Theo Bộ Tài chính, lũy kế 7 tháng đầu năm nay, tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ đạt 280.641 tỉ đồng, tương đương cùng kỳ năm 2021. Trong đó, các tổ chức tín dụng chiếm 37,2% tổng khối lượng phát hành, các doanh nghiệp bất động sản chiếm 31,5% và xây dựng chiếm 8,8%. Tình hình phát hành những tháng gần đây cho thấy, nếu trong quý 1/2022, doanh nghiệp bất động sản và xây dựng là nhóm phát hành mạnh nhất chiếm lần lượt 50,98% và 18,87% thì sang quý 2/2022, các tổ chức tín dụng đã đẩy mạnh phát hành, chiếm 64,73% tổng khối lượng phát hành, còn các doanh nghiệp bất động sản chiếm 15,49% và nhóm xây dựng là 0,44%. Bên cạnh đó, sau những động thái chấn chỉnh nghiêm của cơ quan quản lý, trên thị trường có hiện tượng các doanh nghiệp mua lại trước hạn trái phiếu doanh nghiệp lớn. Tính đến cuối tháng 7, khối lượng mua lại là 86.556 tỉ đồng, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó tập trung chủ yếu vào quý 2 với số lượng 49.100 tỉ đồng - đây là thời gian sau khi Tập đoàn Tân Hoàng Minh bị thu hồi 9 đợt phát hành trái phiếu.  Bộ Tài chính khuyến cáo nhà đầu tư thận trọng khi mua trái phiếu doanh nghiệp Ngọc Thắng Bộ Tài chính tiếp tục khuyến cáo các nhà đầu tư cá nhân cân nhắc tham gia mua trái phiếu doanh nghiệp. Bởi trái phiếu được doanh nghiệp phát hành theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về khả năng trả nợ; do vậy, nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro khi doanh nghiệp không đảm bảo được nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi trái phiếu. Bên cạnh đó, quy định của pháp luật chỉ cho phép nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ. Nếu nhà đầu tư không phải nhà đầu tư chuyên nghiệp thì không được mua loại trái phiếu này. Hơn nữa, các tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán phân phối chào mời mua trái phiếu doanh nghiệp chỉ là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, hưởng phí dịch vụ từ doanh nghiệp mà không chịu trách nhiệm về khả năng trả nợ của doanh nghiệp phát hành. Việc bảo lãnh phát hành trái phiếu không phải là bảo lãnh thanh toán trái phiếu. Cuối cùng, tài sản đảm bảo của trái phiếu doanh nghiệp hay các khoản vay tín dụng có nhiều loại như nhà đất, cổ phần, cổ phiếu, các chương trình, dự án đầu tư... Trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ hiện nay, phần lớn tài sản đảm bảo là bất động sản và các chương trình, dự án, chứng khoán hoặc kết hợp các loại tài sản (bất động sản, chứng khoán). Thông tin về tài sản đảm bảo được các doanh nghiệp phát hành nêu tại bản công bố thông tin, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ về điều kiện của tài sản đảm bảo, chất lượng, giá trị của tài sản đảm bảo... Nhà đầu tư cần lưu ý rằng, đối với các tài sản đảm bảo là các dự án, tài sản hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu, khi thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản có nhiều biến động, giá trị tài sản đảm bảo có thể bị sụt giảm và không đủ để thanh toán gốc, lãi trái phiếu. Với những lưu ý trên, trước khi tham gia thị trường TPDN, nhà đầu tư cá nhân cần tự đánh giá bản thân phải có đủ năng lực để đánh giá được đầy đủ rủi ro khi đầu tư vào TPDN, không nên mua trái phiếu thông qua chào mời mà không tìm hiểu kỹ về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành và các điều kiện, điều khoản của trái phiếu hoặc chỉ mua trái phiếu vì lãi suất cao. Nhà đầu tư cũng cần phải cẩn trọng với các hình thức chào mời thông qua việc ký kết "Hợp đồng đầu tư trái phiếu" với các tổ chức (công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại, doanh nghiệp khác) theo các hình thức không rõ ràng là hết sức rủi ro, dẫn đến việc có thể bị mất tiền và không được pháp luật bảo vệ. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) – Chi nhánh Hà Nội II vừa thông báo bán đấu giá khoản nợ của Công ty TNHH Đầu tư Phát triển Bắc Hà theo hợp đồng tín dụng được ký năm 2020. Theo Agribank, khoản nợ này có giá trị gần 88,6 tỷ đồng, gồm hơn 79 tỷ đồng nợ gốc và gần 9,6 tỷ đồng nợ lãi. Mức giá khởi điểm được ngân hàng đưa ra là 88,6 tỷ đồng, bằng giá trị khoản nợ. Trước đó, Agribank chi nhánh Tràng An cũng rao bán một khoản nợ khác của Công ty TNHH Đầu tư phát triển Bắc Hà với giá trị ghi sổ (tạm tính đến ngày 31/8/2023) là 55,4 tỷ đồng; trong đó nợ gốc là 46,6 tỷ đồng. Theo dữ liệu chúng tôi có được, cả 2 khoản của Công ty TNHH Đầu tư phát triển Bắc Hà tại Agribank đều là nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn). Công ty TNHH Đầu tư phát triển Bắc Hà (Công ty Bắc Hà) được thành lập vào tháng 4/2005, có địa chỉ tại Tòa nhà D'.Le Pont D'or, Ngõ 30 Phố Mai Anh Tuấn, Phường Ô Chợ Dừa, Quận Đống Đa, TP Hà Nội. Ba cổ đông từng nắm giữ cổ phần của Bắc Hà là Vũ Mạnh Hùng, Lê Mạnh Dũng, Lê Văn Thịnh. Trong đó, ông Vũ Mạnh Hùng là giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của công ty hiện nay. Ông Hùng đồng thời cũng là đại diện theo pháp luật của CTCP Đầu tư Xây dựng Phú Thanh (chủ đầu tư dự án D’. El Dorado II). Còn ông Lê Mạnh Dũng là quyền Chánh văn phòng của Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Sau đó, ông Vũ Mạnh Hùng và ông Lê Văn Thịnh thoát toàn bộ vốn, nhóm cổ đông lúc này xuất hiện thêm hai pháp nhân là Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt và CTCP Đầu Tư & Dịch Vụ Khách Sạn Soleil – hai công ty thành viên của Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Cụ thể, tại thời điểm đăng ký thay đổi hồi tháng 3/2018, Bắc Hà có vốn điều lệ 1.080 tỷ đồng, bao gồm: CTCP Đầu Tư & Dịch Vụ Khách Sạn Soleil (64,81%), Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt (35%), Lê Mạnh Dũng (0,19%). Trong kết luận điều tra vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh và các đơn vị liên quan, Công ty Bắc Hà là một trong các công ty liên quan góp vốn vào Tân Hoàng Minh. Phần vốn góp này được chuyển từ công nợ của các công ty sang, còn cá nhân ông Lê Mạnh Dũng là một trong các thành viên góp vốn vào Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt với tỷ lệ 95,63%. Ông Dũng cũng nhận chuyển nhượng phần vốn góp trị giá 700 tỷ đồng từ Công ty Soleil tại Công ty Bắc Hà. Theo kết luận điều tra, việc nhận chuyển nhượng vốn góp của các cá nhân chỉ là hình thức, chỉ đứng tên hộ theo chỉ đạo của ông Đỗ Anh Dũng, ông Đỗ Việt Hoàng và không có việc thanh toán tiền cho Công ty Ngôi Sao Việt, Công ty Soleil. Ngoài Công ty Bắc Hà, Agribank cũng chào bán nhiều khoản nợ khác liên quan đến Tập đoàn Tân Hoàng Minh trong thời gian gần đây. Đầu tiên là khoản nợ của Công ty TNHH đầu tư bất động sản THM Thịnh Vượng với giá trị ghi sổ khoản nợ (tạm tính đến ngày 31/8/2023) là 94,3 tỷ đồng; giá khởi điểm là 95,1 tỷ đồng. Công ty TNHH đầu tư bất động sản THM Thịnh Vượng được thành lập vào tháng 2/2018 với vốn điều lệ 20 tỷ đồng, gồm hai cổ đông sáng lập là ông Đỗ Thế Chương (25%) và ông Trần Hồng Sơn (75%). Trụ sở của doanh nghiệp này đặt tại số 24, Quang Trung, Hà Nội - cùng địa chỉ trụ sở của Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Ông Trần Hồng Sơn hiện cũng đang người đại diện pháp luật kiêm Chủ tịch HĐQT một số công ty, trong đó có CTCP Đầu Tư & Dịch Vụ Khách Sạn Soleil – một thành viên của Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Trong kết luận điều tra vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh và các đơn vị liên quan, ngoài ông Đỗ Anh Dũng – Chủ tịch Tân Hoàng Minh, cơ quan điều tra cũng đề nghị truy tố nhiều cá nhân khác, trong đó có ông Trần Hồng Sơn. Khoản nợ thứ hai là của CTCP Đầu tư Bất động sản Ngọc Viễn Đông với giá trị ghi sổ khoản nợ (tạm tính đến ngày 31/8/2023) là 81,7 tỷ đồng; giá khởi điểm là 82,4 tỷ đồng. CTCP Bất động sản Ngọc Viễn Đông được thành lập vào tháng 10/2017 do bà Lê Hồng Trang làm Giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật. Bà Trang còn là người đại diện theo pháp luật tại một số công ty thuộc hệ sinh thái Tân Hoàng Minh như CTCP Quốc tế Hương Việt Bách, CTCP Đầu tư Bất động sản V.H, Công ty TNHH Đầu tư BĐS Ngôi sao Sài Gòn. Trong kết luận điều tra nêu trên, Ngọc Viễn Đông là công ty con thuộc Tân Hoàng Minh, các cổ đông công ty đều là nhân viên tập đoàn. Khoản nợ tiếp theo của CTCP Đầu tư xây dựng Phú Thanh với giá trị ghi sổ khoản nợ (tạm tính đến ngày 31/8/2023) là 76,2 tỷ đồng; giá khởi điểm là 76,9 tỷ đồng. CTCP Đầu tư Xây dựng Phú Thanh (chủ đầu tư dự án D’. El Dorado II) được thành lập vào tháng 5/2014 - cũng là một thành viên của Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Theo kết luận điều tra của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, Phú Thanh là công ty do ông Đỗ Anh Dũng chỉ đạo thành lập, điều hành. Tại thời điểm đăng ký thay đổi hồi tháng 1/2022, doanh nghiệp này có vốn điều lệ 4.110 tỷ đồng với 23 cổ đông góp vốn đều là các nhân viên, người lao động tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh do ông Đỗ Anh Dũng cho đứng tên cổ phần. Các khoản nợ này đều được bảo đảm bằng tài sản thế chấp của bên thứ ba, là Quyền tài sản phát sinh từ Hợp đồng thuê dài hạn và không hủy ngang tòa nhà văn phòng và trụ sở Nhà xuất bản chính trị quốc gia – Sự Thật, số 24 Quang Trung, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh. Trước đó, ngân hàng này đã rao bán 7 khoản nợ của các doanh nghiệp liên quan đến Tập đoàn Tân Hoàng Minh với tổng dư nợ gần 500 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng và dịch vụ Thương mại Hà Phương, CTCP Tư vấn thiết kế xây dựng và nội thất Thanh Xuân, Công ty TNHH XNK – Đầu tư Kinh doanh và Dịch vụ Thương mại Hà Nội, Công ty TNHH Dịch vụ xây dựng Xuân Nam, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Mivi Việt Nam, Công ty CP Hạ tầng cảnh quan Green-Art, ông ty TNHH Xây dựng và thương mại Mạnh Loan . Các khoản nợ trên có tài sản đảm bảo là các bất động sản thuộc Khu du lịch Thiên Bảo Phú Quốc và Khu du lịch phức hợp Hoàng Hải. Các bất động sản tạo Tổ hợp du lịch giải trí này được chia nhỏ diện tích để thế chấp cho các khoản vay của 7 doanh nghiệp tại ngân hàng này. Hồi đầu tháng 8 cũng chào bán khoản nợ của Công ty cổ phần đầu tư phát triển nhà Hoàng Hải Phú Quốc với giá khởi điểm là hơn 281,6 tỷ đồng. Được biết, CTCP Đầu tư Phát triển nhà Hoàng Hải Phú Quốc (Công ty Hoàng Hải Phú Quốc) là một thành viên trong hệ sinh thái Tân Hoàng Minh và do Đỗ Hoàng Việt – con trai chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh - Đỗ Anh Dũng làm người đại diện theo pháp luật. Công ty này là chủ sở hữu Dự án khu du lịch phức hợp Hoàng Hải nằm trong Tổ hợp quần thể du lịch, giải trí quy mô gần 34 ha và hơn 20 km đường biển tại Bãi Trường, thuộc xã Dương Tơ, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. |
