Mua cổ phiếu như thế nào để được hưởng cổ tức

Trong quá trình hoạt động, mỗi doanh nghiệp đều có quyền tự quy định và thực hiện các chính sách riêng miễn sao không trái quy định pháp luật. Tuy nhiên, lĩnh vực doanh nghiệp không chỉ xoay quanh các vấn đề về vốn, thành viên, điều kiện thành lập mà còn nhiều vấn đề phức tạp khác.

1. Luật sư tư vấn.

Thông thường, vấn đề phân chia lợi nhuận giữa các thành viên, cổ đông trong doanh nghiệp chính là nguyên nhân dẫn nhiều mâu thuẫn, xung đột trong doanh nghiệp. Hầu hết, các doanh nghiệp lựa chọn theo hướng thỏa thuận trong nội bộ, tuy nhiên vẫn có nhiều trường hợp một trong các bên khởi kiện ra tòa để giải quyết triệt để vấn đề. Nếu bạn đang trong tình huống khó khăn này và cần sự trợ giúp đội ngũ luật sư, đừng ngần ngại hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc liên lạc theo hotline 1900.6169 để được hỗ trợ các vấn đề pháp lý như:

- Phát hành trái phiếu được áp dụng trong trường hợp nào và loại hình doanh nghiệp nào không được phát hành trái phiếu?

- Loại hình kinh doanh có điều kiện bao gồm những loại hình nào?  Trình tự, thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp kinh doanh loại hình kinh doanh có điều kiện là gì?

 Bên cạnh đó, chúng tôi xin gửi đến bạn tình huống cụ thể dưới đây để bạn có thể tham khảo và đưa ra hướng giải quyết phù hợp nhất.

2. Điều kiện để nhận cổ tức

Câu hỏi: Chào Luật sư, tôi muốn hỏi nếu một công ty chốt quyền nhận cổ tức vào 10/5/201x, tại thời điểm 26/4/201x, tôi mua chứng khoán của công ty đó, thì có được trả cổ tức như thường hay không? Nếu không, điều kiện để một cổ đông nhận được cổ tức của doanh nghiệp là phải sở hữu cổ phiếu của doanh nghiệp đó trong khoảng thời gian bao lâu? Rất mong nhận được sự tư vấn từ luật sư. Cảm ơn Luật sư!

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Minh Gia. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:

Theo quy định tại điều 132 Luật doanh nghiệp năm 2014 thì điều kiện để được trả cổ tức được quy định như sau:

"1. Cổ tức trả cho cổ phần ưu đãi được thực hiện theo các điều kiện áp dụng riêng cho mỗi loại cổ phần ưu đãi.

2. Cổ tức trả cho cổ phần phổ thông được xác định căn cứ vào số lợi nhuận ròng đã thực hiện và khoản chi trả cổ tức được trích từ nguồn lợi nhuận giữ lại của công ty. Công ty cổ phần chỉ được trả cổ tức của cổ phần phổ thông khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật;

b) Đã trích lập các quỹ công ty và bù đắp đủ lỗ trước đó theo quy định của pháp luật và Điều lệ công ty;

c) Ngay sau khi trả hết số cổ tức đã định, công ty vẫn bảo đảm thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác đến hạn."

3. Cổ tức có thể được chi trả bằng tiền mặt, bằng cổ phần của công ty hoặc bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ công ty. Nếu chi trả bằng tiền mặt thì phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam và có thể được chi trả bằng séc, chuyển khoản hoặc lệnh trả tiền gửi bằng bưu điện đến địa chỉ thường trú hoặc địa chỉ liên lạc của cổ đông.

4. Cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên. Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức. Thông báo về trả cổ tức được gửi bằng phương thức bảo đảm đến cổ đông theo địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông chậm nhất 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức. Thông báo phải có các nội dung sau đây:

a) Tên công ty và địa chỉ trụ sở chính của công ty;

b) Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Thẻ căn cước công dân, Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của cổ đông là cá nhân;

c) Tên, mã số doanh nghiệp hoặc số quyết định thành lập, địa chỉ trụ sở chính của cổ đông là tổ chức;

d) Số lượng cổ phần từng loại của cổ đông; mức cổ tức đối với từng cổ phần và tổng số cổ tức mà cổ đông đó được nhận;

đ) Thời điểm và phương thức trả cổ tức;

e) Họ, tên, chữ ký của Chủ tịch Hội đồng quản trị và người đại diện theo pháp luật của công ty.

Như vậy trong trường hợp này,  theo quy định tại khoản 2 điều 132 luật doanh nghiệp 2014 có quy định điều kiện được trả cổ tức cho các cổ đông trong công ty khi công ty làm ăn có lãi, đã thực hiện các nghĩa vụ tài chính với nhà nước và đảm bảo thanh toán các khoản nợ khi đến hạn thì phía công ty sẽ được quyền chi trả cổ tức cho các cổ đông dựa theo tỷ lệ phần vốn góp của họ.

Luật doanh nghiệp không có quy định năm giữ cổ phần  sau bao nhiêu lâu thì mới được chi trả cổ tức mà chỉ có quy định khi công ty đáp ứng được các điều kiện quy định tại điều 132 luật doanh nghiệp thì công ty sẽ được chi trả cổ tức cho các cổ đông trong công ty.

Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo.

Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/ và có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách hàng.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Điều kiện để cổ đông nhận cổ tức . Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Vài tháng cổ phiếu mới về tài khoản

Cổ tức là khoản lợi nhuận sau thuế của công ty dành trả các cổ đông hiện hữu. Công ty cổ phần có thể trả cổ tức bằng tiền, cổ phiếu hoặc các tài sản khác. Nếu nhận cổ tức bằng tiền, cổ đông bị đánh thuế thu nhập cá nhân 5% ngay khi công ty thực hiện chi trả thì với việc nhận cổ phiếu, cổ đông bị đánh thuế khi bán cổ phiếu.

Trên thị trường chứng khoán, có nhiều doanh nghiệp ưa thích trả cổ tức bằng cổ phiếu do số cổ phần công ty tăng lên, nhưng không làm ảnh hưởng đến tỷ lệ quyền sở hữu của mỗi cổ đông hiện hành và tổng tài sản công ty không giảm như khi chia bằng tiền, trong khi doanh nghiệp có thêm nguồn tiền mặt để phục vụ hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Thực tế, nhà đầu tư không mặn mà với hình thức nhận cổ tức này, nhất là khi không ít doanh nghiệp chốt danh sách trả cổ tức bằng cổ phiếu nhưng cổ đông rất lâu sau mới nhận được cổ phiếu.

Anh Phan Văn Chí, nhà đầu tư lâu năm chia sẻ: “Cổ phiếu trả cổ tức thường sau vài tháng mới về tài khoản nên trước ngày chốt quyền hưởng cổ tức, tôi lập tức bán cổ phiếu vì không muốn chịu cảnh có thể gặp rủi ro trong thời gian dài đó”.

Theo ông Nguyễn Kim Long, Giám đốc Pháp chế và Kiểm soát nội bộ, Công ty Chứng khoán SSI, quy trình trả cổ tức bằng cổ phiếu phải qua nhiều bước, sau khi có nghị quyết đại hội đồng cổ đông về việc trả cổ tức bằng cổ phiếu, tổ chức phát hành nộp báo cáo phát hành đến Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo nhận đủ hồ sơ, doanh nghiệp mới có thể thông báo chốt danh sách cổ đông hưởng quyền. Tại ngày giao dịch không hưởng quyền, cổ phiếu giao dịch trên sàn sẽ bị điều chỉnh giá tham chiếu tương ứng với tỷ lệ cổ tức được nhận.

Sau khi có danh sách cổ đông được hưởng quyền nhận cổ tức bằng cổ phiếu từ Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam, tổ chức phát hành báo cáo kết quả phát hành với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, làm các thủ tục lưu ký bổ sung, đăng ký niêm yết bổ sung số cổ phiếu mới phát hành để trả cổ tức, đăng ký tăng vốn điều lệ tại Cơ quan đăng ký kinh doanh.

“Khi Sở giao dịch chứng khoán chấp thuận niêm yết bổ sung thì tổ chức phát hành đăng ký ngày giao dịch bổ sung số cổ phiếu mới phát hành để trả cổ tức. Tại ngày giao dịch bổ sung, cổ đông nhận cổ tức mới có thể giao dịch số cổ phiếu mới. Quá trình này diễn ra tuần tự và có thể kéo dài nếu tổ chức phát hành không có nhiều kinh nghiệm chuẩn bị hồ sơ. Một số tổ chức có kinh nghiệm có thể chuẩn bị hồ sơ các bước song song, rút ngắn được khoảng thời gian từ ngày chốt quyền đến ngày cổ phiếu chính thức được giao dịch”, ông Long cho biết thêm.

Quy định pháp luật về việc trả cổ tức không có nhiều thay đổi. Theo Khoản 4, Điều 135, Luật Doanh nghiệp 2020, cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày kết thúc họp đại hội đồng cổ đông thường niên.

Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất là 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức.

Thông báo về trả cổ tức được gửi bằng phương thức để bảo đảm đến cổ đông theo địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông chậm nhất là 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức.

Ông Nguyễn Kim Long cho rằng, quy định tại Khoản 4, Điều 135, Luật Doanh nghiệp không phân biệt cổ tức bằng tiền hay cổ tức bằng cổ phiếu.

“Do vậy, tôi nghĩ rằng, có thể áp dụng thời hạn 6 tháng cho trường hợp trả cổ tức bằng cổ phiếu mà không cần phải có quy định thêm”, ông Long nói.

Kiến nghị chưa đánh thuế cổ tức bằng cổ phiếu

Bên cạnh việc ấm ức vì thời gian chi trả kéo dài, các nhà đầu tư đều ngán ngẩm vì nhận cổ tức bằng cổ phiếu cũng bị đánh thuế thu nhập cá nhân ở mức 5% dù không phát sinh thu nhập, vì số lượng cổ phiếu tăng thêm bao nhiêu phần trăm thì giá trị mỗi cổ phiếu giảm đi bấy nhiêu phần trăm, bởi giá trị công ty không thay đổi.

Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, đối với cá nhân nhận cổ tức bằng chứng khoán, cá nhân là cổ đông hiện hữu nhận thưởng bằng chứng khoán, tổ chức có trách nhiệm khai thuế thay và nộp thuế thay cho cá nhân đối với thu nhập từ đầu tư vốn khi chuyển nhượng chứng khoán cùng loại là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại, hoặc tổ chức phát hành, tùy từng trường hợp.

Đối với chứng khoán thông qua hệ thống giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán thì tổ chức khai thuế thay và nộp thuế thay là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân mở tài khoản lưu ký, công ty quản lý quỹ nơi cá nhân ủy thác danh mục đầu tư.

Đối với chứng khoán không thông qua hệ thống giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán thì tổ chức khai thuế thay và nộp thuế thay như sau: chứng khoán của công ty đại chúng đã đăng ký chứng khoán tập trung tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán thì tổ chức khai thuế thay và nộp thuế thay là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân mở tài khoản lưu ký chứng khoán.

Chứng khoán của công ty cổ phần chưa là công ty đại chúng nhưng tổ chức phát hành chứng khoán ủy quyền cho công ty chứng khoán quản lý danh sách cổ đông thì tổ chức khai thuế thay và nộp thuế thay là công ty chứng khoán được ủy quyền quản lý danh sách cổ đông; chứng khoán không thuộc trường hợp quy định nêu tại đoạn này thì tổ chức khai thuế thay và nộp thuế thay là tổ chức phát hành chứng khoán.

Đối với cá nhân được ghi nhận phần vốn tăng thêm do lợi tức ghi tăng vốn thì tổ chức nơi cá nhân có vốn góp có trách nhiệm khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân đối với thu nhập từ đầu tư vốn khi cá nhân chuyển nhượng vốn, rút vốn.

Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam, Hiệp hội Kinh doanh chứng khoán, Câu lạc bộ Các công ty quản lý quỹ, Câu lạc bộ Các công ty niêm yết vừa có ý kiến đề xuất chưa nên áp dụng các sắc thuế này.

Các hiệp hội cho rằng, trả cổ tức bằng cổ phiếu hay trả cổ phiếu thưởng là để giúp doanh nghiệp hạn chế trả bằng tiền mặt, có khoản lợi nhuận được giữ lại để đầu tư mở rộng sản xuất - kinh doanh.

Thuế đánh vào cổ tức trả bằng cổ phiếu và cổ phiếu thưởng khiến đông đảo nhà đầu tư giảm nhiệt tình với hình thức chi trả này nói riêng, kênh đầu chứng khoán nói chung vì sợ thiệt đơn thiệt kép, mức thuế cao và không có thu nhập, thậm chí thua lỗ cũng phải nộp thuế (cổ phiếu trả cổ tức khi về tài khoản giảm giá so với giá tham chiếu trong ngày giao dịch không hưởng quyền khiến nhà đầu tư thua lỗ, nhưng vẫn phải nộp thuế).

Theo đó, các nhà đầu tư sẽ đòi hỏi các doanh nghiệp phải chia cổ tức tiền mặt nhiều hơn, hạn chế hình thức trả cổ tức bằng cổ phiếu và cổ phiếu thưởng. Như vậy, nguồn lực tái đầu tư để phát triển, mở rộng sản xuất - kinh doanh bị hạn chế, các doanh nghiệp có thể phải vay nợ nhiều hơn.

Ngoài ra, với các doanh nghiệp đang “khát” vốn tự có như hệ thống ngân hàng cổ phần trong nước, thu thuế cổ tức bằng cổ phiếu sẽ làm giảm tính hấp dẫn của cổ phiếu ngân hàng và các ngân hàng sẽ gặp khó khăn khi tăng vốn điều lệ từ nguồn lợi nhuận sau thuế.

Theo các hiệp hội, việc đánh thuế còn cản trở cơ chế huy động vốn hàng năm và thường xuyên của các doanh nghiệp, hệ thống ngân hàng trong nước sẽ gặp khó khăn khi đang cần giữ lại nhiều lợi nhuận sau thuế để xử lý nợ xấu.