Câu hỏi về sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Lâm Khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Nội dung chính Show

2.1 Với trẻ gái
2.2 Với trẻ trai
4.1 Quan hệ tình dục không an toàn
4.2 Dễ bị lôi kéo sử dụng chất kích thích, chất gây nghiện
5.1 Rèn luyện về kỹ năng sống
5.2 Chăm sóc sức khỏe thể chất và tâm lý
5.3 Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên

Tuổi dậy thì (vị thành niên) là giai đoạn chuyển tiếp giữa tuổi thiếu nhi và tuổi trưởng thành. Chăm sóc, giáo dục sức khỏe sinh sản tuổi dậy thì đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tương lai sự nghiệp của mỗi người cũng như chất lượng dân số của toàn xã hội.

Tuổi dậy thì – vị thành niên là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ em sang người lớn. Độ tuổi vị thành niên là 10 – 18 tuổi.

Ở tuổi vị thành niên, dưới tác dụng sinh lý của hormone, cơ thể trẻ em sẽ diễn ra hàng loạt những thay đổi về hình dáng, cơ quan sinh dục, tâm sinh lý, phân biệt rõ giới tính nam/nữ và bắt đầu có khả năng tình dục, khả năng sinh sản.

Sức khỏe sinh sản vị thành niên là tình trạng khỏe mạnh về thể chất, tinh thần và xã hội của tất cả những yếu tố liên quan tới cấu tạo và hoạt động của bộ máy sinh sản ở tuổi vị thành niên.

2.1 Với trẻ gái

Về thời gian: Bắt đầu từ khi 8 – 13 tuổi, trung bình 15 tuổi và hoàn tất dậy thì vào thời điểm trẻ được 13 – 18 tuổi;
Về phát triển cơ thể: thay đổi ở vú (núm vú nhô lên rõ hơn, hình thành quầng vú và bầu vú, phát triển đầy đủ sau 18 tháng); phát triển xương chậu (khung chậu của nữ tròn hơn và rộng hơn khung chậu của nam); xương đùi, các mô mỡ hình thành đường cong; phát triển chiều cao, cân nặng; bộ phận sinh dục phát triển (âm hộ, âm đạo to ra, tử cung và buồng trứng phát triển); buồng trứng bắt đầu hoạt động bằng việc xuất hiện kinh nguyệt;
Về thay đổi sinh lý: bắt đầu xuất hiện kinh nguyệt. Trong khoảng 1 năm đầu khi có kinh, kinh nguyệt không đều và thời gian hành kinh cũng thay đổi.

2.2 Với trẻ trai

Về thời gian: Bắt đầu dậy thì khi trẻ được 10 – 15 tuổi;
Về thay đổi cơ thể: vỡ tiếng; có ria mép xuất hiện và râu ở cằm; phát triển chiều cao và cân nặng; tuyến bã và tuyến mồ hôi phát triển, xương ngực và vai phát triển; các cơ rắn chắc hơn; hình thành trái cổ do sụn giáp phát triển; dương vật và tinh hoàn to lên;
Về thay đổi sinh lý: tinh hoàn hoạt động sinh ra nội tiết sinh dục nam và tinh trùng; biểu hiện xuất tinh, những lần đầu là mộng tinh.

Với trẻ trai có thay đổi về cơ thể

Với những đặc điểm sinh lý riêng biệt, trẻ vị thành niên dễ thay đổi tính cách, hành vi ứng xử như sau:

Tính độc lập: trẻ có xu hướng tách ra, ít phụ thuộc vào cha mẹ, chuyển từ sinh hoạt gia đình sang sinh hoạt bạn bè để đạt được sự độc lập. Đôi khi, trẻ có biểu hiện chống đối lại các quan điểm của cha mẹ.
Nhân cách: cố gắng khẳng định mình như một người lớn, có hành vi bắt chước người lớn.
Tình cảm: chuẩn bị cho mối quan hệ yêu đương, học cách biểu lộ tình cảm và điều khiển cảm xúc, phát triển khả năng yêu và được yêu, tỏ thái độ thân mật trong mối quan hệ với người khác.
Tính tích hợp: thu thập thông tin từ cha mẹ, nhà trường, bạn bè, xã hội,... để tạo ra giá trị của bản thân, tạo sự tự tin và cách ứng xử.
Trí tuệ: trẻ vị thành niên thường thích lập luận, nhìn sự vật theo quan điểm lý tưởng hóa.

Do những thay đổi trên, trẻ vị thành niên dễ bị dụ dỗ, lường gạt, mua chuộc, xâm hại và dễ bắt chước những thói hư tật xấu.

Những nguy cơ hay gặp ở trẻ là:

4.1 Quan hệ tình dục không an toàn

Mang thai sớm ngoài ý muốn, dễ sảy thai, đẻ non, nhiễm độc thai, làm tăng nguy cơ tử vong của người mẹ; làm mẹ quá trẻ; trẻ sinh ra thiếu cân, suy dinh dưỡng, mắc bệnh hoặc thậm chí là tử vong; bỏ học giữa chừng, ảnh hưởng tới tương lai; dễ nảy sinh tâm lý chán nản; phải gánh chịu định kiến xã hội; gánh nặng về kinh tế khi nuôi con; phá thai có thể dẫn đến các tai biến như nhiễm trùng, thủng tử cung, vô sinh,...
Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục và thậm chí là HIV/AIDS.

4.2 Dễ bị lôi kéo sử dụng chất kích thích, chất gây nghiện

Thời kỳ vị thành niên, trẻ gặp nhiều vấn đề khủng hoảng, hoang mang về tâm lý. Tuy trưởng thành về mặt cơ thể nhưng trẻ vị thành niên vẫn cần được giúp đỡ, giáo dục từ gia đình và nhà trường để phát triển đúng hướng.

Theo đó, gia đình, nhà trường và chính trẻ vị thành niên cần:

5.1 Rèn luyện về kỹ năng sống

Chủ động tìm hiểu kiến thức về giới tính, sức khỏe sinh sản tuổi thành niên từ cha mẹ, thầy cô, người thân và bạn bè;
Tâm sự những lo lắng, băn khoăn với người thân hoặc thầy cô;
Duy trì thời gian biểu học tập, nghỉ ngơi, tập luyện và giải trí phù hợp;
Phân biệt rõ ràng giữa tình yêu và tình bạn trong sáng.

5.2 Chăm sóc sức khỏe thể chất và tâm lý

Chăm sóc sức khỏe thể chất và tâm lý cho trẻ

Trẻ cần được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết trong chế độ ăn gồm protein, vitamin, khoáng chất, tinh bột,... Cần có sự quan tâm, chăm sóc, giáo dục của cha mẹ, người thân và thầy cô giáo;
Tránh xa các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, ma túy,...
Cha mẹ cần đặt mình vào vị trí của con, giúp con giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Cha mẹ cần tôn trọng quyết định của con nếu phù hợp. Phụ huynh cũng cần căn cứ vào nhu cầu, sở thích và năng lực của trẻ vị thành niên để hướng nghiệp phù hợp.

5.3 Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên

Trẻ nữ cần biết cách vệ sinh thời kỳ kinh nguyệt, đi khám nếu đến 15 – 16 tuổi vẫn chưa có kinh nguyệt và bổ sung viên sắt theo chỉ định của bác sĩ để phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt.
Trẻ nam phải biết phát hiện những bất thường về cơ quan sinh dục của mình (hẹp bao quy đầu, tinh hoàn ẩn, lỗ tiểu có vị trí bất thường) để đi khám kịp thời; không mặc quần lót bó sát, quá chật.
Tránh xa hình ảnh, phim ảnh, trang web đồi trụy, khiêu dâm.
Không nên quan hệ tình dục trước tuổi trưởng thành.
Nếu quan hệ tình dục cần thực hiện tình dục an toàn: chung thủy, sử dụng bao cao su đúng cách mỗi khi quan hệ tình dục để tránh mang thai ngoài ý muốn, bệnh lây qua đường tình dục và nhất là HIV/AIDS.

Giai đoạn dậy thì - vị thành niên là giai đoạn trung gian chuyển mình từ trẻ con sang người lớn ở trẻ. Cha mẹ cần hết sức lưu ý chăm sóc sức khỏe tâm sinh lý của trẻ ở giai đoạn này để con có bước đệm vững chắc cho giai đoạn trưởng thành.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 31/12/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì: Phải làm sao?

Hormone ảnh hưởng thế nào đến dậy thì?

XEM THÊM:

Có thể thấy Ở TK XXI quan niệm về tình yêu cũng đã khác xa rất nhiều so với thời kỳ phong kiến. Tình yêu là tình cảm tự nguyện giữa hai người khác giới xuất phát từ tình cảm con tim, không bị giàng buộc bởi lễ giáo cổ hủ. Tuy vậy chúng ta vẫn có quan niệm khác về tình yêu so với các nước phương Tây, nên việc quan hệ tình dục trước hôn nhân ở nước ta vẫn là vấn đề bị đánh giá về chuẩn mực đạo đức. Bên cạnh đó do quan niệm thoáng về tình yêu cũng như thiếu kinh nghiệm và kĩ năng sống nên nhiều bạn trẻ đã phải trả giá do tình yêu không có lí trí, thiếu sự quan tâm, hướng dẫn của cha mẹ và thầy cô …Để giúp cho các em học sinh có một số kiến thức cơ bản để giải quyết một số tình huống xảy ra trong quan hệ tình bạn, tình yêu…, có kiến thức pháp luật cần thiết liên quan đến tình huống trong đời sống. Những hiểu biết cơ bản về SKSSVTN: những biện pháp phòng tránh thai, hậu quả của việc mang thai ngoài ý muốn, quan hệ tình dục trước hôn nhân của tuổi vị thành niên, thực hiện nhiệm vụ năm học (2017-2018) của trường PTDT NT Tỉnh Quảng Ninh, Tổ xã hội thực hiện hoạt động chuyên đề cấp tổ trong tháng 3/2018 với chủ đề “Tình bạn, tình yêu và giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên”

Dưới sự hướng dẫn của cô Nguyễn Thị Ký, những em học viên lớp 11A đã tích cực chuẩn bị sẵn sàng nội dung cho tiết học triển khai chuyên đề. Các nội dung luận bàn, những trường hợp thực tiễn, những khúc mắc về sinh lý lứa tuổi đã được những em đưa ra trao đổi một cách cởi mở, thẳng thắn … Nội dung chính của tiết chuyên đề gồm có bốn phần :

Phần 1. Khởi động – Các em học sinh chuẩn bị và trình diễn tiểu phẩm

Phần 2. Giải quyết những trường hợp và câu hỏi .Bạn đang xem : Câu hỏi trường hợp về sức khỏe sinh sảnNhóm 1 : Đặc điểm của một tình bạn tốt. Ý nghĩa của tình bạn .Nhóm 2 : Tác động và xấu đi tích cực của tình yêu tuổi học trò .Nhóm 3 : Những biểu lộ cần phê phán trong tình bạn .Nhóm 4 : Những điều cần tránh trong tình yêu nam nữ người trẻ tuổi lúc bấy giờ .

Phần 3 : GDSKSSVTNBTTH1 : Bạn Hoa năm nay 15 tuổi, bạn tiếp tục lên mạng chát và có bạn trai 20 tuổi muốn làm quen, hai người đã trao đổi số ĐT và những thông tin khác về nhau sau một thời hạn ngắn tìm hiểu và khám phá hai người “ yêu nhau ”. Yêu nhau được 1 tuần thì bạn trai đòi quan hệ tình dục và Hoa đã đồng ý chấp thuận. Sau lần đó bạn trai yên cầu tiếp tục, Hoa nhiều lần khước từ thì anh ta rình rập đe dọa nếu không đồng ý chấp thuận thì anh ta sẽ tung những đoạn clip … mà anh ta quay lại lên mạng cho toàn thể mọi người biết. Hoa rất xấu hổ phải nên phải nghe theo. Với chiêu thức đó anh ta đã bắt Hoa quan hệ tình dục nhiều lần. Thậm chí đến muộn không đúng hẹn anh ta còn đánh đập. ( Tên của những nhân vật đã được biến hóa, trường hợp này là câu truyện có thật ) .Nếu em rơi vào tình huống như Hoa em sẽ giải quyết NTN?“Người yêu” của Hoa có VPPL không?Nếu em rơi vào trường hợp như Hoa em sẽ xử lý NTN ? “ Người yêu ” của Hoa có VPPL không ?– HS vấn đáp TH .– GV bổ trợ “ Người yêu ” của Hoa có VPPL : Tội cưỡng dâm trẻ nhỏ, xâm phạm đến thân thể, nhân phẩm, rình rập đe dọa người khác .GV : Liên hệ câu truyện PL cô gái ở huyện Ba Vì Thành Phố Hà Nội bị đối tượng người tiêu dùng Nguyễn V.A cưỡng ép nhẩy từ tẩng 3 xuống đất hậu quả xương sống bị gãy, hai gót chân vỡ. Có thể bị liệt cả đời .Điều 113 : Tội cưỡng dâm là dùng mọi thủ đoạn khiến người khác phụ thuộc mình hoặc người đang ở trong thực trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm …. cưỡng dâm nhiều lần ; gây tổn hại đến sức khỏe của nạn nhân mà tỷ suất thương tật từ 31 -> 60 % sức khỏe … thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm. Gây tổn hại đến sức khỏe của nạn nhân mà tỷ suất thương tật từ 61 % trở nên … thì bị phạt tù từ 7 năm đến 18 nămBT2 : Những ảnh hưởng tác động xã hội của việc mang thai sớm so với người mẹ ở tuổi vị thành niên hoàn toàn có thể là ?Các em học viên đã đưa ra những đáp án– Nghỉ học– Không có việc làm– Làm ảnh hưởng tác động đến tương lai– Dễ bị mái ấm gia đình và xã hội phân biệt đối xử– Dễ kết hôn hấp tấp vội vàng và có rủi ro tiềm ẩn thất bại– Dễ bị tình nhân ruồng bỏ– Đứa con cũng có rủi ro tiềm ẩn bị mái ấm gia đình và xã hội phân biệt đối xử trước mắt và trong tương lai … vv

BT 3:Hậu quả của việc có thai ở tuổi VTN?

Xem thêm: 7 Trung Tâm Chăm Sóc Sức Khỏe Sinh Sản Tốt Nhất TP HCM

Các em học viên đã đưa ra những đáp án– Nếu nạo hút thai không bảo đảm an toàn hoàn toàn có thể dẫn đến viêm nhiễm đường sinh sản, hoàn toàn có thể sẽ dẫn đến vô sinh .– Nếu phải đẻ con rất dễ đẻ non và hoàn toàn có thể tử trận mẹ và con .– Sẽ phải bỏ học sớm, phải đi làm sớm để nuôi con, không có thời cơ có việc làm tốt, tổn hại đến kinh tế tài chính, niềm hạnh phúc mái ấm gia đình …BT4 : Hãy kể tên tổng thể những giải pháp tránh thai hiện có mà bạn biết ?Các em học viên đã đưa ra những đáp án– Viên uống tránh thai hàng ngày và khẩn cấp .– Thuốc tiêm tránh thai .Xem thêm : Dấu Hiệu Ung Thư Máu – Dấu Hiệu Cảnh Báo Ung Thư Máu– Thuốc cấy, miếng dán tránh thai .– Bao cao su .– Triệt sản nam và nữ .– Thuốc diệt tinh trùng .– Xuất tinh ngoài âm đạo .– Không quan hệ tình dục .– Tính vòng kinh …

BT4 : Trong những giải pháp tránh thai trên giải pháp nào là bảo đảm an toàn nhất ? ( tránh lây nhiễm qua đường tình dục ) .Các em học viên đã đưa ra những đáp án– GV bổ trợ : Trong trường hợp nào thì sử dụng giải pháp tránh thai khẩn cấp, cách tránh thai bằng tính vòng kinh ( trứng rụng năng lực sống được 12 h nếu không thụ tinh trứng sẽ chết. Tinh trùng sống được trong 48 h nếu không gặp được trứng sẽ chết. Thường vòng kinh là 26 đến 28 ngày cách tính … Vòng tránh thai là dụng cụ bằng nhựa hoặc đồng được đặt vào trong tử cung của người phụ nữ nhằm mục đích ngăn trứng làm tổ trong tử cung .Trong đó giải pháp dùng BCS là bảo đảm an toàn cao nhất và tương thích nhất vì vừa tránh thai vừa tránh được lây nhiễm bệnh qua đường TD … Còn những giải pháp kia đều không tương thích và không bảo đảm an toàn khi những em chưa lập mái ấm gia đình và sinh con .

Phần 4: Những thông điệp qua bài học.

Xem thêm: 7 Trung Tâm Chăm Sóc Sức Khỏe Sinh Sản Tốt Nhất TP HCM

Tình bạn, tình yêu, những rung động đầu đời đều rất đẹp và không thể thiếu trong cuộc đời mỗi con người, song hãy làm sao để nó đừng làm chúng ta hối tiếc và ân hận.Yêu nhau một cách lành mạnh: Tôn trọng người mình yêu. Chia sẻ, đồng cảm, giúp nhau cùng tiến bộ. Chung thuỷ. Tôn trọng bản thân, người yêu.Không quan hệ tình dục sớm là cách tốt nhất để thanh niên chúng ta tự tránh cho mình và bạn mình những nguy cơ, rắc rối không đáng có về sức khỏe và tâm lý.Tuổi học đường là mùa xuân đầu tiên trong cuộc đời, vì vậy thanh niên chúng ta nên tập trung vào học tập và phấn đấu cho một tương lai tương sáng.Tình bạn, tình yêu, những rung động đầu đời đều rất đẹp và không hề thiếu trong cuộc sống mỗi con người, tuy nhiên hãy làm thế nào để nó đừng làm tất cả chúng ta hụt hẫng và ân hận. Yêu nhau một cách lành mạnh : Tôn trọng người mình yêu. Chia sẻ, đồng cảm, giúp nhau cùng tân tiến. Chung thuỷ. Tôn trọng bản thân, tình nhân. Không quan hệ tình dục sớm là cách tốt nhất để người trẻ tuổi tất cả chúng ta tự tránh cho mình và bạn mình những rủi ro tiềm ẩn, rắc rối không đáng có về sức khỏe và tâm ý. Tuổi học đường là mùa xuân tiên phong trong cuộc sống, vì thế người trẻ tuổi tất cả chúng ta nên tập trung chuyên sâu vào học tập và phấn đấu cho một tương lai tương sáng .Thông qua tiết học chuyên đề, những em được lắng nghe và san sẻ những yếu tố tương quan đến tình bạn, tình yêu ở tuổi học trò, sức khỏe sinh sản vị thành niên với những câu hỏi như : Quan niệm của bạn về tình yêu tuổi học trò ? Có nên yêu khi còn ngồi trên ghế nhà trường ? … Đặc biệt, học viên được cô giáo Nguyễn Thị Ký – Giáo viên môn GDCD tư vấn về tình yêu học đường, cung ứng 1 số ít kiến thức và kỹ năng về sức khỏe sinh sản vị thành niên .Hoạt động chuyên đề, ngoại khóa là hoạt động giải trí thiết thức, góp thêm phần giáo dục đạo đức, lối sống lành mạnh, kĩ năng sống, vun đắp tình cảm bạn hữu trong sáng và tạo sân chơi lành mạnh, hữu dụng cho những em học viên .