Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

LTS: Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh được biết trong cộng đồng người Việt nhiều năm qua với chuyên khoa về hiếm muộn, vô sinh, và lựa chọn trai gái theo ý muốn. Ông đã từng làm nghiên cứu về bệnh hiếm muộn, và các bệnh ung thư của phụ nữ tại National Cancer Institute trực thuộc National Institutes of Health. Bác Sĩ Minh là Board Certified về Obstertrics, Gynecology và Reproductive Endocrinology Infertility. Phòng mạch tọa lạc trong khuôn viên bệnh viện Fountain Valley, tại 11180 Warner Ave., Suite 465, Fountain Valley, CA 92708. Số phone liên lạc: (714) 429-5848, trang nhà: www.bacsihongocminh.com.

Con người ta không thể chỉ hít thở không khí hay sưởi ấm dưới ánh nắng mặt trời mà sống. Cơ thể cần đến thức ăn và nước uống để sống còn.

Câu hỏi mà nhiều người vẫn thắc mắc là, người ta có thể nhịn đói hay nhịn khát được bao lâu thì nguy hiểm đến tính mạng?

Nếu giả sử bạn muốn nhịn đói?

Trong vòng từ một đến hai ngày sau bữa ăn cuối cùng, cơ thể sẽ cạn kiệt nguồn đa đường gylycogen chứa trong lá gan và bắp thịt. Phần lớn năng lượng cần thiết sẽ được đáp ứng bằng cách đốt lượng mỡ béo dự trữ thành ra chất ketones. Vấn đề là tế bào máu và tế bào não không thể sử dụng chất ketones biến ra từ mỡ, mà phải cần đến đường glucose. Để có được glucose, cơ thể phải đốt, tiêu thụ bắp thịt. Vì thế những người nhịn đói lâu ngày sẽ vừa mất mỡ và mất bắp thịt, có khi mất nhiều bắp thịt hơn là mỡ. Cũng vì lý do này, nhịn đói dài hạn để xuống cân không thể là phương pháp an toàn và khôn ngoan cho lắm.

Trong trường hợp một người có nhiều mỡ hơn trung bình, thuộc loại trên cân, vẫn có thể “đói đến chết” nếu không có đủ bắp thịt để cho cơ thể “ăn khi đói”. Ví dụ, trái tim là một khối bắp thịt, mà nếu mất bắp thịt thì tim sẽ yếu và sẽ ngừng đập. Vì thế, để khỏi nguy hiểm đến tính mạng, chúng ta chỉ có thể nhịn đói tối đa khi trọng lượng cơ thể giảm đi còn một nửa, bất kể trong lượng ban đầu.

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu
Cơ thể con người thường xuyên mất nước, vì thế uống một ly nước một ngày sẽ không đủ cung ứng cho nhu cầu. (Hình minh họa: Getty Images)

Do đó tối đa, một người có thể nhịn đói được khoảng 3 tháng trước khi nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, một và trường hợp, nếu thỉnh thoảng có được tiếp tế thêm chút đồ ăn, nhất là từ protein thì có thể kéo dài thêm chút đỉnh. Nói chung, nếu có nhiều mỡ thì mức độ sống còn sẽ đỡ hơn là người ốm một tí.

Trên đây là nói đến trường hợp tận mạt như bị đói trên biển hay trên hoang đảo chẳng hạn. Bình thường, một người có thể nhịn đói được ba tuần lễ mà không nguy hiểm. Thí dụ như ngài Mahatma Gandhi đã nhịn đói nhiều lần trong đời, mỗi lần liên tục trong 21 ngày mà vẫn không hề hấn gì.

Chết đói là một chuyện, nhưng chết khát là một vấn đề khác.

Tối thiểu 60% trọng lượng cơ thể người ta là nước, và mỗi từng tế bào trong cơ thể cần đến nước để hoạt động. Nước giúp cho chất nhờn trong các khớp xương không bị khô, giúp điều hòa thân nhiệt qua tuyến mồ hôi và hơi thở, và còn giúp giải trừ chất độc cũng như chất uế.

Tối thiểu thời lượng mà cơ thể có thể chịu đựng khi không có nước là một tuần lễ, dựa trên quan sát về những người cuối đời, khi mà nguồn tiếp tế nước và thức ăn bị cúp.

Tuy nhiên, nói một tuần cũng là hơi nới tay một chút, vì những bệnh nhân cuối đời thi thoảng cũng còn được tiếp liệu chút đỉnh thức ăn để cầm chừng. Thường thường, mức chịu đựng tối đa là 3 đến 4 ngày, như khi bị khát dưới ánh nắng mặt trời chẳng hạn.

Những gì xảy ra khi ta bị thiếu nước?

Chúng ta mất nước cho dù ngồi không một chỗ, qua mồ hôi, hơi thở, và tiểu tiện hay đại tiện. Trong trường hợp vận động nhiều, một người có thể mất đi từ 1 đến 1.5 lít nước trong vòng một tiếng đồng hồ qua mồ hồi xuất ra. Nếu không được bồi hoàn kịp thời, thể tích nước cơ thể sẽ hao hụt nhanh chóng, và có khi làm tuột áp suất máu. Khi mà lượng máu không thể luân lưu trong cơ thể, áp suất máu giảm tối đa, nhiệt độ cơ thể tăng vọt, nguy cơ tử vong sẽ tăng cao.

Cơ thể con người thường xuyên mất nước, vì thế uống một ly nước một ngày sẽ không đủ cung ứng cho nhu cầu. Thể tích nước tối thiểu cần khoảng độ 8 ly nước, bao gồm cả nước có trong thức ăn. Khi mất nước quá 10% sức nặng của cơ thể, cơ thể ở trong tình trạng nguy cập, nếu không thay đổi kịp thời, tử vong khó tránh khỏi.

So ra, nhịn khát dễ chết và còn mau chết hơn là nhịn đói. Nói như thế không có nghĩa là chúng ta nhịn đủ thứ đến mức độ nguy hiểm, nhất là người lớn tuổi khi mà nguồn dự trữ năng lượng không còn sung mãn nữa. Cũng vì thế, bình thường, ta không nên để thiếu nước. Đồ ăn có thể có chứa nước, nhưng nước uống là nguồn tiếp liệu đơn giản nhất, lại quan trọng nhất và tốt nhất. (BS. Hồ Ngọc Minh)

Video: Quê Nhà Quê Người

Copyright © 2018, Người Việt Daily News

Con người vẫn có thể sống nếu nhịn ăn tối đa khoảng ba tuần và nhịn uống ba ngày nhưng khả năng này rất hiếm. Cùng với đó, thời gian chịu đựng việc nhịn ăn ở từng người là khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thực tế, hiện nay vẫn có nhiều người nhịn ăn, tức là ăn ít hoặc không ăn nhằm giảm cân. Tuy nhiên, đó chỉ là hình thức nhịn ăn trong một khoảng thời gian nhất định hoặc là một kiểu "bỏ bữa" chứ chưa phải là nhịn ăn liên tục trong thời gian dài. Vậy câu hỏi đặt ra là: cơ thể con người nhịn ăn được bao lâu? Bạn đã bao giờ tìm hiểu chi tiết vấn đề này hoặc tự mình thử nghiệm hay chưa?
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

1. Nhịn ăn dài ngày là gì?

Hiện nay, nhịn ăn có thể chia thành hai trường hợp là nhịn ăn theo buổi (nhằm mục đích ăn kiêng, giảm cân,...) và nhịn ăn nhiều ngày hoặc dài ngày. Nhịn ăn trong khoảng 1 - 2 buổi có thể sẽ không ảnh hưởng đến phần lớn những người khỏe mạnh, miễn là họ được cung cấp đủ nước. Tuy nhiên, việc nhịn ăn hoàn toàn trong thời gian dài (trên ba ngày) hoặc nhịn ăn liên tục có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ và tính mạng của bản thân vì cơ thể cần được cung cấp vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng từ thực phẩm để duy trì sự sống. Việc nhịn ăn quá lâu hoặc nhịn ăn thường xuyên sẽ làm cho cơ thể thiếu dinh dưỡng trong một thời gian dài gây đau ốm, bệnh tật thậm chí tử vong.
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

2. Vì sao thời gian nhịn ăn của mỗi người khác nhau?

Cơ thể người có thể sống trong nhiều ngày mà không cần thức ăn và nước uống. Tuy nhiên, nếu việc nhịn ăn kéo dài hàng giờ, một ngày hoặc thậm chí nhiều ngày liên tục sẽ làm cho chúng ta dần bị thiếu năng lượng. Tuy nhiên, cơ thể sẽ tự điều chỉnh nếu bạn nhịn ăn trong thời gian ngắn hoặc không thể tiếp cận thức ăn thời gian rất dài.

Bình thường, cơ thể mỗi người tự phân hủy thức ăn thành glucose. Đường glucose cung cấp năng lượng cho cơ thể. Khi cơ thể nhịn ăn từ 8 - 12 tiếng đồng hồ, lượng đường dự trữ của bạn sẽ cạn kiệt, glycogen từ gan và cơ chuyển hóa thành glucose. Sau khi hết glucose và glycogen, cơ thể bạn sẽ bắt đầu sử dụng các axit amin để cung cấp năng lượng. Để ngăn ngừa mất cơ quá mức, cơ thể bắt đầu dựa vào nguồn dự trữ chất béo để tạo ra xeton cho năng lượng, quá trình này được gọi là ketosis. Bạn sẽ giảm cân đáng kể trong khoảng thời gian này.

Một trong những lý do khiến phụ nữ có thể nhịn đói lâu hơn nam giới là cơ thể của họ có thành phần chất béo cao hơn. Phụ nữ cũng có khả năng giữ protein và mô cơ nạc tốt hơn nam khi đói. Nếu một người có nhiều chất béo dự trữ thì khả năng sống sót trong thời gian đói càng lâu. Khi lượng chất béo dự trữ đã được chuyển hóa hoàn toàn, cơ thể sẽ quay trở lại quá trình phân hủy cơ bắp để lấy năng lượng do đây là nguồn nhiên liệu duy nhất còn lại trong cơ thể.

Bạn sẽ bắt đầu gặp phải các triệu chứng bất lợi nghiêm trọng trong giai đoạn đói khi cơ thể đang sử dụng cơ bắp dự trữ để lấy năng lượng. Một nghiên cứu trên tạp chí British Medical Journal Trusted Source cho rằng những người đang tuyệt thực nên được theo dõi chặt chẽ về các tác dụng phụ nghiêm trọng của việc bỏ đói sau khi giảm 10% trọng lượng cơ thể. Và các tác dụng phụ nghiêm trọng sẽ xảy ra khi trọng lượng cơ thể của họ giảm 18%.
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

3. Tại sao lượng nước ảnh hưởng đến vấn đề nhịn ăn?

Bạn có khả năng sống sót trong tình trạng nhịn đói nhiều tuần nếu được cung cấp đầy đủ lượng nước. Cơ thể bạn có nhiều nguồn dự trữ để thay thế thức ăn hơn là chất lỏng. Chức năng thận của bạn sẽ suy giảm trong vòng vài ngày nếu không được cung cấp đủ nước. Theo nghiên cứu cho rằng một người cần uống ít nhất 1,5 - 2 lít nước / ngày để có thể sống sót trong tình trạng nhịn đói thời gian dài hơn. Cùng với đó, bạn có thể cho thêm nửa thìa muối vào nước để hỗ trợ chức năng thận.
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

4. Cách cơ thể chống lại sự đói khát

Sau một ngày không có thức ăn, cơ thể của bạn sẽ tiết ra một loại hormone gọi là glucagon, kích thích gan tạo ra glucose. Glucose này được sử dụng chủ yếu để nuôi não. Mặt khác, cơ bắp của bạn dựa vào các axit béo được tạo ra từ quá trình phân hủy mô mỡ để làm nhiên liệu. Khoảng 2 - 3 ngày không ăn, đây sẽ trở thành nguồn nhiên liệu chính của cơ thể bạn. Cuối cùng, các axit béo được sử dụng để hình thành các thể xeton trong gan. Chúng được giải phóng vào máu và được não sử dụng để làm nhiên liệu, giúp giảm đáng kể nhu cầu về glucose của não. Sự chuyển sang sản xuất xeton của gan là điều cho phép con người tồn tại trong thời gian không có thức ăn.

Một khi nguồn dự trữ axit béo cạn kiệt, nguồn nhiên liệu duy nhất có sẵn sẽ là protein từ cơ bắp của bạn. Khi sự phân hủy protein tăng nhanh sẽ làm mất đi chức năng của tim mạch, thận và gan, cuối cùng dẫn đến tử vong.
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

5. Con người có thể nhịn ăn tối đa bao nhiêu ngày?

Cơ thể của bạn có thể bị đói sau một hoặc hai ngày mà không có thức ăn hoặc nước uống. Khi đó, cơ thể bắt đầu hoạt động khác đi để giảm lượng năng lượng đốt cháy, cuối cùng dẫn đến tử vong. Không có số liệu cụ thể cho việc bạn sống được bao lâu nếu không có thức ăn. Các nhà khoa học phát hiện một người khỏe mạnh có thể tồn tại 30 - 40 ngày mà không cần ăn, miễn được cung cấp đủ nước.

Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng cơ thể người có thể tồn tại từ 8 - 21 ngày mà không có thức ăn, nước uống và lên đến 60 ngày nếu được cung cấp đầy đủ nước. Một bài báo trên Tạp chí Y khoa Anh quốc kết luận rằng những người có cân nặng bình thường sẽ giảm tỷ lệ trọng lượng cơ thể và mô cơ nhanh hơn so với người béo phì khi họ nhịn đói trong ba ngày đầu tiên.
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

6. Rủi ro của việc nhịn ăn dài ngày

Nếu như vai trò của nước đối với con người là giúp duy trì nhiệt độ trung bình, chuyển hóa chất dinh dưỡng và cung cấp oxy đến các tế bào, qua đó giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng hiệu quả thì thức ăn lại có nhiệm vụ bổ sung chất dinh dưỡng, tăng sức đề kháng và giúp cơ thể khỏe mạnh. Vì vậy, có thể nói rằng thức ăn và nước uống đều có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể người.

Cơ thể sẽ như thế nào khi nhịn ăn? Nếu không được cung cấp thức ăn và nước uống có thể gây ra những tác động bất lợi cho cơ thể của bạn. Nhiều hệ thống trong cơ thể sẽ bắt đầu xấu đi mặc dù bạn có khả năng nhịn ăn trong nhiều tuần. Nếu để tình trạng này quá lâu, cuối cùng có thể dẫn đến tử vong. Có rất nhiều biến chứng xảy ra do đói. Một số tác dụng phụ của việc nhịn ăn bao gồm: mệt mỏi, chóng mặt, tụt huyết áp, nhịp tim chậm lại, trầm cảm, đau tim, suy nội tạng, cơ bắp yếu và gầy, tóc mỏng hoặc rụng, da khô,....
 

Con người có thể nhịn đói trong bao lâu

 

Những người bị đói trong một thời gian dài không thể bắt đầu tiêu thụ lượng thức ăn bình thường ngay lập tức. Cơ thể cần được thả lỏng để ăn uống trở lại bình thường. Tiếp tục ăn sau khi đói cần có sự giám sát của bác sĩ và bạn chỉ nên ăn rau luộc, thực phẩm không chứa lactose cùng chế độ ăn ít protein, ít đường.

Trên đây là những thông tin liên quan đến vấn đề cơ thể con người nhịn ăn được bao lâu do đội ngũ biên tập viên chúng tôi tổng hợp và chia sẻ đến bạn đọc. Cơ thể của con người có thể tự duy trì trong một hoặc hai tuần mà không cần thức ăn, thậm chí có thể lâu hơn nếu bạn uống đủ nước. Tuy nhiên, việc không ăn trong một thời gian dài sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Suy cho cùng, bạn cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý, cung cấp đầy đủ thức ăn và nước uống để cơ thể phát triển khỏe mạnh. Cảm ơn các bạn đã xem bài viết!