Cây bưởi bung như thế nào

Bưởi bung là gì?

Mục lục ẩn

1. Bưởi bung là gì?

2. Công dụng, chủ trị của bưởi bung

3. Một số bài thuốc hay từ bưởi bung và một số loại thuốc có chứa bưởi bung

3.1. Bài thuốc có cơm rượu

3.2. Ứng dụng lâm sàng của Bưởi bung

4. Một số thông tin chính về bưởi bung

4.1. Tên gọi, phân mục bưởi bung

4.2. Mô tả, đặc điểm và phân bố bưởi bung

4.3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản bưởi bung

4.3.1. Bộ phận dùng bưởi bung

4.3.2. Thu hái và chế biến bưởi bung

4.3.3. Bảo quản bưởi bung

4.4. Thành phần hóa học bưởi bung

4.5. Tác dụng dược lý bưởi bung

4.6. Tính vị, quy kinh, công dụng và liều dùng bưởi bung

4.6.1. Tính vị và quy kinh

4.6.2. Công dụng và liều dùng bưởi bung

5. Kiêng kỵ, lưu ý khi dùng bưởi bung và một số thông tin khác

6. Mua vị thuốc bưởi bung ở đâu uy tín, chất lượng?

7. Tổng kết về bưởi bung

Cây bưởi bung là loài cây mọc dại rất dễ bắt gặp ở nhiều miền quê trên cả nước. Thời thơ ấu, ai chẳng đôi lần hái trái bưởi bung dọc đường để ăn nhưng chắc chẳng ai biết được loài cây mọc dại ven đường ấy là một vị thuốc rất tốt.

Công dụng, chủ trị của bưởi bung

Công dụng: Lá chữa sản hậu ứ huyết; dùng ngoài chữa mụn nhọt, chốc lở, rắn cắn. Rễ chữa tê thấp, kích thích tiêu hóa. Ở Ấn Độ dùng làm thuốc chữa ho, tê thấp, thiếu máu, vàng da.

Một số bài thuốc hay từ bưởi bung và một số loại thuốc có chứa bưởi bung

Bài thuốc có cơm rượu

• Chữa phụ nữ kém ăn, vàng da sau khi sinh đẻ:
  Lá cơm rượu sao vàng 10g. Sắc, chia 2 lần uống trong ngày.
• Chữa phụ nữ sau khi sinh đẻ bị tích huyết tử cung, ăn chậm tiêu, bụng chướng:
  Rễ, lá và cành cơm rượu, mỗi thứ 40g, sao qua, tán nhỏ, rồi sắc đặc uống vào lúc đói, ngày 3 lần, khi uống thêm khoảng 30 ml rượu trắng.
• Chữa phong thấp, đau nhức mình mẩy và khớp xương:
  Rễ cơm rượu, rễ cốt khí, rễ cỏ xước, rễ độc lực, củ kim cang, dây đau xương, hoa kinh giới, xuyên tiêu, mỗi thứ 20g, sắc đặc uống. Nếu tay chân đau nhức, co cứng khó cử động, thêm uy linh tiên, rễ gắm, thiên niên kiện. Nhức xương nhiều, thêm rễ tầm xuân và dây cà gai leo, mỗi vị 20g.
• Chữa mụn ổ gà mọc ở bẹn nách, thối loét lâu ngày:
  Lá cơm rượu, lá ổi, lá thổ phục linh mỗi thứ một nắm. Cả 3 vị rửa sạch, thái nhỏ, chưng lên lấy lá chuối non hơ nóng cho mềm, gói thuốc lại, to nhỏ tùy theo mụn nhọt. mặt nào định đặt lên mụn thì châm nhiều lỗ cho nước thuốc từ lá chưng nóng dễ thấm vào mụn.
• Chữa mụn nhọt , chốc lở, rắn cắn:
  Lá cơm rượu tươi 30-40g giã đắp hoặc nấu nước tắm.

Ứng dụng lâm sàng của Bưởi bung

• Trị cảm cúm:
  Theo dân gian, bưởi bung là một vị thuốc có tác dụng trị cảm cúm khá tốt và cực kì an toàn. Bạn chỉ cần hái 1 nắm lá bưởi bung khoảng 20g, đem rửa sạch, cho vào ấm đất, sắc với lượng nước vừa đủ. Chia mỗi ngày uống 3 lần sẽ thấy đỡ hơn rất nhiều.
• Trị bệnh kém ăn, da vàng cho sản phụ:
  Sản phụ nếu sau khi sinh da vàng, ăn không thấy ngon thì hái 10g lá bưởi bung, đem sao vàng. Cho vào ấm đất với 400ml nước, sắc trên lửa nhỏ, cho đến khi còn khoảng 250ml nước là được. Uống 2 lần/1 ngày. Kiên trì sử dụng trong 1 ngày sẽ thấy tình trạng trên được cải thiện rất nhanh chóng.
• Trị mụn nhọt bị rò mủ lâu ngày:
  Bài thuốc: 20g lá bưởi bung, 10g lá chanh, 10g tinh tu. Tất cả đem phơi khô, tán nhỏ, rây bột mịn, sau đó rắc lên vết thương sẽ rất mau khỏi.
• Trị kén ăn, đầy bụng, trướng bụng khó chịu:
  Qủa bưởi bung 15- 20g, 7g vỏ quýt. Đem sắc nước như nước trà, uống thay nước mỗi ngày.
• Mụn ở gà ở bẹn nách, thối loét để lâu ngày:
  Hái lá bưởi bung, lá ổi, lá thổ phục linh mỗi thứ 1 nắm, lượng bằng nhau. Đem rửa sạch, cắt nhỏ. Hái 1 lá chuối nóng, hơ lên than cho mềm, gói các vị thuốc trên lại (có thể châm vài lỗ nhỏ), đặt lên vết thương để thuốc thấm dần vào mụn sẽ khắc phục tình trạng trên hiệu quả.
• Trị đau bụng, giảm sốt, ho, tiêu hóa kém:
  Dùng 8 – 15 quả và lá khô cây bưởi bung sắc nước uống trong 15 ngày, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 10ml.
• Trị bệnh phong thấp, đau nhức mình mẩy và khớp xương:
  Những người thường xuyên phải làm việc nặng, đau nhức xương khớp hoặc mắc các bệnh về phong thấp, nên áp dụng bài thuốc đơn giản sau đây.
  Chuẩn bị: rễ bưởi bung, rễ cốt khí, rễ hoàng lực, rễ động lực, rễ cỏ xước, hoa kinh giới, củ kim cương, dây đau xương, mỗi thứ 20g. Cho tất cả vào ấm đất cùng 500ml nước, thu nước thuốc đặc. uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 30-40ml. Dùng 5 ngày liên tục.

Một số thông tin chính về bưởi bung

Tên gọi, phân mục bưởi bung

• Tên thường gọi: Bưởi bung còn gọi là Cơm rượu, Cát bối, Co dọng dạnh, Bái bài, Cát bối, Mác thao sang (dân tộc Tày).
• Tên khoa học: Glycosmis Citrifolia (Willd) Lindl. (Glycosmis pentaphylla (Retz.) Correa – Limonia pentaphylla Retz.)
• Họ khoa học: thuộc họ Cam – Rutaceae.

Mô tả, đặc điểm và phân bố bưởi bung

• Cây nhỏ hay cây nhỡ, mọc thành bụi, cao 3 – 5m. Cành màu lục pha tím đỏ. Lá kép dài tới 30 cm, có 1 – 5 lá chét mọc so le, ít khi mọc đối, hình mác thuôn, dài 6 – 16 cm, rộng 2 – 5 cm, mép nguyên hoặc có răng cưa không rõ, gốc tròn, đầu nhọn, mặt trên bóng nhẵn… mặt dưới vàng nhạt.
• Cụm hoa mọc thành chùm tán ở đầu cành, ngắn hơn lá; hoa nhỏ màu trắng, nhẵn, lá đài 5, rất ngắn, hình tròn, cánh hoa thuôn nhẵn, nhị 10, có 5 cái dài gần bằng cánh hoa, bầu nhẫn có 5 ô.
• Quả mọng, hình cầu, khi chín màu hồng trong, ăn được.
• Mùa hoa quả: tháng 11 – 3
• Phân bố, sinh thái:
  • Chi Glycosmis Correa gồm các loài cây gỗ nhỏ hoặc gỗ nhỡ, phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và ẩm nhiệt đới châu Á (các nước Đông Nam Á, Nam Trung Quốc và Ấn Độ) và Australia. Ở Việt Nam có 20 loài, trong đó cơm rượu là cây có vùng phân bố phổ biến ở hầu hết các tỉnh, từ đồng bằng, trung du (tập trung nhất) đến vùng núi thấp dưới 1000 m.
  • Cơm rượu là cây ưa sáng, ưa ẩm có thể hơi chịu bóng và khô. Cây thường mọc lẫn với các loại cây bụi khác trong các lùm bụi quanh làng, bờ nương rẫy hoặc ở đồi. Cây mọc ở vùng thấp thường xanh tốt quanh năm. Ở vùng núi cao khoảng 1000m, cây có hiện tượng rụng lá mùa đông.
  • Cây ra hoa quả hàng năm, quả chín được chim và một vài loài bò sát ăn tha hạt đi khắp nơi. Sau khi bị chặt, phần thân và gốc còn lại có khả năng tiếp tục tái sinh. Cây trồng được bằng hạt.

Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản bưởi bung

Bộ phận dùng bưởi bung

Cành, lá, rễ cơm rượu thu hái quanh năm, dùng tươi hay phơi khô..

Thu hái và chế biến bưởi bung

Bảo quản bưởi bung

Thành phần hóa học bưởi bung

• Cơm rượu chứa nhiều alcaloid : dictamin, skimiamin, kokusaginin, noracromycin, arborin, arborinin, glycosminin (Đỗ Tất Lợi, 1976), acid glycoric (CA 125: 110305k).
• Hoa chứa các alcaloid : arborin, arborinin, skimiamin, glycorin, glycosmin và một amid là methylaminobenzamid (CA 125: 79349b).
• Rễ chứa glycozolicin, 3 – formylcarbazol và glycosinin (CA 117: 147 198p).

Tác dụng dược lý bưởi bung

• Cơm rượu có tác dụng ức chế sự phát triển của các chủng vi khuẩn: tụ cầu khuẩn vàng, liên cầu khuẩn tan máu, Bacillus subtilis. Những base quinazolin có trong cơm rượu có liên quan đến công dụng chữa sốt của dược liệu này trong y học dân gian Ấn Độ.
• Cơm rượu được nghiên cứu về tác dụng chống tiêu chảy trên mô hình gây tiêu chảy thực nghiệm ở chuột cống trắng. Những cao chiết với nước, xăng, cloroform và ethanol của vỏ rễ cơm rượu được thử nghiệm về tác dụng trên hiệu suất thải trừ phân, về tác dụng đối với tiêu chảy gây thực nghiệm bằng dầu thầu dầu, và sự tích dịch ở ruột gây bằng magnesi sulfat. dùng 8 – 20g dạng thuốc sắc. Lá sao vàng, sắc đặc, cho phụ nữ uống sau khi sinh đẻ để kích thích tiêu hóa, làm ăn ngon miệng. Ngày dùng 6 – 16g, sắc uống.
• Trong y học dân gian Ấn Độ, cây cơm rượu được dùng trị ho, thấp khớp, thiếu máu, tiêu chảy, vàng da
• Thử nghiệm về độc tính, cấp tính cho thấy cơm rượu có phạm vi an toàn rộng.

Tính vị, quy kinh, công dụng và liều dùng bưởi bung

Tính vị và quy kinh

Rễ cơm rượu có vị đắng, cay, tính ấm, có tác dụng hành ứ, hoạt huyết, tiêu sưng, giảm đau, trừ thấp.

Công dụng và liều dùng bưởi bung

• Rễ cơm rượu được dùng chữa phong thấp, chân tay nhức mỏi, bán thân bất toại, tích huyết tử cung ở phụ
• Nước ép lá có vị đắng, dùng chữa sốt, bệnh về gan và trị giun. Một ít bột nhão từ lá cơm rượu và gừng giã nát đắp trị eczema và bệnh về da. Nước sắc rễ chữa sưng mặt. Những cành nhỏ có sợi có tác dụng làm săn và được dùng ở một số vùng ở Ấn Độ để chải răng.
• Ngày dùng 15-30g, dạng thuốc sắc.

Kiêng kỵ, lưu ý khi dùng bưởi bung và một số thông tin khác

Kiêng kỵ:

Không dùng cho người có thai. Dùng ngoài giã cây lá tươi trộn với rượu đắp trị đòn ngã tổn thương. Khi bị phát cước, tê cứng vì sương giá, dùng lá nấu nước và rửa phần đau.

Mua vị thuốc bưởi bung ở đâu uy tín, chất lượng?

Giá bán và địa chỉ bán dược liệu bưởi bung.

Bưởi bung (cơm rượu) là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.

Tổng kết về bưởi bung

Bên trên là thông tin và hình ảnh về cây bưởi bung (hay còn gọi là cây thuốc cơm rượu): cơm rượu là gì? tác dụng của cây bưởi bung, đơn thuốc có bưởi bung, địa chỉ bán bưởi bung uy tín…

⭐ Danh mục tổng hợp về cây thuốc, vị thuốc:

• Từ điển vị thuốc: tại đây
• Từ điển bài thuốc: tại đây
• Từ điển dược liệu theo bệnh: tại đây

*** Bài viết về Bưởi bung nói riêng và chuyên mục Những cây thuốc và vị thuốc nói chung chỉ đưa ra một số thông tin chính, chúng tôi không đưa ra lời khuyên hay chỉ định điều trị,… thay cho bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên viên y tế.