Chia cổ tức bằng tiền mặt cổ điều chỉnh giá không

Trong bài viết về ngày giao dịch không hưởng quyền (ngày GDKHQ) có để cập tới vấn đề giá cổ phiếu tại ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ bị điều chỉnh. Bài viết này sẽ phân tích cụ thể  nguyên nhân phải điều chỉnh giá cổ phiếu vào ngày GDKHQ và cách tính giá cổ phiếu điều chỉnh. Trước tiên, bài viết sẽ đi từ khái niệm cơ bản nhất: cổ tức và các hình thức trả cổ tức

Cổ tức là gì?

Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế được chia cho cổ đông công ty sau khi đã trích lập các quỹ theo quy định. Hàng năm, số tiền được trích ra để chi trả cổ tức sẽ được thông qua trong Đại hội cổ đông.

Trả cổ tức bằng tiền

Trả cổ tức bằng tiền là việc doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền mặt trực tiếp vào tài khoản chứng khoán cho cổ đông.Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, khi 1 doanh nghiệp công bố tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền, thì tức là dựa trên mệnh giá cổ phiếu (tương ứng 10.000 đồng/CP)

Ví dụ: Ngày 16/06/2021, Công ty FPT chi trả cổ tức bằng tiền với tỷ lệ 10%. Như vậy, 1 cổ phiếu FPT cổ đông sẽ nhận được: 10% x 10.000 = 1000 đồng

Trả cổ tức bằng cổ phiếu

Trả cổ tức bằng cổ phiếu là việc doanh nghiệp sẽ phát hành thêm cổ phiếu cho cổ đông. Việc phát hành thêm cổ phiếu (để chi trả cổ tức) không làm thay đổi vốn chủ sở hữu cũng như tỷ lệ nắm giữ của cổ đông.
Ví dụ: Công ty FPT dự kiến phát hành hơn 118,36 triệu cổ phiếu để trả cổ tức theo tỷ lệ 15% (20:3), tương đương cổ đông sở hữu 20 cổ phiếu sẽ nhận thêm 03 cổ phiếu mớ

Sự khác nhau giữa trả cổ tức bằng tiền và trả cổ tức bằng cổ phiếu

Khác nhau quan trọng nhất giữa việc trả cổ tức bằng tiền mặt và cổ tức bằng cổ phiếu là dòng tiền lưu thông của doanh nghiệp.Đối với việc trả cổ tức bằng tiền, dòng tiền từ lợi nhuận sau thuế sẽ đi ra khỏi doanh nghiệp. Cụ thể là được chi trả vào tài khoản của từng cổ đông.

Đối với việc trả cổ tức bằng cổ phiếu, dòng tiền về cơ bản vẫn ở trong doanh nghiệp. Chỉ có sự thay đổi từ khoản mục lợi nhuận sau thuế (chưa phân phối) chuyển sang khoản mục vốn góp của chủ sở hữu.

Tại sao giá cổ phiếu bị điều chỉnh giảm trong ngày giao dịch không hưởng quyền?

Trong ngày giao dịch không hưởng quyền (GDKHQ), bạn sẽ thấy giá cổ phiếu bị điều chỉnh giảm rất lớn tương ứng với tỷ lệ cổ tức được trả. Theo logic thông thường, khi nghe thấy được chia thưởng đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ có thêm một cái gì đó, tài sản chúng ta sẽ được tăng lên. Tuy nhiên, trong đầu tư chứng khoán, khi doanh nghiệp thông báo chia thưởng cổ tức bằng tiền hoặc cổ phiếu thì về bản chất, tài sản của chúng ta vẫn sẽ giữ nguyên, không hơn không kém. Đó chính là lý do vì sao giá tham chiếu của cổ phiếu tại Ngày GDKHQ lại phải điều chỉnh giảm xuống.
Nguyên lý giải thích cho việc cổ phiếu bị điều chỉnh giá vào ngày GDKHQ là: Tổng tài sản của mọi nhà đầu tư trước chia và sau chia đều phải bằng nhau hay Tổng giá trị vốn hóa thị trường của công ty trước chia và sau chia là không đổi.

Công thức tính giá điều chỉnh tại ngày giao dịch không hưởng quyền

Ví dụ:Cổ Phiếu VCB ngày 31/5/2021 có giá 100.000đ. Ngày 1/6 là ngày GDKHQ của cổ phiếu VCB với các quyền sau:Tỷ lệ chia cổ tức bằng tiền: 100:15 (tương đương 15% hay 1.500đ)Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng: 100:10 (tương đương 10%)

Phát hành thêm tỷ lệ 100:20 giá 10.000

Video Youtube để tìm hiểu thêm:

Nguồn: Tổng hợp

Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu tức là doanh nghiệp sẽ phát hành thêm cổ phiếu thường và chuyển vào tài khoản của cổ đông. Ưu nhược điểm của hình thức chia cổ tức này là gì?

Nội dung chính

• Hình thức chia cổ phiếu bắng cổ tức
• Đặc điểm của hình thức chi cổ phiếu bẳng cổ tức
• Lợi ích mà nhà đầu tư nhận được khi được chi cổ tức bằng cổ phiếu

Nhiều doanh nghiệp chia cổ tức bằng cổ phiếu cho cổ đông thay vì trả bằng tiền. Hình thức chia cổ tức này có những ưu nhược điểm riêng. TOPI sẽ giúp bạn so sánh hình thức trả cổ tức bằng tiền với trả cổ tức bằng cổ phiếu cái nào có lợi hơn nhé.

1. Chia cổ tức bằng cổ phiếu

Ngày càng có nhiều doanh nghiệp chia cổ tức bằng cổ phiếu thay vì dùng tiền mặt. Một số nhà đầu tư chưa hiểu rõ bản chất của việc chia cổ tức này lợi hại ra sao, giá trị cổ phiếu sau khi chia tăng lên hay giảm đi và khi nào thì được bán, chuyển nhượng.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu là hình thức doanh nghiệp phát hành thêm cổ phiếu thông thường và chuyển vào tài khoản cho cổ đông. Đây là một trong số nhiều hình thức trả cổ tức. Các hình thức khác bao gồm trả cổ tức bằng tiền mặt, bằng cách mua lại cổ phiếu…

Chia cổ tức bằng cổ phiếu chỉ gia tăng số lượng, không tăng tài sàn

Về bản chất, trả cổ tức bằng cổ phiếu (hoặc thưởng bằng cổ phiếu) là nghiệp vụ chia tách cổ phiếu và nó không phát sinh thêm bất kỳ dòng tiền mới nào giúp doanh nghiệp gia tăng nội lực.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu không giúp tài sản tăng lên, mặc dù nhà đầu tư được sở hữu nhiều cổ phiếu hơn nhưng giá của mỗi cổ phiếu bị pha loãng nên vì thế tài sản của nhà đầu tư vẫn giữ nguyên như cũ.

Đối với doanh nghiệp, hình thức này giúp doanh nghiệp tăng vốn điều lệ trong sổ sách nhưng bản chất tổng tài sản không đổi.

2. Ưu và nhược điểm của hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu

Ưu điểm

Nhà đầu tư không bị đánh thuế 2 lần nếu nhận cổ tức bằng cổ phiếu vì vậy tăng tính thanh khoản cho thị trường.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu giúp doanh nghiệp giữ lại được nguồn vốn để vượt qua giai đoạn khó khăn, mở rộng kinh doanh hoặc đầu tư vào những dự án mang lại lợi nhuận lâu dài.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu giúp số lượng cổ phiếu được lưu hành tăng lên, gián tiếp tăng tính thanh khoản của cổ phiếu đó.

Hình thức trả cổ tức này làm giảm thị giá cổ phiếu, thu hút nhà đầu tư khác mua vào, đặc biệt là sau khi có tin được chia cổ tức.

Nếu doanh nghiệp đang mở rộng đầu tư thì hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu giúp vốn đầu tư giảm nhanh hơn nhiều so với chia tiền mặt.

Nhà đầu tư không bị đánh thuế khi nhận cổ phiếu cổ tức

Nhược điểm

Nếu sau khi trả cổ tức bằng cổ phiếu, công Tỉ hoạt động không hiệu quả thì giá cổ phiếu có thể bị giảm xuống.

Nhà đầu tư phải chờ vài tháng để cổ phiếu mới phát hành được chuyển vào tài khoản, sau đó mới có thể bán.

Nhà đầu tư cũng cần phân tích kĩ và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp sử dụng thủ thuật tài chính, báo cáo kinh doanh tích cực nhưng thực chất không tạo ra dòng tiền, lợi nhuận cao nhưng nằm nhiều ở khoản phải thu, tài sản dở dang... 

Trả cổ tức bằng cổ phiếu khiến cho giá cổ phiếu bị pha loãng, khó tăng trở lại, khó trả cổ tức cao cho năm tiếp theo.

Xem thêm:

Quy định và những lưu ý cho nhà đầu tư về cổ tức

3. Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu

Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc thưởng bằng cổ phiếu như sau:

Công thức tính giá cổ phiếu sau khi trả cổ tức bằng cổ phiếu

Ví dụ:

Giá tham chiếu của doanh nghiệp X tại ngày 23/8 sau khi điều chỉnh do chia cổ tức cổ phiếu và cổ phiếu thưởng là:

39.550 / (1 + 7% + 13%) = 32.958 (đồng/cổ phiếu)

Ngày 23/08/2021 là ngày Doanh nghiệp trả cổ tức cổ phiếu và cổ phiếu thưởng cho nhà đầu tư. Tỉ lệ trả cổ tức cổ phiếu là hay 7%. Tỉ lệ cổ phiếu thưởng là hay 13%.

Ngày 20/8/2021 (phiên giao dịch liền trước phiên ngày 23/08) giá đóng cửa là 39.550 đồng/cổ phiếu.

Tỉ lệ chi trả cổ tức được tính theo công thức:

Tỉ lệ chi trả cổ tức = Cổ tức / Thu nhập ròng = Cổ tức hàng năm trên mỗi cổ phiếu / Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu 

4. Những câu hỏi thường gặp khi chia cổ tức bằng cổ phiếu

4.1. Trả cổ tức bằng cổ phiếu bao lâu thì được bán

Thời gian chia cổ tức do Hội đồng quản trị quyết định và trả cho cổ đông chậm nhất là 6 tháng kể từ ngày kết thúc Đại hội cổ đông thường niên. Có doanh nghiệp trả cổ tức 1 năm khoảng 2 lần, có doanh nghiệp chi trả đến 3, 4 lần mỗi năm.

Nếu nhà đầu tư mua cổ phiếu thì chỉ sau 3 ngày, cổ phiếu sẽ vào tài khoản. Nhưng cổ phiếu nhận được từ chi trả cổ tức thì mất từ 30 đến 60 ngày sau khi doanh nghiệp hoàn thành các thủ tục niêm yết. Như vậy, nhà đầu tư phải đợi ít nhất từ 1 đến 2 tháng sau khi doanh nghiệp chia cổ tức thì cổ phiếu mới về tài khoản và khi đó mới giao dịch, mua bán được.

Nhà đầu tư cần đợi từ 1 đến 2 tháng để cổ phiếu về tài khoản

4.2. So sánh trả cổ tức bằng tiền và trả cổ tức bằng cổ phiếu

Với hình thức trả cổ tức bằng tiền mặt, cổ đông được nhận tiền, bị đánh thuế  2 lần (thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân) nhưng việc được chia cổ tức bằng tiền tạo tâm lý tin tưởng của cổ đông đối với doanh nghiệp.

Trong khi đó, khi trả cổ tức bằng cổ phiếu, nhà đầu tư không phải chịu thuế khi nhận cổ tức được chia, nhưng do bị pha loãng, giá cổ phiếu giảm đi nên thực chất tài sản của nhà đầu tư không nhiều thêm. Nhiều cổ đông không thực sự thích hình thức trả cổ tức này.

Đối với doanh nghiệp, trả cổ tức bằng tiền mặt đồng nghĩa với việc dòng tiền lưu thông đi ra khỏi doanh nghiệp còn trả bằng cổ phiếu thì doanh nghiệp vẫn giữ nguyên vốn chủ sở hữu, dòng tiền vẫn ở trong doanh nghiệp nên có thể tiếp tục đầu tư.

Từ những thông tin trên, hy vọng bạn đã có thể phân biệt được hình thức trả cổ tức bằng cổ phiếu và bằng tiền mặt, cái nào có lợi hơn. Hãy theo dõi TOPI hàng ngày để cập nhật các kiến thức đầu tư tài chính từ chuyên gia nhé!