Ghi danh di sản văn hóa phi vật thể theo Công ước 2003 của Tổ chức Giáo dục khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) có thể coi là một quá trình di sản hóa với sự tham gia của các bên liên quan, từ tổ chức quốc tế, cơ quan nhà nước, đến các nhà chuyên gia, các cá nhân. Sự đa nghĩa của quá trình ghi danh di sản tạo ra không ít bàn luận trong học thuật và trên phương tiện thông tin đại chúng. Sự ghi danh nhận diện những giá trị, chức năng của di sản đối với cộng đồng và nâng cao nhận thức về bảo vệ di sản, cũng như làm tăng thêm sự can thiệp, mối quan tâm của các bên liên quan. Phân tích sự ghi danh di sản văn hóa phi vật thể theo công ước 2003 có ý nghĩa quan trọng trong việc vận dụng để ghi danh di sản văn hóa phi vật thể ở Việt Nam. Show Di sản văn hóa phi vật thể là gì? Di sản văn hóa phi vật thể là sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hóa liên quan, có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng, không ngừng được tái tạo và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác. (Khoản 1 Điều 4 Luật Di sản văn hóa 2001, được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Luật di sản văn hóa sửa đổi 2009) 2. Danh sách di sản văn hóa phi vật thể ở Việt Nam2.1. Danh sách di sản văn hóa phi vật thể ở Việt Nam được UNESCO công nhậnTính đến tháng 05/2023, Việt Nam đã được UNESCO công nhận 15 di sản văn hóa phi vật thể sau đây: - Nghệ thuật Bài chòi Trung bộ - Nhã nhạc Cung đình Huế - Không gian Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên - Dân ca Quan họ Bắc Ninh - Ca Trù - Hội Gióng ở đền Sóc và đền Phù Đổng - Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ - Nghệ thuật Đờn ca Tài tử Nam bộ - Hát Ví-Giặm Nghệ Tĩnh - Nghi lễ và trò chơi kéo co - Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ - Hát Xoan ở Phú Thọ - Thực hành Then Tày, Nùng, Thái - Nghệ thuật Xòe Thái - Nghề làm Gốm của người Chăm (Theo Cổng thông tin điện tử Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên thainguyen.gov.vn) 2.2. Danh sách di sản văn hóa phi vật thể quốc giaDanh sách di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đơn cử như: - Nghệ thuật Khèn của người Mông (Theo Quyết định 1401/QÐ-BVHTTDL năm 2023) - Lễ hội đền Yên Lương (Nghệ An) (Theo Quyết định 3431/QÐ-BVHTTDL năm 2023) - Mo Mường Thanh Hóa (Theo Quyết định 232/QÐ-BVHTTDL năm 2023) - Nghề làm muối ớt Tây Ninh (Theo Quyết định 230/QÐ-BVHTTDL năm 2023) - Hò giã gạo (Theo Quyết định 216/QÐ-BVHTTDL năm 2023) - 26 di sản văn hóa phi vật thể theo Quyết định 4205/QĐ-BVHTTDL năm 2014 Số TT Tên di sản văn hóa phi vật thể Loại hình Địa điểm 1. Khan (Sử thi) của người Ê Đê Ngữ văn dân gian Tỉnh Đắk Lắk 2. Ot Ndrong (Sử thi) của người Mnông Ngữ văn dân gian Huyện Tuy Đức, huyện Đắk Song, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông 3. Hơmon (Sử thi) của người Ba Na Ngữ văn dân gian Huyện Đăk Đoa, huyện Đắk Pơ, huyện Kbang, huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai 4. Hơmon (Sử thi) của người Ba Na - Rơ Ngao Ngữ văn dân gian Tỉnh Kon Tum 5. Kéo co Tập quán xã hội và tín ngưỡng Xã Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh 6. Kéo co ngồi Tập quán xã hội và tín ngưỡng Phường Thạch Bàn, quận Long Biên, Thành phố Hà Nội 7. Kéo mỏ (Kéo co) Tập quán xã hội và tín ngưỡng Thôn Xuân Lai, xã Xuân Thu, huyện Sóc Sơn, Thành phố Hà Nội 8. Kéo song (Kéo co) Tập quán xã hội và tín ngưỡng Thị trấn Hương Canh, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc 9. Lễ hội Đền Trần Lễ hội truyền thống Phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định 10. Lễ hội Trường Yên Lễ hội truyền thống Xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình 11. Lễ hội Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam Lễ hội truyền thống Phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang 12. Lễ hội Lồng tồng Ba Bể Lễ hội truyền thống Xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn 13. Lễ hội Làng Lệ Mật Lễ hội truyền thống Làng Lệ Mật, phường Việt Hưng, quận Long Biên, Thành phố Hà Nội 14. Lễ hội Khô già già của người Hà Nhì đen Lễ hội truyền thống Huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai 15. Đại lễ Kỳ yên Đình Tân Phước Tây Lễ hội truyền thống Xã Tân Phước Tây, huyện Tân Trụ, tỉnh Long An 16. Lễ hội vía Bà Ngũ hành Lễ hội truyền thống Xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An 17. Lễ làm chay Lễ hội truyền thống Thị trấn Tầm Vu, huyện Châu Thành, tỉnh Long An 18. Lễ hội Rước cộ Bà chợ Được Lễ hội truyền thống Xã Bình Triều, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam 19. Múa trống Chhay - dăm Nghệ thuật trình diễn dân gian Xã Trường Tây, huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh 20. Nghệ thuật The (múa) của người Tày ở Tà Chải Nghệ thuật trình diễn dân gian Tỉnh Lào Cai 21. Nghề dệt thủ công truyền thống của người Tày Nghề thủ công truyền thống Tỉnh Bắc Kạn 22. Nghề đóng xuồng, ghe Long Hậu Nghề thủ công truyền thống Xã Long Hậu, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp 23. Nghề dệt chiếu lác Nghề thủ công truyền thống Huyện Cần Đước, huyện Bến Lức, huyện Tân Trụ, tỉnh Long An 24. Tục cúng việc lề Tập quán xã hội và tín ngưỡng Tỉnh Long An 25. Nghệ thuật trang trí hoa văn trên trang phục của người Xá Phó Tập quán xã hội và tín ngưỡng Tỉnh Lào Cai 26. Tết Sử giề pà của người Bố Y Tập quán xã hội và tín ngưỡng Huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai - 7 di sản văn hóa phi vật thể theo Quyết định 829/QĐ-BVHTTDL năm 2016: Số TT Tên di sản văn hóa phi vật thể Loại hình Địa điểm 1 Nghề thủ công tre, trúc Xuân Lai Nghề thủ công truyền thống Xã Xuân Lai, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 2 Lễ hội Nghinh Ông Lễ hội truyền thống Xã Bình Thắng, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre 3 Lễ hội Cầu Ngư Lễ hội truyền thống Thành phố Đà Nẵng 4 Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân Lễ hội truyền thống Quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng 5 Lễ hội Trương Định Lễ hội truyền thống Thị xã Gò Công, xã Gia Thuận, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang 6 Chữ viết cổ của người Thái Tiếng nói, chữ viết Tỉnh Sơn La 7 Văn hóa Chợ nổi Cái Răng Tập quán xã hội và tín ngưỡng Quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ - 8 di sản văn hóa phi vật thể theo Quyết định 3325/QĐ-BVHTTDL năm 2018: Số TT Tên di sản văn hóa phi vật thể Loại hình Địa điểm 1. Kỹ thuật làm giấy bản của người Dao đỏ Tri thức dân gian Thị trấn Việt Quang, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang 2. Hát Đúm Thủy Nguyên Nghệ thuật trình diễn dân gian Xã Phục Lễ, xã Phả Lễ, xã Lập Lễ, xã Tam Hưng, xã Ngũ Lão, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng 3. Lễ hội Đền Quả Sơn Lễ hội truyền thống Xã Bồi Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An 4. Lễ hội Đền Lăng Sương Lễ hội truyền thống Xã Trung Nghĩa, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ 5. Lễ cúng trưởng thành của người Ê Đê Tập quán xã hội và tín ngưỡng Huyện Sông Hinh, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên 6. Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu - Núi Bà Đen Tập quán xã hội và tín ngưỡng Thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh 7. Nghệ thuật múa rối nước ở Nguyên Xá và Đông Các Nghệ thuật trình diễn dân gian Xã Nguyên Xá, xã Đông Các, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình 8. Nghề đúc đồng cổ truyền làng Chè (Trà Đông) Nghề thủ công truyền thống Xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của THƯ VIỆN PHÁP LUẬT. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email [email protected]. |