST :

Dọa sanh non, nhau bám thấp, hở eo TC .ST luôn được khởi đầu bằng một NST ; nhiều khi được cho phép loại trừ một ST không thiết yếu, thậm chí còn trở thành nguy khốn cho thai. Một NST có cung ứng đủ để vô hiệu việc thực thi một ST. Giá trị của ST đang còn bàn cãi. ST được gọi là âm tính khi không có bất kể rối loạn nào ghi nhận trên CTG, đặc biệt quan trọng là nhịp giảm .

ST được xem là dương tính khi có xuất hiện nhịp giảm khi thực hiện chứng nghiệm này. Gọi là nghi ngờ khi các nhịp giảm xuất hiện trong khoảng < ½ tổng số thời gian theo dõi, với điều kiện không có tình trạng tăng trương lực cơ TC. Nếu có tăng trương lực của cơ TC trong thời gian làm stress test, sẽ không được phép kết luận và phải thực hiện lại sau 48h hoặc bở dỡ tùy tình huống lâm sàng cụ thể.

Xem thêm: PubMed là gì? Cách tìm tài liệu trên PubMed

IV. THEO DÕI TIM THAI TRONG CHUYỂN DẠ BẰNG CTG:

Phát hiện những không bình thường trên biểu đồ nhịp tim thai và có hướng xử trí .

Cách đọc chỉ số monitor thai nhi

V. KẾT LUẬN VỀ HƯỚNG DẪN ĐỌC MONITOR SẢN KHOA:

Việc thực hành thực tế tốt monitoring trong sản khoa và phối hợp với siêu âm và thăm khám lâm sàng hoàn toàn có thể giúp cho những nhà thực hành thực tế sản khoa hoàn toàn có thể nghiên cứu và phân tích và diễn giải những tác dụng của biểu đồ tim thai ; phát hiện những không bình thường của tim thai và cơn co TC hoàn toàn có thể xảy ra trong thai kỳ và trong chuyển dạ để hoàn toàn có thể xử trí một cách tốt nhất cho thai nhi và sản phụ .

VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO

  • Bộ môn Phụ Sản trường Đại học Y Dược Huế (2007), Một số phương pháp thăm dò trong sản khoa , Sản phụ khoa, NXB Y học, tr. 446-456.
  • Bộ môn phụ sản ĐHYD TP Hồ Chí MInh ( 2011), Đánh giá sức khỏe thai nhi trong thai kỳ qua theo dõi nhịp tim thai với monitor sản khoa và Suy thai cấp trong chuyển dạ , NXB Y học, tr. 416- 432
  • Cunningham, Mac Donald, Gant, Williams Obstetrics, 21st edition ( 2001)
  • H.P. Van Geijn (2004), Module 14: Fetal monitoring, Postgraduate Training and Research in Reproductive Health.
  • Trần Danh Cường (2005), Thực hành sử dụng monitoring trong sản khoa, NXB Y học