Hướng dẫn chăm sóc bàn chân đtđ năm 2024

Bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) có nguy cơ mắc nhiều biến chứng ở tim, thận, mắt, não….Trong đó, biến chứng đặc thù là bàn chân đái tháo đường. Bệnh nhân ĐTĐ khi bị tổn thương bàn chân, đặc biệt khi có tình trạng nhiễm trùng, biến chứng mạch máu 2 hai chi thì nguy cơ đoạn chi cao gấp nhiều lần so với người bình thường. Tuy nhiên, phần lớn các tổn thương này có thể phòng ngừa được hoặc phát hiện ở giai đoạn sớm nếu bệnh nhân biết cách chăm sóc tốt bàn chân của mình.

Bài viết được cố vấn nội dung bởi ThS. BS. Hứa Thành Nhân, Trung tâm Nội tiết BVQT Phương Châu.

Hướng dẫn chăm sóc bàn chân đtđ năm 2024
Bàn chân đái tháo đường cần phải được chăm sóc đúng cách

Vì sao bệnh nhân dễ mắc biến chứng bàn chân đái tháo đường

Trên toàn thế giới, cứ mỗi 30 giây sẽ có một người bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) bị đoạn chi. WHO cũng chỉ ra tỷ lệ người đoạn chi do bệnh ĐTĐ cao gấp 10 lần người bình thường. Chăm sóc bàn chân hàng ngày là cách tốt nhất để người bệnh đái tháo đường bảo vệ đôi chân của mình.

Khoảng một nửa số bệnh nhân ĐTĐ có biểu hiện tổn thương thần kinh. Dây thần kinh ở bàn chân và cẳng chân thường bị ảnh hưởng nhiều nhất. Điều này khiến bệnh nhân không cảm thấy đau và không nhận ra các vết cắt, vết phồng hay loét. Những tổn thương này có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng cho bàn chân.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ biến chứng thần kinh ở bệnh nhân ĐTĐ:

- Lượng đường trong máu khó kiểm soát hoặc cao hơn bình thường trong thời gian dài.

- Bệnh nhân ĐTĐ lâu năm.

- Thể trạng thừa cân.

- Tuổi lớn hơn 40.

- Bệnh nhân ĐTĐ kết hợp huyết áp cao.

- Lượng cholesterol máu cao.

Lưu lượng máu kém cũng là một nguyên nhân khiến bàn chân tổn thương bị nhiễm trùng và khó lành. Để tránh nhiễm trùng lan rộng, bệnh nhân có thể phải đối mặt với nguy cơ cắt bỏ chân hoặc một phần của chân. Vì thế, bệnh nhân ĐTĐ nên kiểm tra bàn chân hàng ngày để phát hiện sớm các tổn thương.

7 nguyên tắc chăm sóc bàn chân đái tháo đường bạn cần lưu ý

1. Kiểm tra bàn chân mỗi ngày

Thường xuyên kiểm tra bàn chân giúp phát hiện sớm những bất thường. Bạn nên chọn nơi có nhiều ánh sáng. Lòng bàn chân có thể kiểm tra bằng cách sử dụng gương. Ở những vị trí bàn chân khó có thể nhìn thấy hoặc mắt nhìn không rõ thì bạn có thể nhờ người thân kiểm tra giúp.

2. Vệ sinh bàn chân mỗi ngày

Vệ sinh chân sạch sẽ mỗi ngày là một phương pháp chăm sóc bàn tốt cho bàn chân ĐTĐ. Bạn cần rửa kỹ và nhẹ nhàng bàn chân và các kẽ ngón chân. Tốt nhất bạn nên sử dụng nước ấm khoảng 37 độ C và không nên ngâm chân. Khi vệ sinh bàn chân xong, bạn cần lau khô bằng khăn bông mềm thấm nước. Bắt đầu lau nhẹ nhàng từ gót chân, lòng bàn chân đến mu bàn chân và các kẽ chân. Luôn giữ cho bàn chân sạch và khô đặc biệt là vùng kẽ ngón. Tuyệt đối, không được chà sát mạnh sẽ làm tổn thương lên da.

3. Không được đi chân trần

Bạn nên tuyệt đối lưu ý luôn mang giày dép khi đi lại ngay cả đi trong nhà. Việc này vừa giúp bàn chân bạn tránh bụi bẩn, vừa giảm nguy cơ va chạm với vật cứng, nhọn gây tổn thương, nhiễm khuẩn đến bàn chân.

.jpg)Bệnh nhân bàn chân đai tháo đường không nên đi chân trần kể cả ở trong nhà

4. Chọn lựa giày dép vừa vặn

Bạn nên mua giày dép vào buổi chiều tối vì đó là thời điểm kích thước bàn chân lớn nhất. Chọn một đôi giày vừa vặn, có chất liệu mềm mại, thoáng khí sao cho thoải mái nhất cho bàn chân của bạn. Không nên đi giầy cao gót. Giày nên đi cùng với tất (vớ) để tránh chân bị cọ xát gây tổn thương. Kiểm tra giày dép cẩn thận có dị vật bên trong hay không trước khi mang vào.

5. Chọn tất phù hợp với chân

Bạn nên chọn tất chân làm bằng các loại vải mềm, đường may không cộm, không bó sát, mũi tất không quá chật. Hãy thay tất thường xuyên, không mang một đôi tất quá 1 ngày. Tất giặt xong nên phơi dưới ánh nắng mặt trời để diệt sạch vi khuẩn. Không mang tất khi chân hoặc tất còn ẩm ướt.

6. Chăm sóc móng chân ở bàn chân đái tháo đường

Bệnh nhân ĐTĐ nên cắt móng thường xuyên, không nên để móng quá dài. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý một số điều khi cắt móng chân:

+ Nhờ người khác cắt nếu thị lực của bạn không tốt

+ Nên cắt móng chân sau khi tắm vì đây là thời điểm móng mềm và dễ cắt nhất.

+ Nên cắt móng chân theo chiều ngang, không để móng có góc cạnh sắc nhọn.

+ Nên mài, dũa móng chân sau khi cắt để tránh móng sắc, nhọn làm tổn thương vùng da xung quanh

+ Không nên lấy khóe móng chân vì có thể gây tổn thương ngón chân.

7. Giữ cho mạch máu bàn chân đái tháo đường lưu thông tốt

Bạn có thể lưu ý các lời khuyên để giúp mạch máu chân lưu thông tốt:

+ Không nên ngồi bắt chéo chân trong thời gian dài.

+ Nâng cao chân khi ngồi.

+ Cử động xoay bàn chân, mắt cá chân và các ngón chân 2 đến 3 lần/1 ngày, mỗi lần ít nhất 5 phút.

+ Nên tập thể dục nhẹ nhàng thường xuyên như: đi bộ, đạp xe...

.jpg)Giữ cho mạch máu ở chân lưu thông tốt

Những dấu hiệu biến chứng bàn chân đái tháo đường bạn cần đi khám ngay

Nếu bàn chân gặp các vấn đề này, bạn hãy đi tái khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm:

+ Đau ở chân hoặc chuột rút ở mông, đùi hoặc bắp chân khi hoạt động thể chất.

+ Ngứa ran, nóng rát hoặc đau ở bàn chân của bạn.

+ Mất cảm giác hoặc khả năng cảm nhận nóng, lạnh.

+ Bàn chân bị thay đổi hình dạng theo thời gian.

+ Rụng lông ở ngón chân, bàn chân và cẳng chân.

+ Da khô, nứt nẻ ở chân.

+ Màu sắc và nhiệt độ bàn chân thay đổi.

+ Móng chân dày lên, ố vàng hoặc mọc ngược.

+ Da chân và giữa các ngón chân bị nhiễm nấm.

+ Bàn chân có vết phồng rộp, vết loét, gây đau hoặc bị nhiễm trùng.

Điều trị biến chứng bàn chân ĐTĐ tại Trung tâm nội tiết BVQT Phương Châu

Tại Trung Tâm Nội Tiết BVQT Phương Châu, chăm sóc bàn chân bệnh nhân ĐTĐ luôn được chú trọng. Tất cả bệnh nhân được khám và hướng dẫn chăm sóc bàn chân đúng cách tại nhà. Các tổn thương ở bàn chân sẽ được theo dõi và điều trị để hạn chế tối đa vấn đề nhiễm trùng. Đặc biệt, những trường hợp đến với trung tâm khi vết thương bàn chân đã nhiễm trùng rất nặng, tiên lượng xấu. Nhưng với thế mạnh có đầy đủ các chuyên khoa liền kề, trung tâm đã phối hợp điều trị nhiễm trùng bàn chân ĐTĐ một cách hiệu quả. Vì thế, rất ít trường hợp phải đối mặt với tình trạng đoạn chi.

Bên cạnh đó, đội ngũ chuyên gia còn lắng nghe và cá thể hóa điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân. Kết hợp tâm lý liệu pháp và thay đổi lối sống để bệnh nhân an tâm phối hợp điều trị bệnh ĐTĐ và nhiều bệnh mãn tính khác.

.JPG)Trung tâm Nội tiết BVQT Phương Châu tiếp nhận và chăm sóc bàn chân đái tháo đường

Quý khách hàng có thể đặt lịch khám bệnh TẠI ĐÂY hoặc gọi đến tổng đài 1900 545466 (nhấn phím 1) để được hỗ trợ thông tin.