Hội chưng tiêu sợi huyết thứ phát là gì

Vừa qua, Bệnh viện Bãi Cháy đã cứu sống thành công bệnh nhân bị đột quỵ do nhồi máu não nguy kịch bằng phương pháp tiêu sợi huyết mà không để lại bất kì di chứng nào.

Bệnh nhân Nguyễn Tiến G (61 tuổi, Hạ Long, Quảng Ninh) có tiền sử uống rượu nhiều, bị nhồi máu cấp giờ thứ 4, nhập viện trong tình trạng yếu liệt nửa người trái, cơ lực 1/5, nói ngọng, liệt nửa mặt trái. Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy đã nhanh chóng thực hiện cấp cứu ban đầu, kết quả chụp cắt lớp sọ não cho thấy tình trạng nhồi máu não.

Ngay lập tức, các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn và chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết Alteplase đường tĩnh mạch cho bệnh nhân nhằm làm tan huyết khối. Ngay sau khi tiêm thuốc, chỉ khoảng 3-5 phút, bệnh nhân có dấu hiệu phục hồi tốt, cơ lực cải thiện, tay chân phía nửa người trái có thể cử động được và nói rõ ràng hơn. Sau 3 ngày, bệnh nhân gần như hồi phục sức khỏe hoàn toàn, không còn bị liệt người trái, có thể sinh hoạt, nói chuyện bình thường.

Hội chưng tiêu sợi huyết thứ phát là gì

Bác sĩ thăm khám sức khỏe cho bệnh nhân sau sử dụng thuốc Tiêu sợi huyết

“Với các ca nhồi máu não như trường hợp bệnh nhân Nguyễn Tiến G nếu chưa có phương pháp tiêu sợi huyết bệnh nhân có thể tử vong hoặc nếu may mắn sống sót thì phải chịu di chứng nặng nề như liệt nửa người, nói ngọng, méo mồm…gây khó khăn cho sinh hoạt, lao động, thậm chí trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên áp dụng phương pháp tiêu sợi huyết kịp thời đối với bệnh nhân nhồi máu cấp trong 4,5 giờ đầu không có chống chỉ định sẽ làm tan cục máu đông gây tắc mạch máu não, giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng nguy kịch và phục hồi sức khỏe nhanh chóng.” - Bác sĩ Nguyễn Lâm – Khoa hồi sức tích cực, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết.

Áp dụng phương pháp tiêu sợi huyết từ năm 2012 đến nay, Bệnh viện Bãi Cháy đã cứu sống từ 30-40 bệnh nhân đột quỵ não do nhồi máu cấp mỗi năm. Đây cũng là phương pháp tối ưu giúp hạn chế tối đa di chứng ảnh hưởng đến hệ thần kinh, hệ vận động, giúp người bệnh nhồi máu não cải thiện các triệu chứng lâm sàng và phục hồi hoàn toàn để trở lại với sinh hoạt bình thường.

Hội chưng tiêu sợi huyết thứ phát là gì

Bệnh nhân Nguyễn Tiến G gần phục hồi không để lại di chứng sau điều trị Tiêu sợi huyết

Tuy nhiên, “thời gian” là “chìa khóa” quyết định thành công bởi thuốc tiêu sợi huyết khối đường tĩnh mạch Alteplase có tác dụng tối ưu với bệnh nhân nhồi máu cấp tính trước 3,5h thậm chí 4,5h với một vài trường hợp tính từ lúc khởi phát triệu chứng. Vì vậy, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu đột quỵ nhồi máu não như đau đầu, nôn, méo miệng, yếu liệt tay chân, ngôn ngữ bất thường, rối loạn ý thức…cần lập tức đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được điều trị hiệu quả bằng phương pháp tiêu sợi huyết trong thời gian ngắn nhất.

Nhồi máu não là một dạng của tai biến mạch máu não, xảy ra khi một mạch máu bị tắc, nghẽn, gây hoại tử và chết khu vực não không được cung cấp máu, dẫn đến chứng đột quỵ và đột tử. Nhồi máu não phân biệt với xuất huyết não – dạng tai biến mạch máu não khi mạch máu não vỡ ra, máu đột nhiên tràn vào mô não, gây tổn thương, phù não, tụ máu làm gia tăng áp lực lên các mô xung quanh và giết chết tế bào não.

Theo các nghiên cứu y khoa, khoảng trên 50% số bệnh nhân đột quỵ là do nhồi máu não. Đa số ca đột quỵ có nguy cơ tử vong cao hoặc mang di chứng thần kinh, vận động nặng nề kéo dài nếu không được cấp cứu, xử trí kịp thời, đúng cách. Hiện nay, các phương pháp điều trị đã được nghiên cứu và áp dụng ở nhiều cở sở y tế đều hướng đến tái thông mạch máu trong khoảng thời gian ngắn nhất sau khi nhồi máu não. Trong đó, phương pháp tiêu huyết khối được triển khai sâu rộng tại nhiều bệnh viện tuyến trung ương và bệnh viện hàng đầu tuyến tỉnh. Hiệu quả điều trị tối ưu đối với bệnh nhân có thời gian nhồi máu não dưới 3.5 giờ, thậm chí có thể kéo dài tới 4.5 giờ tính từ thời điểm khởi phát bệnh.

Theo số liệu năm 2022 của tổ chức y tế thế giới thì trong 4 người sẽ có 1 người bị đột quỵ trong tương lai. Trong đó, nhồi máu não chiếm hơn 80 tổng số các bệnh nhân đột quỵ. Biện pháp được khuyến cáo hàng đầu cho bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não trong giai đoạn cấp là điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết, nó giúp giảm các di chứng và tỉ lệ tử vong.

Thuốc tiêu sợi huyết

Thuốc tiêu sợi huyết có vai trò làm tan cục máu đông gây tắc dòng chảy lòng mạch máu não và đột quỵ não. Đây là thuốc duy nhất được cơ quan FDA - Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận sử dụng trong điều trị đột quỵ thiếu máu não cấp. Thời gian vàng để tiêm thuốc tiêu sợi huyết là không quá 3 giờ đầu tiên kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Một lưu ý quan trọng đó là bệnh nhân không được tự ý sử dụng thuốc mà phải điều trị dưới sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ.

Hiệu quả của thuốc tiêu sợi huyết

Thuốc tiêu sợi huyết giúp giảm tỉ lệ tàn tật và tăng khả năng phục hồi vận động của người bệnh sau đột quỵ nhồi máu não. Người bệnh cần được điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết trong vòng 3h kể từ thời điểm xuất hiện những triệu chứng để đạt tác dụng mong muốn. Vì vậy, bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện thật sớm.

Hội chưng tiêu sợi huyết thứ phát là gì

Ảnh minh họa thuốc tiêu sợi huyết

Nếu được điều trị sớm với thuốc tiêu sợi huyết từ 3 giờ – 4,5 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng, tỉ lệ người bệnh không bị liệt vận động hoặc tàn phế mức tối thiểu tăng thêm hơn 30% . Sau 3 tháng, tỉ lệ người bệnh có thể phục hồi chức năng là 13%. Cứ 3 bệnh nhân điều trị trong “thời gian vàng” thì có 1 bệnh nhân đạt kết quả tốt hơn so với không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, cứ 8 bệnh nhân sẽ có 1 người bệnh có thể trở về cuộc sống bình thường.

Không nên dùng thuốc tiêu sợi huyến trong trường hợp nào?

- Bệnh nhân không được lạm dụng, dùng thuốc tiêu sợi huyết mà chưa thông qua sự đồng ý của bác sĩ. Tự ý sử dụng thuốc có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng, đe dọa tới sức khỏe và tính mạng của người bệnh.

- Bác sĩ sẽ không chỉ định dùng thuốc có tác dụng tiêu sợi huyết nếu người bệnh từng bị xuất huyết nội sọ, đột quỵ vì thiếu máu cục bộ hoặc gặp phải chấn thương vùng sọ, đầu trong 2 - 3 tháng trở lại. Ngoài ra, người bệnh tuyệt đối không được dùng thuốc khi chưa xác định chính xác thời điểm huyết khối hình thành.

- Bệnh nhân sẽ được khuyên không sử dụng thuốc nếu có tiền sử cao huyết áp nặng.

- Bệnh nhân dưới 18 tuổi và phụ nữ đang mang thai không được sử dụng thuốc này.

Hội chưng tiêu sợi huyết thứ phát là gì

Phụ nữ đang mang thai không được sử dụng tiêu sợi huyết

Thuốc tiêu sợi huyết đang mở ra cơ hội và hy vọng cho những người bệnh đột quỵ nhồi máu não. Bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp này càng sớm thì khả năng phục hồi càng nhanh mà không để lại bất cứ di chứng nào.

Hiện nay, hệ thống Bệnh viện Tâm Trí tại Đồng Tháp đang sử dụng thuốc tiêu sợi huyết để cấp cứu những bệnh nhân bị đột quỵ não, với tỷ lệ thành công rất cao trong điều trị, kết quả này thực sự mang rất nhiều ý nghĩa đối với người bệnh.

Để được tư vấn và thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Đồng Tháp, quý khách vui lòng liên hệ tổng đài: 02773.875.993 hoặc đến trực tiếp Bệnh viện Tâm Trí Đồng Tháp, số 700, Quốc lộ 30, Tp.Cao Lãnh, Đồng Tháp.